روزنامه خراسان

بازخوانی بیانات رهبر انقلاب درباره حکیم فردوسی


عبدالهی - نوزدهم تیرماه سال 1375، روزی تاریخی برای فرهنگ و تاریخ ایران اسلامی بود. در آن روز رهبر معظم انقلاب در حاشیه زیارت حرم مطهر امام رضا(ع) و سفر به مشهد به بازدید از آرامگاه فردوسی و شهر تاریخی توس پرداختند و در دفتر یادبود مقبره حکیم ابوالقاسم فردوسی، شاعر نامدار ایرانی یادداشتی مرقوم کردند که متن آن به شرح زیر است:

بسم‌ا... ‌الرحمن‌الرحیم
«خدا را شکر که در حاشیه‌ زیارت تابستانی مشهد مقدس رضوی علیه‌آلاف‌التحیه توفیق بازدید از مقبره فردوسی بزرگ و نامدار در شهر تاریخی و پرقصه‌ توس نیز دست داد. اگرچه در گذشته آن مقبره و برخی یادگارهای تاریخی دیگر موجود در آن‌جا را دیده بودم امّا این بار هم به خاطر اهتمام به جانب مهمّ فرهنگی و تاریخی آن و هم به‌خاطر کارهای خوب آبادانی و زیباسازی که در آن انجام شده است و هم به خاطر خبرهای اسف‌انگیزی که از غارت ذخیره‌ کم‌نظیر موجود در این منطقه به من رسیده بود، آن را با دقّتی بیشتر و با انگیزه و میل و شوری مضاعف نگاه کردم و اکنون احساس من آن است که دولت موظف است با همّت به کار در این بخش بپردازد و آن چه تاکنون شده بسی کمتر از اندازه‌ بایسته است. به امید دنبال‌گیری و با سپاس از مسئولان و پژوهشگران».
 
البته این اولین و آخرین باری نبود که مقام معظم رهبری در باب اهمیت توجه به فردوسی نکاتی را مطرح می کردند. پیش از این بازدید و بعد از آن نیز بارها و بارها نکاتی در این باره توسط ایشان بیان شده است که در این مطلب به برخی از آن ها اشاره می کنیم.

حکمت فردوسی، حکمت الهی است
فردوسی، «حکیم فردوسی» است؛ شما توجّه کنید، در بین شاعران ما «حکیم فردوسی» [مطرح] است؛ حکمت فردوسی حکمت الهی است. در عمق داستان های فردوسی، حکمت گنجانده شده؛ تقریباً در همه‌ داستان ها یا بسیاری از داستان های فردوسی، حکمت هست؛ لذا به فردوسی می گویند «حکیم فردوسی»؛ ما به کمتر شاعری در طول تاریخ حکیم می گوییم امّا اسم او حکیم فردوسی است.
بیانات در دیدار جمعی از شاعران و اهالی فرهنگ و ادب ، 30/۰۲/۱۳۹۸



شاهنامه‌ فردوسی پر از حکمت است
... شما اگر بخواهید به لوازم اسوه بودن و الگو بودن عمل کنید، باید معرفت دینی و معرفت اسلامی خودتان را عمق ببخشید؛ و این در گذشته‌ شعر ما وجود داشته است. شما نگاه کنید، شاعران برجسته‌ ما اغلب - حالا نمی گویم همه – این جورند؛ از فردوسی بگیرید تا مولوی و سعدی و حافظ و جامی. فردوسی، حکیم ابوالقاسم فردوسی است. به یک آدم داستان سرا، اگر صرفاً داستان سرا و حماسه‌سرا باشد، حکیم نمی گویند. این «حکیم» را هم ما نگفتیم؛ صاحبان فکر و اندیشه در طول زمان او را حکیم نامیدند. شاهنامه‌ فردوسی پر از حکمت است. او انسانی بوده برخوردار از معارف ناب دینی.
بیانات در دیدار جمعی از شعرا ، 24/۰۵/۱۳۹۰

فردوسی در قلّه است
من موافقم که از «فردوسی» تجلیل شود، شاهنامه تجلیل شود و حکمت  فردوسی استخراج گردد تا همه بدانند که این حکمت، اسلامی است یا غیراسلامی. این بزرگداشتی هم که برگزار شد، اصلاً به دستور و خواست من بود؛ منتها چون اواخر ریاست جمهوری ام بود، به آقای مهندس «حجت» گفتم که دنبال نمایید و فردوسی را بزرگ کنید. فردوسی باید هم بزرگ شود. فردوسی در قلّه است. امیدواریم کم‌کاری - که دوستان اشاره کردند - گریبان ما را نگیرد تا حکمت فردوسی را بیان کنیم. ما هستیم که اسم او را «حکیم ابوالقاسم فردوسی» گذاشتیم؛ دشمنان دین که این اسم را نگذاشته‌اند. خوب؛ این حکیم چه کسی است و حکمت او چیست؟ آیا حکمت زردشتی است، حکمت بی دینی است، حکمت پادشاهی است یا حکمت اسلامی؟ این را می شود در آورد. اگر کسی به شاهنامه نگاه کند، خواهد دید که یک جریانِ گاهی باریک و پنهان و گاهی وسیع، از روح توحید، توکّل، اعتماد به خدا و اعتماد به حق و مجاهدت در راه حق در سرتاسر شاهنامه جاری است. این را می شود استخراج کرد، دید و فهمید. مخصوصاً بعضی از شخصیت های شاهنامه خیلی برجسته هستند که این ها را باید شناخت و استخراج کرد. من یک وقت گفتم که «اسفندیار» مثل این بچه حزب‌اللّهی های امروز خود ماست! در فرهنگ شاهنامه یک حزب‌اللّهی غیورِ دین‌خواهِ مبارز وجود دارد. بله؛ این کارها را شما بکنید تا دیگران نکنند. شما که نکردید، دیگران می کنند.
بیانات در دیدار جمعی از اعضای انجمن قلم‌ ، 08/۱۱/۱۳۸۱

من با شاهنامه مأنوسم
نمی‌دانم شما آقایان چقدر با شاهنامه مأنوسید. من با شاهنامه مأنوسم. حکمت شاهنامه‌ حکیم ابوالقاسم فردوسی، حکمت اوستایی نیست؛ حکمت قرآنی است. اگر کسی به شاهنامه دقت کند، خواهد دید فردوسی ایران را سروده اما با دید یک مسلمان؛ آن هم یک مسلمان شیعه. بیان زندگی قهرمان ها و پهلوان ها و شخصیت های مثبت مثل رستم و اسفندیار در شاهنامه، در اندیشه‌های اسلامی ریشه و ظهور و بروز دارد. عکس آن، شخصیت های منفی مثل تورانی‌ها یا بعضی از سلاطین، مثل کیکاووس شخصیت هایی هستند که در تفکر اسلامی به وضوح کوبیده شده‌اند.
بیانات در بازدید از نمایشگاه مینیاتور و نگارگری، درحسینیه‌ امام خمینی، 10/۰۶/۱۳۷۲

جلوگیری از تخریب قبر فردوسی توسط عده ای با اخلاص بی اطلاع
... خوشبختانه ادبیات سلف ما همه‌اش در جهت ارزش های الهی و اسلامی است؛ از جمله همین شاهنامه که به آن اشاره کردید. اول انقلاب عده ای از مردمِ بااخلاصِ بی‌اطلاع رفته بودند قبر فردوسی را در توس خراب کنند. وقتی من مطلع شدم، چیزی نوشتم و فوراً به مشهد فرستادم؛ که آن را بردند و بالای قبر فردوسی نصب کردند؛ نمی‌دانم الان هم هست یا نه. بچه‌های حادی که به آن‌جا می‌رفتند، چشمشان که به شهادت بنده می‌افتاد، لطف می‌کردند و می‌پذیرفتند و دیگر کاری به کار فردوسی نداشتند. حقیقت قضیه این است که فردوسی یک حکیم است؛ تعارف که نکردیم به فردوسی، حکیم گفتیم. الان چند صد سال است که دارند به فردوسی، حکیم می‌گویند. حکمت فردوسی چیست؟ حکمت الهیِ اسلامی.
بیانات در دیدار اعضای گروه ادب و هنر صدای جمهوری اسلامی ایران‌، 05/۱۲/۱۳۷۰

اگر نویسنده زبردستی داشتیم ...
داستان رستم و اسفندیار، داستانی است که جنبه‌های ارزشی در آن زیاد است. اسفندیار در شاهنامه، چهره بسیار زیبایی است که حتی از رستم زیباتر است. در همین داستان رستم و اسفندیار که شما نگاه کنید، می‌بینید اسفندیار جنبه‌ ارزشی و دینی دارد و یک متعصب دینی است. اسفندیار، یک آدم متدین مذهبی خیلی فعال است که در دنیا راه افتاده برای این‌که آیین یکتاپرستی را گسترش دهد. در داستان رستم و اسفندیار، بالاخره رستم تقلب و بدجنسی کرده؛ اما اسفندیار، نه! رو راست به میدان آمده و برطبق عقیده خودش می‌جنگد؛ چون به او گفته‌اند که ایشان - رستم - مخالف دستگاه سلطنت است. تقصیری هم ندارد. دیگران تقصیر دارند که او را فرستاده‌اند. اما رستم - با همه‌ عظمتش - در این قضیه، با تقلب وارد ماجرا می‌شود. این داستان را نگاه کنید: یک داستان بلند است. یعنی اگر ما نویسنده زبردستی داشتیم، می‌توانست رمانی مثل رمان های تاریخی - مثل همین نمایش نامه‌های شکسپیری - بر اساس آن بنویسد. نمایش نامه‌های شکسپیر، داستان هایی تاریخی است که او آن ها را به این شکل زیبا درآورده و غالباً هم از دیدگاه خود آن ها، «ارزشی» است.
بیانات در دیدار
گروه نمایش صدا، 29/۱۰/۱۳۷۱
 
 
 
خبر مرتبط
طرح راهبردی توس در انتظار جلسه شورای عالی شهرسازی
پس از تصویب طرح راهبردی توس در کمیته فنی شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، حالا چشم ها به این شورای عالی دوخته شده تا با تشکیل جلسه و بررسی این طرح، هزاران نفر از ساکنان منطقه تاریخی توس را از بلاتکلیفی برهاند. به گزارش خراسان رضوی، بعد از وقفه ای یک ساله از زمان نهایی شدن طرح راهبردی توس در استان و ارسال آن به تهران، بالاخره کمیته فنی شورای عالی شهرسازی در چند جلسه اخیر خود آن را به تصویب رساند و به شورای عالی ارسال کرد. بر اساس اعلام مسئولان شهری، این طرح باعث مهیا شدن زمینه قانونی ارائه خدمات شهرسازی به 40 هزار ساکن توس و با توجه به لحاظ شدن ضوابط میراث فرهنگی و تاریخی در آن، مانع از توسعه نامتوازن منطقه توس و ایجاد حاشیه شهر جدیدی برای مشهد خواهد شد. علاوه بر آن به گفته مدیر کل میراث فرهنگی خراسان رضوی، «ثبت جهانی توس در صورت ابلاغ طرح راهبردی شورای عالی شهرسازی و معماری تسریع خواهد شد»،  اظهار نظری رسمی که اهمیت تصویب و ابلاغ این طرح راهبردی را بیشتر روشن می کند.
در همین راستا روز گذشته موضوع بررسی این طرح را از دفتر معاون وزیر راه و شهرسازی پیگیری کردیم و با این پاسخ همراه بود که جلسه این شورا هفته آینده برگزار خواهد شد اما هنوز مشخص نیست بررسی طرح راهبردی توس در دستور کار جلسه آینده این شورا باشد یا نه.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
اسراييل‌ضربه راهبردي خورده است (اعتماد) افتتاح ابرپروژه سد و نیروگاه ایرانی در سریلانکا (جوان) اخبار ویژه (کيهان) عیارسنجی طرح مالیات بر عایدی سرمایه (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
اعتراف روحانی در باره مسکن و خبر خوش از سهام عدالت برای نجات رفتم بساطم را دزدیدند ! خواب نظارت بر بازار همزمان با زمزمه گرانی و احتکار تسهیلات گران کرونایی فقط 13 درصد متقاضی داشت کلیک واتس‌اپی یک جنایت! راه علاج همسان سازی حقوق بازنشستگان ساز همسان سازی کوک شد رای مجلس به رد اعتبار نامه پرحاشیه آرتیست بازی های اتابک چالش نوید با فراستی و تقلب ترامپ دلقک ! توافق مهم پدافندی ایران و سوریه بازخوانی بیانات رهبر انقلاب درباره حکیم فردوسی محدودیت های کرونایی در راه بازگشت فروش موادمخدر با پوز!