روزنامه مردم سالاری
1398/11/14
پنالتی برجامی بروکسل در وقت اضافه
نخستین سفر «جوسپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران در حالی قرار است فردا(دوشنبه) انجام شود که بررسی سخنان او درباره برجام و عملکرد اروپا بیانگر بی‌نتیجه بودن تلاش‌ها برای تحقق تعهدهای تروئیکای اروپایی است؛ با این حال انتظار می‌رود این سفر، بروکسل را در موضعی قرار دهد که بتواند انتظارات برجامی ایران را محقق سازد. باید دید این دیپلمات اسپانیایی چه ابتکار عملی برای برون رفت برجام از این وضعیت ارائه خواهد کرد.به گزارش ایرنا، طبق اعلام وزارت امور خارجه ایران، قرار است هماهنگ‌کننده عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سفر به ایران با رئیس جمهوری، رئیس مجلس شورای اسلامی و وزیر امور خارجه دیدار و گفت‌وگو کند. این دیپلمات ۷۲ ساله اسپانیایی که از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷ سکاندار وزارت امور خارجه اسپانیا بود، شورای اروپا مردادماه امسال او را به جای فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا منصوب و از اول دسامبر (۱۰ آذر ماه) به طور رسمی کار خود را در این مسند آغاز کرد.
مسئول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا جزو آن‌دسته از سیاستمدارانی است که از توافق هسته ای با ایران به طور جدی حمایت می‌کند او چندین بار از اقدامات دونالد ترامپ در خروج یکجانبه از برجام و اعمال سیاست تهدید و فشار حداکثری علیه ایران انتقاد کرده است. بورل به شدت مخالف یکجانبه‌گرایی آمریکا است و از یکجانبه‌گرایی‌ها و اقدامات مداخله‌جویانه دولت آمریکا از جمله لغو معافیت تحریم‌های نفتی ایران انتقاد کرده است.
همزمان با این سفر، روزنامه ایندیپندنت به نقل از یک منبع اروپایی که نام او را ذکر نکرده، آورده است: اروپایی‌ها در حال بحث و رایزنی با روس‌ها و چنینی‌ها و همچنین گفت‌وگو میان خود هستند تا ببینند چگونه باید با ایران و توافق هسته‌ای مواجه شوند. دراین میان، آمریکایی‌ها برای همه قلدری می‌کنند.
بنابراین گزارش، آلمان و فرانسه نیز نگران‌اند که انگلیس به واشنگتن بپیوندد و با کارزار «فشار حداکثری» بر ایران همراه شود، اقدامی که هرگونه تلاش برای حفظ برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را کاملا نابود می‌کند. این توافق پس از سال‌ها مذاکره و تلاش دیپلماتیک به دست آمد اما آمریکا به‌طور یکجانبه از آن خارج شد. ایندیپندنت می‌نویسد که برنامه هسته‌ای ایران نیز روز به روز گسترش می‌یابد. این کشور هفته گذشته از محدوده یک هزار و 200 کیلوگرم ذخیره اورانیوم غنی شده عبور کرد و حتی مقامات ایرانی اعلام کرده‌اند که در صورت ادامه عمل نکردن اروپا به تعهداتشان از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) هم خارج می‌شوند.
جوسپ بورل و برجام
سفر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران قطعا در راستای برجام و گفت و گو در مورد کاهش تعهدات ایران و مهمتر از آن فعال کردن مکانیسم حل اختلاف توسط کشورهای اروپایی در برجام است. بریتانیا، فرانسه و آلمان روز ۱۴ ژانویه /۲۴ دی به طور رسمی ایران را متهم به تخطی از اصول برجام کردند. این اقدام کمتر از ده روز پس از آن صورت گرفت که ایران گام پنجم خود را در کاهش تعهدات برجامی اعلام کرد.
براساس یکی از بندهای مندرج در توافق جامع هسته ای، سازوکار حل اختلاف در نهایت می‌تواند به طور خودکار تمام تحریم‌های بین‌المللی گذشته شورای امنیت علیه ایران را بازگرداند.
مکانیسم حل اختلاف پیش بینی شده در برجام اینگونه است که اگر یکی از طرف‌های برجام به این جمع‌بندی برسد که طرف دیگر به تعهدات ذکر شده در این توافق پایبند نیست، می‌تواند به کمیسیون مشترک شکایت کند. این کمیسیون، در چارچوب برجام و برای نظارت بر اجرای این توافق تاسیس شده است. اگر ظرف ۳۵ روز، شکایت آنگونه که شاکی می‌خواهد حل نشود، شاکی می‌تواند موضوع حل نشده را به عنوان دلیلی برای توقف اجرای تعهدات برجام در نظر بگیرد و به شورای امنیت سازمان ملل اطلاع دهد که موضوع حل نشده، متضمن عدم اجرای چشمگیر است. پس از آن، شورای امنیت ۳۰ روز وقت دارد تا درباره استمرار تعلیق تحریم‌ها یا بازگرداندن آن‌ها قطعنامه صادر کند.
اگر در این مدت، شورای امنیت نتواند در این خصوص قطعنامه صادر کند، تمام تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل که قبل از برجام برقرار شده بودند، به طور اتوماتیک بازمی‌گردند. به این سازوکار، مکانیسم ماشه (Snapback) یا بازگشت سریع تحریم‌ها هم می‌گویند. نکته مهم این سازوکار این است که بازگشت تحریم‌ها، قابل وتو نیست.
برجام را زنده نگه داریم
بورل یک ماه پس از تصدی مقام هماهنگ کننده عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا در گفت‌وگو با روزنامه اسپانیایی El País، در پاسخ به این سوال که آیا باید خط قرمزی برای ایران در زمینه فعالیت‌های هسته‌ای تعیین کرد، گفت: ما تا حد زیادی خواهان دوام برجام هستیم. از مقامات ایرانی می‌خواهیم هر کاری را که برای زنده نگه داشتن توافق لازم است، انجام بدهند و این که کاری انجام دهند که به از بین رفتن برجام منجر شود، اشتباه بزرگی خواهد بود.
بورل همچنین با اظهار پایبندی سرسختانه به برجام، افزود: ما به دوستان ایرانی‌مان می‌گوییم که ممانعت برای از بین رفتن توافق، بهترین کاری است که می‌توانند انجام دهند.
گفت‌وگو با طرف‌های درگیر
بورل اواخر دی ماه در یک کنفرانس خبری در پایان نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل گفت که قصد دارد با همه طرف‌های توافق هسته ای گفت و گو کند و از همه ظرفیت‌ها برای از بین بردن اختلافات استفاده کند. این دیپلمات اسپانیایی در این کنفرانس خبری اعلام کرد که سازوکار حل اختلاف برجام مشخص نیست و ابهاماتی در آن دیده میشود. او در پاسخ به سوالی که آیا ضرب‌الاجل برای بررسی شکایت در کمیسیون مشترک برجام آغاز شده یا خیر، گفت که نمی‌تواند دقیقا به این سوال پاسخ دهد. مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا در ادامه افزود: «تلاش ما حفظ توافق برجام است و ما به دنبال جایگزین کردن این توافق با یک توافق دیگر نیستیم».
او در پاسخ به سؤالی در مورد زمانبندی دقیق اجرای ساز و کار حل اختلاف، گفت: «داریم به تماس با تمام شرکت‌کنندگان ادامه می‌دهیم و داریم در مورد مسیر پیش رو بحث می‌کنیم. جمله‌بندی برجام در مورد نحوه مدیریت تاریخ ساز و کار روشن نیست، از جمله اینکه این فرصت چه زمانی آغاز میشود. این بخشی از ضمیمه دوم است که باید به صورت محرمانه روی آن کار شود.»
پس از آن بود که بورل اوایل بهمن ماه با انتشار بیانیه‌ای از تمدید بازه زمانی مکانیسم حل اختلافات در برجام خبر داد. بورل در این باره گفت: به دلیل پیچیدگی مسائل موجود، بر سر اینکه به زمان بیشتری نیاز است، به توافق رسیده‌ایم. بنابراین این بازه زمانی را تمدید می‌کنیم.
اروپا با وجود وعده‌های بسیاری که داده است هنوز به هیچ کدام از تعهدات برجامی خود عمل نکرده است و کاهش تعهدات برجامی از سوی ایران واکنشی به این بدعهدی‌ها بوده است موضوعی که اروپا را نگران کرده است. ایران از یک سو با تحریم‌های همه جانبه آمریکا روبرو است و از سوی دیگر با عدم اجرای تعهدات برجامی توسط اروپا، این شرایط دشوار باعث برهم خوردن توازن و تعادل در این توافق بین‌المللی شده است که ایران را واداشته تا راهبرد مقاومت فعال را اتخاذ کند. راهبردی که بعد از حدود یک سال صبر استراتژیک در قبال این بدعهدی‌ها و عدم انتفاع ایران از مزایای برجام در پیش گرفته شد.
قطعا سفر جوسپ بورل به ایران و گفت‌وگو در خصوص اختلافات ایران و کشورهای اروپایی در مورد نحوه اجرایی شدن برجام می‌تواند در این زمینه مثبت باشد اما تا زمانی که طرف‌های برجام به ویژه اروپایی‌ها توان و اراده‌ای واقعی و عملی برای ایفای تعهدات خود به کار نگیرند انتظار نمی‌رود اتفاقی برای حفظ برجام رخ دهد.
سایر اخبار این روزنامه
خبر
معامله قرن، محرک یکپارچگی گروههای فلسطینی
یک شایعه کذب در رسانه ملی و ایجاد یک دنیا بی‌اعتمادی در بین مردم !
مبارزه با فساد گامی برای رونق کسب و کار
ممبینی می‌خواست ازلیست داوری ایران حذفم کندv
۵۷ میلیون و ۹۱۸ هزار نفر واجد شرایط شرکت در انتخابات دوم اسفند
پنالتی برجامی بروکسل در وقت اضافه
امام خمینی(ره) میزان بودن رای ملت را به‌عنوان شعار مطرح نکرد
حیثیت برباد رفته محافظه کاران آمریکاv
ماجرای مرگ پرندگان در تالاب میانکاله
تاثیر کرونا بر اقتصاد ایران
