روزنامه آفتاب یزد
1399/07/12
شجاعانه و واقع بینانه با کرونا جنگیدیم!
آفتاب یزد ـ گروه سیاسی: در ماه‌های پایانی و سالِ انتهاییِ دولت «تدبیر و امید»؛ روزنامه «آفتاب یزد»، میزبان سومین استاندار یزد ـ از آبان 92 تاکنون ـ بود؛ «دکترمحمدعلی طالبی»، دانش‌آموخته ی دکتریِ علوم سیاسی از دانشگاه شهید بهشتی که بعدِ 5 سال حضور در معاونت سیاسی ـ امنیتی و اجتماعی از 12 دی ماه 1397 سکاندارِ استانداری یزد بود.
محمدعلی طالبی، یکی از جوان‌ترین استانداران دولت حسن روحانی که بعدِ انتقالِ «مصطفی سالاری» استاندار اسبق «بوشهر» و سابق «گیلان» به «سازمان تامین اجتماعی»؛ «جوان‌ترین استانداران دولت دوازدهم» لقب گرفت. «بومیِ ساکن یزد» با 22 سال سابقه در حوزه‌های اجتماعی ـ سیاسی و انگیزه‌هایی متفاوت‌تر از استانداران سابق و اسبقِ یزد که می‌خواهد«واقع بینانه» اما « شجاعانه» به معضلاتِ چندین و چندساله ی یزد از دریچه‌ای نو بنگرد. او وقتی با این انتقاد رو در رو میشود که چگونه ممکن است سهمیه ی 500 میلیون متر مکعبی که حالا تبدیل به یک سهمیه ی 250 میلیون مترمکعبی شده را به دیده ی موفقیت بنگرید با حساب و کتاب ثابت می‌کند:«اساساً میانه‌ای با اعداد و ارقام فضایی و غیرعملیاتی ندارم مضاف بر این که، یزد نه نیازی به 500 میلیون متر مکعب آب انتقالی دارد و نه زیر ساخت‌ها و چالش‌های بودجه‌ای چنین اجازه‌ای می‌دهد.»
ابایی ندارد که بگوید:«ایجاد هر تغییری در حوزه ی مدیران کل مساوی است با پروسه‌ای زمانبر که با انبوهی از مقاومت ها، سفارش‌ها و حتی کارشکنی‌ها همراه میشود پس وقتی برای یک جا به جایی ساده مثلاً باید 6 ماه زمان صرف شود، تلاش می‌کنیم دیگر نیروهای کارآمد آن دستگاه را بی‌هیج هزینه و دردسری ارتقاء دهیم و آن مدیر را نیز به هر شکلی که ممکن است تحمل کنیم!» و وقتی با تاکید می‌پرسیم: «هستند مدیرانی که مجبور به تحمل آنها شده اید؟» به سادگی می‌گوید:«بسیار!»
هم و غم فراوانی دارد تا پروژه ملی و مهم «راه آهن یزد ـ اقلید» را خیلی زود به سرانجام برساند او معتقد است:«مسیر ریلی» و بسیار مهم و تعیین‌کننده ی « راه آهن یزد- اقلید» می‌تواند در ابعاد گوناگون، حداقل برای 25 سال آینده برکات و تاثیرات فراوانی داشته باشد.» او می‌گوید:«حتی اگر لازم باشد هفتگی این پروژه را دنبال کنم چون می‌دانم ارزشمند است کوتاهی نخواهم کرد.»
240 روز از 640 روزی که طالبی استاندار یزد است، همه ی اخبار و رویدادها منضم به یک پیوست است:«کروناویروس» به طور طبیعی و شاید ناخواسته، سایه ی کرونا، روزهای سختی که یزد در بالاترین رتبه ی
شیوع این ویروس هولناک بود و همه ی راه‌هایی که پیموده شد تا مردم، اقتصاد و گردشگری از این ویروس کمتر آسیب ببیند؛ در جای جای این مصاحبه سایه افکنده است تا جایی که با استاندار جوان یزد به توافق می‌رسیم تا یک «مصاحبه ی کاملا کرونایی» را تجربه کنیم و او با روی باز می‌پذیرد چون معتقد است:«وضعیت کرونا در ایران و یزد همانند اسفند و فروردین است با یک تفاوت؛ کمبودی در زمینه ی تامین اقلام بهداشتی نداریم اما از میزان حساسیت مردم به شدت کاسته شده»، موضوعی که تنها نگرانی استان در کنار برخی چالش‌های دیگر که اگر نگوییم صد در صد اما به میزان بسیار بالایی متاثر از دوران زیستن با «کروناویروس» است.
استاندار یزد در خلال این مصاحبه که در ادامه خواهید خواند به موضوع بسیار مهمی اشاره می‌کند و آن این که:«اگر می‌دانستیم ماندگاری این ویروس بسیار بیشتر از یکی ـ دوماه است؛ قطعاً در برنامه ریزی ها، بلندمدت‌تر اندیشیده بودیم؛ موضوعی که چون کوتاه مدت بدان نگریسته شد آسیب‌های جبران ناپذیری بر جای گذاشت.» از دیگر نکات بسیار مهم که در این مصاحبه قابل تامل است نگاه«واقع گرایانه»ی استاندار یزد به موضوع کرونا، آسیب‌های کرونا و مواردی از این دست است. محمدعلی طالبی به آفتاب یزد می‌گوید:«وقتی داریم برای «سفرمسئولانه» تلاش می‌کنیم یعنی برای ویروسی که زمان بسیاری را برای ماندگاری انتخاب کرده، دیگر نمی‌توانیم بیشتر از این منتظر بمانیم پس باید همراه با دوران «کروناویروس» با در نظر گرفتن جمیع شرایط، دوران«پساکرونا» را نیز استارت بزنیم موضوعی که ماه‌ها است روی آن کار کرده‌ایم و حالا با آمادگی تام و تمام دوران «کرونا و پساکرونا» را داریم تجربه می‌کنیم. آنچه در پی می‌آید حاصل 3.5 ساعت گفتگوی صریح و بی‌پرده با
استاندار یزد است:
اولاً و مشخصاً بگویید به غیر از اعلام‌های رسمی چه زمانی در استان یزد نشانه‌هایی از کرونا دیده شد و چه کردید که نگرانی‌ها و شبه وحشت‌هایی که در روزهای اول در استان وجود داشت کنترل شود؟ در استانی که یکی از خطرناک‌ترین استان‌ها از بُعد شیوع و مرگ و میر بود و شاهد حضور دائم مهمانانی برای درمان و اتباع و همچنین مراوده با برخی استان‌های خاص بود. از چه زمانی متوجه وجود کرونا در استان شدید و شخصاً فارغ از دستگاه‌هایی که ذیربط بودند چه تصمیماتی گرفتید و چه پروتکل‌هایی را برای خود تعریف کردید؟
اواخر بهمن ماه بود که بحث کرونا در کشور داغ شد و در آن زمان شایعاتی در خصوص ابتلای برخی افراد از جمله دو توریستی که به یزد آمده بودند مطرح شد که با آزمایش‌های انجام شده مشخص شد به کرونا مبتلا نشده بودند.
> زمانی جلسات کرونا در استان را برگزار کردیم
که اساساً ستاد کرونایی در کشور تشکیل نشده بود!
ما زمانی جلسه مربوط به کرونا در استان را برگزار کردیم که اساساً ستاد کرونایی در کشور تشکیل نشده بود. این ماموریت در آن زمان هم به کارگروه بهداشت و سلامت استان محول شده بود و هم به شورای پدافند غیر عامل که در حوزه کرونا ورود پیدا کنند. در جلسه‌ای که ما برگزار کردیم جمع‌بندی این بود که موضوع کرونا باید به صورت متمرکز در یک ستاد دنبال شود و این کار را در استان یزد انجام دادیم. در همین راستا تحت عنوان ستاد کرونا جلسه تشکیل دادیم و این در زمانی بود که اساساً ستاد کرونایی در کشور تشکیل نشده بود و ستادهای استانی ابلاغ نشده بودند. این موضوع را به وزیر کشور مکتوب کرده و پیشنهاد دادیم به جای تصمیم‌گیری در شوراها و کارگروه‌های موازی، در قالب ستاد واحدی موضوعات بررسی شوند که خوشبختانه در سطح ملی نیز به این نتیجه رسیدند و ستاد ملی کرونا تشکیل شد. و اولین قدم استان برای مبارزه با کرونا تشکیل ستاد کرونا بود.
> مدافع تصمیم‌گیری متمرکز در شرایط خاص هستم
تجربه مشابه‌ای در این حوزه داشتید؟
بر اساس تجربیات مشابهی که در موقعیت‌های مختلف پیش آمده بود و اینکه بعضی از موضوعات در کارگروه‌های مختلف بررسی می‌شد و این موضع موجب اتخاذ تصمیمات متناقضی شده بود.
مدافع تفکر متمرکز هستید؟
مدافع تصمیم‌گیری متمرکز در شرایط خاص هستم. ستاد کرونا تجربه‌ای بود که در استان یزد انجام دادیم و خوشحالیم که در سطح کشور نیز این موضوع اجرایی شد. البته نمی‌خواهیم ادعا کنیم که دلیل و نقطه ی آغاز تشکیل ستاد ملی کرونا از استان یزد بوده است اما زمانی که ما جلسات کرونا در یزد برگزار می‌گردیم اساسا ستاد مقابله با کرونای کشور وجود خارجی نداشت.
حداقل این که شاید در شکل‌گیری ستاد ملی کرونا نقش داشتید؟
نمی دانم چقدر ما نقش داشته‌ایم ولی معتقدم چه ما این کار را انجام می‌دادیم و یا چه این کار را انجام نمی‌دادیم، همه به این نتیجه می‌رسیدند که باید کارها تحت عنوان ستادی واحد انجام شود.
بعد از شروع ستاد و اولین موارد مثبتی که کرونا در استان اتفاق افتاد مشخص شد وضعیت استان نسبت به دیگر نقاط کشور مناسب نیست. نکته بعدی که به آن رسیدیم این بود که با توجه به اینکه جواب آزمایش در تهران بود و شلوغی‌ای که در آن زمان در تهران وجود داشت و مدت زمان چند روزهای که برای اعلام جواب آزمایش طول می‌کشید، ما توانستیم آزمایشگاهی را به استان بیاوریم. در همان زمان هم مطلع شدیم که چند دستگاه آزمایش به کشور وارد شده است و اگر بتوانیم مبلغی را فراهم کنیم و یکی از آن دستگاه‌ها رابیاوریم می‌تواند کمک بسیاری به افزایش تست‌ها و واقعی شدن آمار کرونا شود. نمی‌دانم چقدر ما نقش داشته‌ایم ولی معتقدم چه ما این کار را انجام می‌دادیم و یا چه این کار را انجام نمی‌دادیم، همه به این نتیجه می‌رسیدند که باید کارها تحت عنوان ستادی واحد انجام شود.
در آن مقطع بسیاری از این موضوع فرار می‌کردند زیرا بسیاری از مسائل را مشخص می‌کرد. چه شد که شما از این موضوع استقبال کردید؟
ما در ابتدا شعار شفافیت در کرونا را دادیم و به عینه می‌دیدیم تعداد مبتلاها از تعداد مثبت‌های اعلامی بیشتر بود و همین به نوعی فریب دادن خود با آمار بود و نتیجه‌ای جز گسترش بیماری در سطح استان و کشور نداشت و به همین دلیل معتقد بودیم که باید آمارها شفاف شود و در همین راستا آزمایشگاه را به کمک شهرداری و منابع خیّری به استان آوردیم.
این اقدام آمار را به طرز وحشتناکی ارتقا داد و حتی برخی آمارهای کشوری را زیر سوال برد ولی با این حال شما بازهم کوتاه نیامدید. این یک شجاعت دردسرساز بود. دردسری برای شما داشت؟
بله دردسرهایی داشت. چون می‌دانستم آمار، جهشی ناگهانی خواهد داشت، این موضوع را از طریق رسانه‌ها به مردم منتقل کردم که با توجه به اینکه دستگاه تست را به استان آوردیم و فعالیت آن آغاز شده با یک جهش آماری روبرو خواهیم بود. حتی مسئولین دانشگاه گفتند این موضوع ممکن است شوکی وارد کند و آمار را تدریجی اعلام کنیم که تصمیم گرفتیم این آمار را یکباره اعلام کنیم. وقتی آمار منتشر شد بازخوردهای متناقضی در جامعه وجود داشت که عموما بازخوردهای خوبی نبود و بر اساس آن آمار بعد از قم، استان دوم کشور از نظر شیوع بودیم. با اینحال ایستادیم و علی رغم اراده‌هایی که برای کتمان آمار وجود داشت، شفافیت را مورد توجه قرار دادیم و با همان شفافیت موفق شدیم ذهن جامعه را برای برخی اقدامات مقابله‌ای با کرونا آماده کنیم.
> شیرین‌ترین ثمره ی شفافیت، اعتماد افزایی است
تا اینجا میشود نتیجه گرفت که چون محافظه‌کاری نکردید، موفق شدید؟ یعنی با یک بیماری خطرناک مثل خودش رفتار کردید.
دقیقاً. این شفافیت موجب شد جامعه به ما اعتماد کند و فضا برای اعمال محدودیت‌ها در استان مساعد شد و در روزهای پایانی اسفند ماه در استان تصمیم گرفتیم فعالیت اصناف را محدود کنیم. این اعتماد، شرایطی در استان به وجود آورد که همکاری اصناف برای این اعمال محدودیت به خوبی جلب شده بود و برخی اصناف را تعطیل کردیم و ساعت کار برخی دیگر را کاهش دادیم. همین برنامه به فاصله چند روز در ستاد ملی تصویب شد و استان‌ها این محدودیت‌ها را اعمال کردند.
مقاومت زیادی برای قرنطینه کردن استان وجود داشت. این مقاومت از داخل استان بود یا از بیرون اعمال می‌شد؟
امکان قرنطینه برای هیچ استانی وجود نداشت. ولی برخی از اعمال محدودیت‌ها را برای ورود و خروج مسافر به استان انجام دادیم. البته برخی از آن اعمال محدودیت‌ها به تصویب ستاد ملی نرسیده بود ولی برخی از استان‌ها این موضوع را آغاز کرده بودند و در استان یزد نیز این اعمال محدودیت‌ها را شروع کردیم. این محدودیت‌ها ابتدا در مبادی ورودی استان اعمال شد و پس از آن مبادی ورودی شهرها تحت کنترل شدید قرار گرفت و در بازه زمانی دو هفته‌ای این محدودیت‌ها را داشتیم.
> در زمینه تولید ماسک و مواد ضد عفونی‌کننده
در استان خودکفا شده ایم
این اعمال محدودیت‌ها تا چه اندازه به شما کمک کرد؟
اعمال محدودیت‌ها بسیار موثر بود و همان اعمال محدودیت‌های شدید مقدمه کاهش آمار از اردیبهشت ماه را فراهم کرد و از «پیک»ِ 499 بستری به 70 بستری رسیدیم. در بحث کنترل کرونا، یزد یکی از استان‌های موفق کشور بود که موفق شد از پیک خود به سرعت به آمار حداقلی برسد.
در کنار اعمال محدودیت‌ها که به کنترل بیماری کرونا کمک کرد، اقدامات جانبی زیادی در مباحث کرونا صورت گرفت که به کاهش تبعات اقتصادی و اجتماعی کرونا کمک کرد. ما در استان با مشارکت خیرین توانستیم مباحث معیشتی را دنبال کنیم و به یکی از استان‌های پیشرو در زمینه ورود به مسائل معیشتی تبدیل شویم. همچنین در زمینه تامین اقلام بهداشتی از استان‌های پیشرو کشور بودیم. از همان روزهای اول در زمینه تولید ماسک به صورت جدی ورود کردیم. یزد یکی از استان‌هایی است که مواد اولیه ماسک را در کشور تولید می‌کند ولی در ابتدای شیوع کرونا هیچ واحد تولیدی ماسک نداشتیم. به همین منظور برای ایجاد واحدهای تولید ماسک پیگیری‌هایی انجام دادیم و در ابتدا و در زمانی کوتاه چند واحد کارگاهی تولید ماسک را راه‌اندازی کردیم و پس از مدتی واحدهای صنعتی این حوزه را نیز راه‌اندازی کردیم. در خصوص مواد ضد عفونی کننده، پیش از کرونا واحدهای کوچکی داشتیم که بخشی از مواد مورد نیاز استان را تامین می‌کردند ولی پس از شیوع کرونا کافی نبودند. یکی از مشکلات برای راه‌اندازی واحدهای تولید مواد ضد عفونی‌کننده در استان نبود الکل بود که برخی از استان‌ها در این زمینه به ما کمک کردند و با این پشتوانه توانستیم چند واحد تولیدی جدید را در حوزه مواد ضدعفونی‌کننده راه‌اندازی کنیم. همچنین برای اولین بار در کشور نظام عادلانه توزیع را ایجاد کردیم و بر اساس میزان تولید و سهمیه‌ای که می‌توانستیم به مردم اختصاص دهیم این کار را انجام دادیم و در حال حاضر شرایط به گونه‌ای است که در زمینه تولید ماسک و مواد ضد عفونی‌کننده در استان خودکفا شده‌ایم و به دیگر استان‌ها نیز صادر می‌کنیم.
اگر به اسفند برگردیم، وضعیت الان نسبت به آن ماه چگونه است؟
با توجه به آمار کنونی موجود در تمام کشور، میزان آمار ابتلا و مرگ و میر تفاوت چندانی با اسفند ندارد و تنها تفاوت موجود، کاهش حساسیت مردم نسبت به این بیماری به نسبت اسفند است. نکته مثبت به نسبت اسفند در دسترس بودن اقلام بهداشتی و آمادگی بهتر کادر بهداشتی و بیمارستان‌ها و افزایش تجربه برای مواجهه با این بیماری است.
اگر همه این‌ها را سریع مرور کنیم، تصمیمی هست که اگر گرفته بودید بهتر می‌شد و یا اگر نمی‌گرفتید بهتر بود؟
در روزهای ابتدایی هیچ‌کس در سطح کشور و حتی جهان تصور نمی‌کرد که ماندگاری کرونا اینقدر طول می‌کشد. بعد از اینکه دیدیم کرونا به این سادگی‌ها از کشور نمی‌رود، ایجاد یک بیمارستان بحران را با استفاده از یکی از ساختمان‌هایی که از بخش‌های قدیم بیمارستان فرخی بود و در طرح تخریب قرار داشت، در دستور کار خود قرار دادیم و به خاطر کرونا تصمیم گرفتیم به جای تخریب، این بیمارستان را بازسازی کنیم.در حال حاضر در مراحل نهایی اقدامات عمرانی این پروژه هستیم و طی یکی دو ماه آینده تجهیز و به بهره‌برداری می‌رسد تا بیماران کرونا را به صورت متمرکز در این بیمارستان بستری کنیم و در مواقع بحرانی نیز آنرا مورد استفاده قرار دهیم. اگر زودتر به این نتیجه می‌رسیدیم که کرونا ادامه دار خواهد بود، از ابتدای اسفند ماه کار اجرای این بیمارستان را آغاز می‌کردیم و الان شاهد پراکندگی بیماران کرونایی در بیمارستان‌های مختلف نبودیم. با توجه به مشکلات اقتصادی بیمارستان‌ها و تعطیلی جذب بیماران، مشکلاتی برای حوزه اقتصادی علوم پزشکی و بیمارستان‌های استان به وجود آمد و به همین دلیل پراکندگی بیماران در بیمارستان‌های مختلف اجتناب ناپذیر بود.
در سطح کشور این بیمارستان نمونه دارد؟
تا جایی که من اطلاع دارم این اولین بیمارستان بحران کشور است.
در هیچ مرحله‌ای خدمات دهی به شهروندان اقصی نقاط کشور را متوقف کردید؟
خیر. تنها در زمانی که ورود و خروج به استان متوقف بود ممکن است به دلیل عدم امکان ورود و خروج در ارائه این خدمات وقفه به وجود آمده باشد. این نکته باید گفته شود که بیمارستان‌های ما پذیرای قابل توجهی از بیماران دیگر استان‌ها هستند و به واسطه اینکه اعتماد به سیستم بهداشت و درمان استان بالا است پذیرای بیمارانی از دیگر استان‌ها بودیم.
> در اجرای محدودیت‌ها
هیچ گاه اعمال حاکمیت نکردیم
فرهنگ، تفکر، پیشینه و نگاه مردم یزد به مقوله حاکمیت، بهداشت و سلامتی چقدر در این راه به شما کمک و چقدر شما را اذیت کرد؟ به این موضوع پی بردید که در زمینه بهداشت باید گام‌های موثرتری بردارید و زیرساخت‌ها آن گونه که گفته میشود نیست. هر منطقه‌ای فرهنگ خاص خود را دارد. این فرهنگ تا چه اندازه به شما کمک کرد و تا چه اندازه مشکل ساز بود؟
سطح بالای سواد مردم و برخورداری آنها از امکانات بهداشتی و درمانی سطح توقع آنها را نیز بالا برده بود و همین افزایش سطح توقعات مردم برای مدیریت کرونا چالش برانگیز بود. با این همه، نگاه تک بعدی غالب در افکار عمومی در زمانی که بحران در اوج خود وجود داشت، موجب شد برای اعمال برخی محدودیت‌ها تحت فشار شدیدی باشیم در حالی که این اعمال محدودیت‌ها به شدت، بخشی از جامعه را تحت فشار اقتصادی قرار می‌داد ولی ما ناچار بودیم در برخی مقاطع تن به این اعمال محدودیت‌ها بدهیم
سپاسگزارانه اعتراف می‌کنید مردم همراهی کردند؟
یکی از عوامل موفقیت ما در استان همراهی مردم بود. در اعمال محدودیت ابتدایی که در زمینه محدودیت اصناف داشتیم، تا حدودی داوطلبانه و با توافق اصناف بود و در این زمینه‌ها اعمال حاکمیت نکردیم.
ما فضا را برای نقش آفرینی مردم باز کردیم. مردم در ضد عفونی معابر، تولید ماسک و خدمات بهداشتی و درمانی، کمک‌های معیشتی خیلی خوب پای کار آمدند. این اقدامات را چه در قالب نهادها و انجمن‌های رسمی و چه در قالب اقدامات فردی داشتیم. همکاری در زمینه رعایت پروتکل‌های بهداشتی نیز در ماه‌های ابتدایی خوب بود. البته در حال حاضر آن حساسیت ابتدایی نیست و این موضوع نگران‌کننده و درصد رعایت پروتکل‌های بهداشتی در استان باید افزایش پیدا کند. در کنار کمک‌های دولتی همچون ارائه تسهیلات که خیلی از جامعه خسارت دیده را پوشش نمی‌داد، با همکاری سازماندهی شده با واحدهای صنعتی و معدنی بزرگ و برخی تشکل‌های خیریه از جمله خانه فرهنگ شهید صدوقی، منابعی را برای تسهیلات قرض الحسنه در نظر گرفتیم که رقم قابل توجهی را توانستیم به اقشار آسیب دیده از کرونا پرداخت کنیم
بازخورد این اقدامات را دریافت کرده اید؟
بله. خیلی از جاهایی که معیشت شان دچار چالش شده بود و بار
تقاضاهای شان بر دوش استانداری و برخی دستگاه‌ها بود را پوشش دادیم و بازخورد این اتفاق را گرفتیم
پس باری بر زمین نماند. در واقع خیلی از اقداماتی است که شما شروع کردید و انجام داده اید، دیگر استان‌ها حتی به آن فکر نکرده اند. درست است؟
ما این موارد را به عنوان یک کار ابتکاری دنبال کردیم و توانستیم رونق مناسبی به برخی کسب و کارها بدهیم. الان جاهایی که شرایط شان مناسب نبود هم دارند به رونق می‌رسند و شرایط اقتصادی خودشان را با کرونا تطبیق می‌دهند.
الان در کرونا هستیم یا پسا کرونا؟ برنامه خاصی برای «پساکرونا» دارید؟
الان در کرونا هستیم. در خصوص برنامه ریزی‌ها برای پساکرونا، فایل جداگانه‌ای تحت عنوان پساکرونا باز کردیم تا اقدامات ویژه‌ای را در این حوزه سامان دهیم ولی تداوم کرونا و بازگشت موج‌های بعدی کرونا ما را از آن فضا دور کرد ولی برنامه‌هایی برای حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی در پسا کرونا در نظر گرفته ایم.
> مشوق سفرهای مسئولانه هستیم
کرونا از آن دسته ویروس‌هایی است که باید پذیرفت دوران کرونا و پساکرونا با هم حرکت می‌کند. این موضوع را شما حس می‌کنید؟ در واقع عده ای، حداقل از نظر تفکر وارد دوران پساکرونا شده اند.
چه بخواهیم و چه نخواهیم کرونا تاثیرات خود را بر حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی گذاشته است و اگر ما دوره پساکرونا را به این معنی فرض کنیم که باید سیاست گذاری‌هایمان منطبق بر نیازهایی که در دوران کرونا بر ما تحمیل شده است باشد، می‌توان گفت توامان در دوران کرونا و نیز در دوران پساکرونا نیز هستیم.
در واقع و به طور مشخص در حوزه گردشگری وارد دوران
پسا کرونا شده اید.
بله. ما از جمله استان‌هایی هستیم که مشوق سفرهای مسئولانه هستیم و این موضوع را در جلسات مختلف مطرح کرده‌ایم و بخش گردشگری ما دارد به نوعی خود را از زیر مشکلاتی که در دوره کرونا داشته بیرون می‌آورد و به نوعی استان دارد خود را برای پذیرش گردشگران آماده می‌کند.
در بخش صنعت نیز در قالب موضوعات حمایتی، دوران پساکرونا را آغاز کرده اید؟
بخشی از این اقدامات به سیاستگذاری‌ها در بخش ملی بر می‌گردد که سعی کردیم حداکثر بهره‌برداری از این سیاست‌ها و تسهیلات مربوط به آن داشته باشیم.
اگر خواسته باشیم در انتها این موضوع را جمع کنیم، جایگاه قابل احصا استان یزد در بین 31 استان در زمینه مبارزه با کرونا به چه شکل است؟
چون زمانی استان دوم کشور از نظر شیوع کرونا بودیم و الان در رِنجِ متوسط هستیم، احساس می‌کنیم مدیریت مناسبی در استان صورت گرفته و به این موضوع نیز وزیر بهداشت در یکی از سخنرانی‌های خود اشاره کردند. در زمینه مرگ و میر، در مجموع شرایط پایداری داریم و با توجه به میزان ابتلا و در مقایسه با دیگر استان‌های کشور، آمار فوتی‌های کمتری داریم.
از رسانه ـ در معنای عام ـ در دوران کرونا راضی بودید؟
یک جاهایی رسانه‌ها در شرایط خاصی که در وسط بحران بودیم و ماسک و مواد ضد عفونی‌کننده نداشتیم، ظرفیت بیمارستان‌ها تکمیل بود و اصناف با مشکلات روبرو بودند، نگرانی مردم را افزایش می‌دادند و توقع ما این بود که کمتر به این نگرانی‌ها دامن زده شود اما در حال حاضر رسانه‌ها همراهی خوبی دارند. البته یکی از فواید حضور پررنگ مردم استان در فضای مجازی و
دنبال کردن انتقادات مطرح شده از سوی رسانه‌های غیر رسمی، افزایش حساسیت و پاسخگویی مسئولین امر و اهتمام آنها را نسبت به رفع کمبودها بود و در همین راستا به گونه‌ای مدیریت صورت گرفت که آن را کمبودهای ابتدایی را نداشته باشیم.
استان یزد صنعتی- معدنی نامیده میشود. البته گریزی از این موضوع نیست و یزد استانی است که هم صنعتی است و هم معدنی ولی می‌تواند خیلی جاها شهر تاریخی، فرهنگی و گردشگری باشد. هم دولت و هم بخش خصوصی بر روی این موضوع سرمایه‌گذاری و برنامه ریزی کرده اند. با اینهمه گردشگری یکی از صنایعی بود که بیشترین آسیب را از کرونا دید تا جایی که تا پای نابودی پیش رفت. توضیحی درباره گردشگری بدون بحث کرونا و توضیحی درباره این صنعت با در نظر گرفتن کرونا بدهید.
ابتدا باید مقدمه‌ای در این حوزه عنوان کنم. برای تدوین برنامه‌ای که برای دوران مسئولیتم به عنوان استاندار داشتم و به وزیر کشور ارائه کردم، چیزی که خیلی پررنگ در اولویت بندی‌های ارائه شده تاثیر داشت، شرایطی بود که استان با آن مواجه است. برخی عدم برخورداری‌ها و محرومیت‌ها اولویت ما را تعیین می‌کرد.
به عنوان مثال وقتی در استان در زمینه آب، اشتغال، محیط زیست، اشتغال نیروهای تحصیلکرده بومی با مشکل روبرو هستم باید به دنبال موضوعاتی برویم که رافع این چالش‌ها باشد که گردشگری و اقتصاد دانش بنیان از جمله این موارد بودند. در حوزه گردشگری ظرفیت‌های بسیار خوب بالفعل و بالقوه داریم که می‌تواند به توسعه آن کمک کند.
یعنی برنامه جزیره‌ای ارائه ندادید بلکه یک بسته
جامع ارائه شد؟
دقیقا. در استان یزد فقدان راهبرد در حوزه موضوعات اقتصادی و اشتغال کاملاً مشهود بود. با توجه به ظرفیت‌های حوزه گردشگری، توسعه حوزه گردشگری مورد توجه قرار گرفت. روند جذب گردشگر از ابتدای آغاز به کار دولت بسیار خوب بود به گونه‌ای که تعداد گردشگران استان تا 15 برابر روزهای آغازی دولت رسید و متناسب با افزایش تعداد گردشگر اقدامات زیرساختی ما هم در حوزه گردشگری تقویت شد و تعداد قابل توجهی هتل، مهمانپذیر و بومگردی‌ها ایجاد شده بودند. به منظور وسعت بخشیدن به حوزه ی گردشگری استان، برخی بخش‌ها همچون استفاده از ظرفیت کویر را که می‌توانست جاذب خوبی برای گردشگر داخلی و خارجی باشد، حمایت کردیم. در همین راستا کمپ‌های کویرنوردی را تقویت کردیم و مجوزهایی برای فعالیت آنها دادیم و این حوزه خیلی خوب جایگاه خود را در استان باز کرد و این پیشرفت ادامه داشت تا به چالش کرونا خوردیم.
پیش از کرونا تجربه دیگری نیز داشتیم که آن تجربه خروج آمریکا از برجام بود که سکته‌ای به گردشگری استان وارد کرد ولی پس از مدتی بخش گردشگری توانست خود را دوباره پیدا کند و برگشت.
منظورتان همان زمان بود که به گردشگری داخلی شیفت کردید؟ و گردشگری داخلی نه تنها فقدان گردشگری خارجی را پوشش داد بلکه شرایط را از قبل نیز بهتر کرد.
بله. آن اتفاق موجب شد که توجه به گردشگری داخلی و بهره‌گیری از آن بیشتر شود. نکته‌ای که برای ما طی ماه‌های اخیر جالب است، افتتاح بی‌وقفه پروژه‌های حوزه گردشگری در دوران کرونا بود. این افتتاح‌ها نشان از امید به آینده و تمایل سرمایه گذاران برای حرکت در این مسیر است و با اقدامات صورت گرفته زیرساخت‌های مناسبی برای پذیرش گردشگر در استان ایجاد شده است. و امیدواریم که گردشگری باز هم به جایگاه قبلی خود برگردد.
همان بحث گردشگری مسئولانه؟
بله. ما انتظار داریم همه کشور از طرح سفرهای مسئولانه حمایت کند و اگر در حوزه فرهنگ‌سازی و آموزش به مردم بتوانیم اقدامات خوبی را سامان دهیم، می‌توانیم شرایطی را فراهم کنیم تا سفرها از سر گرفته شود.
البته دیدگاه‌ها در این حوزه یکسان نیست. برخی از مسئولین حوزه بهداشت، پیک‌های جدید کرونا را ناشی از سفرها می‌دانند اما گزاره‌هایی که خلاف این موضوع را نشان دهد وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به شرایط گیلان و مازندران و آمار پایین مبتلایان در عین حجم بالای سفرها به آن مناطق اشاره کرد.
برآیند این دو دیدگاه چیزی است تحت عنوان سفرهای مسئولانه که اگر بتوانیم در کشور جا بیندازیم، اتفاقا رافع برخی از مشکلات در حوزه کرونا است و برخی از مشکلات واحدهای اقتصادی را نیز می‌تواند رفع کند.
در همین راستا پیشنهاد تعطیلی پنجشنبه‌ها را داده‌ایم و معتقدیم با تحقق این موضوع، گردش اقتصادی خوبی در کشور ایجاد میشود. این موضوع هم برای بخش گردشگری آسیب دیده از کرونا مناسب بوده و هم در شرایط اقتصادی‌ای که کشور با آن روبرو است می‌تواند راه گشا باشد.
اگر بخواهیم بخش گردشگری را خلاصه‌تر کنیم، ایراداتی نیز وارد است. کرونا همانگونه که تهدید بود، فرصت نیز هست. گردشگری مجازی و استفاده از این ظرفیت در این دوران مغفول نماند؟ نه تنها در استان بلکه در کشور و اینکه این شکل از گردشگری می‌توانست کمک کند یا نه.
در زمینه گردشگری مجازی اتفاقات خوبی در استان افتاد و شاهد ورود استارتاپ‌ها و ایجاد نرم افزارهایی برای تحقق گردشگری مجازی بودیم. با اینحال گردشگری مجازی نمی‌تواند جای گردشگری حقیقی را بگیرد ولی می‌تواند در زمینه ایجاد نشاط اجتماعی و تبلیغ جاذبه‌های گردشگری موثر باشد. تبلیغات مجازی به گونه‌ای بود که تاثیر خود را به خوبی در افزایش سفرهای بعد از کرونا خواهد گذاشت.
یکی از مسائل مهم استان مسئله آب است. هر مدیری که آمد دم از اقداماتی در زمینه تامین آب زد اما همچنان شرایط آب استان، شرایط ایستایی نیست. یکی از مباحثی که در اظهار نظرات استاندار دیدیم روی موضوع ایجاد منابع پایدار آب بوده است. اینکه ما آب را بیاوریم و نتوانیم ادامه دهیم، آسیب زننده خواهد بود. مشخصا برای منابع پایدار آب و به نوعی رهایی مردم از یک دغدغه تقریبا 50 ساله، در دوران استاندار بودن شما چه کارهایی صورت گرفت که مقرون به نتیجه باشد.
برای منابع پایدار باید به یک منبع بزرگ دسترسی داشته باشیم که آن منابع برای ما خلیج فارس و دریای عمان هستند. پروژه‌ای از چند سال پیش برای انتقال 20 میلیون متر مکعب آب از خلیج فارس به استان و به طور مشخص صنایع چادرملو شروع شده بود که امیدواریم تا پایان سال به اتمام برسد.
با توجه به ظرفیت 40 میلیون متر مکعبی خط لوله آب انتقالی به استان، افزایش سهم استان از این خط از 20 به 40 میلیون متر مکعب را دنبال و به نتیجه رساندیم. 20 میلیون متر تا پایان سال به استان خواهد رسید و
40 میلیون متر مکعب مستلزم تامین زیرساخت‌هایی همچون آب شیرین کن‌ها در مبدا است. در حال حاضر نیز مشغول پیگیری برای نحوه مدیریت این آب در استان هستیم. انتقال این آب بخشی از مشکلات استان را به ویژه در حوزه صنعت برطرف خواهد کرد.
این انتقال آب بخشی از مسئولیت اجتماعی صنایع و معادن بزرگ است یا جدای از آن موضوع است؟
بله. این انتقال بخشی از آن مسئولیت است ولی انتظار ما از صنایع و معادن بزرگ استان فراتر از این موضوع است. در خط دوم انتقال آب شرب و «مگا پروژه انتقال آب دریای عمان» نیازمند مشارکت صنایع و معادن بزرگ استان هستیم. تخصیص سهمیه دریای عمان به میزان 250 میلیون متر مکعب در ماه‌های ابتدایی مسئولیت بنده به عنوان استاندار بود.
در مقطعی که شما این خبر را اعلام کردید، از افرادی که در گذشته مسئولیتی را بر عهده داشتند نقدهایی مطرح شده بود که این سهم نصف شده است. شما این موضوع را تایید می‌کنید؟
بله. در مقطعی در دولت قبل، برای استان 500 میلیون متر مکعب از دریای عمان سهمیه در نظر گرفته شده بود. تخصیص سهمیه‌ها محدود به پروسه زمانی است که در آن پروسه زمانی اقدام عملی برای مطالعه و اجرای این خط انتقالی صورت نگرفته بود و در نتیجه تخصیص باطل شده بود و ما در بهمن ماه 97 موفق شدیم تخصیص 250 میلیون متر مکعب را بگیریم. البته تخصیص 500 میلیون متر مکعب رقمی فضایی بود و نه استان یزد در افق بلند مدت خود به این آب نیاز داشت و نه توان اقتصادی پروژه‌ای به این بزرگی برای استان وجود نداشت. ولی 250 میلیون متر مکعب، رقمی بود که قابلیت اجرا شدن را دارد.
مطالعه این پروژه را از ماه‌های ابتدایی سال 98 آغاز کردیم و در مراحل انتهای فاز مطالعه هستیم. فراخوان برای جذب سرمایه‌گذار داده شده و در حال مذاکره با داوطلبین هستیم. بررسی‌ها نشان می‌دهد اجرای این طرح 50 هزار میلیارد تومان اعتبار را میطلبد که رقم قابل توجهی بوده و اگر بتوانیم به مدل مالی مناسبی برای تامین آن برسیم، می‌توانیم تا پایان سال شاهد عملیات اجرایی این پروژه باشیم.
این ارقامی که شما گفتید (20 میلیون و بعد به 40میلیون متر مکعب از خلیج فارس و بعد از آن 250میلیون متر مکعب از دریای عمان) نیازهای استان برای 20سال آینده را مرتفع می‌کند؟
این دو خط انتقالی چون از طریق بخش خصوصی انجام میشود، برای استان گران قیمت در می‌آید و همین گران بودن موجب میشود این آب را بیشتر در زمینه‌های اقتصادی استفاده کنیم.
در زمینه آب شرب، آب انتقالی از سد زاینده رود تنها 50درصد نیاز استان را پوشش می‌دهد و 50 درصد مابقی را از چاه‌های بی‌کیفیت استان تامین می‌کنیم که مجبور هستیم با آب انتقالی ترکیب کنیم و در حال حاضر نیز اعتراضاتی در برخی از شهرستانهای استان به دلیل کیفیت پایین آب وجود دارد. برای آب شرب مجبوریم نگاه مان به منابع زاگرس باشد تا نیاز استان را تامین کنیم.
آب انتقالی از خلیج فارس نامحسوس به موضوع آب شرب کمک می‌کند؟
بله. علاوه بر اضافه شدن این آب به سفره‌های آب زیرزمینی، می‌توان برخی از آب‌های باکیفیت در اختیار بخش صنعت را به خدمت آب شرب بیاوریم
در راس قبولی کنکور بودن و تحصیل یزدی‌ها در دانشگاه‌های مادر کشور، توقعاتی را برای فارغ التحصیلان ایجاد کرده است. برآورد‌ها این است که شما به عنوان استاندار خیلی به آمار اول بودن یزد در کنکور اتکا نکرده‌اید و بحث تان سر این بود که باید به نوعی نتیجه گرا باشیم و بررسی کنیم این اول شدن چه نفعی برای استان داشته و چه بسا اگر آسیب شناسی کنیم اول بودن در برخی مواقع به ما ضربه هم زده است و موجب تولید انسان‌های مدرک دار بی‌کیفیت شده است. ما با دانشگاه‌های نسل سوم روبرو هستیم؛ دانشگاه‌های فنی و حرفه ای. البته در دنیا دارند با سرعتی خیره‌کننده به سمت دانشگاه‌های نسل چهارم و پنجم از جمله اقتصاد دانش بنیان و استارتاپ‌ها می‌روند. به موازات هم این موضوع را در استان داریم. دانشگاه فنی و حرفه‌ای خوبی در استان داریم و گرایش به سمت این دانشگاه‌ها و رشته‌ها بیشتر شده و مدرک‌گرایی در جامعه کاهش یافته است. در زمینه اقتصاد دانش بنیان استانی پیشرو هستیم و اقدامات قابل توجهی داشته ایم. چرا صدای آن شنیده نمی‌شود؟
موضوع اقتصاد دانش بنیان یکی از اولویت‌های ما در استان است که از روز اول به عنوان یکی از برنامه‌های خود مطرح کردم. در زمینه اقتصاد دانش بنیان چند الزام داشتیم. الزام اول این بود که زمینه‌ها و فرصت لازم برای توجه مردم و نخبگان به اقتصاد دانش بنیان فراهم کنیم و از این جهت لازم بود گفتمان‌سازی مناسبی در سطح استان صورت گیرد و یکی از موفقیت هایمان در گفتمان‌سازی است که در حوزه اقتصاد دانش بنیان شکل گرفته و این موضوع مورد توجه نخبگان قرار گرفته است. بخش دیگری از این موضوع به زیرساخت‌هایی بر می‌گردد که باید برای رشد مولفه‌های اقتصاد دانش بنیان فراهم کنیم
امنیت سرمایه‌گذاری در حوزه اقتصاد دانش بنیان در استان ایجاد شده است؟
گفتمان‌سازی به امنیت سرمایه‌گذاری و تشویق فعالان اقتصادی برای ورود به این حوزه کمک می‌کند و در طی یکی دو سال اخیر شاهد ورود قابل توجه سرمایه گذاران به این حوزه بوده‌ایم و اساسا بسیاری از واحدهای اقتصادی بزرگ ما که شایددر نگاه اول نشود رابطه آنها را با اقتصاد دانش بنیان متوجه شد، رویکردهایی در این حوزه داشته‌اند و این موضوع در اصلاح برخی از فرآیندهای عملکردی آنها دیده میشود.
وقتی در سفر رئیس جمهور به استان یزد توانستیم از اقتصاد دانش بنیان صحبت کنیم و ایشان را به نمایشگاهی از دستاوردهای اقتصاد دانش بنیان استان بردیم و عملیات اجرایی کارخانه نوآوری را آغاز کردند، در اولین نشست هیئت دولت پس از سفر به استان یزد به همه استانداران تاکید کردند که ایجاد کارخانه نوآوری را در دستور کار خود قرار دهند.
نقد جدی‌ای وجود دارد که گفته میشود فعالین عرصه اقتصاد دانش بنیان استان چراغ خاموش حرکت می‌کنند. این یک راهبرد و سیاستگذاری است؟
ما در ابتدای کار هستیم و در حال گفتمان‌سازی و فراهم‌سازی زیرساخت‌ها و هسته‌های شتاب‌دهنده هستیم.
فکر نمی‌کنید باید با سرعت بیشتری در این مسیر گام بردارید و محتاط بودن در این بخش ما را عقب می‌اندازد؟
یکی از نکاتی که به سرعت این روند ضربه زده است مباحث مربوط به کرونا است. هم به لحاظ ذهنی برخی موضوعات را در استان تحت الشعاع خود قرار داده و هم موجب توقف‌هایی در بخشی از بخش‌ها شده است. یکی از اقداماتی که در حوزه زیرساختی در استان انجام میشود ایجاد کارخانه نوآوری است. بعد از تهران، دومین استان شروع‌کننده کارخانه نوآوری در کشور بودیم. در همین راستا مقدمات کار فراهم شد و مذاکراتی با معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور انجام دادیم و نهایتا به تعیین محلی برای استقرار کارخانه نوآوری به نتیجه رساندیم که یکی از بهترین و زیباترین مکان‌ها که منطبق بر ویژگی‌های معماری استان یزد بود. یکی دیگر از محورهای فعالیت در حوزه اقتصاد دانش‌بنیان، راه‌اندازی چند مرکز نوآوری در زمینه‌های کاشی و سرامیک، پوشاک، فولاد و نساجی است که با مشارکت بخش خصوصی درحال انجام هست. ضمن اینکه مقدمات ایجاد محله فنآوری با تغییر کاربری در یکی از مناطق شهر یزد را فراهم کرده‌ایم.
در بحث اقتصاد دانش بنیان ورای از کرونا و زیرساخت‌ها انتظار داریم جزو استان‌های پیشرو کشور باشیم. ما در زمینه پارک‌های علم و فناوری در کشور پیشرو بودیم.این تفکر مدت زیادی در استان غالب است زیرا به دلیل نبود آب و شرایط زیست محیطی امکان تکیه بر کاشی، فولاد و معادن برای استان وجود ندارد. اشتغال و تنوع مشاغل در حوزه اشتغال دانش بنیان بالا است و کمک بسیاری به استان می‌کند. باید بپذیریم که روند توسعه این اقتصاد در استا ن کند بوده است. برداشت خودتان از این موضوع چیست؟
در بحث کارخانه نوآوری در کشور شروع‌کننده بودیم و به واسطه اینکه یک مکان تاریخی را انتخاب کردیم و بازسازی آن را در دستور کار قرار دادیم، یک مقدار کار ما عقب افتاد. خوشبختانه اقدامات حوزه نوآوری و دانش بنیان در استان دارد جهت‌گیری خوبی پیدا می‌کند و کارخانه نوآوری روند خوبی را دارد طی می‌کند.
الان در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
ما در دو فاز «کارخانه درخشان» را به کارخانه نوآوری تبدیل می‌کنیم که مرحله اول آن در حال انجام است. این کارخانه اتفاق مبارکی در قلب شهر یزد است و بسیاری را درگیر خود می‌کند. وقتی در سفر رئیس جمهور به استان یزد توانستیم از اقتصاد دانش بنیان صحبت کنیم و ایشان را به نمایشگاهی از دستاوردهای اقتصاد دانش بنیان استان بردیم و عملیات اجرایی کارخانه نوآوری را آغاز کردند، در اولین نشست هیئت دولت پس از سفر به استان یزد به همه استانداران تاکید کردند که ایجاد کارخانه نوآوری را در دستور کار خود قرار دهند.
از دیگر استان‌ها برای مشاوره گرفتن در این حوزه مراجعه‌ای داشته‌اید؟
بله. همکاران ما در بخش‌های مختلف در پارک علم و فناوری و معاون ذیربط در استانداری، با سوالات متعددی از سوی نمایندگان دیگر استان‌ها در این حوزه مواجه بوده اند.
تعاملات معاونت عملی و فناوری رئیس جمهور که فردی کاربلد است (آقای ستاری) با استان کامل است. فقط بخش سخت افزاری شما را اذیت می‌کرد؟
بله. اگر به یکسال گذشته بر می‌گشتیم کارخانه نوآوری را در مکانی آماده راه‌اندازی می‌کردیم و بعد به کارخانه درخشان منتقل می‌کردیم. با این حال از مسیری که آمده‌ایم راضی هستیم و با حمایت‌های صورت گرفته مسیر خود را ادامه می‌دهیم. کار دیگری که در حوزه اقتصاد دانش بنیان لازم بود برای استان رقم بخورد، تدوین برنامه راهبردی در حوزه اقتصاد دانش بنیان بود که سندی را تحت عنوان برنامه جامع نظام نوآوری استان یزد با مشارکت
ذی نفعان دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی آماده کردیم و این موضوع را در کارگروه‌های مختلف مورد بحث و بررسی قرار دادیم و در شورای برنامه ریزی و توسعه استان مصوب شد و اجرای این برنامه را شروع کرده ایم.
در این سند تکالیفی را برای دستگاه‌های مختلف برای توجه به موضوع نوآوری مشخص کردیم و توجه به این حوزه را جزو الزامات فعالیت دستگاه‌ها قرار دادیم و مصوب کردیم در همه دستگاه‌های اداری یکی از معاونین مدیرکل، مامور حوزه نوآوری باشد و بتواند پاسخگوی عملکرد دستگاه در این حوزه باشد.
چرا مسئول پیگیری‌های ویژه ندارید؟
در مقاطع مختلف این مسئول را داشته‌ایم و در حال حاضر خلا وجود این فرد را احساس می‌کنیم و به دنبال فردی مناسب در این زمینه هستیم.
گلایه مندی‌هایی از بانک‌ها وجود دارد. این گلایه‌مندی‌ها را می‌پذیرید؟
در استان سعی کردیم همکاری و تعاملات با بانک‌ها را افزایش دهیم و خوشبختانه طی دوران مسئولیت بنده، همکاری بانک‌ها با مجموعه دستگاه‌های دولتی و بنگاه‌های بخش خصوصی شرایط بهتری پیدا کرده ولی در کل کشور مشکلات و موانعی در زمینه تعامل با بانک‌ها وجود دارد.
برخی شنیده‌ها حاکی از این است که بانک‌های استان به سختی وام می‌دهند. این موضوع را قبول دارید؟
بانک‌ها به اهلش وام می‌دهند. با اینحال اگر در مواردی برای دریافت وام با مشکل روبرو هستند می‌توانیم پیگیری‌های لازم برای آنها را داشته باشیم.
در مجموع از عملکرد بانک‌ها در حوزه وام و تسهیلات راضی هستید؟
برخی ازتسهیلات تکلیفی است و به این شکل است که دولت سهم استان‌ها را مشخص می‌کند و وظیفه بانک جذب این سهم است که در این زمینه نسبتا رضایت داریم و در جاهایی که دیدیم از آن سهمیه عقب هستیم با جلسات متعدد، این موارد را بررسی و گوشزد کرده‌ایم و شاهد بهبود عملکردشان بوده‌ایم.
آمار را قبول دارید؟
خیلی آماری نبودم ولی در این مسئولیت چاره‌ای نیست و به مباحث آماری نیز می‌پردازیم.
بعضی اوقات در فضای مجازی از جانب برخی از اعضای هیئت علمی دانشگاه ها، برخی اعداد و ارقام را می‌بینیم و دیده میشود که از سوی برخی اساتید دانشگاه مطرح میشود ولی مغالطه کامل است و تنها ذهن جامعه را مخدوش می‌کند حال سوال اینجاست که چرا به این موارد پاسخ داده نمی‌شود. مثلا یکی از مواردی که بررسی کردیم بحث تناسب بین سپرده‌گذاری و وام بود که مدلی کشوری دارد و دست افراد نیست و جای نقد ندارد.
بخشی از این موضوع به اپیدمی عدم امکان تطبیق و پاسخگویی به مسائل مطرح شده در فضای مجازی بر می‌گردد. یکی از ضعف‌ها که می‌پذیریم این است که در مواقعی که می‌توان پاسخ داد پاسخ داده نمی‌شود. در حال حاضر پاسخ دادن و ندادن متاثر از مولفه‌های مختلف است و به همین دلیل در برخی موارد ترجیح روابط عمومی به پاسخ ندادن است.
هم دست به قلم هستید. هم در فضای مجازی فعالید و دسترسی به شما ساده است. با اینحال در جاهایی جواب‌هایی می‌دهید که باید مدیران جواب می‌دادند حتی بهتر بود تا شخص استاندار درگیر این موضوع نمی‌شد. قبول دارید در حوزه تعامل با فضای رسانه‌ای نیاز به تجدید نظر دارید؟ چون در دنیای کنونی هر شخص یک رسانه هست و پاسخ ندادن به سوالات می‌تواند تبدیل به معضل شود. برخی از صحبت‌ها هدف دار بیان میشود. به عنوان مثال گفته میشود پول‌های استان در گیلان و سمنان هزینه میشود در حالی که موضوعات اینچنینی ممکن نیست و این مسائل هدفدار و با هدف تخریب صورت می‌گیرند. اصلا در عمل ممکن است این اتفاق بیفتد؟
خیر. در بحث بانک‌ها و در نسبت سپرده‌ها به تسهیلات بانکی، رقم حدود 60 درصدی را داریم که رقم قابل قبولی است و خیلی از استان‌ها رقم پایین‌تری نسبت به ما دارند. البته درباره بعضی از بانک‌های خصوصی این موضوع وجود داشته و درصدِ تسهیلات به سپرده پایین بود که با پیگیری‌های صورت گرفته از آنها خواستیم وضعیت خود را در استان بهبود دهند.
> صنعت و معدن، سرمایه گذاری، رونق تولید...
وضع استان در صنعت و معدن مناسب است؟
با توجه به شرایطی که در حوزه اقتصادی در سطح کشور داریم، وضعیت صنعت و معدن استان از چیزی که پیش بینی می‌شد بهتر است. با وجود همه مشکلاتی که با آن روبرو هستیم، از جمله مسائل ارزی، صادرات و واردات و ناپایداری قیمت‌ها رونق مناسبی در استان وجود دارد.
در شرایطی که گمان می‌رفت صنایع به سوی تعطیل شدن می‌روند، نه تنها چنین اتفاقی نیفتاد بلکه برخی واحدهای راکد استان نیز فعال شدند و ما شاهد رونق بیشتر اقتصادی و همچنین افزایش تقاضای سرمایه‌گذاری در استان بودیم. ما بالاترین میزان رشد واگذاری زمین در شهرک‌های صنعتی به نسبت دیگر نقاط کشور داشتیم. وقتی زمین از شهرک صنعتی خریداری میشود، باید در بازه زمانی کوتاهی سرمایه‌گذاری صورت گیرد وگرنه زمین از آنها پس گرفته میشود و در نتیجه این خرید زمین‌ها نشان از انگیزه و حرکت جدی بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری دارد و معتقدیم افق سرمایه‌گذاری در استان امیدوار‌کننده است. براساس آمار رسمی منتشر شده، استان یزد جایگاه اول امنیت سرمایه‌گذاری کشور را به دست آورد به گونه‌ای که در آخرین پایش آمار بیکاری، بیشترین کاهش نرخ بیکاری در کشور را به خود اختصاص دادیم
علاوه بر شهرک صنعتی، در زمینه واگذاری‌های کمیسیون زیربنایی که بحث واگذاری زمین‌های ملی برای سرمایه‌گذاری هست نیز رشد چشمگیری داشته ایم. همچنین تقاضاهای قابل توجهی در زمینه ایجاد شهرک‌های صنعتی خصوصی داشته ایم. همچنین در برخی مناطقی که مناطق غیر برخوردار یا کمتر برخورداری بودند که در گذشته سرمایه گذاران تمایلی برای حضور در آن مناطق نداشتند، به گونه‌ای شاهد رشد تقاضای سرمایه‌گذاری هستیم که با کمبود برخی زیرساخت‌ها همچون برق مواجه شده ایم.
مشخصا این موضوع را بیشتر توضیح می‌دهید؟
در طول دهه‌های گذشته به ویژه در مقاطع زمانی‌ای که دولت در تامین زیرساخت‌هایی همچون برق سرمایه‌گذاری می‌کرده، برای برخی از شهرستان‌ها به واسطه اینکه صنعتی نبودند و واحدهای بزرگ در آنها مستقر نبود، نیروگاه یا خطوط انتقال پرفشار تعبیه نشده است.
یعنی دچار غفلت شده ایم!؟
این غفلتی بوده که طی دهه‌های گذشته اتفاق افتاده است و شاهد عدم
پیش بینی زیرساخت‌های توسعه‌ای در برخی مناطق بوده ایم.در حال حاضر یک بی‌عدالتی را در توزیع منابع در استان شاهد هستیم.
یعنی شما در جاهایی از استان سرمایه‌گذار دارید و آمادگی وجود دارد ولی برق ندارید که اختصاص دهید؟
ما مناطقی در استان داریم که تمام زیرساخت‌های استقرار واحدهای صنعتی وجود دارد از جمله زمین، آب، برق، گاز، راه آهن و جاده. ولی بنا به الزامات زیست محیطی با استقرار صنایع در آن مناطق موافق نیستیم و این فعالیت‌ها را محدود کرده ایم. به طور مشخص در دشت یزد- اردکان با اینکه زیرساخت‌های کاملی برای توسعه صنایع وجود دارد ولی به لحاظ ملاحظات محیط زیست اجازه توسعه به برخی صنایع داده نمی‌شود.
ولی مشکل این است که برای مثال کارخانه فولاد که اجازه تاسیس آن در دشت یزد- اردکان داده نشده است اگر بخواهد در برخی مناطق استان کارخانه احداث کند ما با مشکل برق مواجه هستیم.
آیا این صحبت شما را می‌توان به منزله فراخوان دانست و شما آمادگی دارید اگر کسی بخواهد در زمینه برق این مناطق سرمایه‌گذاری کند؟
بله. این آمادگی هم از سوی ما و هم از سوی وزارت نیرو وجود دارد. البته استان ما در زمینه انرژی خورشیدی رتبه اول را داریم. هم به لحاظ تعداد نیروگاه‌های به بهره‌برداری رسیده و هم به لحاظ طرح‌های در دست اجرا در استان. در حال حاضر ۸ نیروگاه خورشیدی به ظرفیت 5/61 مگاوات در حال حاضر در استان تولید برق می‌کند. ساتبا تعداد ۳۵۰ مگاوات برای استان یزد قرارداد دارد که ملزم به اجرا است. تا دو ماه آینده نیروگاه ۱۰ مگاواتی چادرملو به ظرفیت تولیدی استان اضافه خواهد شد ظرفیت تولید برق استان به 5/71مگاوات می‌رسد.
ولی در شهرستانهای خاتم، بهاباد، بافق برای تامین برق صنایع با مشکل مواجه هستیم. برای صنایع ویژه که به لحاظ الزامات محیط زیستی امکان استقرار در دشت یزد- اردکان را ندارند دو پهنه جدید در نظر گرفته ایم. یکی در جاده بافق و یکی در طبس که باید زیرساخت‌های لازم از جمله برق را برای این مناطق فراهم کنیم و صنایعی که امکان توسعه و استقرار در دشت یزد- اردکان را ندارند به این مناطق هدایت کنیم.
پس این گفته شما که " یزد بهشت سرمایه‌گذاری است" باید به "یزد بهشت بالقوه سرمایه‌گذاری است" تغییر یابد. درست است؟
ما در حوزه سرمایه‌گذاری مشکلی نداریم. ما در برخی صنایع ویژه مشکل داریم.
صنایع ویژه چه صنایعی هستند؟
در حوزه صنایع فولاد و کاشی تقاضاهای زیادی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد.
ورود به این صنایع کافی نیست به نظرتان؟مگر یزد چقدر گنجایش برای کارخانه فولاد دارد؟ نکته‌ای در خصوص صنعت فولاد وجود دارد و لازم است بنده از رویکرد استان در این زمینه دفاع کنم این است که استان یزد دهه‌های متوالی تامین‌کننده مواد اولیه کارخانجات فولادی کشور بوده است و خام فروشی اتفاق می‌افتاده است. ارزش افزوده‌ای که در صنایع بالادستی فولاد وجود دارد به هیچ عنوان قابل مقایسه با خام فروشی نیست. سودی که صنایع بالادستی از تولید فولاد دارد قابل مقایسه با سود معادن بزرگ ما نیست.به همین دلیل چرخه کامل تولید فولاد در استان مورد توجه قرار گرفته است تا بتوانیم ارزش افزوده مناسب را نیز به دست بیاوریم.
اکنون چرخه تولید فولاد در استان کامل است؟
بله. چرخه فولاد کامل است ولی برای مثال فولاد آلیاژی در استان مصرف‌کننده آهن اسفنجی است. البته آهن اسفنجی در استان تولید میشود ولی تکافوی مصرف استان را نمی‌دهد.
با مدیران آن بخش نیز صحبت کردیم و می‌دانیم آمادگی دارند که در این بخش نیز سرمایه‌گذاری کنند که این چرخه کامل‌تر شود.
بله. طرح‌هایی نیز در همین زمینه از نقطه آغاز یعنی معدن تا مرحله پایانی که تولید آهن اسفنجی است نیز دارند.
البته گلایه‌هایی از سوی این کارخانه‌ها مطرح است که برخی سیاست‌های کلان اجازه در اختیار گرفتن معادن را به آنها نمی‌دهد. با این که این صنایع جزء صنایعی هستند که تا حد زیادی وظیفه خود را در رابطه با مسئولیت اجتماعی و زیست محیطی به درستی انجام می‌دهند.
بله. هم در حوزه فضای سبز کار خوبی انجام دادند و هم در حوزه بازچرخانی آب و استفاده از پساب آب اقدامات خوبی داشته اند.
برای سال پایانی دولت چه برنامه‌ها و اقداماتی در دستور کار دارید؟
علاوه بر جریان خوب سرمایه‌گذاری در استان، ما در سال پایانی دولت شاهد افتتاح و بهره‌برداری از پروژه‌های بزرگی خواهیم بود که به نوعی نمود خدمات هشت ساله گذشته خواهد بود. علاوه بر پروژه انتقال آب خلیج فارس و راه‌آهن یزد اقلید که اشاره کردم، نزدیک به صدکیلومتر بزرگراه، چند پروژه صنعتی و معدنی، کتابخانه مرکزی، چند بیمارستان بزرگ و بندرخشک به بهره‌برداری خواهند رسید.
چرا در یزد بیمارستان نمی‌سازیم؟ به تعداد نیاز تخت و امکانات بیمارستانی داریم؟
گلایه‌ای که نسبت به سیاست گذاری‌های وزارت بهداشت داریم این است که برای اختصاص بیمارستان و مجوز احداث بیمارستان بر مبنای سرانه‌های جمعیت مبلغی را مشخص می‌کنند و استان یزد یکی از استان‌هایی است که بالاترین سرانه را دارد. چند پروژه بیمارستانی هست که مجوزهای آن صادر شده و در حال احداث است نظیر بیمارستان محمد(ص) رسول الله، بیمارستان امید یاسین، بیمارستان تامین اجتماعی و بیمارستان اشکذر و همچنین در بسیاری شهرستانهای دیگر با احداث این بیمارستان‌ها و تکمیل آنها میزان تخت بیمارستانی استان یزد را افزایش خواهد داد
البته برخی از این پروژه‌ها که نام بردید برای مدتی طولانی متوقف شده بودند!
بله به دلیل یک سری اختلافات داخلی بوده است که اخیراً برطرف شده است و برخی مشکلات بانکی دارند مشکل و اختلاف بیمارستان تامین اجتماعی چه بود؟
در پیگیری‌های ما تامین اجتماعی این سیاست را بیان داشت که به جای ساخت بیمارستان، هزینه بیماران تحت پوشش خود در سایر بیمارستان‌ها را بپذیرد که البته این مسئله مرتفع شد و اعتباری برای ساخت آن اختصاص داده اند.
همان 150 تختخوابی قرار است ساخته شود؟
البته تغییراتی در طرح ایجاد کرده‌اند که تعداد تخت‌ها افزایش داشته باشد و بیش از 150 تختخوابی باشد که این امر باعث شده تمام طرح‌ها نیازمند تغییر باشد و زمان ساخت و راه‌اندازی بیمارستان را به تاخیر می‌اندازد.
ولی آنچه به سوال اصلی شما برمی گردد ما اعتقاد داریم که زمانی که سرمایه‌گذار بخش خصوصی حضور دارد و متقاضی احداث بیمارستان است و یزد هم مورد اعتماد مردم چه مردم خود استان و چه مردم دیگر استان‌ها برای دریافت خدمات درمانی است وزارت بهداشت نیز باید این موافقت را داشته باشد که بتوانیم از ظرفیت این سرمایه گذاران استفاده نماییم.
به نظر شما بخش مدیریت بهداشت و درمان نباید چالاک‌سازی شود؟ به نظر می‌رسد مدیریت این بخش‌ها با یک کندی همراه است.
سیستم بهداشت و درمان ما توسعه بخش خصوصی را
برنمی تابد و قرار نیست با تعویض مدیران بهداشت و درمان استان وضع، تغییر آنچنانی یا حتی آنی داشته باشد. مشکل اصلی ما در خود بخش خصوصی است.
گلایه‌هایی در خصوص سرانه ورزش در بین جوانان و ورزشکاران وجود دارد. ورزشگاه بزرگ واقع در پشت پارک کوهستان برای مدت طولانی متوقف شده است. در مورد آن توضیح دهید.
پروژه‌های بزرگ ورزشی در سطح استان وجود دارد که به دلیل کمبود اعتبار متوقف شده اند. از سال گذشته پیگیری‌های زیادی برای تکمیل این پروژه‌ها داشته ایم. به‌طور مشخص دو پروژه بزرگ داریم یکی سالن دومیدانی و یکی پیست سرپوشیده دوچرخه سواری که یکی از بزرگترین پیست‌های سرپوشیده خاورمیانه است که اعتبارات بسیار زیادی را میطلبد.
البته در خصوص پیست دوچرخه سواری در مقطعی از زمان وزارت ورزش به دنبال تغییر کاربری آن بود که این سالن تبدیل به محیطی برای رشته دیگر شود و این هزینه‌های زیاد در آن انجام نشود که با مقاومت ما در مقابل این دیدگاه روبرو شد و نهایتا جزو اولویت‌های تامین اعتبار در سال جاری قرار گرفت که این دو پیست تکمیل شود. برای تامین اعتبارات پروژه‌های نیمه تمام ورزشی، یکی از راهکارهایی که در قانون بودجه پیش‌بینی شده است تامین اعتبار از محل فروش اماکن مازاد است.
یکی از دستگاه‌هایی که همکاری خوبی در زمینه فروش اماکن مازاد داشته است، اداره کل ورزش و جوانان بود. ما اماکن قابل توجهی داریم یعنی سرمایه بلااستفاده قابل توجهی که با فروش آن می‌توان منابع خیلی خوبی را برای تکمیل پروژه‌های عمرانی استان به وجود آورد. با توجه به این پیش‌بینی در قانون بودجه، ما اماکن مازاد را در کنار بعضی از اماکن مازاد دستگاه‌های دیگر معرفی کردیم تا مراحل قانونی فروش را طی کند و بتوانیم از محل ماحصل فروش آن منابع، تمام پروژه‌های نیمه تمام ورزشی را تکمیل نماییم.
در همین حوزه برخی مدیران نگرانند. چون باید این منابع اول به حساب خزانه وارد شود که برگشت آن مشکل است. این نگاه وجود دارد که در خوشبینانه‌ترین حالت 60 درصد منابع از خزانه برگشت داده میشود.
بسیار امیدواریم که این اتفاق بیفتد و دولت نیز به این اتفاق بسیار امیدوار است
تهاتر ممکن نیست؟!
سازوکاری برای تهاتر در قانون پیش‌بینی نشده است و به همین دلیل باید از درآمد حاصل از فروش منابع دولت این اقدامات را به سرانجام برسانیم.
چند روز است که استاندار هستید؟
از 12 دی ماه 97 تا کنون حدوداً 640روز.
به طور متوسط روزانه با چند مراجعه‌کننده ی پیش‌بینی نشده ملاقات دارید؟
بدون استثنا هر روز تعدادی ارباب رجوع چه به صورت برنامه ریزی شده و چه به صورت برنامه ریزی نشده به بنده مراجعه می‌کنند که البته تعداد آنها بسته به مناسبت هر روز متفاوت است
آیا درسفرهای استانی عدالت رعایت میشود؟
یکی از اتفاق خوب در این دوره ارتباط مستمر و سازنده با شهرستان هاست. این امر به خصوص در مناسبت‌های مختلف مانند هفته دولت اتفاق افتاد و توانستیم در طول این هفته از تمام شهرستانهای استان بازدید نماییم.
معمولاً در ماه چند سفر شهرستانی دارید؟
تعداد سفرهای شهرستانی در زمان‌های مختلف، متفاوت بوده است ولی می‌توان گفت که به طور متوسط هر هفته یک سفر به شهرستان انجام شده اس
سفرها با برنامه قبلی و هدفمند صورت می‌گیرد یا صرفاً برای بررسی اوضاع شهرستان انجام میشود؟
قطعاً هدفمند است. هر سفر شهرستانی یک هدف اصلی دارد و در کنار آن به برنامه‌های دیگر شهرستان نیز رسیدگی میشود.
یکی از انتقادات وارد به شما، عدم جابجایی مدیران قبلی است. در مورد آن توضیح دهید.
مقوله تغییر استاندار امری مجزا از تغییر دولت است و لزوماً با تغییر استاندار نیاز به تعویض ساختار و مدیران نیست. ایجاد چنین دیدگاهی ناشی از این امر است که معمولاً استاندارها در ابتدای تغییر دولت، تعیین می‌شوند و این امر موجب تغییر برخی مدیران در برخی دستگاه‌ها میشده است ولی از آنجا که آغاز فعالیت بنده بنا به شرایط استان و بازنشستگی استاندار سابق اتفاق افتاد چنین انتظاری خیلی بجا نی
آیا مدیری هست که از عملکرد وی ناراضی بوده و به ناچار او را در این سمت نگه داشته باشیم.
متاسفانه بله! یکی از گلایه‌های من در همین زمینه این است که استانداران باید اختیار بیشتری برای تغییر ساختار دستگاه‌ها و مدیران داشته باشند. دولت وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی را موظف کرده که برای انتصاب مدیران جدید، با استانداران هماهنگی‌های لازم را داشته باشند ولی این اختیار به استانداران داده نشده تا بتوانند مدیران فعلی را به راحتی عزل و جایگزین نمایند. متاسفانه زمانی که یک استاندار بخواهد مدیر حوزه‌ای را تفویض کند با موانع عدیده‌ای مواجه میشود که هم زمانبر و هم هزینه زا است.
وجود آمارهای بی‌پشتوانه از دیگر انتقادات وارد به دوره مدیریت شماست. به بیان دیگر بسیاری معتقدند که شما نباید وارد مقوله ارائه آمارها می‌شدید و باید این امر را به مدیران مربوطه هر دستگاه واگذار می‌کردید. این مسئله را چگونه می‌بینید؟
بنده در مقام استاندار یزد بر روی برخی آمارها حساسیت‌های خاصی دارم. بنده معتقدم که اعلام و رسانه‌ای کردن برخی آمارها تعهداتی را نیز برای مان به وجود آورده است.
بی عدالتی در شهرستان‌ها که البته ریشه‌ای قدیمی و شاید 100 ساله داشته باشد، به مسئله‌ای آزاردهنده تبدیل شده است. به طور مثال به وضوح شاهد تفاوت درآمد سرانه، اشتغال و رشد صنایع در شهرستانهای شمالی یا جنوبی استان هستیم. آیا وجود چنین تفاوت‌هایی را تایید می‌کنید؟
بله این مسئله وجود دارد ولی یکی از محورهای عملکردی من عدالت محوری در استان بود. به همین منظور برنامه آمایش استان با هدف تعیین جایگاه شهرستان‌ها و ظرفیت و امکانات مناسب برای آنها تدوین شد. البته این رویکرد را در زمان فعالیت در حوزه سیاسی نیز دنبال می‌کردم و به دنبال توزیع عادلانه فرصت‌ها در شهرستان‌ها بودیم. خوشبختانه در حال حاضر برای شهرستانهای کمتر برخوردار از حمایت و مشارکت نهادهای عام المنفعه برای تامین زیرساخت‌ها و سرمایه مورد نیاز برخی طرح‌ها و برنامه‌ها
بهره گرفته ایم.
به نظر می‌رسد مدیریت برخی شهرستان‌ها بسیار قوی است و در برخی دیگر شاهد ضعف شدید مدیریتی هستیم! برخی شهرستان‌ها پتانسیل‌هایی دارند که واقعاً مورد بی‌توجهی قرار گرفته است. لزوماً ما نباید به دنبال توان معدنی و صنایع در شهرستان‌ها باشیم. به طور مثال در شهرستان مهریز قابلیت گردشگری(اکوتوریسم) بسیار بالایی وجود دارد که به آن کم توجهی شده است و این شهرستان را از جایگاه واقعی خود دور کرده است. از شما می‌خواهم چند نمونه از اقدامات ملموسی که برای ایجاد عدالت بین شهرستان‌ها انجام شده است را عنوان نمایید.
همانطور که مستحضرید در استان ستادی تحت عنوان "ستاد تسهیل و رفع موانع تولید" داریم و در کنار آن ستاد تسهیل سرمایه‌گذاری در استان را نیز ایجاد کردیم. این دو ستاد جلسات مشترکی با یکدیگر دارند که یکی از مواردی که باید در جلسات مشترک این ستادها دنبال شود بررسی کیس به کیس موارد سرمایه‌گذاری می‌باشد که نیازمند هماهنگی دستگاه‌های مختلف و تسهیل در صدور مجوزهای مربوطه است.
آقای استاندار در همین جا نیز ایرادی به نحوه عملکرد شما وارد است و آن این که شما برای پیگیری چنین مسائلی نیازمند دستیار ویژه‌ای هستید. این توانمندی شما برای یک تنه مدیریت کردن تمام امور، خود تبدیل به یک نقطه ضعف شده است.
البته تا چندی پیش برای پیگیری ویژه امور دستیاری داشتیم که در حال حاضر به دنبال گزینه مناسب برای جایگزینی هستیم. در پاسخ به سوال قبلی شما نیز باید بگویم که ایجاد چنین ستادهایی ظرفیت خوبی را برای همفکری مدیران حوزه‌های مختلف ایجاد کرده است و به جرات می‌توان گفت بالای 50 درصد زمان این جلسات برای بررسی موارد شهرستانهای کمتر برخوردار صرف شده است. بدین صورت که یک مورد خاص در ستاد مطرح و تمام تصمیمات در خصوص مجوزها و تسهیلات آن نهایی و مصوب گشته و برای اجرا ابلاغ می‌گردد. همچنین بسیاری از موارد و پروژه‌های مربوط به شهرستان‌ها در سطح ملی و در سفرهای بنده به تهران مطرح و پیگیری میشود.
آیا از پتانسیل نهادها و سازمان‌هایی که خارج از چرخه دولت هستند، همچون کمیته امداد و بهزیستی، بهره می‌گیرید؟ برخی گلایه دارند که استان در جذب منابعی که این نهادها دارد و یا جذب وام‌هایی که برای کشاورزی ارائه میشود عملکرد خوبی نداشته است!
ما یک همکاری با کمیته امداد برای پروژه‌ها و برنامه‌هایی که در مناطق محروم دارد از طریق معاونت روستایی معاون اول رئیس جمهور برقرار کردیم و قرار است در قالب تفاهم نامه‌ای که آنها دارند یک سری پروژه‌ها را در استان یزد دنبال کنیم.
اگر بخواهم شفاف‌تر منظور خود را بیان کنم باید بگویم در بهزیستی و کمیته امداد این دیدگاه وجود دارد که دولت ما را به رسمیت نمی‌شناسد و از منابعی که ما داریم بهره نمی‌گیرد! آیا واقعا چنین دیدگاهی نسبت به این نهادها وجود دارد؟
به هیچ عنوان اینگونه نیست و ما حتی در سال گذشته به بهزیستی و کمیته امداد فشار می‌آوردیم که منابع شان را جذب کنند.
بین استاندار شدن، استاندار بودن و استاندار ماندن کدام را انتخاب می‌کنید؟
استاندار نبودن!
کار سختی است؟
بله واقعا سخت و پرمشغله است.
زمانی که به عنوان استاندار وارد استانداری شدید آیا دید شما نسبت به استاندار بودن با آنچه پیش از آن تصور می‌کردید، عوض شد؟
خیر. چون بنده با دید باز نسبت به مسائل و با درک عمیق نسبت به شرایط استان و کشور این مسئولیت را پذیرفتم از این جهت دید بنده نسبت به استاندار بودن عوض نشد و اکنون هم خرسندم که بتوانم کمکی به بهبود شرایط استان بکنم؛ ولی در کل مسئولیتی نیست که با توجه به شرایط موجود انسان انگیزه‌ای برای بودن در این سمت داشته باشد و تنها انگیزه‌ای که فرد را در این مسئولیت استوار نگه می‌دارد امید به این است که با استفاده از امکانات و موقعیت‌هایی که در اختیار دارد بتواند کمکی به مردم و استان بکند.
اگر مخیّر باشید که بین سیاست مدار بودن و فعالیت در بخش تولیدی و فعالیت‌های فرهنگی یکی را انتخاب کنید انتخاب شما چیست؟
شخصاً به فعالیت‌های فرهنگی علاقه دارم ولی احساسم این است که در موقعیت فعلی بیش از فعالیت‌های فرهنگی می‌توانم به استان و مردم استان خدمت کنم.
شما سلسله مراتب را برای استاندار شدن طی کرده‌اید. در انتخاب مدیران تان به این مسئله توجه داشته‌اید؟
فکر می‌کنم بیشتر از دیگران این مسئله را مدنظر قرار داده ام. البته ممکن است در مواردی فردی باشد که سلسله مراتب را طی نکرده است ولی به جهاتی دیگر دارای قابلیت‌هایی باشد که بتواند برای ایفای نقش در سمتی مناسب باشد.
آیا در دوران کرونا، در خلوت خود احساس ناامیدی و یاس داشته اید؟
ناامیدی هرگز!
سخت‌ترین روز کرونا چه روزی بود؟
سخت‌ترین روزهای کرونا در روزهای تعطیلی عید نوروز بود. استان در شرایط بدی بود و مجموعه‌ای از شرایط مثل مسافرت‌های نوروزی و برخی کمبودها در استان شرایط واقعاً سختی را ایجاد کرده بود؛ به طوری که در طول تعطیلات نوروزی حتی یک روز هم فعالیت خود را تعطیل نکردیم و برای بهبود و کنترل اوضاع در استانداری حضور داشتیم.
خط قرمز شما چیست و چه کاری شما را به شدت عصبانی می‌کند؟
عصبانیت شدید بنده به مواردی
برمی گردد که بی‌مسئولیتی در قبال وظایف و مردم شکل گرفته باشد و یا خدانکرده سوءاستفاده شخصی از موقعیت شده باشد.
تعامل شما با نمایندگان جدید مجلس چگونه است؟
خوشبختانه از روز اولی که نمایندگان انتخاب شدند برای آنکه به یک تفاهم گفتمانی در خصوص مسائل استان دست یابیم جلساتی با نمایندگان داشتیم. در این جلسات در پی آن بودیم که اولویت‌ها و مسیرمان یکی باشد و هر کدام مسیری جداگانه طی نکند. نمایندگان را در جریان امور استان قرار دهیم و اولویت‌های یکسانی را دنبال کنیم. خوشبختانه با تمام اختلاف سلیقه‌هایی که وجود داشت توانستیم به تفاهم خوبی در خصوص اولویت‌های استان دست یابیم و می‌توان بر روی این تعامل مشترک سرمایه‌گذاری نمود.
یعنی به نظر شما الان شرایط خوب است؟
بله. خوشبختانه الان این تعامل و همکاری شکل گرفته است و برخی موضوعات ملی که برای ما اولویت داشت را از طریق مکاتبات و یا جلسات با نمایندگان در میان گذاشته و از آنان کمک خواستیم و آنان نیز پیگیر این اولویت‌ها در سطح ملی بوده اند.
به دلیل ساختار حکومت در کشور، یک والی باید از تمام بودجه‌ها و ظرفیت‌ها برای استان بهره بگیرد. آیا فرادولت و فرااستانی از این پتانسیل‌ها استفاده‌ای شده است؟
بنده یکی از الزاماتی که برای خودم- در مسئولیتی که به بنده واگذار شده- دارم، این است که سلایق سیاسی و شخصی خود را در کار دخالت ندهم و از تمام ظرفیت‌های استان برای پیشبرد برنامه‌ها استفاده کنم.
امروز فضای سیاسی استان نسبت به چند سال قبل، از آرامش بیشتری برخوردار است که بخشی از آن به رویکردهایی برمیگردد که موجب شده افراد خیلی راحت حرفشان را بزنند و نظرات خود را به دیگران منتقل کنند. سعی کردیم فضای گفتگویی فراهم شود و کانال‌های ارتباطی فعالی با بخش‌های مختلف استان داشته باشیم تا همه احساس کنند که می‌توانند به راحتی موارد و مشکلات خود را با مدیریت ارشد استان در میان بگذارند. از طرف دیگر سعی شده از تمام ظرفیت‌ها در سطح استان برای پیشبرد برنامه‌ها استفاده کنیم و به نوعی تمام نیروهای موثر اجتماعی را
به خدمت بگیریم.
از ارتباطات دوستانه و شخصی خود چه بهره‌ای گرفته‌اید؟
ارتباطات شخصی نیز بخشی از ظرفیت‌هایی است که می‌توان از روابط با افراد و مقامات مختلف برای پیشبرد اهداف استان استفاده نمود.
در خصوص مسائل محیط زیستی تا حدی نگاه‌ها به منابع طبیعی و محیط زیستی استان با چالش همراه است و وضعیت خوبی از لحاظ محیط زیستی نداریم. البته کسی مقصر نیست زیرا وقتی استان به سمت صنعتی و معدنی بودن پیش برود به طور طبیعی تبعاتی نیز برای محیط زیست دارد. سوال من این است که در بسته ی پیشنهادی که برای استاندار بودن ارائه کردید آیا به مسائل محیط زیست توجه داشته‌اید و اساساً نگاه محیط زیستی دارید و نگران آن هستید؟
محیط زیست از اولویت‌های بنده بوده است. اینگونه بگویم که مسئله آب و محیط زیست جزء اولین اولویت‌های بنده بوده است و اقدامات خوبی نیز صورت گرفته است. از زمانی که سرپرست استانداری شدم در شورای تامین استان صدور مجوزهای جدید برای استقرار صنایع آلاینده در دشت یزد ارکان را در اختصاص آب به این صنایع منوط کردیم.
برخی معتقدند که شما قاطعانه رفتار نکردید و با صنایعی که نباید فعالیت می‌کردند مماشات داشته اید. نظر شما چیست؟
این برداشت که بنده با این صنایع مماشات داشته‌ام به دلیل بی‌اطلاعی مردم و بعضاً اطلاعات نادرست مردم است. ما صدور مجوزهای جدید را ممنوع کرده و هیچ مجوزی را امضا نکرده‌ایم و صادر نشده است.
برای مثال زمانی که بنده در خصوص رونق اقتصادی استان و رونق سرمایه‌گذاری می‌گویم به شروع فعالیت چندین پروژه بزرگ فولادی و صنعتی اشاره می‌کنم که مردم گمان می‌کنند این پروژه‌ها همزمان در همین دوره شکل گرفته‌اند در حالی که مجوزهای آن از سال قبل صادر شده است و در واقع تنها اجرای آن در مقطع زمانی فعلی صورت می‌گیرد. اما متاسفانه این ذهنیت منفی و نادرست شکل می‌گیرد که مجوزهای متعدد صادر شده است که گاهاً برخی افراد به مسائل محیط زیستی نیز دامن میزنند که این فعالیت‌ها مجوز محیط زیست ندارد.
پس شما قاطعانه به عنوان استاندار یزد اعلام می‌کنید که هیچ مجوزی را امضا نکرده‌اید و نمی‌کنید.درست است؟
همین طور است. هیچ مجوز جدیدی امضا نکرده ام. حتی در بحث فولاد از سال 92 تا کنون مجوزی صادر نشده است. و از زمانی که بنده قبول مسئولیت کرده‌ام هیچ تخصیص آبی برای واحدهای آلاینده دشت یزد- اردکان صورت
نگرفته است.
به این صورت نبوده که مجوز صادر شود و تامین آب را بر عهده خود صنایع بگذارند؟
البته این امکان وجود دارد که اگر آب منطقه‌ای نتواند آب مورد نیاز صنایع را تامین کند صنایع می‌توانند به واسطه ظرفیتی که در قانون پیش‌بینی شده است آب مورد نیاز را از طریق تبدیل چاه کشاورزی به صنعتی تامین نمایند. در حال حاضر نیز برخی صنایع از این طریق تامین آب شده اند. البته با توجه به بازدهی بیشتر آب در بخش صنعت، این رویکرد مورد تشویق وزارت نیرو نیز بوده است.
پس می‌توان گفت که شما بر روی چارچوب‌های ذهنی خود در خصوص مسائل آب و محیط زیستی پایبند مانده‌اید. درست است؟
بله. اقدامات خوبی نیز در زمینه محیط زیست انجام شده است. از جمله کمربند سبز در شهر یزد و مقابله با واحدهای آلاینده که در همین راستا از فعالیت تعدادی از واحدهای آلاینده نیز جلوگیری شده است.
با توجه به رساله دکتری و علاقه شخصی شما به مباحث حکمرانی خوب که موانع تحقق حکمرانی خوب را بررسی کرده‌اید این موانع را چه می‌دانید؟
الگوهای توسعه دغدغه سیاست مداران در کشورهای جهان سوم است. ما با الگوهای متعددی مواجه هستیم که در برخی مواقع جواب داده و برخی نیز خوب عمل نکرده است و الگوی ثابتی که برای تمام کشورهای در حال توسعه جوابگو باشد نداریم.
چند دهه است که از سوی اندیشمندان دنیا موضوع "حکمرانی خوب" مطرح شده است که مورد توجه سازمان‌های بین‌المللی قرار گرفته و در برخی کشورها نیز به عنوان برنامه عملی برای توسعه آن کشورها به مرحله اجرا درآمده است. نکته‌ای که وجود دارد این است که در حکمرانی خوب شاخص‌ها و راهبردهایی مطرح میشود که قابلیت اجرا در همه کشورهای دنیا دارد و همه کسانی که دغدغه توسعه دارند آنها را به عنوان شاخص‌هایی که می‌تواند در توسعه کشور موثر باشد می‌پذیرند.
ولی سوال این است چرا بحث حکمرانی خوب آنگونه که شایسته است در کشور مورد توجه قرار نمی‌گیرد؟حکمرانی خوب در سازمان‌هایی که متولی توسعه بودند به صورت جسته و گریخته طرح موضوع شده است ولی اینکه چرا به طور جدی مطرح نمی‌شود و در صورت مطرح شدن چقدر قابلیت اجرایی در نظام فعلی دارد جای سوال است.
بنده در رساله خود در حوزه ایران بر روی موانع آن کار کردم و وقتی مطالعه اولیه‌ای روی این موضوع داشتم احساس کردم که بخش عمده موانع تحقق یا اجرایی شدن مدل حکمرانی خوب در کشور ما به عوامل ذهنی و به طور مشخص به فرهنگ سیاسی کشور ما بر می‌گردد. ما مولفه‌هایی را در فرهنگ سیاسی خود داریم که در تضاد با شاخص‌های حکمرانی خوب است.
به عنوان مثال شاخص مشارکت در حکمرانی خوب مطرح است اما در فرهنگ سیاسی ما، از سده‌های قبل "مشارکت گریزی" به عنوان مشخصه این فرهنگ یاد شده است و یا در فرهنگ سیاسی درگیر پیچیدگی‌هایی هستیم که در تضاد با اصل شفافیت در حکمرانی خوب قرار می‌گیرد.
به نظر شما آیا در خود عبارت «حکمرانی خوب» پارادوکس نیست؟ مگر حکمران خوب هم داریم؟
خیر پارادوکس نیست. حکمران خوب شاید نداشته باشیم ولی نباید مقوله "حکمرانی خوب" را با "حکمران خوب" اشتباه گرفت. حکمرانی خوب یک فرایند است و برآیند تعامل دولت،بخش خصوصی و جامعه برای تحقق شاخص‌های این مدل است و به نظر بنده بسیار می‌تواند راهگشا باشد.
آیا انجام این رساله به شما در انجام مسئولیت و رسالتی که دارید کمک کرده است؟
بله، بسیار زیاد. این رساله کاملاً کاربردی است ولی نمی‌توان آن را در محدوده جغرافیای استانی پیاده کرد و باید کشوری به آن پرداخته شود. پیاده‌سازی این مدل در محدوده کشوری نیز نیازمند پذیرش عمومی است. در واقع هدف از طرح این موضوع ایجاد گفتمانی بود که بتوانیم به واسطه آن برخی از شاخص‌ها را در استان پررنگ کنیم. به طور مثال بنده تاکید زیادی بر روی شاخص‌های شفافیت،مسئولیت پذیری، پاسخگویی مدیران و قانون گرایی دارم و اقدامات خوبی نیز در این زمینه‌ها صورت گرفته و تلاش شده از ادبیات حکمرانی خوب برای بهبود تعاملات اجرایی استان استفاده کنیم.البته باید تاکید کنم که تحقق حکمرانی خوب مستلزم فراهم نمودن برخی سازوکارهایی است که در نگاه کوتاه مدت نمی‌توان در سطح کشوری به آن امیدوار بود.
چند فرزند دارید؟
3 فرزند. یک پسر و دو دختر
در چه سالی ازدواج کرده اید؟
12 مرداد 1375
چند خواهر و برادر دارید؟
4 تا
چند ساله بودید که پدرتان شهید شدند؟
8 ساله!
ورزش مورد علاقه تان چیه؟
در این حوزه ورزش‌های زیادی را امتحان کردم که آخرینش تنیس روی میز بود.
جایی رفته‌اید که مردم شما را نشناسند؟
بله پیش آمده است. (البته گاهی از این اتفاق استقبال می‌کنم و بیشتر احساس راحتی دارم)
دوست خیلی صمیمی دارید؟
بله
اهل پارتی بازی هستید؟
واقعاً نه! البته موارد اندکی بوده است که با توجه به شناخت شخصی که نسبت به یک فرد و توانایی‌های او داشته‌ام او را وارد مجموعه استانداری کرده‌ام و همان فرد، برگزیده سخت‌ترین آزمون‌ها شده است.
سایر اخبار این روزنامه
اعتراف سرخوشانه وزیر اقتصاد به جبران کسری بودجه از مداخله در بورس!
همتی: دلایل افزایش نرخ ارز را به موقع فاش می‌کنم!
سالمندانی که افسرده و فقیر هستند
روحانی استعفا بدهد که چی؟
خاک جنگل‌های شمال را کیلویی پنج هزار تومان به فروش می‌رسانند
برای ایران تله درست کرده اند
چرا اسناد خطی موزه را شمارش نمی‌کنید که نبود ۱۰ هزار سند برایتان محرز شود
ترامپ به دنبال مظلوم نمایی است؟
شجاعانه و واقع بینانه با کرونا جنگیدیم!
آقای همتی! برای پاسخگویی امروز هم دیر است
ابتلای ترامپ به کرونا دروغ است مگر...
بَلم سرخ در حوالی ساحل!
نقدی بر قبح‌شکنی در ترانه
