رنج مردم از چسبندگی قیمت ها


گروه اقتصادی کورش شرفشاهی: متاسفانه اقتصاد کشور درگیر بازی های سیاسی است و تاثیر دور باطل تحریم و مذاکره با گرانی همواره مدیریت کشور را آزار می دهد. اما در این بین زیان دیدگان اصلی مردم هستند. مردمی که باید در شرایط تحریم و تهدید مقاومت کنند اما در شرایط متقاوت نیز باید در همان شرایط بحرانی به سر برند. در تمامی سالهای گذشته همواره مردم را از تهدیدهای دشمن نگران کردیم و هر بلایی که بروزگار مردم آمده، به تحریم و تهدید دشمنان رابط داده ایم، مردم هم آنقدر ایستادگی کردند که ناچار شدند شرمندگی را در سفره های خالی با اعضای خانواده تقسیم کنند. اما بار دیگر رفتن ترامپ کینه توز و آمدن بایدن که با وعده بازگشت به برجام توانسته بود بخشی از آرای مردم آمریکا را به نفع خود جلب کند و آغاز مذاکرات برجام در وین، قیمت دلار روند نزولی در پیش گرفت. کاهش قیمت دلار برای مردم جذاب بود زیرا در گذشته دیده بودند که با افزایش قیمت دلار همه چیز گران شد و اکنون امیدوارند با کاهش قیمت دلار، همه چیز با همان شیبی که در گذشته بالا رفته بود، کاهش یابد. اکنون دلار در کانال ۲۰ هزار تومان قرار دارد و به نسبت رشد ۳۲ هزار تومانی در گذشته، ۱۲ هزار تومان کاهش داشته است. این کاهش ۳۰ درصدی می بایست حداقل کاهش ۲۰ درصدی قیمت کالاها را به دنبال داشته باشد، در صورتی که این گونه نیست.

پای چسبندگی در میان است

در این رابطه عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به ضرورت کاهش قیمت کالاها متناسب با اُفت نرخ ارز، گفت: هرچند با افزایش نرخ ارز و رشد تورم، کالاها گران میشود اما براساس نظریه چسبندگی قیمتها، با حذف عامل تورمزا و اُفت نرخ ارز، قیمتها مطابق با انتظارات ارزان نشده و به نرخهای قبلی باز نمیگردد به این معنا که قیمتها متناسب با کاهش نرخ ارز، ارزان نمیشود. علی اکبر کریمی در گفتوگو با خانه ملت با اشاره به رشد بیسابقه نرخ تورم در سالهای اخیر، افزود: یکی از عوامل تورم زا نرخ ارز بوده و از آنجا که با رشد آن هزینه تولید و قیمت تمام شده به واسطه مواد اولیه، تجهیزات و قطعات وارداتی افزایش مییابد، کالاها گران میشود.عضو کمیسیون صنایع افزود: هرچند پدیده چسبندگی قیمتها موجب میشود با کاهش نرخ ارز، قیمت کالاها به بعدی قبلی خود بازنگشته یا متناسب با اُفت دلار ارزان نشود اما مسئولان اجرایی باید تمام تلاش خود را برای کاهش قیمت کالاها در شرایط فعلی به کار گیرند.این نماینده مجلس یازدهم با بیان اینکه امیدواریم با تثبیت نرخ ارز شاهد کاهش قیمت کالاها باشیم، ادامه داد: در هفتههای اخیر حباب سکه، طلا و ارز به دلیل عوامل روانی تا حدودی تخلیه شده و این امر باید در بهای کالاها نیز اثرگذار باشد.

افزایش سوال برانگیز قیمت خودرو

در حالی که دولت می تواند نقش موثری در کاهش قیمت ها داشته باشد، به ابزاری برای دامن زدن به گرانی و بی توجهی به کاهش قیمت دلار تبدیل شده که نمونه آن را در افزایش قیمت خودرو شاهد هستیم. دراین رابطه عضو کمیسیون صنایع مجلس با انتقاد از تصمیم شورای رقابت مبنی بر افزایش قیمت خودرو در کارخانه، گفت: متاسفانه در مسائل اقتصادی کشور نظم و نسق خاصی دیده نمیشود زیرا در شرایط کنونی با توجه به اینکه مردم از نظر اقتصادی و به دلیل شیوع ویروس کرونا تحت فشار بوده و بسیاری از کسب و کارها به تعطیلی کشیده شده، افزایش قیمت خودرو در کارخانه محلی از اعراب نداشته و منطقی نیست. مصطفی رضاحسینی قطب آبادی افزایش قیمت خودرو در شورای رقابت را اقدامی غیرکارشناسی توصیف کرد و افزود: این گرانی نه تنها موجب شوک به بازار میشود بلکه بر سایر کالاها نیز اثرگذار است.وی اضافه کرد: سیر نزولی نرخ ارز در ماههای گذشته، مذاکرات وین و کاهش فاصله قیمت خودرو در کارخانه و بازار و... بیانگر ضرورت کاهش قیمت چهارچرخ ها است در حالیکه شورای رقابت به جای کاهش بهای خودرو، قیمتها را افزایش داد.این نماینده مجلس یازدهم با بیان اینکه به نظر میرسد برخی دوست ندارند در جامعه و بین مردم آسایش و رفاه برقرار شود، ادامه داد: شورای رقابت باید در تصمیمش تجدیدنظر کند، باید مشخص شود این شورا بر چه اساسی به خودروسازان اجازه افزایش قیمت داده است.

افت قیمت دلار به ضرر تولید

درحالی که انتظار مردم کاهش قیمت ها بدنبال کاهش قیمت دلار است، برخی با این کاهش قیمت مخالفت می کنند، به نوعی که یک کارشناس اقتصادی گفت: روند کاهشی قیمتها در بازار ارز ناشی از جو روانی است و در حال حاضر حجم زیادی دلار خانگی داریم که مردم با شروع روند کاهشی قیمت، دلارهای خود را برای فروش به بازار عرضه کردهاند.

همچنین اگر محدودیتهای تحریمی کاهش پیدا کند، بخشی از انباشت ارز در خارج از کشور حاصل صادرات غیر نفتی به داخل باز میگردد؛ بنابراین تا مدتی حتی اگر دولت هم
اقدام به ارزپاشی نکند، قیمت ارز نزولی خواهد بود. علی سعدوندی افزود: سقف کاهش قیمت دلار به سیاستهای دولت و بانک مرکزی بستگی دارد که پیشنهاد حذف
محدودیتهای وارداتی و اعمال مالیات بر واردات از طریق نرخ ارز بالاتر است، زیرا این روش نسبت به کاهش نرخ ارز، بیشتر برای اقتصاد کشور نفع دارد.

این تحلیلگر اقتصادی ادامه داد: اکنون قیمت کالاها در بازار داخل خیلی بیشتر از نرخ دلار است و در صورت حذف محدودیتهای وارداتی، نرخ کالاها تحت تاثیر کاهش قیمت دلار، کم میشود اما در غیر این صورت با کاهش یا ثبات نرخ ارز در محدوده ۱۵ هزار تومان تولید کشور متضرر میشود؛ چرا که مثلا لوازم خانگی داخلی یکی از بخشهای تولیدی است که به شدت آسیب میبیند.

زیان تولید با کاهش نرخ ارز

سعدوندی با تاکید بر اینکه کاهش انتظارات تورمی به معنای کاهش قیمتها نیست گفت: قیمتها چسبندگی دارند و از یک سطحی پایینتر نخواهد آمد.

با کاهش نرخ ارز ممکن است از نرخ تورم کاسته شود اما در میان مدت و بلند مدت با بودجه متورم و کسری آن، افزایش نقدینگی را خواهیم داشت و بعدها موج تورمی بازخواهد گشت.وی گفت: احتمال ریزش ۲۰ درصدی قیمت دلار وجود دارد که این ریزش به ضرر اقتصاد ملی و به نفع واردکنندگان میشود. به عبارت دیگر، تحت تاثیر این امر بخش بازرگانی کشور رشد و بخش تولید داخل صدمه خواهد دید.