داعش؛ ثروتمندترین گروه تروریستی

در چند روز اخیر رسانه‌ها و مردم حال و هوای دیگری داشتند زیرا تهران اتفاقات جدیدی را به خود دیده است؛ در صبح چهارشنبه گذشته عناصر تروریستی با ورود به حرم مطهر
امام راحل و مجلس شورای اسلامی با ایجاد فضای رعب و وحشت دست به تیراندازی و انجام عملیات انتحاری زدند و از همان ابتدا گروه داعش رسما مسئولیت آنها را برعهده گرفت.
به نظر می‌رسد هدف اصلی این گروه تروریستی ایجاد ذهنیت و فضای تبلیغاتی به منظور ناامن نشان دادن ایران اسلامی باشد. سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که داعش منابع مالی و نظامی خود را از کجا تامین می‌کند که بصورت هم زمان در نقاط مختلف جهان در حال انجام عملیات‌های تروریستی سازمان یافته می باشد.
شاید بتوان داعش را ثروتمند ترین گروه تروریستی معاصر دانست. براساس اعلام موسسه رند آمریکا درآمد داعش در سال 2014 قریب به یک میلیارد و دویست میلیون دلار بوده است یعنی 40 برابر درآمد سالانه گروهک تروریستی القاعده که سالانه


حدود 30 میلیون دلار درآمد داشت. منابع درآمدی
داعش بر اساس گزارش FATF (گروه ویژه اقدام مالی Financia- Actio- Task Force ) را
می‌توان به شرح زیر بیان کرد:
1)منابع حاصل از سرزمین‌های اشغالی: این درآمدها که در سرزمین‌های اشغال شده در دو کشور عراق و سوریه حاصل می شود شامل موارد زیر است:
الف) چپاول بانک‌ها: بر اساس تخمین ایالت متحده آمریکا حداقل نیم میلیارد دلار از منابع بانک‌های نینوا، الانبار ، صلاح الدین و کرکوک عراق عاید داعش گردیده است .
ب) فروش نفت و گاز : برآورد دقیقی از این مورد در دست نیست اما تخمین زده شده داعش روزانه حداقل 750/1 هزار دلار از محل فروش نفت و گاز میادین عراق و سوریه
کسب کند .
ج) اخذ زکات از کشاورزان: بر اساس تخمین سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد، داعش هم اکنون در سرزمینهای اشغالی عراق بیش از 4 درصد از اراضی زیر کشت گندم را به خود اختصاص داده است و از کشاورزان هم زکات می‌گیرد .
د) اخذ مالیات تحت عنوان خیریه.
داعش در تمامی بانکهای تحت سیطره اش بابت تمامی برداشتها مبلغی معادل 5 درصد مالیات اخذ می کند و نیز از غیرمسلمانان جزیه وصول می کند و مسیحیان ساکن شهر القربتین در طول سال باید دو مرتبه جزیه بپردازند و این مورد به ازای هر نفر از مسیحیان ثروتمند معادل یک مثقال طلا و سایرین نصف است.
هـ) قاچاق آثار فرهنگی: به استناد گزارش نشنال جئوگرافی، داعش بیش از 4500 سایت باستان شناسی در مناطق جنگ زده عراق را در کنترل دارد و...
در سوریه نیز مکانهای تاریخی زیادی در تصرف این گروه‌هاست و این خود امکان غارت آثار گرانبهایی را برای گروه داعش فراهم کرده که از این طریق میلیونها دلار درآمد کسب کرده است.
و از کلیه کامیونهایی که قصد عبور از مناطق تحت اشغال‌شان را داشته باشند مالیات گمرکی در مرز عراق و سوریه معادل ۸۰۰ دلار و مالیات در شمال عراق ۲۰۰ دلار اخذ می‌کند .
ز) در آمد ناشی از فروش صنایع و معادن :
داعش مدیریت تمامی‌صنایع و معادن اراضی تحت اشغال‌شان را در اختیار دارد و از این بابت مبالغ هنگفتی کسب می‌کند .
۲- آدم ربایی: این گروه تا کنون صدها نفر از ملیت‌های مختلف را ربوده و در قبال آزادی آنها مبالغ هنگفتی اخاذی نموده است . بر اساس برآورد FATF این گروه در سال ۲۰۱۴ حدود ۲۰ تا ۴۵ میلیون دلار ازاین طریق کسب نموده است .
۳- قاچاق انسان : داعش در رسانه خود تحت عنوان الدابق به نقش خود در قاچاق انسان به‌ویژه زنان و کودکان افتخار کرده است. قاچاق انسان به صنعت پیچیده ای تبدیل شده است و داعش از این صنعت سالانه میلیونها دلار درآمد عایدش می‌شود.
۴- کمک‌های مالی دولتها و حامیان تروریسم: بسیاری از ثروتمندان و شیوخ عرب همواره با دست و دلبازی کمکهای زیادی به گروه‌های تروریستی و خصوصا داعش داشته اند.
۵- جمع‌آوری کمک در فضای مجازی و رسانه‌ها :
امروزه گروه‌های تروریستی و خصوصا گروه داعش بهترین استفاده از فضای مجازی و رسانه‌ها برای بیان و گسترش ایدئولوژی خود رامی‌برند و برای جمع‌آوری کمک‌های مالی از ترفندهای مختلفی استفاده می‌کنند. بعنوان مثال می‌گویند با پرداخت فلان مبلغ شما با این سلاح علیه بشار اسد در سوریه به‌صورت مجازی می‌جنگید و ..
۶- حمایت جنگجویان خارجی : بر اساس
اعلام دولت آمریکا ، حدودا بیست هزار جنگجو خارجی از نود کشور به قصد مبارزه در سوریه و عراق کشورشان را ترک و به گروه داعش ملحق شده اند و غیر از اهمیت این تعداد جنگجو حرفه‌ای‌ در جنگ، داعش از آنها به‌عنوان منبعی برای تامین مالی استفاده می‌کند .
امروزه داعش به دنبال ناامن کردن جهان است و تهدیدی برای همه کشورها به حساب می‌آید.
لذا می‌طلبد که سازمان‌های بین المللی و نیز تمامی‌کشورها برای ریشه کن کردن این پدیده شوم، دست به دست هم دهند و با از میان بردن آن، ریشه‌های تروریسم، جنگ و خونریزی را بخشکانند.
* دکترای مدیریت استراتژیک، مدرس دانشگاه