بازار در انتظار بازگشت ۲۷ میلیارد دلار ارز صادراتی

صادرکنندگان تا پایان تیرماه فرصت دارند که ارز ناشی از صادرات را به چرخه اقتصاد کشور بازگردانند که با تمهیدات اتخاذ شده برای برخورد با متخلفان، به نظر می‌رسد با بازگشت بخشی از ۲۷ میلیارد دلار تعهد ارزی صادرکنندگان در هفته‌های آتی به تدریج تلاطم بازار ارز کاهش یافته و قیمت‌ها در این بازار به ثبات و تعادل برسد.صادرکنندگان باید تا پایان تیرماه ارز ناشی از صادرات را به چرخه اقتصاد بازگردانند که با نزدیک شدن به این مهلت، فشارها به صادرکنندگان متخلف در حال افزایش است و در این راستا، ۲۵۰ صادرکننده متخلف نیز به نهادهای ذیربط اعلام شده است.مجموع ارزی که صادرکنندگان هنوز بازنگردانده اند به بیش از ۲۷ میلیارد دلار می‌رسد که در صورت  ورود بخشی از این مبلغ، بازار ارز اشباع شده و بساط دلالان و سفته بازان جمع می‌شود.با توجه به اینکه ارز صادراتی باید در سامانه نیما و برای رفع نیاز واردکنندگان عرضه شود، ورود این حجم از منابع جدید، می‌تواند دغدغه موجود در میان واردکنندگان را نیز برطرف کند و از نگرانی‌ها بکاهد. رئیس کل بانک مرکزی نیز با اشاره به ضرب الاجل تعیین شده تا پایان تیر ماه اعلام کرده است: اکنون صادرکنندگان باید به وظیفه ملی خود عمل کنند، در زمانی که دشمن فشار حداکثری را بر مردم وارد می‌کنند حداقل کاری که صادرکنندگان می‌توانند بکنند این است که سریع تر ارز را به کشور بازگردانند.
جزئیات ۲۷.۵ میلیون دلار ارزی برنگشته
مدیر اداره صادرات بانک مرکزی با تشریح جزییات ۲۷.۵ میلیون دلار ارزی که توسط صادرکنندگان باید بازگشت داده شود، گفت: این رقم می‌تواند کل مصارف ارزی یک سال کشور را تامین کند. از این رقم حدود ۲۵ میلیارد دلار مربوط به سال‌های پیش و بیش از دو میلیارد دلار مربوط به سه ماه نخست امسال و بیشتر آن مربوط به بخش خصوصی است.بر این اساس، از ۱۹ هزار و ۱۷۶ صادر کننده، ۱۶ هزار و ۴۳۵ نفر که حدود ۸۶ درصد این بخش را تشکیل می‌دهند با تعهد صادراتی حدود ۲۷ و نیم میلیارد یورو فقط ۵.۷ میلیارد یورو به چرخه اقتصادی کشور باز گردانده اند.صمد کریمی می‌گوید: کسانی که ارز حاصل از صادرات را کامل به روش‌های مصوب هیات وزیران بازگردانده اند ۱۴ درصد صادرکنندگان از جمله پتروشیمی‌ها، ‌فولادی‌ها و ایمیدرویی‌ها هستند که تا پایان سال ۹۷، ۲۸ و نیم میلیارد یورو را به چرخه اقتصادی باز گردانده‌اند.
کریمی گفت: حدود ۶.۸ میلیارد یورویی که به کشور بازنگشته مربوط به ۲۵۰ صادر کننده از ۱۶ هزار و ۴۳۵ صادر کننده‌ای است که ارز خود را به کشور باز نگردانده اند.مدیر اداره صادرات بانک مرکزی گفت:‌ ۲۲ میلیارد یورویی که بازنگشته برای حق العمل کارهایی است که کارت بازرگانی دارند و هر کدام به ۱۰۰ تا ۲۰۰ صادر کننده بزرگ وصل هستند و نمی‌خواهند شناسایی شوند و ارزشان به چرخه اقتصادی باز گردد.کریمی افزود: آ‌ها مشتریان خاص خود را دارند و برای قاچاق کالا، ‌واردات کالاهایی که مشابه آن‌ها در فروشگاه‌ها وجود دارد یا برای خروج سرمایه از این ارز استفاده می‌کنند.وی با بیان اینکه رتبه بندی باید در صادرات و واردات وجود داشته باشد، گفت: کمیسیون ماده ۲ شورای عالی هماهنگی اقتصادی می‌گوید صادرکنندگان باید براساس روش‌های اعلامی ارزشان را به چرخه اقتصادی کشور باز گردانند و اگر این اتفاق نیفتاد، نباید خدمات بگیرند یا دوباره صادرات و واردات انجام دهند و کارت بازرگانی آن‌ها نیز تعلیق می‌شود. چرا این کار را برای متخلفان انجام نمی‌دهیم؟کریمی تصریح کرد: بانک مرکزی اکنون نیز رویکرد تعامل با صادرکنندگان دارد، اما چرا موقعی که تعهدات ارزی وضع می‌شود تعداد کارت‌های بازرگانی افزایش می‌یابد. دلیل افزایش صدور کارت‌های بازرگانی دیده نشدن صادرکنندگان اصلی و فرار مالیاتی آنهاست.


مدیر اداره صادرات بانک مرکزی گفت: با برنامه‌های بانک مرکزی و با تعاملی که با وزارت صنعت، معدن و تجارت دارد بخشی از ۲۷ و نیم میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات به کشور باز می‌گردد و اثر خود را روی نرخ ارز می‌گذارد.درپی افزایش نرخ ارز در بازار، رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد که نوسانات بازار ارز کوتاه‌مدت و مقطعی است و اگر این نوسانات بلند مدت باشد حتما با ارزپاشی در بازار دخالت می‌کنیم. همچنین رئیس‌جمهور هم تاکید کرده که این نوسانات، دلیل و ریشه بنیادی اقتصادی ندارد و این نوید را داده که با بازگشت ارزهای صادراتی، فضای بازار آرام می‌شود. در این میان امروز در جریان معاملات ارزی بین صرافان، ۴۵ میلیون دلار عرضه از سوی بازارساز انجام شد.درحالیکه در دو سال گذشته بانک مرکزی با اعمال سیاست‌های پولی و ارزی خود توانست که بازار ارز را به ثبات برساند تا در پی آن قیمت‌ها به تعادل برسد، نرخ این ارز به حدود ۱۱ هزار تومان کاهش یافت اما پس از بازگشایی مرزها بر اثر شیوع ویروس کرونا و افزایش تقاضا برای ارز، اکنون مجدد قیمت ارز روند صعودی به خود گرفت.
پس از این، تاکیدات بر کنترل بازار ارز و رساندن آن به ثبات، قوت گرفت و در این زمینه رئیس کل بانک مرکزی اینگونه توضیح داد که اکنون بازار ارز دارای شوک‌های موقتی و گذراست و علت این امر هم این است که بعد از اینکه مرزها باز شد و ورود کالا به کشورهای طرف تجاری راه افتاد، طبیعی است که ناترازی بین عرضه و تقاضای ارز در بازار وجود آید که همه این موارد و جو روانی که بعد از تصمیم آژانس انرژی اتمی و صدور قطعنامه علیه ایران ایجاد شد، موجب برهم خوردن تعادل بازار ارز شد.همچنین، همتی تصریح کرده که در این شرایط می‌توان در بازار ارز، ارزپاشی کرد اما برای نوسانات کوتاه مدت ذخایر را صرف این کار نمی‌کنیم و اگر احساس شود که نوسانات بلندمدت خواهند بود، مداخله می‌کنیم.علاوه براین، رئیس‌جمهور نیز در جلسه امروز ستاد اقتصاد دولت اعلام کرد که نوسانات اخیر در بازار ارز و شوک ایجاد شده دلیل و ریشه بنیادی اقتصادی ندارد و برخی تحرکات و عملیات روانی در عرصه بین المللی علیه ایران و همچنین ایجاد یک نگرانی غیر واقعی در بین مردم از عوامل اصلی آشفتگی و نوسانات اخیر در بازار ارز است.
عرضه سنگین در بازار ارز
تازه‌ترین وضعیت معاملات ارزی از عرضه ۴۵ میلیون دلاری از سوی بازار ساز خبر می‌دهد.در حالی طی روزهای اخیر روند بازار ارز دچار نوسان بوده و قیمت صعودی پیش رفته که گزارش دریافتی ایسنا از جریان معاملات ارزی امروز (سه‌شنبه) بین صرافان، از این حکایت دارد که روزگذشته حدود ۴۵ میلیون دلار از سوی بازارساز عرضه شده است که شامل عرضه و تقاضای بازار نیمایی نمی‌شود.این عرضه که از سوی بازارساز صورت گرفته، با تقاضای ناچیزی مواجه بوده است.این در حالی است که عبدالناصر همتی - رئیس کل بانک مرکزی - در آخرین اظهارات خود گفته بود که نوسانات فعلی بازار ارز، شوک‌های گذرا و موقتی است. البته او در عین حال تاکید دارد که اگر احساس شود این نوسانات بلندمدت‌تر شود حتما بانک مرکزی مداخله می‌کند.
مطمئن‌ترین راه برای آرامش بازار ارز
به اعتقاد روحانی، مطمئن‌ترین راه برای آرامش بازار ارز، ایفای تعهد صادرکنندگان برای برگشت ارز به چرخه اقتصاد و مدیریت بانک مرکزی در فضای آرام و باثبات بازارها است و افزایش صادرات و تلاش‌های موفقیت آمیز برای بازگشت درآمدهای ارزی به کشور و همچنین عرضه ارز حاصل از صادرات از سوی صادرکنندگان وضعیت آرام‌تری را در بازار ارز به وجود خواهد آورد.در این میان، گزارش دریافتی ایسنا از جریان معاملات ارزی بین صرافان، از این حکایت دارد که روز سه شنبه حدود ۴۵ میلیون دلار عرضه از سوی بازارساز انجام شده اما تقاضای ناچیزی داشته است.همچنین پیام مولوی - یک تحلیل‌گر اقتصادی - درباره وضعیت بازار ارز و چگونگی کنترل آن در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد که نوسانات و افزایش قیمت در بازار ارز ناشی از افزایش تقاضای تجاری در این بازار است و در تابستان نیز با کاهش کرونا و گشایش بیشتر مرزها، تقریبا شاهد افزایش تقاضا برای ارزهای مسافرتی هم خواهیم بود که این امر هم بر بازار تاثیرگذار است.وی افزود: این گفته رئیس کل بانک مرکزی که این بانک ارزپاشی نمی‌کند، یک سیگنال افزایشی به بازار منتقل می‌کند. به عبارت دیگر وقتی می‌گوییم که روال ما ارزپاشی نیست، فارغ از اینکه این اقدام در گذشته مناسب بوده یا خیر، شرایط اقتصاد کشور به گونه‌ای است که برای ارز محدودیت وجود دارد و با وجود این محدودیت، برای اولین بار در اقتصاد داریم به سمتی حرکت می‌کنیم که قیمت ارز دارد واقعی می‌شود.