روزنامه آفتاب یزد
1399/05/04
تنش واشنگتن - تهران به آسمان کشید!
آفتاب یزد-گروه سیاسی: تنشی جدید در روابط ایران و آمریکا! اینبار هم پای یک هواپیمای مسافربری در میان است! تهران و واشنگتن در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ پیچیده‌ترین وخصم آمیز‌ترین رابطه طی چهل سال اخیر را تجربه کرده اند! شاید کمتر کسی گمان می‌کرد دوران تنش زدایی برجام آرامشی قبل از طوفان باشد و رابطه این دو بازیگر بین‌الملل تا این میزان تنش را در اندک زمانی به خود ببیند. رخدادهای حدود سه سال و نیم اخیر هر کدامشان در طول چهار دهه نیز حتی بی‌سابقه و کم سابقه بوده اند. ماجرا به پرواز هواپیمای ماهان به لبنان مربوط است، پروازی که در میانه راه و در فراز جغرافیای ناامن سوریه از سوی جنگنده‌های ایالات متحده تحت تعقیب و تهدید قرار گرفته است! درحالی که در ابتدا شائبه‌هایی مطرح شده بود که این تعرض از سوی جنگنده‌های اسرائیلی انجام شده اما بر اساس اعلام خلبان هواپیمای خطوط هوایی ماهان، دوجنگنده‌ای که این هواپیما در آسمان سوریه تهدید کرده‌اند آمریکایی بوده‌اند. درگفتگویی که خلبان هواپیمای ماهان با خلبانان دو جنگنده برای اعلام هشدار جهت رعایت فاصله ایمن داشته است آنها خود را آمریکایی معرفی کرده‌اند. ساعاتی بعد نیز مقامات ایالات متحده این اقدام را تایید کردند. مسئولان آمریکایی تایید کردند که جنگنده‌ای که در مسیر پرواز هواپیمای ماهان از تهران به لبنان ایجاد مزاحمت کرده بود، آمریکایی بوده است.رویترز به نقل از دو مسئول آمریکایی اعلام کرد که یک جنگنده اف15 این کشور دست به چنین کار غیر قانونی و خطرناکی زده است. رویترز نوشت: یک جنگنده اف15 آمریکایی در مسیر دید هواپیمای مسافربری ایرانی قرار گرفته است. همچنین «بیل اوربان» سخنگوی فرماندهی مرکزی آمریکا
در این باره مدعی شد: یک جنگنده اف-۱۵ در ماوریت هوایی همیشگی خود برفراز پایگاه التنف در سوریه اقدام به بازرسی بصری هواپیمای مسافربری ماهان ایران کرد و این اقدام در فاصله‌ای ایمن با هواپیما انجام شد و خلبان جنگنده پس از اطمینان از آن هواپیما فاصله گرفت.
> واکنش‌ها در تهران
این اقدام با واکنش‌های زیادی در تهران مواجه شده است. سخنگوی وزارت امور خارجه در رابطه با حادثه پنجشنبه شب برای هواپیمای ماهان که عازم بیروت بود اظهار داشت: جزئیات این حادثه در دست بررسی است و پس از تکمیل اطلاعات اقدامات لازم سیاسی و حقوقی به عمل خواهد آمد. سید عباس موسوی افزود: در عین حال در تماس مجید روانچی سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان ملل متحد با آقای گوترش دبیرکل آن سازمان، صراحتا تاکید شده است که چنانچه هر حادثه‌ای در مسیر برگشت برای این هواپیما اتفاق افتد جمهوری اسلامی ایران آمریکا را مسئول آن خواهد شناخت. این پیام همچنین به سفیر سویس در تهران داده شده است. در همین حال سازمان هواپیمایی کشوری درباره تعرض هواپیماهای جنگنده ایالات متحده آمریکا به پرواز 1152 شرکت هواپیمایی ماهان اطلاعیه‌ای صادر کرد. در این اطلاعیه آمده است هواپیمای ماهان که در کریدورهای بین‌المللی هوایی در آسمان سوریه از فرودگاه بین‌المللی امام خمینی عازم بیروت بود، تعدادی از مسافرین به دلیل عکس العمل خلبان جهت پیشگیری از تصادف با پروازهای متعرض، دچار جراحات شدند. پس از حصول اطمینان از ایمن بودن هواپیما متعاقب فرود در فرودگاه بیروت تصمیم درباره بازگشت هواپیمای مذکور به تهران اتخاذ شد. سازمان هواپیمایی کشوری بر اساس مفاد ضمیمه ۱۳ پیمان شیکاگو ضمن برقراری تماس با طرف سوری، خواستار بررسی سریع و دقیق رویداد شد و تیم فنی بررسی سوانح ایران نیز از دقایق اولیه پس از ورود هواپیمای ماهان به فرودگاه امام خمینی، بررسی فنی رویداد را آغاز کردند. جزئیات این رویداد پس از بررسی تمامی داده‌های فنی و اطلاعات بدست آمده بر اساس فرآیند بررسی سانحه و همچنین برخی اطلاعات مستند و متقن از مقامات هواپیمایی کشوری سوریه منتشر خواهد شد. سازمان هواپیمایی کشوری ایران، اقدام هواپیماهای جنگنده امریکایی در تعرض به هواپیمای مسافربری ایرانی را مصداق بارز نقض حقوق بین‌الملل و مقررات و استانداردهای هوانوردی می‌داند و مراتب اعتراض جدی خود را رسما به شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) ارائه و خواستار رسیدگی فوری به موضوع است. همچنین لعیا جنیدی معاون حقوقی رئیس جمهور در یادداشتی نوشت: «رفتار هواپیماهای جنگنده در قبال پرواز ۱۱۵۲ هواپیمایی ماهان و ایجاد مزاحمت برای یک هواپیمای مسافربری آن هم در خاک کشور ثالث نقض آشکار امنیت هوانوردی، تخلف از اصل آزادی پرواز هواپیماهای غیر نظامی و به علاوه در مغایرت با مواد ۳ مکرر و ۴۴ پیمان هواپیمایی کشوری بین‌المللی(کنوانسیون شیکاگو) و ضمیمه‌های مربوطه و کنوانسیون مونترال ۱۹۷۱ و نیز زیر پا گذاشتن اصول مسلم حقوق بین‌الملل است، توضیحاتی که تا کنون ارائه شده غیرموجه و فاقد وجه اقناعی است لذا اقدامات صورت گرفته توسط این جنگنده‌ها موجب مسئولیت بین‌المللی دولت متبوع آنها بوده و قابلیت تعقیب حقوقی را از جمله در شورای ایکایو و دادگاه دادگستری بین‌المللی به دنبال خواهد داشت.» وزیر راه نیز به این موضوع واکنش نشان داده است. محمد اسلامی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا از مکالمات خلبان هواپیمای مسافری ماهان با جنگنده‌های آمریکایی و علت بروز این حرکات خصمانه اطلاعی دارید یا خیر؟ گفت:«مسلما این حرکت آمریکایی‌ها یک اقدام تروریستی است اما اینکه چه مکالماتی بین خلبان هواپیمای مسافری ماهان با جنگنده‌های آمریکایی رد و بدل شده توسط سازمان هواپیمایی کشوری در دست رسیدگی و پیگیری است. مسلما این اقدام تروریستی و تعرض جزو مشاهدات روزانه ماست که آمریکا در طول شبانه روز انجام می‌دهد و این امر یکی دیگر از مصادیق اقدامات تروریستی آنهاست.» وی درباره وضعیت و حال مصدومان پرواز ۱۱۵۲ شرکت هواپیمایی ماهان گفت:«تعدادی از مسافران و چهار خدمه این پرواز در جریان این حرکت تروریستی آسیب دیدند که مسافران پس از رسیدن به مقصد تحت مراقبت و درمان قرار گرفتند. چهار مهماندار و خدمه این پرواز نیز پس از بازگشت به کشور و در تهران در بیمارستان تحت درمان هستند. البته حال این مصدومان مساعد است.»
حسام‌الدین آشنا مشاور رئیس جمهوری در حساب کاربری خود در توئیتر در این باره نوشت: «کسی که جان رهبرانش را دوست دارد، با جان مسافران ما بازی نمی‌کند.» جملاتی مبهم و دوپهلو که در مواجهه با موضوعات مختلف از سوی آشنا زده شده است.
در همین حال یک تحلیلگر مسائل آمریکا با بیان اینکه ایران باید به رهبران بزرگ دنیا نامه بنویسد و تاکید کند با ادامه این دست اقدامات آمریکا سنگ روی سنگ بند نمی‌شود، گفت:«در صورت ادامه یافتن این تهدیدها و اقدامات عملی، ایران امنیت داخلی اسرائیل را دچار چالش می‌کند.» عبدالرضا فرجی‌‌راد درباره علت اقدام جنگنده‌های آمریکایی علیه
هواپیمای مسافربری ایران، اظهار داشت:«آمریکایی‌ها با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری این کشور، تلاش‌های گوناگونی را انجام دادند که از مذاکره با ایران دستاوردی داشته باشند و این دستاورد را در لابی‌های انتخاباتی به رخ طرفداران و رای‌دهندگان بکشند، اما این تلاش‌ها به جایی نرسیده است.» وی ادامه داد:«ترامپ نه در کره شمالی نه در افغانستان و نه در دیگر کشورها، نتوانست کار خاصی انجام دهد و در سیاست خارجی‌اش شکست کاملی نصیبش شد که نمی‌تواند آنها را در لابی‌های انتخاباتی که در حال سرعت گرفتن نیز هستند، عرضه کند. از سویی از نظر سیاست داخلی نیز دچار مشکل است و ۴۰ میلیون بیکار و شیوع کرونا که خودش نیز به آن اذعان داشته، از دیگر مشکلات این کشور است.» او افزود:«بنابراین غیر از این اتفاقی که برای هواپیمای ایرانی در سوریه اتفاق افتاد، ممکن است اتفاق‌های دیگری هم ترتیب بدهند، از سوی دیگر اسرائیلی‌ها می‌دانند یک عکس‌العمل ایران جمعیت اسرائیل را تکان می‌دهد اما با ارزیابی که خودشان انجام دادند به این نتیجه رسیدند که این موضوع(جنگ ایران و آمریکا) به نفع منافع ملی آنها است و علی‌رغم اینکه ریسک این موضوع را می‌دانند اما با توجه به ذهنیت غلطی که درباره هسته‌ای شدن ایران دارند، ریسک این را می‌پذیرند تا تسلیحاتی شدن ایران.» فرجی زاده با بیان اینکه بنابراین در سه ماه آینده ما از این موارد چه در منطقه و چه در داخل ایران خواهیم دید که با هماهنگی کامل نیز بین کاخ سفید و اسرائیل اتفاق خواهند افتاد، تصریح کرد:«ممکن است اطلاعات را اسرائیل بدهد و هواپیماهای آمریکایی کاری کنند یا آمریکا اطلاعات را در اختیار اسرائیلی‌ها قرار دهند و آنها اقدام کنند، اما هر چه که باشد در واقع یک مجموعه تلقی می‌شوند.»
به نظر می‌رسد یکی دیگر از اهداف آمریکا از چنین اقداماتی این است که بتواند ایران را مجاب به برخی اقدامات کند تا از این طریق بتواند بر شورای امنیت سازمان بار دیگر تحریم‌های تسلیحاتی ایران را تمدید کند. درباره انگیزه‌های ایالات متحده از این اقدام گفتگو کردیم با یک تحلیلگر مسائل بین‌الملل. علی بیگدلی به «آفتاب یزد» گفت:«مهمترین هدفی که آمریکا دنبال کرده در واقع ادعایی درباره انتقال سلاح از ایران به برخی کشورهای منطقه با این شرکت هواپیمایی مسافربری است، در این زمینه پیش از این نسبت به کشتی‌های ایرانی شاهد اقداماتی بودیم و حالا به بحث هوایی نیز کشیده شده است و در واقع این اقدام را آمریکا براساس همان فشار بر موضوعات تحریم تسلیحاتی ایران انجام داده است.» بیگدلی در ادامه اظهار داشت:«با توجه به آنچه منابع ایران اعلام کرده‌اند فاصله این جنگنده‌ها با هواپیمای مسافربری حدود هزار متر بوده است و در واقع با توجه به این مسئله باید گفت هدف اصلی تحریک بوده است و چون تنها یک تحریک را شاهد بوده‌ایم به لحاظ حقوقی دشوار است که ایران این موضوع را به طور جدی در محاکم بین‌المللی مطرح کند.» او گفت:«با این حال اخبار رسیده درباره ابعاد این ماجرا کامل نیست و باید منتظر خبرهای بیشتری درباره این موضوع باشیم تا جزئیات مکالماتی که میان خلبان با جنگنده‌های آمریکایی انجام شده نیز اعلام شود تا به طور دقیق‌تری بتوان ارزیابی داشت.»
سایر اخبار این روزنامه
خوش رقصی کره جنوبی برای آمریکا با کره جنوبی چه کنیم؟!
مسکن و معیشت، دردهایی که چاره ندارند!
چرا ترکیه مرز هوایی با ایران را باز نمی‌کند؟
بورس، جولانگاه جدید دولت برای جبران کسری بودجه
نباید فکر کنیم روس‌ها و چینی‌ها چشم بسته از ایران حمایت می‌کنند
وقتی «یاسمنگولا» شعر میشود
پیامک « هشدار خاموشی» برق از سر مردم پراند!
آفتاب یزد این مسئله و ادامه ی حضور ترامپ در کاخ سفید را در گفتگو با دکتر بیگدلی بررسی کرده است
در روزگار کرونا اختلافات را کنار بگذارید
تنش واشنگتن - تهران به آسمان کشید!
کاربران شبکه‌های اجتماعی تعرض جنگنده‌های نظامی آمریکا به هواپیمای مسافربری ماهان را محکوم کردند
انگیزه‌های آمریکا
عده ای به جان این کشور و مردم افتادند و سرمایه‌های مملکت را غارت می‌کنند
راهزنی هوایی آمریکایی
سه بحران! برای اروپا
جزئیات همکاری ایران و هند در بندر چابهار
