کرونا و مشکل تغذیه ایرانیان - وحید احمدی

موضوع سلامت آحاد جامعه، در این بحبوحه مقابله ملی با ویروس مزاحم و تازه کرونا از اهمیت بسزا و صدچندانی برخوردار شده است. این روزها هر ایرانی در منزل خویش باید یک پایگاه سلامت و خود مراقبتی پیشگیرانه اصول بهداشتی و ایمنی برای حفاظت از سلامت خود و خانواده‌اش به طور جد و ویژه به سامان رسانده و انجام دهد و تنها در مواقع ضروری و خرید مایحتاج عمومی غذایی خانوار خویش به بیرون و بازار مراجعه کند تا به این سبک و شیوه، این مهمان ناخوانده و ناخوشایند که بیش از دو ماه است می‌خواهد با اکراه و اجبار وجود مضر خود را به ما تحمیل و غالب کند، از خانه و شهر و کشورمان
 بیرون رود. 
سلامتی تنها نعمتی بشمار می‌رود که هیچ موهبتی نمی‌تواند آلترناتیو و جایگزین آن گردد. از معصومین (ع) نقل شده است که از میان همه مواهب و ‌نعمات خدادادی دو نعمت در اولویت و‌ مهمترند که سلامت و امنیت هستند. اما یکی از شاخص‌های کلیدی که در جامعه ما نیاز مبرم به بازنگری جدی داشت و زاویه دیدگاه ما و عدم فرهنگ سازی مناسب علیه آن سپر و سد ایجاد کرده بود و این بیماری جدید کووید-۱۹ باعث رجوع و بازنگری مؤلفه‌های آن گردید، مبحث تغذیه است. تغذیه هم عامل سلامت و هم باعث بیماری است که قبل از ورود این مهمان ناخوانده، پژوهش‌ها و بررسی‌های میدانی از سبد غذایی خانوارهای ایرانی حکایت از نوعی بی توجهی جمعی نسبت به مبحث اساسی و حساس تغذیه در جامعه ماست. پس از ورود این بیماری و گسترش آن و توصیه پزشکان و بخصوص متخصصان تغذیه مبنی بر نقش تغذیه در تقویت سیستم ایمنی برای مقابله جدی با بیماری کرونا، هجوم مردم به بازارها و میادین میوه و تره‌بار یکدفعه میوه‌هایی نظیر لیمو ترش، زنجبیل و سیر و اقلام دیگر با جهش تصاعدی بی‌اندازه قیمتی و‌ کمبود این قبیل اقلام مواجه گردید.
اما این فقط یک اتفاق بود و لازم است سبک و شیوه و زاویه دید خود را به مسأله مهم تغذیه تغییر دهیم و برنامه‌ریزی اصولی و‌ درستی برای آن تعبیه و تهیه کنیم. ما در مصرف مواد قندی، چربی و ‌فست فودها در رده‌های بالای رنکینگ مصرف آن‌ها در جهان بوده و رکورددار هستیم و در خیلی موارد فاصله‌ای باورنکردنی و زیاد با حد نرمال و متوسط‌های جهانی داریم که در نوع خود باز یک رکورد و فاجعه اسفبار است. چنین معیار و الگویی خود مسبب بیماری‌های صعب، پرهزینه و زمینه‌ای نظیر دیابت، سرطان، بیماری‌های ریه و قلبی- عروقی است و از دیگر سو کمبود مواد معدنی و در اصل ریزمغذی‌هایی مانند روی، سلنیم، آهن و منیزیم و... از دیگر مشکلاتی است که سلامت بسیاری از هموطنان را با چالش جدی مواجه می‌کند. لذا تدوین نقشه راه و تهیه اطلس جامع تغذیه در کشور ضروری است و باید مردم و مدیران جامعه در کنار هم به ایجاد بسترها و زمینه‌های مناسب در جهت بالا بردن تراز تغذیه جامعه و افزایش و بالا بردن راندمان سطح باور و فرهنگ مصرف درست و صحیح غذا حساسیت بیشتری به خرج دهند. این قضیه نیازمند آموزش جامع فراگیر همگانی و فرهنگ‌سازی گسترده و فراهم ساختن شرایط بهینه و امکانات مورد نیاز و لازم برای لازم الاجرایی کردن این مسأله پایه در ارتقای سلامت عمومی تک تک افراد جامعه است.
پیشنهاد می‌شود که دولت، همانگونه که خبر از ۴ مرحله کمک‌های حمایتی و بسته غذایی در بحبوحه مقابله با کرونا در کشور داده، شبیه سبد کالا مسأله تأمین مواد معدنی لازم و ریزمغذی‌ها را با نظر اساتید دانشگاه، متخصصان تغذیه و مواد غذایی و بافت شناسان چند قلم  تغذیه اصلی افراد جامعه را لیست کرده و هرماه دوسه قلم از طریق همان یارانه معیشتی به افراد جامعه پرداخت کند و با این کار یک برنامه میان مدت و بلند مدت برای اصلاح الگوی تغذیه افراد جامعه برای مواقع بحرانی و مقابله با بیماری‌های نوظهور و تازه‌ای مثل کرونا پیاده سازد. قطعا چنین اقدامی به سود آحاد جامعه و ملت آزاده و فهیم ایران خواهد بود و همگان از این اصلاح روند برنامه غذایی استقبال خواهند نمود.