روزنامه ابتکار
1399/05/29
آلبوم تاریخی مفقود شده در کاخ گلستان سرانجام پیدا شد پایان خوش «ناصری»
گروه فرهنگ و هنر - سرانجام پس از حدود 2 هفته آلبوم تاریخی گمشده کاخ گلستان پیدا شد. شنیده‌ها حاکی از آن بود که آلبوم ناصری از در این موزه مفقود شده و تاریخ آن نیز مشخص نبود. بالاخره بعد از پیگیری‌ها در انبارگردانی این موزه مشخص شد که آلبوم ناصری در قفسه‌ها جابه‌جا شده‌اند!روز 13 مرداد در یکی از خبرگزاری‌ها خبری منتشر شد مبنی بر این که به تازگی مسئولان مجموعه فرهنگی تاریخی کاخ موزه گلستان متوجه شده‌اند یکی از آلبوم‌های تاریخی کاخ گلستان که از آلبوم‌های غنی این مجموعه و متعلق به دوره ناصری (قاجار) بوده، مفقود شده است. اصل موضوع تایید شده بود اما ظاهرا با توجه به در دست بررسی بودن این مسئله برای رسیدن به جزئیات آن، مسئولی آن را به طور رسمی تایید نکرد که ماجرا از قول او نقل شود.
همچنین زمانِ مفقود شدن این آلبوم قدیمی مشخص نشده بود و ظاهرا به دلیل نیازِ به مراجعه به آن، امین اموال این بخش از مجموعه متوجه نبودن آلبوم میشود.
اما نکته آنجا بود که علاوه بر سابقه گم شدنِ اثری تاریخی از همین مجموعه، سابقه مفقود و پیدا شدن آثار موزه‌ای دیگری نیز در خاطرها هست. بیش از پنج سال قبل و در زمانی که کاخ اصلی مجموعه گلستان در اختیار یک تیم فیلمبردار برای ساختِ مجموعه‌ای تاریخی بود، دو گلدان در آن مجموعه مفقود شد که بعدها خبر دقیقی از سرنوشت آن‌ها منتشر نشد.
از سوی دیگر پس از انتشار خبر گم شدن قدیمی‌ترین ظرف انیمیشن جهان که در شهر سوخته به دست آمده بود، در حدود ۱۰ سال قبل، در نهایت با حضورِ مسئول آن بخش از موزه، مشخص شد که این ظرف قدیمی در نقطه دیگری از آن فضای موزه‌ای قرار داشته است.
در هر حال خبر مفقودی این آلبوم تاریخی واکنش‌های بسیاری را در میان رسانه‌ها، کارشناسان و کاربران شبکه‌های اجتماعی داشت. پس از این واکنش‌ها اداره کل روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، به نقل از آفرین امامی، مدیر مجموعه جهانی کاخ گلستان، این توضیح را به رسانه‌ها ارسال کرد: «نظر قطعی درباره مفقود شدن آلبوم ناصری بعد از پایان انبارگردانی رسمی اعلام میشود. با بررسی تیم یگان حفاظت میراث‌فرهنگی هیچ نشانه‌ای مبنی بر سرقت آلبوم وجود ندارد. اواخر اسفند سال ۹۸ امین‌اموال آلبوم‌خانه کاخ گلستان در آخرین انبارگردانی خود متوجه شد که یک آلبوم ناصری حاوی ۱۰۰ قطعه عکس کوچک در قفسه نیست، این موضوع را به من اعلام کرد، بلافاصله برای پیشگیری از موضوعات سوء بعدی، اقدامات حقوقی انجام شد. با واحدهای ذی‌صلاح وزارتخانه، پلیس اینترپل و قوه قضائیه نیز در این زمینه مکاتباتی انجام دادیم، حتی مشخصات و تصاویر اثر نیز برای پلیس اینترپل ارسال شد. این آلبوم در مخزن آلبوم‌خانه کاخ گلستان نگهداری می‌شد و تاکنون برای نمایش در هیچ نمایشگاهی، از این مخزن خارج نشده است.»
مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان با تاکید بر اینکه با بررسی یگان حفاظت میراث‌فرهنگی مشخص شد هیچ‌گونه نشانه‌ای مبنی بر سرقت اثر وجود ندارد، افزود: «برای بررسی موضوع، کمیته‌ای متشکل از اداره‌کل موزه‌ها، نماینده مدیریت کاخ گلستان، یگان حفاظت میراث‌فرهنگی و نماینده ذی‌حسابی و اداره‌کل امور مالی وزارتخانه به‌منظور انبارگردانی رسمی تشکیل شد. این انبارگردانی آغاز شده و با توجه به اینکه حجم آثار زیاد است انجام این کار زمان‌بر است و ما نمی‌توانیم درباره مفقود شدن اثر تا پایان انجام آن نظر قطعی اعلام کنیم».
پس از این اظهارنظرها سید احمد محیط طباطبایی، رئیس کمیته ملی موزه‌های ایران (ایکوم) نامه‌ای به به علی اصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نوشت و در آن پیشنهادهایی برای جلوگیری از تکرار این رخداد تلخ ارائه کرد. او در این نامه آورده است: «پیرو اخبار منتشره در فضای رسانه‌ای کشور در باب مفقود شدن یکی از آلبوم‌های آلبوم خانه کاخ گلستان، بار دیگر اجرای دقیق دستورالعمل‌های مرتبط با آیین نامه اموال فرهنگی - هنری و تاریخی نهادهای عمومی و دولتی مصوب هفتم اسفند ۱۳۸۱ هیئت وزیران را به ما یادآوری می‌کند. با توجه به حسن نظر و اهتمام آن مقام، همان‌طور که مستحضر هستید دستورالعمل‌های لازم منضم (پیوسته) به فرم‌های اطلاعاتی توسط کارشناسان اداره کل موزه‌ها در حوزه معاونت میراث فرهنگی آن وزارت تهیه شده است و با نظارت کامل بر حُسن انجام آن‌ها در سطح استان‌های مختلف کشور در اختیار امنای اموال و مسئولان موزه‌ها قرار گرفته است.
نظر به اینکه امنای اموال موزه‌ها اکثراً از فارغ‌التحصیلان مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی هستند و انتظار می‌رود برای ارائه خدمات شایسته نسبت به مندرجات دستورالعمل‌های یاد شده و چگونگی حفظ و نگهداری و ارائه نمایشگاهی آثار کاملا مطلع باشند و اداره کل موزه‌ها را با مشکل عدم اطلاع امنای اموال یا تخریب اموال به دلیل شرایط نامساعد فیزیکی مخازن یا ویترین‌های نمایشگاهی مواجه نکنند، مع‌الوصف متاسفانه انتشار اخباری از این دست موجب تزلزل تداوم فعالیت آرام در محیط‌های موضعی و در نهادهای فرهنگی را فراهم می‌کند و به این ترتیب مسبب تشویش خاطر و جریحه‌دار شدن افکار عمومی میشود.
تصور می‌رود اکنون که شرایط بیماری همه‌گیر کرونا موجب محدودیت فعالیت فیزیکی در موزه‌ها شده است زمان مناسبی برای ارتقای دانش امنای اموال در حوزه قوانین لازم الاجرا مندرج در دستورالعمل‌های فوق را فراهم کرده است که می‌تواند از طریق برگزاری کارگاه‌های آموزشی آنلاین که محتوای آن با مشارکت کارشناسان خبره حقوقی مالی اموال حفاظت و مرمت و پژوهشکده و حفاظت فیزیکی در بخش یگان پاسداران میراث فرهنگی تدوین خواهد شد، این مشکل را به حداقل ممکن کاهش داد. بدیهی است کمیته ملی موزه‌های ایران در ارائه خدمات علمی فنی و مرتبط با موضوع مذکور اعلام آمادگی می‌کند.
البته نظارتِ مسئولان ذیربط در مناطق مختلف سازمانی در اجرای بهینه دستورالعمل‌های اداره کل موزه‌ها الزامی خواهد بود، همچنین در فرم‌های تنظیمی ۶ ماهه ارسالی توسط امنای اموال با قید تاریخ تنظیم به همراه تاییدیه‌های مربوطه (که معرف انبارگردانی‌های قید شده در دستورالعمل‌های مربوط به آیین نامه اموال فرهنگی است) لازم است پیش از تایید مدیران استانی و وزارتی، مسئول مستقیم و کارشناس مسئول اموال (نماینده ذی‌حسابی) در اجرای انبارگردان فرم‌های این مذکور را تعیین کنند.
در انتها توجه به این نکته را ضروری می‌داند که رعایت دقیق محدودیت تعداد آثار فرهنگی- تاریخی در اختیار امنای اموال طبق مندرجات آیین نامه مذکور و دستورالعمل‌های پیوست آن می‌تواند عامل موثری برای جلوگیری از ایجاد مشکلات و مسائل عدیده همانند مورد مذکور شود.»
به هر تقدیر، خوشبختانه امامی اعلام کرده است که این آلبوم تاریخی در انبارگردانی‌ای که توسط کمیته‌ای متشکل از نمایندگان اداره کل موزه‌ها و اموال منقول فرهنگی تاریخی، اداره کل حراست، یگان حفاظت میراث‌فرهنگی و ذی‌حسابی و اداره کل امور مالی وزارتخانه و مدیریت کاخ گلستان انجام شد، صبح سه‌شنبه (۲۸ مرداد ۹۹) در آلبوم‌خانه کاخ گلستان پیدا شد.
حال باید دید آیا با توجه به این اتفاق تدابیر لازم برای جلوگیری از تکرار چنین اتفاقات نگران‌کننده‌ای اندیشیده میشود یا همچنان باید شاهد مفقود شدن برخی از میراث این مرز و بوم باشیم.
سایر اخبار این روزنامه
معاون اول رئیس‌جمهوری تاکید کرد
قوه قضائیه نسبت به اتهامات مطرح علیه مسئولان ارشد کشور شفاف‌سازی کند
کورش الماسی
راهکار تقویت دفاعی
مکانیسم ماشه چه تبعاتی برای آمریکا دارد؟
معمای پیچیده «اسنپ بک»
مسئولیت تورم مسکن باکیست؟
رشد ۵۰۰ درصدی قیمت مسکن تنها ظرف ۳ سال
آلبوم تاریخی مفقود شده در کاخ گلستان سرانجام پیدا شد
پایان خوش «ناصری»
«ابتکار» اما و اگرهای سرمایه‌گذاری در حوزه ارزهای دیجیتالی را بررسی کرد
پیچ و خم اعتماد در بازار رمزارزها
در حکم دادگاه لاهه برای رسیدگی به پرونده ترور نخست وزیر اسبق لبنان مطرح شد
رفع اتهام از حزب الله در ترور رفیق الحریری
انتصاب امام جمعه جدید کاشان از سوی آیت‌الله خامنه‌ای
رهبر انقلاب درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین تسخیری را تسلیت گفتند
رئیس‌جمهوری در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت:
نقشه راه اقتصادی کشور برای «سال هشتم» اعلام میشود
دادستان کل کشور:
خدشه به امنیت، خط قرمز دستگاه قضا است
