روزنامه خراسان

ماجرای پرابهام تولید «اسپوتنیک وی»

رعیت نواز - واکسن اسپوتنیک که پیش از این هم چند باری حسابی حاشیه ساز شده بود دوباره با گفت و گوی معاون قرارگاه پدافند زیستی کشور حسابی خبرساز شد و واکنش های زیادی را در پی داشت. دکتر کریمی نیا در گفت وگو با جوان  در پاسخ به سوالی در خصوص مافیای دارو و واکسن مدعی شد: «هم اکنون واکسن اسپوتنیک در کشور تولید می شود اما به ما نمی دهند.» پیش از این اعلام شده بود که ماهانه 2 میلیون دوز واکسن اسپوتنیک در ایران تولید می شود. البته هر چند مدیر روابط عمومی سازمان غذا و دارو ضمن تکذیب این ادعا، گفته: «خروج و ورود هر نوع واکسن مستلزم مجوز سازمان غذا و دارو خواهد بود که چنین چیزی تاکنون در خصوص واکسن های کرونا از جمله واکسن اسپوتنیک وی صادر نشده است.» در ادامه این گزارش سعی کرده ایم مطالب و حاشیه های مطرح شده درباره این واکنش از تولید بدون استفاده در داخل تا شرکت تولید کننده آن و ادعای ارتباطش با نمکی را بررسی کنیم . از قرارداد 62 میلیون دوزی تا واردات اول فروردین امسال بود که سخنگوی سازمان غذا و دارو از خرید 62 میلیون دوز واکسن اسپوتنیک وی روسی خبر داده بود اتفاقی که تا به حال محقق نشده و با توجه به گزارش گمرک از محموله های واکسن ورودی تنها یک میلیون و 335 هزار دوز وارد کشور شده است و خبری از بقیه این واکسن نیست. البته بعدها گفته شد با آوردن خط تولید این واکسن به داخل این امر محقق می شود اما گزارش ها حکایت از آن دارد که تاکنون هیچ واکسنی از تولیدات این خط تولید به وزارت بهداشت تحویل نشده است. بوق و کرنا برای رونمایی از خط تولید  نمکی  وزیر سابق بهداشت از مدافعان جدی واکسن اسپوتنیک بود و در زمان وزارتش  در بهمن 1399 زمانی که واکسیناسیون در کشور شروع شد وعده داد که واکسن روسی بیش از هر واکسن دیگر به ایران وارد شود اما این اتفاق تاکنون محقق نشده است. به هرحال 5 تیر امسال بود که از واکسن «اسپوتنیک وی» ایرانی با حضور سعید نمکی، وزیر  وقت بهداشت در کارخانه داروسازی «اکتوورکو» در کرج رونمایی شد. در آن روز سعید نمکی در آیین رونمایی ادعا کرد که شرایطی فراهم شده که دولت بعدی دغدغه‌ای برای واکسن کرونا نداشته باشد. این در حالی است که تا روزی که او بر مسند وزارت بهداشت بود مشکلات واردات واکسن همچنان به قوت خود باقی بود و روند واکسیناسیون به کندی پیش می رفت. همچنین باید یادآوری کنیم که با وجود گذشت بیش از 2 ماه از رونمایی خط تولید این واکسن هنوز هیچ واکسنی از آن حداقل در داخل کشور   استفاده   نشده است. خط تولیدی که به درد ما نمی خورد! ماجرا با سخنان  دکتر رئیسی سخنگوی ستاد کرونا وارد فاز جدید شد .«اسپوتنیک خط تولیدی به ایران داده که به درد ما نمی خورد!» علیرضا رئیسی، معاون وزارت بهداشت و سخنگوی ستاد مقابله با کرونا که در یک گفت وگوی  کلاب هاوسی بود  در 27 تیر  این سخنان را بیان کرد .سخنانی که موجی از واکنش‌ها را به همراه داشت. سخنگوی ستاد مقابله با کرونا درخصوص عقد قرارداد با روسیه درباره واکسن کرونا گفته بود: «روی ۶۰ میلیون دوز اسپوتنیک حساب نکرده بودیم، از مدت ها پیش می دانستیم ماهانه ۵ میلیون دوز تولید می کند. خط های مختلف را تحت لیسانس خود به کشورهای دیگر داده است. خطی هم به ما داده که به درد ما نمی خورد. اگرچه واکسن‌های اسپوتنیک تولید مشترک در ایران تولید می‌شوند و ایران در اولویت دریافت این واکسن هاست اما قطعی و حتمی این واکسن‌ها برای ایران نیست و ما روی آن حساب نکرده ایم .» اما این صحبت ها خیلی زود واکنش کیانوش جهانپور مدیرروابط عمومی سازمان غذا و دارو و کاظم جلالی سفیر ایران در روسیه را به همراه داشت. جهانپور در آن زمان مدعی شده بود که در خصوص خط تولید مشترک واکسن اسپوتنیک در ایران دکتر علیرضا رئیسی تصریح کرده اند که با توجه به راه اندازی این خط تولید و لزوم طی مراحل فنی و تایید واکسن در روسیه، طبیعتا این واکسن هنوز در مدار واکسیناسیون عمومی قرار نگرفته و لذا فعلا تا زمان عرضه این واکسن، کمکی به واکسیناسیون عمومی در ایران نخواهد کرد. سهم خواهی روسیه؟ هنوز چند روزی از صحبت های رئیسی نگذشته بود که سید مرتضی خاتمی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، در اظهارنظری جدید در 4 مرداد  به نوعی از سهم ‌خواهی روسیه سخن به میان آورد . او در گفت و گویی به خبرگزاری ایلنا گفته است: «هم اکنون خط تولید این واکسن در کشور ما هم در حال راه اندازی است؛ منتها روس‌ها در این تولید برای خود هم سهم عمده‌ای قائل‌اند.» واکسن های اسپوتنیک تولیدی چه شد؟ یکی دیگر از جنجال های این واکسن هم به قرارداد روس‌ها با شرکت اکتوور بر می گردد. به گفته دکتر کریمی نیا ،معاون قرارگاه پدافند زیستی کشور  «روس  ها به نوعی با شرکت اکتوور قرارداد بسته اند که این واکسن در ایران تولید و به روسیه تحویل شود نه ایران!» او درباره این سوال که آیا هم اکنون این واکسن تولید می‌شود و به ما نمی‌دهند؟! هم می گوید: «بله واکسن تولید می‌شود و به ما هم نمی‌دهند. سوء مدیریت بخش کوچکی از این ماجراست و نمی‌توانیم بگوییم همه این‌ها سوء ‌مدیریت بوده‌ است. این قرارداد را چه کسی تنظیم و چه کسی امضا کرده؟ چه کسی به مردم اعلام کرده؟ باید مورد توجه قرار بگیرد.» البته باز هم جهانپور ضمن تکذیب این موضوع   گفته: «اظهارات ایشان کذب محض بوده و هنوز طرف روسی محصول تولید شده اولیه واکسن اسپوتنیک لایت تولیدی شرکت خصوصی ایرانی را برای تولید انبوه تحت لیسانس تایید نکرده است. واکسن اسپوتنیک لایت به صورت بچ تست یا محموله اولیه تولید شده و هفته هاست در انتظار تایید نهایی موسسه گامالیای روسیه برای ورود به چرخه تولید انبوه است.» رابطه نمکی با شرکت وارد کننده خط تولید ماجرا ابعاد دیگری نیز دارد  .اواسط اردیبهشت امسال بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در نامه ای خطاب به رئیس قوه قضاییه مدعی  تخلفات شرکت اکتوور شدکه قرارداد تولید واکسن اسپوتنیک را با طرف روسی بسته است. به گزارش فارس، در این نامه آمده است که این شرکت همواره یکی از صدرنشینان دریافت ارز دولتی برای واردات بوده و جالب این جاست که شرکت اکتوور با این حجم بالای دلارهای ارزان دریافتی نامش در فهرست ۲۰ شرکت متخلف ارزی نیز ثبت شده است. اما این هنوز پایان ماجرا نیست بلکه  در این نامه  از رابطه این شرکت با سعید نمکی گفته و تعارض منافع پیش رو را نیز پیش کشیده است که  باید بیش از بقیه مورد توجه قرار گیرد. در این نامه درباره مدیرعامل شرکت اکتوور  آمده است: «خانم نهاله نراقی طاهباز، تبعه کشور اسپانیا و مدیرعامل شرکت اکتوور است، نهاله نراقی طاهباز، علاوه بر شرکت اکتوور، نایب ‌رئیس هیئت مدیره شرکت «تراپیکال دراگ اینداستری کیش» نیز است، شرکتی که دکتر سعید نمکی، وزیر سابق بهداشت پیش از این به عنوان موسس و مدیر عامل آن مشغول فعالیت بوده است. » فارس می‌افزاید: «آن چه روزنامه رسمی کشور منتشر کرده گواه صحت ادعاهای مطرح شده است و لااقل در یک سال گذشته تغییری در واگذاری سهام در روزنامه رسمی کشور ثبت نشده است.» معلوم نیست این ادعاها تا چه حد درست است. هر چند که در جست وجوهای ما هیچ تکذیبیه ای از روابط نمکی و این شرکت دیده نشد با این حال جهانپور در روز رونمایی از خط تولید اسپوتنیک در کرج اعلام کرد که ۴ شرکت به روسیه  درخواست داده بودند که شرکت اکتوور تایید شد.در عین حال  به نظر می رسد باید نقش دیگر رقبای تولید واکسن را در مطرح شدن این موارد دخیل دانست اما آن چه مسلم است این که این ادعاها نیازمند شفاف‌سازی مسئولان  ذی ربط است. 
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
فاجعه برجام در انتظار لایحه عفاف! (یادداشت روز) (کيهان) پاسخ موشکی ایران چگونه خاورمیانه را تغییر داد؟ (تجارت)ایران تحریم‌ناپذیر است (شهروند)
سایر اخبار این روزنامه
10 هزار قربانی کرونا فقط در 18 روز! پرچم‌داری «حاجی عابدزاده» در ملی شدن صنعت نفت فتح ا... زاده به جای مددی نکونام به جای مجیدی؟! خودنمایی در محله تا سرقت در گورستان شهرت پس از مرگ! مسیر ناگزیر درباره یارانه انرژی جنگ قدرت در کابل ترک توکیو با بهترین نتیجه تاریخ نیازمند واردات ۱۰۰ میلیون دوز واکسن هستیم و تا امروز ۴۰ میلیون دوز قطعی شده است انتصاب حجت الاسلام حسینی خراسانی در شورای نگهبان ماجرای پرابهام تولید «اسپوتنیک وی» بازار نامیزان مرغ خیانت به انسانیت !