يمن نزديك به صلح؛ - بن سلمان تضعيف شد

آرمـان ملي - عليرضا پورحسين: رئيس شوراي راهبردي روابط خارجي با نماينده ويژه دبيرکل سازمان ملل متحد در امور يمن ديدار و گفت‌وگو کرد تا ايران نيز به‌عنوان يک بازيگر مهم در منطقه در خصوص صلح در يمن نقش‌آفريني کرده و راه‌هاي رسيدن به اين اتفاق را مورد بررسي قرار دهند. اين ديدارها پس از آن رقم خورد که شرايط جديدي با رفتن دونالد ترامپ ايجاد شده و از سوي ديگر بي فايده بودن جنگ بعد از شش سال بر همه ثابت شده که اين بحران راه حل نظامي ندارد. امروز همه به اين باور رسيده‌اند که مسائل انساني در يمن فاجعه‌آميز است و روزانه تعداد زيادي انسان بي‌گناه مي‌ميرند و عمليات نظامي عربستان و امارات همچنان اما ادامه دارد. از اينکه آمريکايي‌ها موضع جديد گرفتند که مي‌خواهند جنگ يمن پايان يابد، يک اتفاق مثبت است و هم آمريکا و هم اروپايي‌ها در اينکه بخواهند ارسال سلاح را خاتمه دهند و همکاري‌هاي اطلاعاتي با عربستان نکنند در اين موضوع يک تحول مثبت ديگر است و نماينده سازمان ملل نيز اين شرايط را مثبت دانسته اما آنچه مهم است ادراک مقامات عربستاني و اماراتي است که به نتيجه برسند جنگ در يمن، اتلاف سرمايه و جنايت عليه بشريت است و در اين شرايط جديد دست از کشتار در يمن بايد بردارند تا منطقه يک گام ديگر به سمت صلح و ثبات پيش رود. در راستاي بررسي اين مساله «آرمان ملي» گفت‌وگويي با صباح زنگنه، کارشناس مسائل بين‌الملل داشته است که در ادامه مي‌خوانيد.
آيا موضع‌گيري اخير بايدن در قبال جنگ يمن منجر به پايان بحران در اين کشور خواهد شد؟
عربستان‌سعودي اگر در سال‌هاي اخير از پشتوانه ايالات‌متحده برخوردار نبود پا به ميدان يمن نمي‌گذاشت و اين همه سال اين جنگ را تداوم نمي‌بخشيد. اين پشتوانه در 4 سال گذشته و با روي‌کار‌آمدن دونالد ترامپ، بيشتر شده بود. اين پشتوانه هم جنبه سياسي و ديپلماسي داشت و هم در عرصه نظامي و اطلاعاتي به‌وجود آمده بود. اين پشتوانه از امارات و عربستان به قدري بود که کل تجهيزات و آموزش اين نبرد را ايالات‌متحده در برهه‌اي از زمان متقبل شده بود. امروز وقتي ديگر ترامپي در کار نيست و بايدن به‌صراحت با جنگ يمن مخالفت مي‌کند، اين دو کشور ناگزير هستند که به اين جنگ خاتمه دهند زيرا عملا پشتوانه خود را از دست داده‌اند.
ايران در اين عرصه چگونه مي‌تواند نقش‌آفريني کند و آيا مي‌توان اميد داشت که با پايان يافتن جنگ يمن يک گره از مشکلات خاورميانه باز خواهد شد؟


ايران راه‌حل بحران يمن را به‌صراحت اعلام کرده و طرح 4 ماده‌اي خود را تشريح کرده است. ايران همچنان اين طرح را در دستورکار قرار دارد و سازمان ملل نيز اگر به‌دنبال حل مشکل است مي‌تواند اين طرح را مورد توجه قرار دهد. از طرف ديگر، ايران بايد توان گفتمان خود را بالا برده تا سوءبرداشت از اقدامات و تلاش‌هاي او نشود. آنچه به ضرر ايران در حال تمام شدن است نداشتن يک شبکه اجتماعي و گفتمان صريح در اين خصوص است. با نداشتن اين امکانات و اين ظرفيت‌ها قطعا ايران در افکار عمومي منطقه متضرر خواهد شد. امروز کشورهاي عربي صدها ميليون دلار هزينه مي‌کنند تا نيروهاي نيابتي را آموزش دهد و حتي آنها را به کشور خود مي‌برد و امکاناتي در اختيار آنها قرار مي‌دهد. قطعا کفه افکار عمومي با اين اقدامات به سمت آنها ممکن است در برهه‌اي از زمان سنگيني کند و به ضرر ايران اين اتفاقات تمام شود. بايد قدرت گفت‌وگو و قدرت رسانه‌اي خود را ارتقا دهيم و اين يک ضرورت در دنياي امروز است. بايد توجه داشت که امروز آمريکا ديگر مانعي براي صلح يمن نيست و ايران مي‌تواند در اين عرصه نقش بيشتر و شفاف‌تري در برقراري صلح در يمن ايفا کند. مسلما اگر عربستان سعودي و امارات از تجاوز به کشور يمن دست بردارند يکي از معضلات مهم خاورميانه حل خواهد شد و اين منطقه به صلح و ثبات پايدار نزديک‌تر خواهد شد. براي عربستان پايان جنگ يمن يک موهبت بزرگي خواهد بود.
روي کار آمدن بايدن در ايالات‌ متحده، منجر به کنار رفتن بن‌سلمان از قدرت خواهد شد؟
احتمال کنار رفتن بن‌سلمان در اين روزها بيشتر شده و ممکن است شخصيت ديگري جايگزين او شود زيرا جرم و جنايت‌هايي که او در چند سال اخير انجام داده است، بسيار گسترده و صرفا منحصر به يمن نبوده است. زنداني کردن مخالفان سياسي، زنداني کردن زنان معترض و قتل جمال خاشقچي صرفا تعدادي از جنايت‌هاي او بوده است. تمامي اين موارد اعتراضات زيادي در جوامع غربي ايجاد کرده و جايگاه او را نزد برخي کشورها متزلزل کرده است. اين تزلزل تا جايي پيش رفت که شخصيت‌هاي مهمي در حزب جمهوريخواه و دموکرات ايالات‌متحده نيز معترض شده و خواهان توقف جنايت‌هاي او شده‌اند. بنابراين در صورت اتمام جنگ يمن، ساير پرونده‌هاي او همچنان باز خواهد بود و باز هم از سوي دولت جو بايدن تحت فشار قرار خواهد گرفت.