دستاوردتراشی برای تطهیر خسارت محض برجام

سرویس سیاسی- محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در گفت‌و‌گویی اظهار داشت: در فصل هفتم منشور ملل آمریکایی‌ها به دنبال این بودند که ایران را به عنوان نقض و تهدید‌کننده صلح و متجاوز معرفی کنند تا بتوانند اقدامات تنبیهی را علیه ایران عملیاتی کنند.
ظریف با ‌اشاره به اینکه آمریکا پس از پیروزی انقلاب اسلامی سه بار تلاش کرد ایران را به عنوان تهدید صلح و امنیت بین‌المللی معرفی و در قالب فصل هفتم منشور ملل قطعنامه‌ای را در شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران تصویب کند اما موفق نشد،تاکید کرد: آمریکایی‌ها تاکنون نتوانسته‌اند ایران را در شورای امنیت سازمان ملل محکوم کنند و یا قطعنامه‌هایی را علیه ایران در این شورا به تصویب برسانند.
وی اظهار داشت: در دوره اول برجام اجماع امنیتی جهانی علیه ایران شکست خورد و علت اصلی نگرانی صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها در برجام از بین رفتن این اجماع جهانی بود، زیرا آنها برای امنیت‌سازی ایران تلاش زیادی انجام داده بودند ولی موفق نشده بودند.
وزیر امور خارجه افزود: علت نگرانی صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها از امضای برجام این بود که برجام تهدید امنیتی ایران را از بین برد و شش قطعنامه شورای امنیت نیز بدون اینکه علیه ایران اجرا شود از بین رفت.


لغو تحریم‌ها چه شد؟!
مقامات ارشد دولت روحانی در طول مذاکرات هسته‌ای و همچنین پس از امضای توافق هسته‌ای تاکید کردند که هدف از برجام لغو یکباره تمامی تحریم‌هاست.
در همین رابطه دولتمردان اعلام کردند که در دی‌ماه 94، همه تحریم‌ها بالمره لغو خواهد شد و نه تعلیق.
اما همانطور که منتقدان و کارشناسان و صاحبنظران به درستی از ابتدای مذاکرات هشدار داده بودند، به واسطه برجام نه تنها تحریم‌ها لغو نشد، بلکه دامنه گسترده‌تری پیدا کرد. در همین رابطه عراقچی صراحتا اذعان کرد که به واسطه برجام، تحریم‌ها بیشتر شد.
حالا دولتمردان علی‌رغم افتادن تشت رسوایی برجام از بام، به‌جای عذرخواهی و تلاش برای جبران خسارت‌ها، به دستاوردسازی‌های موهوم روی آوردند.
از بین رفتن تهدید امنیتی ایران به واسطه برجام نیز یکی از همین دستاوردسازی‌های موهوم است.
برجام و فصل هفتم منشور ملل
فصل ۷ منشور سازمان ملل متحد دارای بندهای متعددی است که دو بند از مهم‌ترین آنها را بندهای ۴۱ و ۴۲ تشکیل می‌دهند. مشخصه اصلی بند ۴۱، «الزام‌آور» بودن اقدامات خواسته شده ذیل این بند است، اما بند ۴۲ به اقدام نظامی علیه یک کشور می‌تواند منجر شود.
حال سؤال این است که دقیقاً چه‌زمانی یک کشور ذیل فصل ۷ منشور سازمان ملل قرار می‌گیرد؟ از نظر حقوقی، یک قطعنامه هنگامی ذیل فصل ۷ منشور سازمان ملل قرار می‌گیرد که در بخش مربوط به اجرایی آن، عبارت
«Acting under Chapter VII of the Charter of the United Nations» بدون هیچ قید و شرطی، مندرج باشد.
با بررسی قطعنامه‌های صادرشده علیه جمهوری اسلامی ایران پی می‌بریم که اساساً هیچ یک از قطعنامه‌های صادر شده علیه کشورمان ذیل فصل ۷ قرار نداشته است و هرگاه آمریکا و متحدان غربی‌اش به ‌دنبال کشاندن قطعنامه‌های ضدایرانی به ذیل فصل ۷ بودند، روسیه و چین با این استدلال صحیح که ایران هیچ‌گاه امنیت جهان را به مخاطره نینداخته مانع از این کار شده‌اند. با این حال با اصرار و فشار آمریکا و برخی کشورهای غربی عضو شورای امنیت، در نهایت قطعنامه‌ها علیه ایران صرفاً ذیل بند ۴۱ این فصل (و نه کلّیت فصل ۷) به تصویب رسید تا صرفاً «الزام‌آور» بودن آن مشخص و مؤکد باشد.
بنابراین برخلاف این ادعا، نه در گذشته و نه الان هیچگاه ایران ذیل «کلیت» فصل هفت یا «ماده ۴۲» فصل هفت که اجازه حمله نظامی را صادر می‌کند نبوده، بلکه تنها تفاوت گذشته با الان اینجاست که قبلاً ایران قرار داشتن ذیل ماده ۴۱ فصل هفت و محدودیت‌های اقتصادی آن را به رسمیت نمی‌شناخت ولی امروز به واسطه برجام و به دست خودمان به قرار گرفتن ذیل ماده ۴۱ فصل هفت در قطعنامه ۲۲۳۱ اقرار کرده و به آن رسمیت هم داده‌ایم.
از سوی دیگر به واسطه برجام، قطعنامه‌های ضدایرانی از بین نرفته است، بلکه همگی در قطعنامه 2231 تجمیع شده است.