ظریف در نشست وزرای خارجه عدم تعهد تشریح کرد چالش‌های مزمن جهانی برای تحقیر دیپلماسی

محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران که به منظور شرکت در اجلاس کشورهای غیر‌متعهد (نم) به جمهوری آذربایجان سفر کرده است، روز گذشته طی سخنرانی خود در این اجلاس گفت: هدف طرح صلح هرمز ترویج گفت‌وگو، احترام متقابل و برابری، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها و مصونیت مرزهای بین‌المللی، حل و فصل مسالمت‌آمیز کلیه اختلافات، رد تهدید به استفاده از زور یا کاربرد زور، عدم تجاوز و عدم مداخله در امور داخلی یا خارجی یکدیگر و در‌نهایت تضمین امنیت انرژی و جریان آزاد منابع است.
ظریف در سخنرانی خود تصریح کرد: مایل هستم سخنان خود را با تشکر از همسایگان و برادران خود ـ مردم و دولت جمهوری آذربایجان ـ برای سازمان‌دهی این نشست سران جنبش عدم تعهد و همچنین میزبانی نسبت به شرکت کنندگان در این نشست گرم آنان آغاز کنم. همچنین مراتب تقدیر خود را به جمهوری بولیواری ونزوِئلا به دلیل ریاست شایسته آنان طی سه سال گذشته اعلام می‌کنم.
وجود یک جریان رشد یابنده برای تحقیر دیپلماسی، چند جانبه گرایی و همکاری‌های بین‌المللی چالش‌های مزمن را در سراسر جهان تشدید کرده و موجب افزایش تردید و بلاتکلیفی شده است. به نظر می‌رسد که حقوق بین‌الملل، موافقت‌نامه‌های چند‌جانبه، قطعنامه‌های شورای امنیت و هنجارهای رفتار متمدنانه همه در مسلخ جاه‌طلبی‌های سیاسی فردی قربانی می‌شوند.
در این میان، غرب آسیا بیشترین آلام را از ناحیه این کینه توزی علیه نظم جهانی متحمل می‌شود. حق خودمختاری فلسطین به عنوان یکی از مهم ترین اهداف جنبش عدم تعهد توسط سیاست‌های یکجانبه و مخرب ایالات متحده به ویژه از سوی موضع‌گیری‌های غیرقانونی و خطرناک آن در‌مورد قدس و جولان در حال پایمال شدن است. رژیم صهیونیستی با برخوردای از حمایت بی‌چون و چرای آمریکا و با کمال تاسف همچنین رضایت کوتاه بینانه برخی در منطقه ما تشجیع شده است تا به غصب و جذب بیشتر و بیشتر فلسطین مبادرت ورزد.


ظلم‌های دهشتناک علیه مردم یمن به همراه پیامدهای منطق‌ ای این جنگ ـ که با پشتیانی کامل ایالات متحده انجام می‌شود ـ به گونه‌ای تهدیدآمیز در حال خارج شدن از کنترل و منجر شدن به تشدید تنش‌ها و ایجاد ناامنی بیشتر در منطقه و ماورای آن است.
اقدام غیرمسئولانه ایالات متحده در خروج خود از برجام به رغم پایبندی کامل ایران به تعهدات خود در این زمینه یکی دیگر از مهم‌ترین عناصر آشوب‌ساز در منطقه و ماورای آن بوده است. جنگ اقتصادی آمریکا ـ در‌واقع تروریسم اقتصادی آن ـ با هدف قرار دادن مردم عادی ایران و کوششی ساده‌لوحانه برای گرسنگی دادن آنان تا مرحله به تسلیم شدن تنها یک جنایت عامدانه و به صورت آشکار اعلام شده علیه بشریت نیست بلکه تهدیدی جدی و فوری برای صلح و امنیت بین‌المللی است.
در‌حقیقت، اعتیاد ایالات متحده به اعمال تحریم‌ها ـ یا به عبارت دقیق‌تر تروریسم اقتصادی ـ علیه مردم بسیاری از کشورهای عضو جنبش عدم تعهد مانند کوبا، ونزوئلا، سوریه، ایران و حتی قدرت‌های بزرگی مانند چین و روسیه، در حال تضعیف اساس روابط اقتصادی بین‌المللی و به مخاطره افکندن صدها میلیون نفر از مردم و همچنین تجارت جهانی است.
اتخاذ موضع یکپارچه جامعه بین‌المللی برای وادار ساختن ایالات متحده به بازگشت از این مسیر خطرناک خود به منظور اجتناب از بروز یک فاجعه جهانی، یک ضرورت فوری است.
امروزه این موضوع امری ثابت شده است که آمریکا حتی به هم مشرب‌های خود خیانت می‌کند. بسیاری آموخته‌اند که انتظار از آمریکا برای تامین حفاظت و امنیت آنان یک خواسته واهی ـ اگر نگوییم انتحاری ـ است. اما این مردم ما هستند که هزینه رفتارهای غیرمسئولانه آمریکا را می‌پردازند. به همین دلیل بر ما اعضای جنبش است تا متحد شویم و بر مبنای تفکر ـ و اقدام ـ دسته جمعی و مبتکرانه برای تغییر جهت جریان حاکم یا حداقل کاهش آثار آن بر مردم خویش اقدام کنیم.
طرح صلح هرمز (امید) که جناب آقای دکتر روحانی رئیس جمهوری محترم آن را در نشست ماه سپتامبر گذشته مجمع عمومی سازمان ملل متحد ارائه فرمودند یکی از اینگونه تلاش‌ها است. هدف آن ترویج گفت‌وگو، احترام متقابل و برابری، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها و مصونیت مرزهای بین‌المللی، حل و فصل مسالمت‌آمیز کلیه اختلافات، رد تهدید به استفاده از زور یا کاربرد زور، عدم تجاوز و عدم مداخله در امور داخلی یا خارجی یکدیگر و درنهایت تضمین امنیت انرژی و جریان آزاد منابع است.
ما دوباره از همسایگان و همه شرکای خود در جنبش عدم تعهد دعوت می‌کنیم تا برای تقویت و اجرای ابتکار امید با ما همکاری کنند.
گفتنی است محمدجواد ظریف همچنین پس از ورود به باکو در گفت‌وگو با خبرنگاران در فرودگاه بین‌المللی جمهوری آذربایجان با بیان اینکه در حال حاضر چندجانبه‌گرایی از سوی آمریکا به شدت در معرض خطر است، تصریح کرد: امروز و قبل از اجلاس سران و نخست‌وزیران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد، جلسه وزرای خارجه این کشورها در باکو برگزار می‌شود. وی افزود: بیشتر تمرکز ما بر چندجانبه‌گرایی است و علت اصلی این جنبش، تقویت چندجانبه‌گرایی خواهد بود. وزیر امور خارجه گفت: لازم است کشورها مبنای دیپلماسی و مبنای چندجانبه‌گرایی را مورد توجه قرار دهند.
در همین راستا دیروز ظریف در حاشیه این اجلاس با وزیر خارجه آذربایجان، مشاور امنیت ملی افغانستان، وزیر خارجه عراق و وزیر خارجه صربستان نیز دیدار و گفت‌و‌گو کرد. همچنین حسن روحانی رئیس‌جمهوری کشورمان نیز امروز به منظور شرکت در نشست سران جنبش عدم تعهد راهی باکو خواهد شد. به گفته علیرضا معزی معااون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس جمهوری روحانی در این نشست علاوه بر سخنرانی و تشریح و تبیین مواضع جمهوری اسلامی ایران در مسائل مهم منطقه‌ای و بین‌المللی، دیدارهای دوجانبه‌ای نیز با رئیس جمهوری آذربایجان خواهد داشت که در آن مهم‌ترین مسائل در روابط تهران - باکو و روند اجرای موافقت‌نامه‌ها و طرح‌های مشترک بررسی می شود. رئیس جمهوری کشورمان همچنین در حاشیه اجلاس سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد، دیدارهای جداگانه‌ای با برخی سران حاضر در این اجلاس خواهد داشت که طی آن در‌مورد مهم‌ترین مسائل مورد علاقه طرفین، منطقه‌ای و بین‌‌المللی گفت‌وگو و رایزنی خواهد شد.