روزنامه آرمان ملی
1399/06/19
هند درصدد حل اختلاف ايران و كشورهاي عربي
آرمان مــلي- عليرضا پورحسين: توسعه دادوستد و روابط دوجانبه و همکاري فعالانــه بــا هــمسايگانمان، کليدواژههايي بودند که مقامات ايران و هندوستان پس از ديدار روز گذشته بر آنها تاکيد کردند. در اين ميان بايد توجه کرد مقامات هندوستان بر اين باور هستند که آمريکا تحريمهاي مختلفي را اعمال کرده اما با وجود اين تحريمها، توانستهاند ساير اجزاي روابط دو کشور در عرصههاي مختلف را حفظ کنند. روابط تجاري دو کشور از طريق مکانيسم مالي روپيه ريال نيز همچنان ادامه دارد. پروازهاي هوايي همچنان ميان دو کشور وجود دارند و ارتباط مردمي ميان ملتهاي دو کشور در جريان است. انرژي يک بخش از روابط ايران و هند است. اما در اين زمينه بايد به اين نکته توجه داشت که از ميان تمامي شرکاي ايران، هند بهراحتي ميتواند اين ادعا را داشته باشد که در شرايط تحريمي در کنار ايران ايستاده است. تا جايي که زمزمههايي درخصوص امضاي يک توافق بلندمدت نيز در ماههاي اخير به گوش ميرسد. با توجه به روند تحولات بين ايران و هند، زمان آن رسيده است که درباره ورود به چنين توافقي گفتوگو شود. فارغ از اينکه ايران و هند توافق بلندمدت يا کوتاهمدت داشته باشند، روابط تاريخي و قوي دو کشور در جريان است؛ روابطي که در عرصه سياست علاوه بر تحريمهاي ايالاتمتحده، تنش در کشمير نيز شايد آن را تا حدودي تحت تاثير قرار دهد. در راستاي بررسي اين مساله «آرمان ملي» گفتوگويي پيرمحمد ملازهي، ديپلمات سابق کشورمان در پاکستان داشته است که در ادامه ميخوانيد.روابط سياسي و هندوستان در اين برهه از زمان چگونه پيش ميرود؟
يکي از زمينههاي کليدي همکاري دهلي نو و تهران، بندر درحال توسعه چابهار ايران است. مقولهاي اقتصادي که ابعاد سياسي بسيار گستردهاي دارد. پاکستان دسترسي هند را از مسيرهاي زميني به سمت غرب دور ميکند و توسعه چابهار به هند در ازبينبردن اين انزوا کمک ميکند. توسعه چابهار کريدور شمال-جنوب را به مسير بهتري براي تجارت با آسياي ميانه تبديل و هند را به سرزمينهاي استراتژيک افغانستان متصل ميکند. هند براي توسعه سه اسکله در اين بندر و ساخت يک خط ريلي از شهر زاهدان تا دروازه افغانستان وعده 500ميليون دلار سرمايهگذاري داده است. ايالاتمتحده با تاييد نقش سازنده هند در افغانستان، بندر چابهار را از تحريمها عليه ايران معاف کرد. هند همواره از جامعه بينالمللي در اقدامات براي ايران غيرهستهاي حمايت کرده است. اختلافات آنها به تجارت انرژي نيز کشيده شده است. توافق در زمينه يک ميدان گاز طبيعي کشفشده توسط شرکت ملي انرژي هند در سال 2010 به هم خورد و مذاکرات دو کشور براي ساخت خطلوله گازي که در سال 2008 شکست خورد، هرگز از سر گرفته نشد. هند و ايران يکديگر را يک طرف مذاکره دشوار ميدانند. اما در کل، اختلافات هيچگاه به روابط دو کشور آسيب نرساندهاند. هند و ايران يکديگر را در شرايطي عملگرايانه ميبينند و اگر به حال خودشان رها شوند، همکاري را به دشمني ترجيح خواهند داد.
مناسبات ايران و هند تحت تاثير چه عواملي است و هدف مقامات اين کشور از سفر به ايران چيست؟
منافع هند و ايران فراتر از امنيت انرژي است. هر دو کشور با پاکستان که هند آن را بزرگترين رقيب خود ميداند، مرز دارند. هند با پيشبرد تفکرات خود همسايه کشور رقيب را دوست بالقوه ميداند. از اين رو هند همواره ايران دوست را براي مقابله احتمالي با پاکستان ترجيح ميداده و ايران نيز هدف هند براي جهان چندقطبي را با منافع خود در کاهش سلطه جهاني آمريکا، همراستا ميدانسته است. دو کشور در افغانستان بيشترين همگرايي استراتژيک را داشتهاند. دو کشور از مدتها پيش از آنکه آمريکا متوجه تهديد تروريستي طالبان شود، از اتحاد شمالي به خوبي محافظت کردند. مناسبات هند و ايران تحتتاثير چند مورد وجود دارد. تحولات افغانستان يکي از همان مواردي است که بر روابط دو کشور تاثيرگذار است. امروزه نزديک شدن طالبان به قدرت مقولهاي است که بهشدت هندوستان را نگران کرده است. به اين علت که طالبان رابطه خوبي با گروههاي شبهنظامي دارد که در کشمير عليه دولت هندوستان ميجنگند. هندوستان در اين عرصه نقاط مشترکي با ايران دارد و خواهان صلح در اين کشور است. از سوي ديگر امروزه 9ميليون نفر هندي در کشورهاي حاشيه خليجفارس مشغول به کار هستند که امنيت جاني اين افراد براي هندوستان مهم است و از سوي ديگر بخش قابلتوجهي از سوخت خود را از طريق تنگه هرمز تهيه ميکند که امنيت اين آبراه نيز براي هندوستان اهميت دارد و قطعا اين دو مساله را با ايران در ميان خواهد گذاشت و در مورد آنها رايزني خواهد کرد. به همين علتها امروز هند، خواهان کاهش تنش ميان ايران و کشورهاي عربي است زيرا اين مساله بر امنيت اين کشور تاثير مستقيم ميگذارد.
نقش تنشهاي کشمير و تحريمهاي آمريکا بر کمتر شدن روابط ايران و هند تا چه ميزان ميتوان موثر دانست؟
اينگونه نيست که ترامپ دستور ميدهد و هند نيز اجرا ميکند. هند منافع خاص خود را دارد و قطعا صددرصد تحت تاثير آمريکا نيست. بايد تاکيد کرد که اين فشار هندوستان بود که چابهار را از تحريمها معاف کرد. اين نشان ميدهد که هند يک جايگاه ويژه دارد. آمريکا به اين علت به هند نزديک شده است تا اين کشور را در مقابل چين قرار دهد و کمتر از اين کشور عليه ايران استفاده ميکند. در مساله کشمير، هندوستان ايران را مقابل خود نميداند. بايد توجه کرد که هند بعد از اندونزي بيشترين مسلمان را در خود جا داده است و قطعا در زمينه کشمير نيز با مناسبات دوستانه ميتوان بهتر به نتيجه رسيد. سياست اصلي هند ايجاد توازن در منطقه است که اين سياست نميتواند به ضرر ايران باشد.
سایر اخبار این روزنامه
ترمز خودرو كشيده میشود
«كانديدای اجارهای» مشكل اصلاحطلبان را حل نمیكند
هند درصدد حل اختلاف ايران و كشورهاي عربي
بازهم ظريف به مجلس احضار شد
بازارسرمايه پناه نقدينگي مردم باشد؛ نه ارز و طلا
روحانی بايد «نتوانستنها» را شفاف سازی كند
صندوق توسعه ملی به یاری بورس شتافت
ماجرای پیشنهاد ژاپن به ایران برای مبادله نفت با غلات
محدوديتهاي قانوني کانديداي رياستجمهوري
الکاظمی در حال دور شدن از ایران است
نظم سیاسی با امنیتی متفاوت است
محدودیتهای قانونی کاندیدای ریاستجمهوری
نخبگان دو طیف سیاسی به کار گرفته شوند