گرما و آتش عمد‌ی بلای جان جنگل‌ها

آرمان ملي- منيره چگيني: جنگل‌ها و مراتع کشور در آتش مي‌سوزند و به تبع آن آتش‌سوزي‌ها در بوستان ولايت، پارک جنگلي چيتگر، بوستاني در پاسداران به يک پرونده سريالي تبديل شده است و به مانند آتش‌سوزي‌هاي اخير در ديگر استان‌ها، صحبت‌هايي در رابطه با عمدي‌بودن آن بر ‌سر زبان‌ها افتاده است. اين ادعا در شرايطي قوت مي‌گيرد که در پي اين اتفاقات 3 نفر براي پرونده بوستان ولايت دستگير شده‌اند و طبق شواهد آتش‌سوزي پارک جنگلي چيتگر عمدي بوده است، اما فرماندهي انتظامي تهران و اعضاي شوراي شهر تهران اين موضوع را رد مي‌کنند و معتقدند فصل گرما و سهل انگاري شهروندان موجب گسترش آتش‌سوزي‌هاي پراکنده و سريالي در سطح شهر تهران شده است. چندي پيش زهرا صدراعظم نوري، رئيس کميسيون سلامت، محيط زيست شوراي شهر تهران اعلام کرد: «تونلي در انتهاي پارک است که محل دپوي لوله پلي‌اتيلن بوده و به‌دليل گرما و برگ‌هاي خشک آتش به سرعت توسعه پيدا کرد. معمولا از خرداد تا اواخر مرداد و شهريور، آتش‌سوزي پارک‌ها زياد است». اما حميد هداوند، جانشين فرماندهي انتظامي تهران بزرگ با اشاره به اينکه تاکنون هيچ‌دليل موجهي بر تعمدي‌بودن حريق‌هاي اخير در مراتع و علفزارها به دست نيامده است، گفت: گرما و خشکي هوا عامل اصلي ايجاد حريق در علفزارها و مراتع است. همچنين روزگذشته محسن هاشمي، رئيس شوراي شهر تهران احتمال عمدي‌بودن آتش‌سوزي‌ها در تهران را رد کرد و گفت: « آتش‌سوزي‌ها دليل مشخصي دارد و آن ميزان بارش‌هاي امسال بود که موجب رشد علف‌ها و گياهان خودرو شد و در ادامه با گرم شدن هوا و خشک شدن علف‌ها شاهد اين هستيم که کوچک‌ترين جرقه‌اي باعث ايجاد آتش‌سوزي در فضاي سبز مي‌شود». البته اين گفته رئيس شوراي شهر را کارشناسان محيط‌زيست هم تاييد مي‌کنند، به‌عنوان مثال محمد درويش در يادداشتي که در اختيار «آرمان ملي» قرار داد، به اين موضوع اذعان کرد: «از ابتداي سال 99، اکثر کارشناسان محيط زيست پيش‌بيني موج گسترده آتش‌سوزي‌ها در جنگل‌ها و مراتع کشور را کرده بودند. در پاييز و زمستان 98 و فصل بهار امسال بارندگي‌هاي زيادي در کشور رخ داد و همين امر موجب افزايش حجم پوشش‌ علفزارها در مراتع و جنگل‌ها شده بود؛ با آغاز فصل گرما که اين پوشش علفزارها خشک شدند، کف جنگل‌ها و مراتع به يک انبار باروت تبديل شدند که با يک جرقه و ته‌سيگار به آتش گسترده تبديل مي‌شدند و متاسفانه در چند ماه گذشته اين اتفاق نيز رخ داد». همچنين انوشيروان محسني بندپي، استاندار تهران نيز درباره آتش سوزي‌هاي اخير در بوستان‌هاي پايتخت بر اين باور است: در اوايل امسال بارندگي‌هاي خوبي داشتيم و همين امر سبب رشد علف‌هاي هرز در مراتع و بوستان‌هاي تهران شده است که با افزايش گرماي هوا و شدت تابش آفتاب بعضا به صورت سهوي آتش سوزي‌هايي شکل مي‌گيرد. البته مواردي از آتش‌سوزي‌ها نيز به صورت عمدي صورت گرفته که مسببان حادثه دستگير شده‌اند. البته اين آتش سوزي‌ها در مجموع حدود 25 مورد بوده که حدود سه تا چهار مورد آنها عمدي بوده که قطعا مسببين به مجازات خود خواهند رسيد.
وزراي کشور و اطلاعات به مجلس مي‌روند
با توجه به اين گفته‌ها، کارشناسان محيط زيست براين باورند در روزهاي آينده و با گرمتر شدن دماي هواي کشور، حريق‌هاي بيشتري در استان‌هاي تهران، گيلان، مازندران، آذربايجان شرقي، اردبيل رخ خواهد داد و با وجود کمبود امکانات در اطفاي حريق و آنچه در ماجراي آتش‌سوزي مناطق حفاظت شده خائيز گذشت و مردم با کمترين امکانات به نبرد با آتش رفتند، اين نگراني وجود دارد که آتش به محيط زيست کشور آسيب جدي وارد کند. اتفاقي که موجب شده وزراي اطلاعات و کشور براي بررسي آتش‌سوزي‌هاي اخير به مجلس بروند و درباره آن به نمايندگان توضيح بدهند. اين موضوع را عليرضا سليمي، عضو هيات رئيسه مجلس تاييد مي‌کند و مي‌گويد: وزراي کشور و اطلاعات براي ارائه گزارش درباره آتش‌سوزي‌هاي چند روز گذشته کشور به مجلس دعوت مي‎شوند. اين عضو هيات رئيسه مجلس شوراي اسلامي به احتمال عمدي‌بودن اين آتش‌سوزي‌ها نيز اشاره و تاکيد کرد: «آتش‌سوزي‌هاي صورت گرفته داراي شبهه است و بايد در موردشان شفاف‌سازي لازم صورت گيرد».
مجازات براي آتش‌افروزان


طبق اعلام مسئولان بيش از 85 تا 90‌درصد بروز آتش‌سوزي در کشور ما، به عوامل انساني بازمي‌گردد. پرتاب ته‌سيگار روشن از داخل اتومبيل در حاشيه جنگل‌ها و مراتع، انداختن شيشه و پلاستيک در دل طبيعت، خاموش نکردن آتش پخت و پز در طبيعت، آتش زدن کاه و کلش زمين‌هاي کشاورزي و همچنين آتش زدن مراتع به‌دليل اختلافات طايفه‌اي در برخي از نقاط کشور از عمده‌ترين دلايل بروز آتش‌سوزي در جنگل‌ها و مراتع کشور است. در اين بين کارشناسان از نبود مجازات قانوني در بازدارندگي اين دلايل ابراز گلايه مي‌کنند، اما روز گذشته معاون حقوقي سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور خبر داد که براساس مکاتبات با دادستان کل کشور، مجازات ده سال حبس براي ايجاد آتش‌سوزي عمدي جنگل‌ها و مراتع تعيين شده است. رضا افلاطوني همچنين گفت: در تبصره ماده47 در قانون مديريت بحران کشور براي دستگاه‌هاي اجرايي و حاکميتي تکاليفي مشخص شده که در اطفاي حريق همه ماموران لشکري و کشوري در صورتي که منابع طبيعي به آنان اعلام کند موظف به کمک و حمايت از سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور هستند.