ویروس سرکش بی‌تدبیری!

علیرضا صفاخو‪-‬ متن خبر به همین سادگی و روشنی است: «سید بهمن نقیبی، معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی کشور از آلودگی واحدهای صنعتی به آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان خبر داد. منبع: خبرگزاری مهر». آری شاید اذهان اهالی پیگیر خبر به ویژه آنها که به نوعی مشتریان پروپاقرص گوشت مرغ هستند و توصیه تلویزیونی مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی سازمان حمایت مصرف‌کننده و تولیدکننده را در انتخاب گوشت ماهی بجای گوشت مرغ در سبد مصرف جدی نمی‌گیرند! بخاطر آورند که 3 سال پیش در زمانه شیوع گسترده ویروس آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان پس از تجربه وحشتناک تلف‌شدن 40 درصد مرغداری‌های تخمگذار چه هزینه‌های سنگینی روی دست مردم محتاج دسترسی به ماده پروتیئنی تخم‌مرغ (دست کم در نیمرو و املت و نه الزاما کیک و...) و از آن بدتر روی بودجه بیت‌المال که دولت متولی امانت‌داری آن است، قرار داد! دورانی که اگر عزم همگانی تمام دستگاههای اجرایی و تقنینی و حتی مداخله مستقیم جهانگیری معاون رئیس جمهوری در جلسات ستاد مقابله با این بیماری به صورت هفتگی نبود؛ شاید صنعت مرغداری ایران به عنوان دومین صنعت مالی پس از نفت، امروز ورشکسته شده بود و در غیاب تخم‌مرغ و سپس مرغ، مشخص نبود چه بلایی بر سر رژیم خوراکی مردم ایران آمده بود! در واقع پس از نابودی و معدوم سازی میلیون‌ها قطعه مرغی که با سرمایه‌های همین مملکت تغذیه شده و به مرحله تخمگذاری رسیده بودند، جبران مافات رساندن جوجه‌های تخم‌گذار به سن تخمگذاری کاری نبود که فقط با یک بخشنامه و تزریق وجوه مالی به مرغداری‌ها محقق شود. کما اینکه پس از رفع و رجوع این ویروس از مرغداری‌ها با تدابیر توصیه شده و علمی سازمان جهانی بهداشت در خصوص برنامه‌های کنترل بیماری‌های فرامرزی که دارای 5 سرفصل مشخص شامل«رصد و پایش؛ ایجاد شبکه‌های تشخیصی؛ اقدامات کنترلی پیشگیری و پیش‌دستانه؛ ترویج و آموزش و در نهایت ارزیابی و مراقبت» است؛ افسار این ویروس چِغِر و بدقلق در تاریخ بیماری‌های مشترک انسان و دام گرفته شد! بماند که در آن مقطع زمانی، خبرهای تلخی هم شنیده می‌شد از اینکه معاون وقت بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی کشور که حال سکان ریاست همین سازمان در دستان اوست، چه خون‌دل‌هایی جهت اقناع واردات واکسن آنفلوآنزای فوق حادپرندگان به کشور خورده است و همچون ماجرای مقاومت برخی انسان‌های امروز که در تزریق واکسن کووید 19 از تزریق آن واهمه دارند محلی از علم برای آن قائل نبودند و کار به امضای طومار توسط برخی دامپزشکان کشید!
حال به نظر می‌رسد با وجود توفیق دامپزشکان سراسر کشور در حفاظت از این ویروس طی چند سال گذشته ( با وجود حضور و شیوع آن بر فراز آسمان ایران و کشورهای همسایه)، این بار دستکم و از تاریخ ۲۸ آبان ۱۳۹۹ تا روز گذشته، تعداد ۶ استان کشور درگیر این بیماری شده‌اند که ۱۳ کانون بیماری از آنها گزارش شده است! آماری که گویای گریز این ویروس مرگبار از پرندگان وحشی بر فراز تالاب‌ها و آسمان ایران به «اندرونی» مرغداری‌هاست! اتفاقی که آشکارا گویای نادیده گرفته شدن مطالباتی است که خانواده دامپزشکی کشور اعم از تشکل‌ها و حتی ارگان دولتی متولی این امر مبنی بر لزوم تداوم رعایت همان «چفت و بست»‌های کارشناسی و بدیهی توصیه شده سازمان جهانی بهداشت مطرح کردند، اما از سوی مرغداران سهل‌انگار و نافرمان، نادیده گرفته شد! کما اینکه سید بهمن نقیبی، معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی کشور در همان مصاحبه روز گذشته خود با خبرگزاری مهر بر همین موضوع اشاره‌ای گذرا کرد و گفت: «این موضوع دور از انتظار نبوده و پیشتر در این مورد هشدار
داده بودیم!»
در این میان به نظر می‌رسد داشتن حساسیت تنها در سازمان دامپزشکی کشور مکفی و راهگشا نخواهد بود و باید تمام ارگان‌ها حتی دستگاه‌های قضایی با مرغداری‌های متخلف از مراعات 5 سرفصل برنامه‌های کنترل بیماری‌های فرامرزی قاطعانه و مسئولانه عمل کنند و مدیران خاطی تاوان قصورات خود را در تمرّد از مو به موی تذکرات دستگاه حاکمیتی دامپزشکی بپردازند! کما اینکه وقتی در یکی از روستاهای شهرستان ملارد به نام «قلعه سید» کانونی شناسایی شده است که در آن حدود ۶۰۰ بوقلمون به صورت غیرمجاز نگهداری می‌شده و یک مورد دیگر نیز در این شهرستان در شهرک جعفریه بود که حدود ۱۰ قطعه مرغ و خروس در یک خانه باغ نگهداری می‌شدند که 2 تا 3 مورد تلفات داشته نشان می‌دهد پیش از اینکه خسارات اقتصادی این امر سر به فلک بزند، نمایندگان کمیسیون تلفیق لایحه بودجه 1400 در مجلس، باید هرگونه تلاش احتمالی دست اندرکاران کمیسیون بهداشت در انصراف احتمالی از اختصاص بخشی از بودجه سلامت به سازمان متولی مراقبت از شیوع بیماری‌های مشترک انسان و دام (که بطور مستقیم در بهداشت و سلامت انسان‌های مصرف کننده گوشت مرغ دخیل است) را خنثی سازند!
در این میان، وقتی در اروپا اکثریت کشورها از جمله سوئد یا در آسیا ژاپن و قزاقستان، واحدهای صنعتی به شدت درگیر شده‌اند و حتی در کشورهایی مانند عراق و رژیم اسرائیل نیز گزارش‌هایی از آلودگی به این بیماری اعلام شده و هجوم سنگینی از این ویروس را در سراسر جهان و منطقه شاهد هستیم؛ اهمیت پرهیز مدیران واحدهای صنعتی مرغداری از پنهان‌کاری و مجازات خاطیان همچنین اختصاص اعتبارات پیشگیرانه جهت هوشیاری در مقابل این ویروس در شرایط اقتصادی کشور ما، بیش از پیش اجتناب ناپذیر است.