چرا مالکان خانه‌های یک‌میلیاردی نباید یارانه بگیرند؟

بیت‌الله ستاریان کارشناس اقتصاد مسکن   پرداخت یارانه به افراد به شکلی که هم‌اکنون در جامعه ما انجام می‌شود، اصولی نیست و علم اقتصاد این پدیده را کاملا غلط می‌داند. اگر در جامعه‌ای قرار به پرداخت یارانه ماهانه باشد حتما باید فقط به دهک‌های پایین اختصاص داده شود اما دولت در حال حاضر دهک‌های میانی و متوسط را هم برای پرداخت یارانه بنزین در نظر گرفته است. این درحالی است که در سایر کشورها فقط به دهک‌های پایین یارانه‌ دولتی پرداخت می‌شود.   ظاهرا یکی از ملاک‌هایی که دولت برای حذف افراد از طرح یارانه معیشتی در نظر گرفته داشتن خانه‌ای به ارزش یک‌میلیارد تومان است که این ملاک اصلا درست نیست. معتقدم اگر کسی مسکن شخصی دارد، مستحق دریافت یارانه نیست. درست است که قیمت مسکن جهش زیادی داشته و کمتر خانه‌ای را می‌توان در تهران و شهرهای بزرگ پیدا کرد که قیمت آن زیر یک‌میلیارد تومان باشد، اما به هرحال کسی که فارغ از هر قیمتی مسکن دارد، یعنی با یکی از چالش‌های بزرگ مردم قشر فقیر و حاشیه‌نشین دست و پنجه نرم نمی‌کند. فرقی ندارد که این خانه چند متر باشد، چه قیمتی داشته باشد و حتی در کجای تهران واقع شده باشد. پس کسی که حتی خانه‌ای به ارزش 200 یا 300‌میلیون هم داشته باشد، مستحق دریافت یارانه معیشتی نیست، هرچند این فرد در دهک میانی و قشر متوسط قرار نداشته باشد. ضمن اینکه فقط خانه‌داشتن افراد نمی‌تواند برای قضاوت درباره وضع مالی آنها ملاک باشد. درحال حاضر خانه‌هایی در تهران  وجود دارد که اجاره‌بهای آنها هم‌سنگ قیمت خرید خانه در مناطق پایین شهر است. پس کسانی هم که مستأجر هستند به صرفِ مستأجر بودن نمی‌توانند در زیرمجموعه افرادی قرار بگیرند که باید یارانه دریافت کنند، چون ممکن است فردی مستأجر باشد اما درآمد خوبی داشته باشد و به راحتی بتواند از پسِ اجاره‌بهای سنگین یک خانه لوکس برآید و یارانه 50‌هزار تومانی برای او محلی از اِعراب نداشته باشد.
علاوه بر این، کسی که خودرو شخصی دارد و مسافرکش نیست و خانه‌ای برای زندگی دارد، به‌عنوان دهک نیازمند یارانه شناخته نمی‌شود.
در واقع باید بگویم فلسفه اصلاح قیمت بنزین این بود که دولت تصمیم گرفت بخشی از یارانه سوخت را -که بیشتر در دسترس اقشار مرفه جامعه بود- بگیرد و به اقشار ضعیف پرداخت کند و اگر بنا باشد دوباره این یارانه به افراد غیرنیازمند پرداخت شود، اصلاح قیمت سوخت چه فایده‌ای دارد؟ مردم باید بدانند سیاست پرداخت پول نقد به همه اقشار جامعه غیر کارشناسی است و تخریب بیشتر وضع اقتصادی را به دنبال دارد. ضمن اینکه  ارزش همین 50‌هزار تومان هم که دولت الان تصمیم گرفته به مردم بدهد، هر روز کاهش پیدا می‌کند و دردی از معیشت اقشاری   محتاج هستند دوا نمی‌کند. بنابراین فکر می‌کنم برای اصلاح اقتصاد و قیمت‌ها باید گام‌های اساسی و بنیادی برداشته شود. اگر قرار باشد به موازات اصلاح قیمت، تورم افزایش یابد و ارزش پول ملی سقوط کند و در عین حال دولت برای جلب رضایت مردم پول‌پاشی کند، وضع اقتصادی کشور بهبود نخواهد یافت و این شرایط در مجموع تمام مردم را متضرر می‌کند.
درباره اصلاح قیمت بنزین باید به این نکته اشاره کنم که طبق اصول اقتصادی، قیمت بنزین با قیمت ارز سنجیده می‌شود. درحال حاضر که ارز به 12‌هزار تومان رسیده بنزین هم باید با نرخ 10‌هزار تومان عرضه شود، اما دولت نمی‌تواند بیشتر از این قیمت سوخت را بالا ببرد، در نتیجه دولت هنوز نرخ واقعی بنزین را دریافت نمی‌کند. بنابراین وقتی می‌توانیم حرف از برنامه اقتصادی بزنیم که همه چیز سر جای واقعی خود باشد. همین الان هم بخش زیادی از مردم هزینه بنزین یک‌هزار و 500 تومانی قشر مرفه را می‌دهند، درحالی که حتی سهمیه بنزین دولتی برای مردم در قشرهای مختلف هم یکسان است. درواقع همه دهک‌های پایین به قشر مرفه جامعه سوبسید می‌دهند تا بنزین 10‌هزار تومانی را 3‌هزار تومان بخرند. درحالی که کسی که مسکن دارد و وسیله نقلیه برای رفت‌وآمد و تفریح نه برای اشتغال، نه‌تنها باید بنزین را به قیمت آزاد بخرد بلکه یارانه‌ای هم دریافت نکند تا پول حاصل از افزایش قیمت بنزین به کسانی برسد که محتاج معیشت
 اولیه هستند.