روزنامه شهروند
1398/11/12
طرح صلح یک‌طرفه
قاسم محبعلی مدیرکل سابق وزارت امور خارجه رئیس‌جمهوری آمریکا جزئیات طرح صلح خود موسوم به «معامله قرن» را معرفی کرد. این طرح که قرار است به مناقشه حدود هفتادساله اسراییل و فلسطینی‌ها پایان دهد، پیشاپیش با مخالفت محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان مواجه شده است. ترامپ وعده داد که در صورت پذیرش طرح او از جانب فلسطینیان، آنها کمکهای مادی فراوانی دریافت خواهند کرد تا با فقر و بیکاری مبارزه کنند.به گفته او قدرت اقتصادی فلسطینیان «دو برابر یا سه برابر» خواهد شد. اینها وعده‌هایی هستند که برای اعتراض‌نکردن فلسطینی‌ها به این طرح در نظر گرفته شده است. در همین ابتدا باید بیان کرد که این طرح یک‌طرفه است. ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا این طرح را که با نام «معامله قرن» مشهور شده، براساس خواسته‌های نتانیاهو و تندروهای اسراییل تدوین کرده است. این طرح صلح اجماعی صلح نیست و قابلیت مذاکره ندارد.
رونمایی از این طرح در ادامه اقداماتی است که ترامپ پس از روی‌کارآمدنش در جایگاه ریاست‌جمهوری آمریکا به نفع اسراییل انجام داده است. برخی از این اقدامات را ترامپ پیش از این انجام داده بود. برای مثال او پیش از این بیت‌المقدس را به‌عنوان پایتخت اسراییل به رسمیت شناخت و همچنین بر مالکیت اسراییل بر بلندی‌های جولان مهر تأیید زد. در این طرح می‌بینیم که بازهم بخشی از سرزمین‌های فلسطین به اسراییل داده شده است که در عوض آن مقداری پول به فلسطینی‌ها پرداخت شود. باید به این مسأله توجه داشته باشیم که در این طرح آن چیزی که قرار است رخ دهد، درنهایت به نفع اسراییل است. این مسأله به هیچ وجه مورد قبول فلسطینی‌ها نیست که سرزمین و حاکمیت ملی خود را در قبال مقداری دلار از دست بدهند، بنابراین، این طرح هیچ پیشرفتی نخواهد داشت و اسراییل تنها به دنبال دسترسی بیشتر به خاک فلسطین است.
اما از سوی دیگر این مسأله مطرح میشود که واکنش فلسطینی‌ها به این طرح چه خواهد بود. قطعا مقامات فلسطینی این طرح را نخواهند پذیرفت و واکنش‌های اولیه آنها نیز همین مسأله را تأیید می‌کند. اما سوال اساسی اینجاست که فلسطینی‌ها چه ابزاری را برای فشارآوردن به اسراییل برای ازبین‌بردن این طرح در اختیار دارند. واقعیت این است که فعلا شرایط مناسبی برای فلسطینی‌ها برای مقابله با این طرح وجود ندارد، چراکه موازنه قوا بین آنها و اسراییلی‌ها برقرار نیست. جهان عرب هم با وضعیتی که دارد، نه می‌خواهد و نه می‌تواند به فلسطینی‌ها کمک و به‌عنوان اهرم فشار در برابر اسراییل عمل کند. کشورهای عربی درحال حاضر بیشترین فشار خود را متوجه ایران کرده‌اند و مسأله فلسطین مانند گذشته در اولویت آنها نیست. همچنین جنگ‌های داخلی در برخی از کشورهای عربی اتحاد آنها را ضعیف کرده است و این کشورها نمی‌توانند تأثیر زیادی در مناقشه بزرگ خاورمیانه داشته باشند. درنهایت به نظر می‌رسد شرایط با رونمایی از طرح معامله قرن ترامپ تغییری نخواهد کرد و باید منتظر باشیم تا ببینیم که در آینده چه اتفاق‌هایی رخ خواهد داد.
سایر اخبار این روزنامه
