روزنامه بهار
1396/03/25
روزگاری نو، دردی کهنه
شهر مشهد به‌عنوان پایتخت اصولگرایی همواره از اهمیتی خاص در مناسبات قدرت سیاسی برخوردار بوده است. شهری که این روز هیمنه اصولگرایانش شکسته شده و آنها را در شرایطی سخت قرار داده است.وجود و ریشه دار بودن قدرت مادی و معنوی اصولگرایان در شهر مشهد از سال ۱۳۸۰ تا کنون به امری طبیعی تبدیل شده و امر را بر اصولگرایانی که همواره نامشان به‌عنوان پیروز انتخابات در مشهد اعلام می‌شده است مشتبه کرده بوده است.
قدرت و سیطره اصولگرایان در شهر مشهد که ریشه در مشارکت نسبتا پایین شهروندان مشهد در امر انتخابات داشته است، عادت پیروز شدن را در جریان اصولگرا به همراه داشته است. با رجوع به آمار رسمی منتشر شده، به خوبی می‌توان به میزان پایین مشارکت مردم مشهد در انتخابات پی برد که این امر حکایت از یک نا امیدی ذاتی حاکم بر روحیه اجتماعی و سیاسی این شهر دارد.
البته در ادامه مواردی را مطرح می‌نماییم که گاهی منجر به اعتراضات گسترده جریان اصلاح طلبی به روال انجام و اعلام نتایج آرا گردیده است و به برخورد دوگانه برخی جریانات سیاسی خاص که در روال مدیریتی انتخابات دارای نقشی کلیدی بوده وهست به‌صورتی اجمالی خواهیم پرداخت.
پرده نخست:
صبح ۲۹ اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۶، شهر مشهد شاهد حضور و استقبال گسترده مردم از انتخابات شورای اسلامی شهر بود. به گونه‌ای که به تایید مسئولان هیات‌های نظارت و اجرایی به دلیل استقبال گسترده مردم مشهد، در بسیاری از حوزه‌ها، صف هایی طولانی تشکیل گردیده بوده است. البته باید توجه داشت از نظر شباهت ظاهری استقبال نسبت به دوره‌های گذشته می‌توان با قاطعیت عنوان نمود که صف‌های طولانی از ابتدای ساعات رای گیری تا انتهای وقت مشخص شده به‌صورتی متمادی ادامه داشته که این در نوع خود کم نظیر بوده است.
اخبار رسیده از صندوق‌های قسمت‌های مختلف شهر مشهد که توسط ناظران به مسئولان ستاد کاندیداها اطلاع داده می‌شده است، حکایت از پیشتازی لیست موسوم به امید دارد. اتفاقی که پس از ۱۶ سال برای نخستین بار و در یک بسیج عمومی ملی با این حجم حضور به وقوع پیوسته است.
هر چه به ساعات پایانی شب نزدیک‌تر می‌شویم، اخبار و اطلاعات واصله برای اصلاح طلبان امیدوارانه‌تر می‌گردد، به گونه‌ای که برخی اصلاح طلبان از سوی کاندیداهای مستقل پیامهای تبریک دریافت می‌کنند. در عین حال بازهم بسان سنوات گذشته، لیست موسوم به «هوالمطلوب» در تیراژی وسیع و از سوی رقبای تندرو اصلاح‌طلبان در میان مردم و در روز رای‌گیری توزیع میشود که در چندین مورد از سوی ناظران و به‌صورت مستند به ستاد انتخابات منعکس می‌گردد.
لازم به ذکر است که لیست «هوالمطلوب» به‌عنوان فصل الخطاب گروهی سنتی از رای دهندگان اصولگرا که از گرایشاتی تند و ضد اصلاح طلبانه برخوردارند، همیشه به‌عنوان مهمترین رقیب جریان تحول خواه مطرح بوده و همچنان نیز می‌باشد.
با توجه به روال ظاهری انتخابات و اخبار منتشر شده غیر رسمی اما موثق، از مشاهدات روز رای گیری، که جملگی حکایت پیروزی قاطع اصلاح طلبان را به زبان جاری می‌ساخت، جریان اصولگرا با فراری رو به جلو از تخلفات و تقلب در انتخابات سخن به میان آورد. جریان اصولگرا با در اختیار داشتن مدیریت شهری و به کار گرفتن سیاسی‌ترین چهره دولت احمدی نژاد به‌عنوان شهردار مشهد و حمایت قاطع نانیگان مجلس که در پروسه‌ای غیرشفاف به‌عنوان نمایندگی نایل آمدند، هرگز تاب تحمل اخباری مبنی بر شکست جریان متبوعشان را نداشتند.
واکنش‌هایی عجولانه از سوی طیف تند رو خبر از اتفاقی می‌داد که مردم مشهد از ابتدا انتظارش را می‌کشیدند.
پرانتز باز:
انتخابات مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۲ و یکپارچگی مثال زدنی اصلاح‌طلبان، نوید بخش اتفاقی جدید در عرصه سیاسی شهر مشهد بود. اتفاقی که با توجه به روی کار آمدن حسن روحانی و بروز قدرتمند جریان اصلاح طلبی که پس از ۸ سال بایکوت بار دیگر و این‌بار با افرادی نه چندان مطرح با جلب مجدد اعتماد عمومی در سطح ملی مواجه گردیده بود، دور از ذهن به نظر نمی‌رسید. استقبال مردم و شواهد عینی از نحوه حضور مردم در پای صندوق‌های رای، این‌بار نیز نوید بخش بروز نتایجی شیرین برای جریان اصلاح طلبی بود.
فرماندار وقت مشهد که دارای تعلقات گروهی مشخصی نیز بود، تنها نگرانی اصلاح طلبان از نتیجه انتخابات را در بر می‌گرفت.
اگر سخن را کوتاه کنیم و به انتهای کار انتخابات ۱۳۹۴ نگاهی بیاندازیم، با اعلام اسامی ۵ کاندیدای اصولگرای لیست معروف «هوالمطلوب» آن هم با گذشت زمانی طولانی نسبت به تمام کشور حتی نسبت به شهر تهران، موجی از اعتراض را در میان فعالان سیاسی شهر مشهد برانگیخت.
به گونه‌ای که رئیس وقت شورای اصلاح طلبان استان خراسان رضوی در مصاحبه‌ای پیش از اعلام نتایج با اشاره به مستنداتی که از سوی کمیته حقوقی اصلاح طلبان جمع اوری شده، نسبت به روند ناسالم شمارش آرا هشدارهایی جدی را مطرح ساخت.
مجتبی سادات محمدی بار دیگر در اعلام نظری اعتراض رسمی اصلاح طلبان را اعلام کرد. دادن آمارهایی متفاوت از زبان استاندار و فرماندار، اختلاف معنادار میان شمارشرکت کنندگان اعلام شده از سوی این دو مسئول رسمی برگزاری انتخابات، به احتمال درستی اعتراض اصلاح طلبان خراسان افزود.
شورای هماهنگی اصلاح طلبان در آن زمان با اتخاذ تصمیمی درخواست بازشماری ۱۰ درصد صندوقها را به هیات نظارت اعلام نمود و البته چندین صندوق را که با مستندات محکم حقوقی نسبت به تخلف در آنها به اطمینانی نسبی رسیده بود را نیز به‌صورت جداگانه به هیات نظارت معرفی نمود.
فرماندار مشهد در همین زمان ضمن تایید ضمنی انتخابات و با اتخاذ موضعی قاطع به گونه‌ای غیر رسمی درخواست اصلاح طلبان را رد کرده و عملا بازشماری آرا به‌صورت کامل صورت نپذیرفت.
پرده دوم:
با اتمام زمان رای گیری در شب ۲۹ اردیبهشت ۹۶، همه چیز از پیروزی قاطع اصلاح طلبان حکایت دارد. به گونه‌ای که چندین چهره مطرح اصولگرا که بعضا در شورای فعلی بر مسند قدرت هستند با فرستادن پیام و یا برقراری تماس، تبریکات خود را به لیست امید ابراز می‌نمایند.
صبح روز شنبه و با روشن‌تر شدن نتایج رسمی، گمانه زنی‌ها درباره پیروزی لیست پررنگ‌تر شده و البته کاندیداهای اصلاح طلب از هرگونه تایید اخبار مجدانه طفره می‌روند. به گونه‌ای که امیر شهلا منتخب اول شورای شهر مشهد در یک موضع گیری هوشمندانه همه چیز را به اعلام رسمی آرا منوط می‌کند و احسان اصولی دیگر کاندیدای پیروز نیز، تنها مرجع قابل قبول را ستاد انتخابات می‌داند و همه چیز را به اعلام رسمی آمار احاله می‌کند.
با گذشت دو روز از انتخابات نتایج رسمی نیز گمانه زنی‌های سیاسی را تقویت کرده و خبر پیروزی اصلاح طلبان در پایتخت معنوی اصولگرایان، نوید بخش فصلی نو در مدیریت کلان شهر مشهد می‌گردد.
اتفاقات نامبارک از روز اعلام نتایج وارد مرحله‌ای جدید میشود. جریان اصولگرا که تحمل این شکست سنگین را در عین داشتن قدرت مادی و سیطره مدیریتی ندارد با موضع گیری‌هایی تند اصالت رای مردم را زیر سؤال می‌برد. استدلال هایی که حتی فاقد کمترین بار حقوقی نیز می‌باشد ذیل فشار ذی نفوذان، به کرسی می‌نشیند و هیات نظارت که متشکل از اکثریتی اصولگرا می‌باشد با شمارش مجدد ۱۰ درصد صندوقها موافقت می‌کند. مردم مشهد در شوک فرو می‌روند و با توجه به تجربه‌ای که شهر اصفهان از سر گذرانیده است با دلهره اخبار را دنبال می‌کنند تا اینکه فرماندار جدید مشهد در مصاحبه‌ای با اعلام سلامت انتخابات از هیات نظارت بابت تاخیر در تایید به صورت ضمنی گلایه می‌کند. در جایی دیگر «گرمابی» عضو هیات نظارت بر انتخابات نیز با برشمردن اختلاف رای سنگین اصلاح طلبان و اصولگرایان اعلام می‌کند که اگر حتی کل صندوقها نیز بازشماری شود تغییری در منتخبان صورت نمی‌گیرد. طبق شواهدی «دهقان» نماینده اصولگرای تندرو مجلس به‌عنوان رئیس هیات نظارت بر انتخابات، با پافشاری خواهان بازشماری آرامی گردد که در انتها مورد قبول قرار می‌گیرد. از سوی دیگر جلیل رحیمی نیز بصورت ضمنی سلامت انتخابات را مورد تایید قرار می‌دهد و این داستان کشدار همچنان ادامه دارد و مردم مشهد در انتظار رای نهایی لحظه شماری می‌کنند.
حال پرسش اساسی اینجاست که چرا اعتراض اصلاح طلبان در سال ۹۴ برای بازشماری آرا مورد تایید قرا نمی‌گیرد اما اعتراض اصولگرایان با داشتن کمترین مستندات مورد پذیرش واقع می‌گردد.
چگونه است که اصولگرایان، تحمل پذیرش شکست را در زمینی که از هر نظر برنده مسلط نبوده‌اند را ندارند و اصلاح طلبان به‌عنوان پیروز این وادی، باید در انتظار کوتاه آمدن جریان قدرتمند اصولگرایی باشند؟
و سر آخر:
اینک ندای تغییر با قدرتی مثال زدنی در مشهد طنین‌انداز شده است و روزگاری نو را نوید می‌دهد اما زخم هایی کهنه همچنان روح شهر را متأثر می‌سازد. زخمهایی که ریشه در عدم پذیرش خواست ملت دارند.
سایر اخبار این روزنامه
آتش به اختیار دوطرفه است
جلوی افتتاح‌های زودرس مترو را بگیرید
به «توطئه۲۰۳۰» هم رسیدگی کنید
شب قدر؛ انسان کامل و کمال انسان
شادی حق مردم ایران است
رقابت‌ها بر سرصندلی شهردار و چند نکته
نگاه فانتزی یا توسعه ای؟
از اینجا مانده و از آنجا رانده
اصلاح الگوی قراردادهای نفتی
روزگاری نو، دردی کهنه
برجام؛ منع نفرین جنگ
