روزنامه خراسان
1399/05/29
میراث سرو نستوه تقریب
گروه اندیشه – در هنگامه‌ای که دشمن از هر سو، اسلام راستین را آماج تیرهای کینه‌جوی خود قرار داده‌است و با کوبیدن بر طبل اختلاف، بر آتش دشمنی میان برادران دینی می‌دمد، سخن‌گفتن از تقریب مذاهب و وحدت اسلامی، وظیفه‌ای شرعی و رویکردی عزت‌آور برای جهان اسلام است؛ کاری که از عهده هرکسی ساخته نیست. دیروز، عالمی مجاهد به دیار باقی شتافت که مرد این میدان بود و بی‌واهمه از کینه‌ورزی‌ها، در مسیری گام برمی‌داشت که جز به سعادت مسلمانان ختم نمی‌شد؛ آیت‌ا... محمدعلی تسخیری، منادی تقریب بود؛ موضوعی که با حیات مسلمانان و بازیابی شکوه عصر طلایی تمدن اسلامی، پیوندی ناگسستنی دارد. او در دوران حیات پربارش، در بیشتر مجامعی که به‌نوعی با وحدت اسلامی در ارتباط بود، حضور فعال داشت؛ کافی است که بدانیم وی عضو شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، رئیس کمیته فرهنگی هشتمین کنفرانس سران اسلامی، عضو افتخاری برخی مراکز علمی و دانشگاهی در کشورهای سوریه و سودان، رئیس هیئت امنای دانشگاه ادیان ومذاهب اسلامی، عضو مجمع فقه اسلامی جده و نماینده رسمی مذهب شیعه اثنی‌عشری در آن، استاد دانشگاه امام صادق(ع) در رشته فقه مقارن، عضو کمیته فقهی بانک جهانی توسعه اسلامی و نایب‌رئیس اتحادیه جهانی علمای اسلام بود و حدود 50 جلد کتاب و نزدیک به 350 مقاله در موضوعات مختلف و عمدتاً مربوط به مقوله وحدت و تقریب مذاهب اسلامی به رشته تحریر درآورد.
دوران پرشور جوانی
مرحوم آیت‌ا... محمدعلی تسخیری در سال 1323 هـ.ش در نجف‌اشرف و در خانواده‌ای اصالتاً تنکابنی به دنیا آمد. دوران کودکی وی در زادگاهش گذشت و توانست در این مدت، تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه «منتدی‌النشر» و زیرنظر «محمدرضا مظفر»، از علمای نامدار جهان اسلام و از اصولیون شناخته‌شده، بگذراند. آن مرحوم در سال 1341 و پس از پایان تحصیلات دبیرستان، وارد دانشکده فقه نجف شد و همزمان درس‌های حوزوی را هم آغاز کرد و در درس بزرگانی همچون آیت‌ا... العظمی خویی، شهید سیدمحمدباقر صدر و سیدمحمدتقی حکیم حاضر شد. درست در همین ایام بود که عبدالکریم قاسم، با یک کودتا، رژیم سلطنتی عراق را ساقط کرد و بازار فعالیت احزاب چپ‌گرا و مارکسیست در این کشور رونق گرفت. آیت‌ا... تسخیری در زمره طلاب جوانی قرار داشت که به جریان «حزب الدعوه» پیوست و به دلیل فعالیت در این گروه که با اندیشه علمایی مانند شهید صدر تغذیه می‌شد، مدتی را در زندان گذراند و حتی در آستانه اعدام قرار گرفت. وی در سال 1351، به قم رفت و در حوزه علمیه این شهرمقدس، از محضر علمای بزرگی مانند آیات‌عظام گلپایگانی و وحید خراسانی بهره‌مند شد.
ورود به جاده تقریب
فعالیت‌های تقریبی مرحوم آیت‌ا... تسخیری، از زمان مبارزات سیاسی در عراق آغاز شد؛ اما با ورود او به قم و مشارکت در تهیه و نشر مجله «الهادی»، افزایش یافت. وی که به امور تبلیغی مسلط بود و افزون بر آن، تمایل فراوانی به فعالیت در عرصه گفت‌وگو با علمای سایر مذاهب اسلامی داشت، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در سمت معاونت امور بین‌الملل سازمان تبلیغات اسلامی به فعالیت پرداخت و به همین دلیل، در مجامع بین‌المللی جهان اسلام، حضور پررنگ‌تری پیدا کرد. مجموعه فعالیت‌های وی در این عرصه، باعث شد که در سال 1369، مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) را با همکاری جمعی از علمای فعال در عرصه بین‌الملل، تأسیس کند و چندسال بعد، پس از مرحوم آیت‌ا... واعظ‌زاده خراسانی، به عنوان دومین دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی نیز، برگزیده شود. در سال 1373، آیت‌ا... تسخیری با تأسیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، گام دیگری در مسیر تحقق اندیشه‌های تقریبی برداشت. آن مرحوم از سال 1363، یگانه نماینده فقهای شیعه اثنی‌عشری، در مجمع فقه جده، وابسته به سازمان کنفرانس اسلامی بود. آیت‌ا... تسخیری با عضویت در اتحادیه جهانی علمای اسلام و برگزیده‌شدن به عنوان نایب رئیس این اتحادیه، فعالیت تقریبی دیگری را آغاز کرد. شاید بتوانیم او را فعال‌ترین عالم ایرانی در عرصه تقریب مذاهب اسلامی، طی چهار دهه گذشته بدانیم. آیت‌ا... تسخیری، از هر فرصتی برای طرح مسئله وحدت بهره می‌برد و اشراف وی بر مقوله تقریب، باعث می‌شد که به عنوان یک کارشناس برجسته و صاحب‌نظر، در بسیاری از کنفرانس‌های بین‌المللی، حضوری فعال داشته باشد.
دیدگاه‌های تقریبی
افزون بر تمام این فعالیت‌ها، آیت‌ا... تسخیری نماینده‌ای شایسته برای نظام جمهوری اسلامی در مجامع جهانی محسوب می‌شد. آن مرحوم، مجمع فقه جده را دریچه‌ای برای اشراف، شناخت و طرح نظریات جمهوری اسلامی ایران به جهان اسلام می‌دانست و معتقد بود که می‌توان ایده‌های انقلاب اسلامی را در اجلاسیه‌های سران یا وزرای خارجه یا اجلاسیه‌های کارشناسی ارائه کرد و جلوی اقدامات تخریبی علیه تقریب را تا حدی گرفت. به اعتقاد آیت‌ا... تسخیری، جلوگیری از تحرکات برخی از گروه‌های جاهل و غافل که ناآگاهانه در زمین دشمن بازی می‌کردند و آب به آسیاب تفرقه می‌ریختند، لازم و ضروری بود. او بزرگ‌ترین نقش امام خمینی(ره) و حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای را، هدایت و رهبری بیداری اسلامی می‌دانست و معتقد بود که بیانات آن‌ها، توانسته‌است کمک‌های شایانی به دیپلماسی وحدت کند؛ بیاناتی که خطاب آن‌ها تنها به مردم ایران نیست و تمام مسلمانان جهان را مخاطب خود قرار داده‌است. آیت‌ا... تسخیری، حدود یک‌سال پیش از درگذشتش، در گفت‌وگویی با خبرگزاری ایکنا، درباره چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی تقریب مذاهب اسلامی گفته بود: «بزرگ‌ترین مانع تقریب مذاهب، تعصب بی‌جاست، تعصب برخی علما یا منتسبین به علم و این تعصب، برخی را وادار می‌کند که برخی دیگر را تکفیر و تفسیق کرده و به تبدیع(بدعت‌گذاری) متهم کنند.» وی در این گفت‌وگو، جهل و منافع حکومت‌ها را به عنوان موانع بعدی تقریب مطرح و تصریح کرده بود: «من معتقدم ما اگر متحد نشویم، نمی‌توانیم دو خواسته بزرگ را محقق کنیم؛ یکی ایستادگی در برابر طرح‌های استعماری و چالش‌های کشورهای دشمن اسلام و دوم، اهداف بزرگ قرآنی و اسلامی. تا وقتی ما نتوانیم اهداف قرآنی را که یکی از آن‌ها وحدت امت است، محقق کنیم، نمی‌توانیم ادعا کنیم احکام قرآن را کامل اجرا کرده‌ایم.»
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
آمارهای عجیب از مالکان مسکن
بچه ها چهارشنبه ها مهمان «آبنبات»
تحقق مطالبه 35 ساله
لایه‌های پنهان تولید ماسک های بی لایه
شکارچی شکوه دماوند
با 300 تن طلای خانگی چه کنیم؟
نیرنگ اپراتورها !
19972 نفر قربانی کرونا
میراث سرو نستوه تقریب
صدای پای وزارت خارجه و صمت در بحران‌شکنی زرشک
لاف های یک شرخر از استانبول تا مکزیک!
پایان جنجال دادگاه حریری
ماجرای «کرکس کوچه های بن بست»
