روزنامه آفتاب یزد
1399/02/18
شتاب نمایندههای جدید برای وعدهخوش!
آفتاب یزد- گروه اقتصادی: وقتی عنوان برگزیده یک رسانه از یک رویداد حاوی کلمه "خبرخوش" میشود، شاخکهای ارتباطی هر مخاطب رسانه حساس میشود که چه نویدی در متن آن داده شده است؛ آن هم در خبری در خصوص مسکن که سرپناه هر انسان است و پرهزینهترین سبد هزینه خانوار! وقتی به متن خبر وارد میشوی، جزییاتی از طرحی ادعایی نمییابی تا مشخص شود بازهم شانس صاحبخانهدار شدن دور از دسترس است. و باز هم جز وعده، اتفاقی در شُرُفِ وقوع نیست.منتخب مردم تبریز در مجلس یازدهم پیش از ورود به خانه ملت کوشیده در حال و هوای برخی اخبار از کشمکش جریانهای سیاسی جریان فاتح این دوره با طرحی به نام «مسکن انقلاب» مدعی یکی از این دست خبرهای خوش برای توجه به طبقات پایین و متوسط جامعه شود که 4حوزه خانه اولیها، سکونتگاههای غیررسمی، بافتهای فرسوده و روستایی را زیر پوشش قرار میدهد.
حجتالاسلام محمدرضا میرتاجالدینی که پیش از این سابقه همراهی با دولت محمود احمدینژاد را دارد چند روز پیش در گفتگو با آنا، اولویتهای مجلس یازدهم را چنین برشمرد: "مجلس یازدهم به ۱۲ مسئله اولویتدار کشور نگاه راهبردی دارد که مهمترین آن تقویت و حمایت مسائل معیشتی مردم است."
یکی از این 12 راهبرد ادعایی میرتاجالدینی، طرحی با عنوان "مسکن انقلاب" است که به گفته منتخب تهران در مجلس، حتی گستردهتر از "مسکن مهر" است! اگرچه وی به جزییات بیشتری از مکانیسم طرح ادعایی خود اشاره نکرده است تا بتوان به تحلیل و بررسی کارشناسی دقیقی در این خصوص پرداخت و باید دید مرکز پژوهشهای مجلس در ادامه چه نظر کارشناسی ارائه خواهد کرد، اما ظاهرا تا این لحظه آنچه از این "وعدهخوش" درج شده این است که اگر "مسکن مهر در 2 فاز انجام میشد، این طرح قرار است 4 فاز را در بر گیرد!" و البته نگاهی به ناکامیهای طرحی با فاز کوچکتر مسکن مهر هم موجب شده این وعده نیز از سوی کارشناسان دست کم تا امروز چندان جدی گرفته نشود. کما اینکه اصلا حتی به یک فاز آن هم اشاره نشده است، چه برسد به 3 فاز بعدی آن!
آنچه در این "خبرخوش" یا در واقع "وعدهخوش" دیده میشود، تداوم اما و اگرهاست! در حالی که وضعیت حاکم بر مسکن در ایران به قدری اسفبار شده است که به گفته "محسن رنانی" اقتصاددان و تحلیلگر مسائل اقتصادی، "اگر قبلا یک کارگر با پرداخت اقساط ٢۴ ماهه میتوانست صاحب مسکن گردد امروز برای داشتن مسکن باید به مدت ١٣٧ سال قسط پرداخت نماید!"
> رفع عوامل تورم مسکن، مهمتر از طرح 4 فازی «مسکن انقلاب»
اما فارغ از جزییات طرح "مسکن انقلاب" وعده داده شده از سوی میرتاج الدینی که صاحبنظران حوزه مسکن بر اساس آنچه در تماسهای تلفنی خبرنگار روزنامه آفتاب یزد پیگیرش شد این بود که آنها نیز تا زمان ارائه نشدن دادههایی حداقلی از جزییات این طرح (حتی غیرمکتوب) به آن خوشبینانه نگاه نمیکنند و به آن همچون وعدههای رایج و به نرخ روز بازار سیاسی نگاه میکنند. در این وادی طبیعی است که شاید نماینده مشاورین املاک بیش از هر صنفی بهتر بتوانند دستکم در مورد دلایل تورم لجام گسیخته مسکن نظر بدهد تا شاید پیش از اینکه طرحهایی فیالبداهه نظیر "مسکن انقلاب"در اظهارات شفاهی یا روی کاغذ مطرح میشود، توضیح دهند. به ویژه آنکه در باور عمومی نیز نرخها در پشت ویترین نصب شده دفاتر مشاوران ملکی (فارغ از درستی یا نادرستی آن) تعیین میشود و اگر طرحی با نام "مسکن انقلاب" عنوان میشود، بهتر است این فازهای چهار گانه را به بعد از رفع عوامل اصلی و پایدار بروز تورم وحشتناک مسکن در ایران موکول کنند.
حسام عقبایی، نایب رئیس اول اتحادیه مشاورین املاک هفته پیش در پاسخی در پاسخ به این پرسش همکاران ما در خبرگزاری بُرنا که پرسیده اند چرا با وجود کاهش تقاضا و اُفت معاملات در پی شیوع کرونا قیمت مسکن کاهش نیافته و هیچگاه تابع رابطه عرضه و تقاضا نبوده است، توضیح داد: علت اصلی این موضوع عدم توازن میان عرضه و تقاضاست. وی در این گفتگو برای این عدم توازن 12 ضعف مهم را برشمرده و گفته بود: نداشتن آمایش سرزمین در کشور؛ نیازسنجی نکردن برای ارزیابی میزان تقاضا (که بارزترین اتفاق آن محاسبه نکردن میزان ازدواج کشور در سال توسط نهاد مربوطه که باعث افزایش جمعیت مسکن شده است)؛ عملنکردن به برنامه جامع مسکن و تبدیل مسکن از کالای مصرفی به کالای سرمایهای؛ ورود بانکها به حوزه مسکن و بنگاهداری از سوی این موسسات؛ عدم پرداخت تسهیلات بانکی متناسب برای خرید مسکن؛ تداوم تولید سنتی و بومی مسکن در کشور برخلاف رویه کشورهایی مانند مالزی و ترکیه؛ نبود نظارت کافی از سوی کمیسیون عمران مجلس بر سیاستهای مُسکّنی دولتها؛ سیاستهای متعدد و متضاد ارائه شده از سوی دولتهای مختلف در حوزه مسکن؛ تجاری عمل کردن بانکها بجای توسعهای عملکردن آنها را از جمله بارزترین این عوامل برشمرده است.
البته نایب رئیس اول اتحادیه مشاورین املاک در ادامه بیان عوامل آشفتگی بازار مسکن و افزایش سرسام آور قیمتها توضیح داده که "در ایران، مسکن هنوز به عنوان سرمایه تلقی میشود به همین خاطر قیمت مسکن در سال 98 نسبت به سال 97 خورشیدی 2برابر شده است" آماری که بدون تعارف فاجعهای برای ملت ایران است. با این نظر مشخص است که هیچ توازنی میان عرضه و تقاضا نیست و سالانه با فقط یک میلیون ازدواج در کشور و تولید مسکن در حد زیر 300 هزار واحد، سرنوشت روشن این موضوع برای سودجویی از این عدم توازن عرضه و تقاضا برای آنها که به مسکن به عنوان کالای سرمایهای نگاه میکنند و نه مصرفی، امری آشکار و قطعی است.
البته این مسئول اتحادیه صنفی حوزه مسکن ضعف در مدیریت زمین را نیز به تمام عوامل پیشگفته اضافه کرده است با این تفاوت که برخلاف اشاره به کلیات این عوامل و ضعفها با آمار تفکیک شدهتر اعلام کرده است: "درحال حاضر 70 تا 90 درصد قیمت مسکن مربوط به زمین و تنها 10 تا30 درصد آن مربوط به مصالح و کارگر است." در واقع با این فکت آماریِ نایب رئیس اول اتحادیه مشاورین املاک، مشخص است که کشور ما هیچ مشکلی در تامین مصالح ساختمانی ندارد و نیروی انسانی و مهندس عمران کشور نیز به قدری است که بسیاری از آنها با مشکل بیکاری نیز دست و پنجه نرم میکنند. نکته طنز تلخِ ماجرای زمین هم اینجاست که در ایران پهناور نیز زمین زیادی وجود دارد، اما به دلیل نبود مدیریت و توزیع نامناسب این زمینها در اختیار تولید و توزیع اصولی مسکن قرار نگرفته است تا سوداگران بازار مسکن از نبود برنامه منسجم، دخالت و ورود بخشها و نهادهای غیرمرتبط با مسکن به این حوزه از دیگر مشکلات و عوامل نبود رابطه منطقی میان عرضه و تقاضا و رشد قیمت مسکن بیشترین نان را از درد بیخانمانی هموطنان خود در زیر چراغهای خانههای استیجاری و مجادله و کشمکش آنها با مالکان آسیب دیده از خرید ملک اجاره داده شده به قیمت گزاف به حسابهای بانکی خود
واریز کنند!
> تعلل ناموجه در ایجاد سامانه وضعیت سکونت و قراردادهای اجاره
دکتر افشین پروینپور، کارشناس بازار مسکن در خصوص اینکه فشار وارده مالکان در این افزایش اجارهبها از چه عاملی سرچشمه میگیرد به نیاز بعضی موجران به درآمد خود از اجاره اشاره میکند و به خبرنگار روزنامه "آفتاب یزد" میگوید: نباید انتظار داشت همه به یک شکل رفتار کنند، اگرچه رفتار بعضی موجران در تخفیف یا تعویق اخذ اجارهبها نیز امری پسندیده و ستودنی است، اما نباید وظیفه تنظیمگری حاکمیت مورد توجه قرار نگیرد.
وی با بیان اینکه دولت فرصت درازمدتی که برای تولید و عرضه مسکن ملکی وجود داشت از دست داد، میگوید: اگر عمده خانوادهها مالک میشدند، هم هزینه اجاره آنها از سبد هزینههایشان حذف شده بود و هم اینکه مدیریت سایر هزینههای آنها نیز تسهیل میشد.
عضو سابق شورایعالی مسکن میافزاید:"در شرایط کنونی به دلیل نبود زیرساخت اطلاعاتی دقیق و آنلاین از وضعیت سکونت و قراردادهای اجاره حتی امکان پرداخت بخشی از هزینه اجارهبها به مالکان جهت حمایت از مستاجران وجود ندارد تا درآمد مالکانی که واحدهای خود را اجاره دادهاند و روی آن حساب کردهاند نیز محقق گردد." این اشاره پروینپور البته این نکته را نیز از آرشیو مصوبات و تکالیف مقرر قانونی به ذهن میآورد که بنا بر این بود تا وزارت راه و شهرسازی سامانه مزبور را به عنوان یک تکلیف قانونی تا پایان سال ۹۴ خورشیدی راهاندازی و تکمیل کند، اما افسوس که این امر نیز به دلیلی نامشخص تا امروز هنوز محقق نشده و دادههای لازم در این سامانه بارگذاری نگردیده است.
این کارشناس حوزه مسکن با بیان اینکه تا زمان اجرا نشدن مالیات بر عایدی سرمایه و مالیات بر خانههای خالی در کشور، سرمایهگذاری در اجارهداری نسبت به سایر سرمایهگذاریها جذابیت نخواهد داشت؛ گام نخست و لازم برای راهاندازی موسسات اجارهداری را، تصویب قوانین لازم در حوزه مالیاتهای تنظیمی حوزه مسکن و اجرای آنها برشمرد. به علاوه اینکه اجرای صحیح مالیات بر خانههای خالی موجب عرضه واحدهای خالی و تنظیم بازار اجاره مسکن نیز میشد.
این کارشناس مسکن در عین حال که حمایت مالی و مستمر دولت از ایجاد موسسات اجارهداری را یکی از راهکارهای کاهش فشار بر مستاجران میداند اما اولویت را حمایت از مالک شدن خانوادهها عنوان میکند و نه مستاجرماندن آنها. کما اینکه با برخورداری خانوادهها از مسکن ملکی، در تورمهای بازار مسکن، افزایش هزینههای اجاره، فشار مضاعف بر مردم وارد نمیکند.
سایر اخبار این روزنامه
شتاب نمایندههای جدید برای وعدهخوش!
غلامعلی رجائی در گفتگو با «آفتاب یزد» درباره اختلافات اصولگرایان و تلاش برای تقسیم مناصب
تولید خوب، اقتصاد را در مقابل ویروسهای مهاجم ایمن میکند
مصر بودم واحد پول ملی تغییر کند تا مردم راحت شوند
به زودی یک تبادل زندانی دیگر میان ایران و آمریکا رخ میدهد. آفتاب یزد با مروری کوتاه به برخی از تبادلات زندانی مشابه به این سوال پاسخ میدهد که آیا این تبادلها به مسیری هموار در عرصه سیاسی ختم خواهد شد؟
مهریه میترا را همسر اول نجفی داد
احتمال بازگشت خوزستان به محدودیتهای کرونایی
دهکهای پایین فاقد سهام عدالت شناسایی شوند
نرگس آبیار، کارگردان«شبی که ماه کامل شد» و «شیار143» در گفت و گوی اختصاصی با آفتاب یزد با موضوع تخریب باغها و بناهای تاریخی در یزد:
سال دیگر همین موقع: یادش بخیر پراید 100 میلیون تومان بود!
مشکل دخالت در مجلس از بیرون
سلبریتیهایی که رشد نیافته مشهور شدند
دروغ علمی: «فرار مغزها»
ضربه به دو تیم تروریستی در غرب و شمال غرب کشور
دلمان برای زندگی قبل از کرونا تنگ میشود