روزنامه آفتاب یزد
1398/12/05
اعضای مجمع تشخیص به مردم بگویند چرا FATF تصویب نشد
آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: تاثیرگذار یا بی تاثیر؟! این سوالی است که دو پاسخ کاملا متضاد دارد! برخی معتقدند؛ «اصل تصمیم سیاسی است» زیرا، «کشورهایی هستند که حضور مشهودی در حوزه پولشویی در دنیا دارند و جریان پولشویی در آنها بسیار بالا است اما آنها در لیست سیاه FATF قرار نگرفته اند، چون ایران در این موضوع مخالفان جدی داشت و کشورهای اروپایی خنثی عمل کردند، جمهوری اسلامی ایران در این فهرست قرار گرفت و این مجازات تلویحی که شکل گرفته با رفتارهای بانکی و مالی ایران تناسب ندارد.»در همین حال، یک کارشناس اقتصاد در گفت و‌گو با آفتاب یزد ضمن گلایه از این که چرا در اتخاذ تصمیماتی این چنین مهم، نظر اقتصاددانان پرسیده و لحاظ نمی‌شود، می‌گوید: «سکوت در قبال ورود ایران به لیست سیاه F.A.T.F می‌تواند بر تنش و آثار سوء روانی آن بیفزاید ضمن آن که افکار عمومی چندان پذیرای عدمِ تاثیر این مسئله بر اقتصاد و بازارهای مالی و بانکی نیست.»
دکتر مهدی تقوی ادامه می‌دهد، «ترامپ و «تصمیمات احمقانه»اش کم بود حالا اروپایی‌ها و تصمیم اخیرشان نیز اضافه شد!»
این استاد دانشگاه با یاد خیری از مرکز پژوهش‌های مجلس می‌افزاید: «روزگاری نه چندان دور در چنین مواقعی علمای علم اقتصاد را گرد هم می‌آوردند تا تصمیمی که اتخاذ میشود با کمترین هزینه و آثار سوء باشد اما این روزها انگار دیگر به علمِ علمای اقتصاد نیازی نیست!»
>تصمیم FATF و قرار گرفتن نام کشوری در فهرست اقدامات متقابل یعنی چه؟!
طبق استانداردهای ۱۹ گانه معرفی شده توسط این کارگروه، قرار گرفتن نام کشوری در فهرست اقدامات متقابل بدان معنا خواهد بود که فضای مالی آن کشور از نظر ریسک پولشویی پرمخاطره معرفی میشود و از کشورهای دیگر خواسته میشود تا در انجام تراکنش با کشور فوق از اقدامات ویژه‌ای پیروی کنند. درواقع فعال شدن اقدامات متقابل به معنای آن نخواهد بود که بانک‌ها و کشورهای دیگر از انجام تراکنش مالی با آن کارگروه منع شوند بلکه از آنها خواسته خواهد شد تا با احتیاط بیش‌تری به مبادله بپردازند.
>در بلندمدت بی تاثیر!
حشمت الله فلاحت پیشه درباره محدودیت‌هایی که ایران پس از ورود به لیست سیاه FATF در آن قرار میگیرد به خبرنگار اسپوتنیک در تهران گفته است: «قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF نمی‌تواند در کوتاه مدت برای ایران نوسان اقتصادی جدی ایجاد کند، به هر حال جمهوری اسلامی ایران مبادلات بانکی و مالی خود را در بلندمدت با در نظر گرفتن تمام تنگناها و فشارهایی که اکنون با تحریم‌ها وجود دارد چیده و شکل داده، در چند ماه اخیر هم مشخص شد که عملا عزمی در مجمع تشخیص مصلحت نظام وجود ندارد تا کنوانسیون‌های اجرایی از شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی را تبدیل به قانون بکند لذا کشور آماده و مهیای این موضوع شده بود؛ به هر حال حوزه‌های محدود مالی و بانکی هم که ایران اکنون با آنها فعالیت می‌کند حوزه‌هایی است که به دلایل سیاسی و روابط سیاسی با ایران انجام میشود، چه کشورهایی که سیاست‌های ضد آمریکایی دارند، چه کشورهایی که مناسبات خاص آنها با ایران باعث شده تا از تحریم‌ها و قوانین آن استقبال نکنند و این مقررات را اجرا نکنند؛ بنابر این در کوتاه مدت نوسانات جدی در اقتصاد ایران شکل نمی‌گیرد با این حال معتقدم که ایران می‌توانست درباره ی FATF بهتر عمل کند و به نوعی ضعف مدیریت در این مورد وجود داشت.» اگرچه بحث بر سر تاثیردار و بی تاثیر بودن است اما فارغ از بلند مدت و کوتاه‌مدت؛ این روزها شاهدیم از لحظه ی اعلام، ارز، طلا و خودرو به شدت دچار نوسانات صعودی شده و از این جهت و در یک ارزیابی شتابزده باید گفت؛«این مسئله چندان نیز بی تاثیر نبوده است!»
>آیا FATF قدرت اعمال تحریم دارد؟
با وجود آن که توصیه نامه‌های کارگروه ویژه اقدام مالی از قدرت اجرایی بالایی برخوردار هستند اما همان طور که در توصیه نامه شماره شش نیز صراحتا اعلام شده است، در صورت فعال شدن اقدام متقابل از کشورها خواسته خواهد شد تا رژیم تحریمی مطابق بر قطعنامه‌های شورای امنیت برای جلوگیری از تامین مالی تروریسم را به کار گیرند. این بدان معنا خواهد بود که اولاً اعمال هر تحریمی مشروط بر موافقت اعضای سازمان ملل و صدور قطعنامه خواهد بود و ثانیاً هر کشور عضو می‌تواند طبق این قطعنامه تحریم‌هایی را در نظر بگیرد.
>سکوت و عدم استفاده از نظر کارشناسان!
دکتر مهدی تقوی معتقد است: «دو مسئله نباید از نظر دور داشته شود؛ یکی این که نقش آمریکا و شخص ترامپ در این تقابل مالی کاملاً مشهود است و دیگر این که اروپا در رابطه با برجام چون منفعل عمل کرد اقدامات علیه ایران شدت گرفت اما همه این‌ها را وقتی در کنار دو مسئله داخلی دیگر قرار دهیم، موضوع بغرنج‌تر میشود؛ نخست نگاه سیاسی به یک مسئله ی مالی، بانکی و اقتصادی که بررسی‌های کارشناسانه و موشکافانه می‌خواهد و دیگر این که در قبال این مسئله سکوتی اختیار شده است که ضمن غیر ضروری بودن در حال تولید ناامنی اقتصادی و هزینه‌های جانبی است.»
این کارشناس مسائل اقتصادی اضافه می‌کند: «گیریم نظر علمای مجمع مخالفت با این مسئله بود، حداقل با استفاده از نظر کارشناسان و در جریان گذاشتن مردم از هزینه‌زایی و دردسرسازی‌های حاشیه‌ای جلوگیری می‌کردند ضمن آن که کارشناسان با ارائه ی راهکارهای عملی می‌توانستند بسیاری از مسائل و چالش‌های به وجود آمده را مدیریت کنند.»
>تحریم‌های آمریکا مهم‌تر است
یا توصیه‌نامه‌های کارگروه ویژه اقدام مالی؟
حال باید به یک پرسش مهم‌تر پاسخ داد و آن این که؛ «تحریم‌های آمریکا مهم‌تر است یا توصیه‌نامه‌های کارگروه ویژه اقدام مالی؟»
در پاسخ باید گفت: «اگرچه قرار گرفتن در وضعیت فعلی مطلوب نیست و عواقبی نیز خواهد داشت اما مقایسه پیامدهای تحریم‌های آمریکا و اقدامات متقابل کارگروه ویژه اقدام مالی به وضوح نشان می‌دهد که تحریم‌های آمریکا تا حدودی مخرب هستند. همان طور که در پایگاه خبری وزارت خزانه‌داری آمریکا نیز اعلام شده است، انجام فعالیت‌های اقتصادی معین در ایران نیازمند اخذ مجوز از دفتر کنترل دارایی وزارت خزانه‌داری خواهد بود. نظام تحریمی آمریکا علاوه بر گستردگی خود دارای یک تفاوت بزرگ نیز هست: ضمانت اجرایی آن. بدان معنی که قطع دسترسی نهاد یا شخص تحریم شده از چرخه دلاری با جدیت توسط آمریکا پیگیری میشود و ناقضان تحریم نیز خود هدف تحریم‌های ثانویه قرار خواهند گرفت.
>تصمیم کارگروه بر روی مبادلات بانکی تاثیر خواهد گذاشت؟
به دنبال خروج آمریکا از برجام و اعلام تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای و مهم‌تر از آن تحریم بانک مرکزی، روابط بانکی با بانک‌های بزرگ تقریبا وجود ندارد و همان گونه که پیشتر دویچه وله گزارش داده بود، به دلیل ترس از تحریم‌های آمریکا بانک‌های اروپایی حاضر به انجام تراکنش‌های مربوط به اینستکس با وجود گذشت یک سال از راه‌اندازی آن (یعنی پیش از تصمیم اخیر کارگروه ویژه اقدام مالی) نیستند.
هرچند با تصمیم اخیر، روابط بانکی فعلی نیز تحت تاثیر قرار خواهند گرفت اما انتظار نمی‌رود طرف‌های همکار با ایران روابط خود را به کلی قطع کنند. به نظر می‌رسد به دلیل اهمیت بیشتر تحریم‌های آمریکا، اولویت باید متمرکز بر رفع یا بی‌اثر کردن این تحریم‌ها و به ویژه مهم‌ترین تحریم اعمال شده یعنی تحریم بانک مرکزی باشد.
>امیدی به خروج از لیست سیاه وجود دارد؟
همانگونه که رویترز نیز در گزارش خود اشاره کرده است، سعی شده تا درها به روی بازگشت ایران باز باقی بماند. کارگروه ویژه اقدام مالی در بخشی از بیانیه اخیر خود اعلام کرده است: برای مصون ماندن نظام بانکی از پولشویی و تامین مالی تروریسم، کشورها باید بتوانند اقدامات متقابل را صرف نظر از هرگونه درخواست از طرف این کارگروه انجام دهند. انتظار می‌رود در صورت تصویب و اجرای دو لایحه جنجالی باقی مانده توسط ایران، وضعیت دست کم به حالت سابق برگردد و ایران از لیست سیاه خارج شود.
>واکنش تند بازارهای مالی و ارزی یعنی باید چاره‌ای اندیشید؟!
به طور کاملاً طبیعی، مدیران ارشد نظام مالی و بانکی، اقدامات اخیر را بی تاثیر می‌دانند اما شواهد و قرائن می‌گوید بازار در هر صورت دچار شوک عظیمی شده و به این سادگی‌ها نیز روی آرامش به خود نخواهد دید! در همین رابطه، دکتر مهدی تقوی معتقد است:«وقتی صادرات نباشد، نفت نفروشیم و سیستم مالی و بانکی دچار اختلال شود، روی مراودات عادی مردم نیز تاثیرگذار خواهد بود مگر آن که برای این دوران چاره‌ای اندیشیده باشند.»
نوسان شدید نرخ ارز و سکه و طلا در کنار افزایش قیمت خودرو نگرانی‌هایی را به وجود آورده که مستلزم پاسخگویی اعضای محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام است زیرا تجربه ثابت کرده است با هر سکوت نابجایی، ذهن جامعه مغشوش‌تر و خاطر مردم آزرده‌تر خواهد شد! بگذریم که هر نوسان نرخ ارز تا مدت‌ها بر گرانی‌های موجه و غیرموجه اثرگذار باقی خواهد ماند؛ این را ما نمی‌گوییم با یک مراجعه ساده به بازار می‌توان فهمید!
کنایه روحانی به مجمع تشخیص:
آنها که بهانه دست آمریکا دادند، پاسخگوی موضع غیرکارشناسانه خود در مورد لوایح FATF باشند
حجت الاسلام حسن روحانی در جلسه هیئت دولت اظهارداشت: در یکی از سخت‌ترین ایام حیات انقلاب اسلامی و در شرایط سخت اقتصادی و اجتماعی و سیاسی ملت ایران برای تکریم نهاد انتخابات و دفاع از «حق انتخابِ» خویش، به پای صندوق‌های رای رفتند و برای سرنوشت خویش تصمیم گرفتند. رئیس جمهور با بیان اینکه "ما باید نهاد انتخابات در ایران را زنده نگه‌داریم و صرف نظر از نتیجه و گرایش سیاسی منتخبان، از نفسِ حضور مردم تشکر می‌کنیم"، ضمن تبریک به نمایندگان منتخب ملت گفت: همان‌طور که رئیس جمهور نه تنها نماینده ۲۴میلیون رای دهنده به خویش بلکه نماینده ۴۱ میلیون رای دهنده و همه ملت ایران است. از روز افتتاحیه مجلس یازدهم، مجلس هم نماینده نه فقط ۴۲ درصد رای دهنده، بلکه وکیل همه‌ی ملت ایران است. روحانی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع کارگروه اقدام مالی (FATF) اشاره کرد و اظهارداشت: در مورد FATF نظر دولت و مجلس مشخص بود و همه اقدامات اجرایی را انجام داد و لوایح چهارگانه از جمله دو لایحه پالرمو و CFT را نیز به تصویب رساند. قصد دولت، اعلام تصمیم جدی نظام در مبارزه با پولشویی و جرائم سازمان یافته و تامین مالی تروریسم بود.رئیس جمهور تاکید کرد: تلاش ما این بود اجازه ندهیم علی‌رغم اینکه پیشتاز مبارزه با پولشویی و مقابله با تروریسم هستیم توسط آمریکا و رژیم صهیونیستی به عنوان ناقض این اقدامات معرفی بشویم.روحانی گفت: در هر حال FATF، عدم تصمیم جمعی خارج از اختیار دولت و مجلس را بهانه قرار داده و مصوبه‌ای خلاف مصالح ملت ایران صادر کرد که همانگونه که انتظار می‌رفت موجب خرسندی آمریکا شد و توجیه‌گر تشدید تحریم‌های ظالمانه و غیرانسانی خواهد بود. اینک وقت آن است که آنها که بهانه به دست آمریکا داده‌اند، پاسخگوی موضع‌گیری غیرکارشناسانه خود باشند.رئیس جمهور با بیان اینکه بانک مرکزی و دستگاه‌های اقتصادی و تجاری ما برنامه‌ریزی لازم برای تجارت در شرایط تحریمی انجام داده‌اند و تلاش می‌کنند آثار منفی آن بر اقتصاد و مبادلات بین‌المللی ما را به حداقل برسانند، گفت: البته محدودیت تحریم‌های آمریکا خیلی شدیدتر و بیشتر از محدودیت‌های FATF می‌باشد ولی تلاش دولت برای آن بود که مصوبه FATF، مجوزی به دولت آمریکا برای فشار بیشتر به طرف‌های تجاری ما ندهد. به گزارش ایلنا، روحانی تاکید کرد: این حق ملت بزرگ ایران و جمهوری اسلامی نبود و نیست که در حالی که پیشتاز مبارزه با تروریسم و پولشویی است، در لیست اقدام تقابلی یک نهاد بین‌المللی قرار گیرد.
سایر اخبار این روزنامه
کولاک در بازار خودرو؛ پراید ۷۰ میلیون تومان ناقابل!
رزمندگانی که ماسک تعارف می‌کردند دلالانی که بازار سیاه درست کردند
تشکر عمیق از ملت ایران در پی امتحان بزرگ و مطلوب انتخابات
گزارش آفتاب یزد از اقدامات وزارتخانه های بهداشت و رفاه و سازمان تامین اجتماعی در خصوص مقابله با کرونا
اعضای مجمع تشخیص به مردم بگویند چرا FATF تصویب نشد
صوفی: مجلس آتی با سیاست خارجی همراهی کند
گزارش آفتاب یزد از «در اقلیت» بودن زنان در پارلمان
وزیر کشور: مطلوب است
میزان آرای سرلیست‌های مجالس هفتم تا یازدهم حداد عادل، عارف و قالیباف
به جای آدرس غلط دادن بگویید راهکارتان چیست؟!
بلا شود سبب خیر اگر خدا خواهد
سقف پایگاه اصولگرایان در پایتخت
کرونا و سودجویان
گذار از سنت به مدرنیته
