تیم رسانه‌ای دولت با رئیس جمهور همراه نیست

آرمان ملي- حميد شجاعي: کارشناسان و صاحب نظران بارها بر اين نکته تاکيد داشتند که دولت حسن روحاني فاقد استراتژي رسانه‌اي است و نمي‌تواند آنطور که بايد در مورد طرح‌هاي در دست اجراي خود به طور دقيق اطلاع‌رساني کرده مفيد و موثر با مردم سخن بگويد. مويد اين سخن نيز طرح افزايش قيمت بنزين است که تصميم آن در سطح سران قوا در جلسه شوراي عالي هماهنگي اقتصادي اتخاذ شد، اما دولت به عنوان مجري طرح نه تنها از پيش به مردم اطلاع‌رساني نکرد، بلکه با عدم اطلاع‌رساني به موقع موجبات نارضايتي جامعه را نيز فراهم آورد. هر چند که پر واضح است با اين اتفاق روحاني سرمايه اجتماعي خود را به‌طور کامل از دست داده و چندان محبوبيتي در جامعه ندارد.
عملکرد ضعيف رسانه‌اي
بسياري از صاحب نظران بر اين عقيده‌اند که دولت حسن روحاني از ابتدا تاکنون خيلي کم در مورد طرح‌هاي در دست اجرا به اطلاع‌رساني و شرح و تفصيل آن پرداخته و بيشتر اظهارات رئيس جمهور و وزرا بر مبناي يکسري کليات در موضوع رقم خورده است. هر چند دو نمونه از از طرح‌هايي که دولت نسبت به آنها اطلاع‌رساني کرد در عرصه سياست خارجي برجام، و در عرصه بهداشت و درمان طرح تحول سلامت بود که اولي در بلاتکليفي طرفيني مانده و دومي هم با کناره‌گيري وزير کنار گذاشته شد. اما شايد مهم‌‌ترين طرح در دست اجراي دولت که در نشست سران قوا به تصويب رسيد، طرح افزايش قيمت بنزين بود که با نارضايتي‌ها و واکنش‌هاي بسياري همراه بود. در ابن بين بسياري معتقدند که اگر دولت براي خود استراتژي اطلاع‌رساني مشخصي داشت و در زمان معين به شرح و تفسير مزايا و معايب ان طرح مي‌پرداخت، شايد اکنون ديگر شاهد ناآرامي در کشور نبوديم. نکته ديگر اينکه دولت در طي شش سال گذشته ترکيب چندان موزوني نداشته و به جاي دولتي يکدست و با يک تفکر وزراي خود را با گرايشات و تفکرات مختلف از جناح‌هاي متفاوت برگزيده است. لذا بيش از يک دولت و تيم منسجم و هماهنگ به نوعي شرکت سهامي تبديل شده که هر کدام از جريانات و جناح‌ها به فراخور سهميه خود به حمايت از دولت مي‌پردازند. از اين روست که بعضا شاهد مواضع رسانه‌اي مختلف از سوي برخي از دولتيون هستيم که فقدان اطلاع‌رساني را نشان مي‌دهد. اين در حالي است که مخالفان دولت که تا ديروز به تخريب برجام و ساير دستاوردها پرداخته و مشکلات فراواني را براي کشور ايجاد مي‌کردند امروز دلسوز وضع معيشت مردم شده‌اند. چه اينکه خود اينها بستر بسياري از مشکلات را فراهم کردند و 8 سال از دولت احمدي‌نژاد حمايت کردند. هرچند دولت نيز چه در 4 سال نخست و چه در دوره دوم به دليل فقدان اطلاع رساني قوي رويکرد محکم و مقاومي در برابر اين جريانات اتخاذ نکرده و همواره با مماشات از کنار اين مسائل رد شده است. با اين اوصاف حسن روحاني که با پايگاه راي 24 ميليوني به رياست جمهوري رسيد با عملکردهاي انتقادآميز در حوزه‌هاي مختلف و عدم رسيدگي به مطالبات مردم و عده‌هاي داده شده نوعي بي‌اعتنايي عمدي نسبت به پشتوانه راي مردمي خود را رقم زد و هنوز معلوم نيست که چرا روحاني اينگونه به راي مردم پشت پا زد. گرچه به قرائت برخي روحاني چون به راي مردم احتياجي ندارد اينگونه به راي مردم پشت کرد. با اين حال مي‌توان يکي از نقاط ضعف دولت تدبير و اميد که از ابتداي روي کار آمدن تا کنون هيچگاه درصدد ترميم آن بر نيامده‌ را فقدان استراتژي اطلاع رساني درست دانست که سر منشأ بسياري از ناکامي ها و ناکارآمدي‌هاي دولت بوده است.
تلخکامي‌ها ناشي از عدم برنامه‌ريزي


يک کارشناس رسانه در خصوص فقدان استراتژي اطلاع‌رساني در دولت اظهار داشت: با کمال تاسف چون در ايران ارتباط جمعي به يک نهاد تبديل نشده و از اقتدار لازم براي ايجاد هنجار برخوردار نگرديده نقش ارتباطات و اطلاع‌رساني در ايران تبديل به نقشي فردي و کم اهميت شده است و هرچه مصيبت بر جامعه مي‌رود از همين روست. اسماعيل قديمي به «آرمان ملي» گفت: کشورهاي جهان سوم نه تنها راهبرد، استراتژي، سياستگذاري و برنامه‌ريزي ندارند بلکه در آنها افراد انديشمند و متفکري که افق بلند و درک استراتژيک داشته باشند نيز يافت نمي‌شود. افرادي که اکنون مسئوليت‌هاي ارتباط جمعي و اطلاع‌رساني را در کشور به‌عهده مي‌گيرند هيچ اطلاعاتي در زمينه اهميت آن ندارند. وي افزود: دولت کدام نهاد، مراکز و افراد متفکر را دور خود جمع کرده که بخواهد چنين امري را جدي بگيرد. وي تصريح کرد: استراتژي، سياستگذاري و برنامه‌ريزي وجود ندارد و بسياري از اين حوادث و تلخکامي‌هاي آزار دهنده مبتني بر فقدان استراتژي‌هاي اطلاع‌رساني در دولت و کشور است. قطع اينترنت خود نشان مي‌دهد که دولت قاقد استراتژي درخصوص اطلاع‌رساني است.
شکاف ميان دولت و مردم
يک فعال سياسي اصلاح‌طلب با اشاره به اتفاقات اخير در حوزه بنزين اظهار داشت: اينکه تصميم افزايش قيمت بنزين در چه در شرايط و با چه شکلي عملي و اجرايي شود روش‌هاي خاص خود را مي‌طلبد. فرزانه ترکان به «آرمان ملي» گفت بهتر بود در چنين شرايطي که فشارهاي سنگيني به مردم وارد و طبقه متوسط جامعه به طبقه ضعيف نزديک‌تر شده، اين کار مرحله به مرحله انجام مي‌شد؛ نه يکباره. وي افزود: حتي اگر دولت مجبور بود که اين کار را انجام دهد مي‌توانست از ماه‌ها جلوتر در ميزگرد يا مصاحبه‌اي مردم را قانع کند. ضعف در اطلاع‌رساني و توضيح دادن مشکلات به مردم از قبل وجود داشته و اکنون شديدتر شده و موجب ايجاد شکاف ميان دولت و مردم خواهد شد.
واگرايي رسانه‌اي مردم از دولت
يک آينده‌پژوه سياسي و اجتماعي در خصوص فقدان استراتژي اطلاع‌رساني در دولت اظهار داشت: وقتي از رسانه، آگاهي بخشي، اطلاع‌رساني و مفاهيم متفاوتي از اين دست در حوزه ارتباط سياسي سخن مي‌گوييم بايد پارادايم‌هاي مشخص اين معاني را در جامعه ملي و در بافت زماني معين مشخص کنيم. مهدي مطهرنيا به «آرمان ملي» گفت: ما زماني مي‌توانيم اين معنا را درک کنيم که در پارادايم سياسي و سياستگذاري حاکم بر عرصه رسانه‌اي مردم را ولي نعمت، محق و داراي شأن و منزلت آگاه و انتقال دانايي و مشارکت بخشي در توسعه قلمداد کنيم. اين فعال رسانه‌اي افزود: دولت نيز به‌واسطه آنکه تنها قوه مجريه را به‌دست دارد و اگر در رسانه‌ها حاضر مي‌شود حضورش يک حضور ساختاري است، نه بافتاري. در نهايت نمي‌تواند اثرگذاري چنداني را به جا بگذارد. وي تصريح کرد: وقتي دولت و حکومت مردم را در باب موضوعات مشخص در يک وضعيت پيش رو مطلع نمي‌سازند موجب واگرايي مردم از دولت از منظر رسانه‌اي و اطلاع پذيري و همگرايي بيشتر با رسانه‌هاي رقيب و بهره‌برداري از آنها مي‌شود. بدين ترتيب بحران اعتماد و اعتبار رسانه‌اي خواه ناخواه پس از چند وقت ايجاد و اين بحران مي‌تواند رسانه‌هاي رسمي کشور که به هر تقدير به حکومت چه از منظر ساختاري و چه از منظر کارکردي و محتوايي وابسته‌اند را از متن به حاشيه برانند.
پاشنه آشيل دولت
يک فعال سياسي اصلاح‌طلب درخصوص نبود اطلاع‌رساني مناسب در دولت نسبت به طرح‌هاي در دست گفت: تاکنون چندين بار اعلام کرديم که جريان اطلاع‌رساني درست پاشنه آشيل دولت است. يعني دولت تريبون و کميته اطلاع‌رساني درستي ندارد و جريان اطلاع‌رساني بسيار ضعيف است. محمدصادق جوادي حصار به «آرمان ملي» گفت: اين امر به اتفاق اخير در حوزه گراني بنزين هم خلاصه نمي‌شود و به گذشته باز مي‌گردد که دولت سامانه اطلاع‌رساني موفقي نداشته است. وي تاکيد کرد: در طرح اخير در افزايش قيمت بنزين نيز به‌نظر مي‌رسد اراده‌اي وجود داشته که اين اطلاع‌رساني صورت نگيرد و براساس نگاه‌هاي مختلفي که داشتند به اين برداشت رسيده‌اند. حال اينکه چه تدابير، اطلاعات و دلايلي براي کار داشته‌اند بايد توضيح داده شود.