روزنامه ابتکار
1399/05/05
آیا اکران فیلمهای خارجی میتواند اقتصاد سالنهای سینما را در دوران پساکرونا نجات دهد؟
پای لنگ خارجیها روی پرده نقرهایگروه فرهنگ و هنر – صنعت سینمای ایران آنچنان قوی نبود که بتواند به راحتی از پس دوران سخت کرونا بربیاید. بارها و بارها سالنداران از احتمال وشکستگی گفتند. اما حالا در شرایطی که بسیاری از صاحبان آثار داخلی ترجیح میدهند فیلمهایشان را تا زمانی مناسبتر در سینماها اکران نکنند، برخی معتقدند اکران فیلمهای خارجی میتواند راهی برای برونرفت از وضعیت فعلی سینماداران باشد.
اگر مبداء تاریخ سینمای ایران را زمان ورود دوربین فیلمبرداری به کشورمان بدانیم، تولد سینما به سال 1279 هجری شمسی بازمیگردد که نخستین دستگاه فیلمبرداری توسط «میرزا ابراهیم خان عکاسباشی» وارد تهران شد و در بهار 1280 نخستین تصاویر متحرک به دستور مظفرالدین شاه از شیرهای باغ وحش فرحآباد ضبط شد.
تصاویر بعدی که توسط دوربین گومونی ساخت فرانسه گرفته شده بود، هدف معینی را القا نمیکردند و بیشتر جنبه خصوصی داشتند. شش سال بعد نخستین سالن نمایش فیلم در قهوهخانه زرگرآباد (چراغگاز) راه افتاد و فیلمی از جنگ روس و ژاپن افتتاحیه آن بود. در سال 1299 «خان بابا معتضدی» که در فرانسه تحصیل کرده بود هنگام مراجعت با خود دوربینی آورد و توانست مناظری ضبط کند. او با همین دوربین در سال 1304 از مراسم برپایی مجلس موسسان و در سال بعد از تاجگذاری رضاشاه نخستین فیلمهای خبری را به ثبت رساند.
در خلال سالهای 1286 تا افتتاح نخستین سالن سینمای به سبک امروزی (در سال 1303 یه دست علی وکیلی و در گراندهتل) چند سالن از جمله فاروس، بازارچه قوام، ناصرخسرو، دارالفنون، فردوسی و مدرن به نمایش تصاویر متحرک میپرداختند و در شهرهایی همچون شیراز و بوشهر نیز یکی دو سالن چنین فعالتی را دنبال میکردند. با ورود سینما به زندگی اجتماعی مردم، فیلمهای خارجی نیز در سینماهای تهران و شهرستانها به نمایش درآمد. پس از وقفهای طولانی در نمایش فیلمهای خارجی، جسته و گریخته برخی سینماها برخی فیلمهای خارجی را با ملاحظاتی اکران میکردند که بعضی از آنها مورد استقبال هم قرار میگرفتند. حالا بار دیگر پس از آنکه کرونا رمق سینماداران را گرفته است، برخی معتقدند دیگر زمان آن رسیده که فیلمهای خارجی را در سینماها اکران کنیم تا به این وسیله از این روزهای سخت عبور کنیم. به همین دلیل تعداد قابل توجهی از سالنداران اقدام به اکران فیلمهای سینمایی خارجی کردهاند و شماری از مشهورترین و موفقترین آثار استودیوهای هالیوود را روی پرده بزرگ بردهاند.
فیلم «بین ستارهای» به کارگردانی کریستوفر نولان، «جوکر» به کارگردانی تاد فیلیپس، «1917» به کارگردانی سم مندس و «احضار 2» به کارگردانی جیمز وان، چهار فیلم سینمایی است که روی پرده بزرگ شماری از پردیسهای تهران در حال اکران است. هیچ یک از این فیلمها به تازگی اکران نشده یا آثار نادیدهای به خصوص برای مخاطبان حرفهای سینما نیستند اما تجربه اصلی تماشای فیلم روی پرده، با تماشا در تلویزیون و یا کامپیوتر متفاوت است و گروهی از تماشاگران حرفهای سینما تلاش میکنند فیلمها را روی پرده و در سالن سینما برای درک بهتر و لذت بیشتر تماشا کنند. بنابراین با وجود قدیمی بودن این فیلمها، گروهی به تماشای آنها نمینشینند.
اما با این حال منوچهر محمدی، تهیهکننده سینما که مدیر دو مجموعه سینمایی «پردیس زندگی» و «مگامال» نیز هست، معتقد است بدون تشکیل کمیته بحران، او درباره تاثیر اکران فیلمهای خارجی بر جذب مخاطب در این دو پردیس گفته است: اساسا از آنجایی که از سینما استقبال نمیشود به طور طبیعی فیلمهای خارجی هم همین وضعیت را دارند و فروش آنها بسیار اندک است و این فیلمها هم نتوانستند به جذب مخاطب کمک کنند. در این شرایط باید سریعاً کمیته بحران تشکیل شود چون باز بودن سینما به تنهایی کافی نیست بلکه باید فیلم خوب و قوی هم وجود داشته باشد که مخاطب علاقهمند شود به سینما بیاید تا سالنها به شکل کجدار و مریز این مرحله را سپری کنند. در غیراینصورت اگر وضعیت بخواهد به همین ترتیب ادامه پیدا کند، سالندارها ناگزیر به سمت تعطیلی خواهند رفت.
غلامرضا موسوی، تهیهکننده سینما معتقد است فیلمهای خارجی که میتوانند تماشاگر را به سینما بکشانند به ایران فروخته نمیشوند. او دراینباره گفت: فیلمهای خارجی که میتواند در سینماهای داخل کشور تماشاگران را به سالن بکشاند، معمولا به ایران فروخته نمیشود. این موضوع دلایل متعددی دارد. به عنوان مثال قیمتهای این فیلمها خیلی بالاست. از طرفی فیلمهایی میتواند در داخل کشور نمایش داده شود، که در حقیقت خیلی مورد توجه تماشاگران نیست و مردم به خاطر آنها به سینما نمیروند.
وی ادامه داد: علاوه بر این به گمان من مردم به نمایش فیلم خارجی در سینما اعتماد ندارند. برای اینکه میدانند اگر به فیلم خارجی مجوز اکران داخلی داده شود، یعنی به قدر کافی دچار ممیزی شده و قیچی خورده است. طبیعتا حرفهایها در این شرایط ترجیح میدهند فیلم را در سالن سینما، آن هم به شکل قطع و وصل شده نبینند. بنابراین این برنامه خیلی موفق نخواهد بود. البته اگر دوستان علاقهمند هستند حتما میدانند که همین الان در چند سالن سینما سه فیلم از فیلمهای معروف اسکاری بدون مجوز در حال نمایش است. اما تا جایی که بنده میدانم استقبالی از نمایش این فیلمها نشده است. درنتیجه شخصا بعید میدانم در این زمینه موفقیتی حاصل شود.
موسوی ضمن بیان اینکه مردم به اکران فیلمهای خارجی در سینماهای داخلی اعتماد ندارند، گفت: برخی دوستان میگویند مردم علاقهمند به دیدن فیلم خارجی هستند و باید ببینند. اما اگر همین حالا سری به پلتفرمهای اینترنتی بزنید، میبینید که تمام فیلمها را به صورت قانونی یا غیر قانونی در سایت خود بارگذاری کردهاند. بنابراین همه فیلمها را میشود دید. اما با این وجود میزان استقبال مردم از فیلمهای ایرانی چند برابر فیلمهای خارجی است.
این تهیهکننده سینما در پاسخ به این پرسش که آیا اکران فیلمهای خارجی در شرایط کرونایی موجود که بسیاری از سازندگان راضی به اکران فیلم خود نیستند، نمیتواند مفید باشد، بیان کرد: این کار نیاز به طی کردن پروسهای دارد و باید برای آن قانونی درنظر گرفته شود. اما حتی اگر قرار باشد چنین قانونی را هم برای فیلم خارجی درنظر بگیرند، این موضوع به شرایط فعلی و کرونا نمیرسد. برای اینکه آمریکاییها و کمپانیهای اصلی به دلایل متعدد فیلمهای خود را به ایران نخواهند داد. تازه این موارد جدا از این موضوع است که برای اکران فیلمهای خارجی باید دوبله شوند و فیلمهایی باشند که حداقل ممیزی را داشته باشد.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا فیلمی همچون ۱۹۱۷ که با معیارهای سینمای ما نیز هماهنگ است را به ما نمیفروشند، بیان کرد: معمولا کمپانیها بر اساس یک سیستم فیلمهای خود را میفروشند. بنابراین قیمتهایی را در نظر گرفته و پورسانتهایی را میخواهند که بنا به شرایط آنهاست. به طور کلی دو مدل فیلم را واگذار میکنند، یکی واگذاری فیت بوده که برای آن باید قیمت بالایی پرداخت کرد. به نوعی باید بدانیم قیمتهای معمولی که دوستان فکر میکنند وجود خارجی ندارد. این فیلمها را فقط میتوان از کره و چین و جاهایی به این صورت خرید. دوم نیز فیلمهای گروه ب سینمای آمریکاست که آن هم شرایط خود را دارد.
موسوی افزود: چراکه بعید است کمپانیهای آنجا فیلمهای الف خود را به ایران بفروشند چون به هر حال در شرایط کنونی ایران تحریم بوده و ممنوعالمعامله است. وگرنه پول خوب بدهید میفروشند. حتی فیلمهایی که به صورت دست دو به ایران میآید، ابتدا به کمپانیهایی در کشورهایی همچون لبنان یا ترکیه فروخته شده و بعد ایرانیها آن فیلمها را خریدهاند. چراکه طرف نمینویسد فیلم را به چه کشورهایی واگذار کرده است. مینویسد خاورمیانه که ایران هم داخل آن قرار میگیرد. به این ترتیب اجازه دارند فیلم را به ما بفروشند.
حالا باید دید پس از گذشت چند هفته آیا فیلمهای خارجی با همین پخش محدود میتوانند رونق را بار دیگر به سالنهای سینما برگردانند؟
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» چگونگی وضعیت قیمت طلای سیاه در روزهای آتی را بررسی کرد
سرگردانی نفت روی نمودار کرونا و سیاست
رضا دهکی
چکش واژگان تهی بر دیوار اعتماد
پایهای برای تخت سلاطین قیر!
چرا توزیع رایگان قیر فسادزا است؟
آیا اکران فیلمهای خارجی میتواند اقتصاد سالنهای سینما را در دوران پساکرونا نجات دهد؟
مقصد ستارهها کجاست؟
تابستان داغ در انتظار لژیونرهای ایرانی
مناصب پارلمان به کدام گروههای سیاسی رسید؟
موتلفه و احمدینژادیها در محاق پایداری و قالیباف
رئیسجمهوری: علیرغم تحریم و بیماری کرونا یک بحران بزرگ را شاهد نبودیم!
عزاداری محرم چه در مناطق قرمز و چه سفید باید برگزار شود
اغلب از توئیتهایم پشیمان میشوم
آمریکا چه نقشی در جنگ قدرت عربستان دارد؟
جدال عموزادههای سعودی بر سر تاج و تخت
هشدار صلیب سرخ جهانی درباره مهاجرت گسترده در دوران پساکرونا
آنومی عدم تغییر رفتار و کرونا
نقش زنان در بهارستان