آیا صدا و سیما مرجعیت از دست رفته خود را در پوشش وقایع بازمی‌یابد؟ نوید بازگشت «رسانه ملی»

گروه فرهنگ و هنر – در سال‌های اخیر صدا و سیما در خصوص نحوه پوشش اتفاقات و رخدادها به شدت مورد انتقاد بود. برخی معتقد بودند که ملاحظات درون‌سازمانی این رسانه سبب شده تا در پوشش اخبار از شبکه‌های اجتماعی عقب بماند و کم‌کم مرجعیت خود را به عنوان یک رسانه از دست بدهند. اما حالا با توجه به پوشش صدا و سیما در خصوص اخبار مربوط به حمله سایبری به شبکه توزیع سوخت در کشور به نظر می‌رسد مدیریت جدید قصد دارد بار دیگر جایگاه از دست رفته خود را احیا کند.
سازمان صدا و سیما که عنوان «رسانه ملی» را یدک می‌کشد، بزرگ‌ترین رسانه رسمی کشور است که قاعدتا باید با توجه به بودجه و نیروهایی که در اختیار دارد، پیشتاز اطلاع‌رسانی و مرجعیت در حوزه خبر باشد. در چند سال گذشته رشد شبکه‌های اجتماعی در کنار افزایش ملاحظات درون‌سازمانی این رسانه سبب شد تا افکار عمومی برای اطلاع از وقایع کمتر به اخبار صدا و سیما مراجعه کنند و نیاز خود را از مراجع دیگر برطرف کنند. اما به نظر می‌رسد تغییرات مدیریتی اولین رویکردهای مثبتش را نشان می‌دهد.
از همان اولین روزهای تغییر رئیس صداوسیما و انتخاب پیمان جبلی، امیدهای بسیاری برای تغییر در مهمترین نهاد رسانه‌ای کشور شکل گرفت چه از طرف کسانی که سال‌ها در درون سازمان کار کرده‌اند و نیاز به تغییر و تحولاتی اساسی در آن می‌بینند و چه از طرف صاحب نظرانی که از بیرون سازمان نسبت به آنچه که سال هاست قرار بوده رسانه‌ای در تراز جمهوری اسلامی باشد نقد داشته‌اند.
بحران بنزینی روز سه‌شنبه باعث شد صداوسیما به مثابه یک رسانه تراز جمهوری اسلامی عمل کند. رسانه ملی نشان داد می‌تواند در همین بحران‌های امروزه ماهیت اصلی خود را حفظ کند و حتی موجب شگفتی و تحسین مردم عام و چهره‌های خاص باشد.


بخش خبری ساعت ۱۴ شبکه یک، در گزارشی ۳ و نیم دقیقه‌ای که در ابتدای اخبار پخش شد به این ماجرا پرداخت. در ابتدای این گزارش که به صورت تولیدی و از پمپ‌های بنزین در سراسر کشور تهیه شده بود، با شماری از مردم که برای سوخت‌گیری خودروهایشان دچار مشکل شده بودند، گفت‌وگو شد.
همچنین تصاویری از اصفهان، بیرجند، مشهد، ارومیه، شیراز، یاسوج و… پخش شد که گزارشگران خبرگزاری صداوسیما در استان‌ها، با حضور در جایگاه‌های سوخت، مشکل را روایت می‌کردند.
نکته جالب، استفاده چندین نفر از گزارشگران خبرگزاری صداوسیما از دوربین سلفی تلفنی همراه یا چیزی شبیه به آن بود که نشان می‌داد شماری از این گزارشگران بدون استفاده از تصویربردار در محل رخداد حاضر شده‌اند؛ اتفاقی که می‌تواند در پی تلاش برای خبررسانی سریع رخ داده باشد.
این تلاش نتیجه هم داد و در حالی که نخستین اختلال‌ها از ساعت ۱۱ صبح به وجود آمده بود، این گزارش خبری تولیدی، پس از تدوین فیلم‌ها، به عنوان خبر نخست بخش خبری ساعت ۱۴ روی آنتن رفت.
بلافاصله پس از پخش این گزارش نیز یک ارتباط زنده با خبرنگار حاضر در یکی از جایگاه‌های پایتخت انجام شد تا نشان دهد مشکل تا لحظه پخش خبر، همچنان باقی است.
آنچه برای مخاطبان جالب توجه بود، علاوه بر واکنش سریع اخبار صداوسیما به این اتفاق، این بود که بر اساس این گزارش، به نظر می‌رسید تلاشی برای نمایش تصنعی حل شدن مشکل رخ نداده و کاستی که در جایگاه‌های عرضه سوخت وجود دارد، تا حد زیادی پوشش داده شده است.
عصر روز سه‌شنبه نیز برنامه «در شهر» شبکه پنج سیما در گفت‌وگوی تلفنی با فاطمه کاهی، سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، به طرح این موضوع پرداخت. در این گفت‌وگو که با بررسی ابعاد مختلف ماجرا همراه بود، مجری برنامه چندین بار بحث هک را هم پیش کشید، اگرچه به دریافت پاسخی صریح از سوی کاهی منجر نشد.
واکنش سریع‌السیر بخش‌های خبری به اتفاقات روز جامعه آنچنان بوده است که می‌توان گفت صداوسیما در همین فاصله اندک پس از تغییر در ترکیب مدیران دارد تحولات را به شکلی انقلابی هم نشان می‌دهد. شبکه‌های مختلف تلویزیون از لحظه انتشار خبر اختلال سامانه هوشمند سوخت این اتفاق را دقیق و بی‌طرفانه اطلاع‌رسانی و تحلیل کردند. پوشش خبری مناسب حمله سایبری به سیستم هوشمند جایگاه های سوخت از سوی صداوسیما با واکنش مثبت فعالان رسانه روبه‌رو شد.
علیرضا خدابخشی، معاون سیاسی صداوسیما درباره مدیریت خبری ماجرای اختلال کارت سوخت در صفحه اینستاگرام خود نوشت: سه‌شنبه در پی اختلال در سامانه کارت سوخت، آقای دکتر جبلی به صورت مستقیم به مدت دو ساعت، شخصا هدایت بخش‌های خبری را بر عهده داشتند.
وی ادامه داد: آنچه من انجام دادم، صرفا قطع برنامه‌های همه شبکه‌های رادیویی و پخش خبر فوری بود.
سید محمود رضوی، تهیه‌کننده سینما و تلویزیون نیز در توییتی نوشت: اختلال در جایگاه‌های سوخت با سکوت رسانه می‌توانست به بحران در کشور ختم شود، اما اطلاع‌رسانی سریع، صریح و برخط صداوسیما، روایت غالب و اصلی را شکل داد و حتی برخی از نهادهای غالبا محافظه کار را وادار به اطلاع رسانی کرد. استمرار این رویکرد اعتماد مردم به رسانه ‌ملی را ترمیم خواهد کرد.
کاربر دیگری نیز در همین رابطه نوشت: رویکرد امروز اخبار صداوسیما در ماجرای بنزین و زاکانی (شهردار تهران)، نشان داد می‌شود برای بازگرداندن سازمان به جایگاه اصلی‌اش امید داشت؛ با صراحت و استقلال رسانه و گفتن ضعف‌ها اعتماد برمی‌گردد، نه با چشم بستن بر واقعیت‌ها. همه باید از این رویکرد حمایت کنیم تا فشارهای احتمالی جلوی این مسیر را نگیرد.
عباس مقتدایی نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به رئیس سازمان صداوسیما از پخش خبر انتصاب داماد زاکانی قدردانی کرد و از آن به عنوان گامی‌بلند برای انعکاس صدا و دغدغه جمهور مردم و فاصله گرفتن از اینکه این رسانه صرفا صدای احزاب، اقشار و افراد خاص باشد، یاد کرد. در بخشی از این نامه آمده است: با عنایت به تهیه و پخش گزارش‌های دقیق و مستدل توسط همکاران جنابعالی که در روزهای اخیر نیز مورد استقبال فعالان عرصه رسانه و هموطنان عزیز قرار گرفت، ضمن قدردانی از معاونت سیاسی، خبرنگاران تیزبین و متولیان بخش‌های خبری، از رویکرد جدید رسانه‌ای جنابعالی که ابعاد نظارتی رسانه را ارتقا داده و فرهنگ عدالت و قسط را نهادینه می‍‌کند و صدای مردم و انتقاد سازنده را برجسته می‌سازد و می‌تواند به بهبود روندها و صریح‌گویی برای احقاق حقوق ملت کمک کند، صمیمانه قدردانی می‌کنم.
همچنین علی بابایی کارنامی، نماینده مردم ساری در مجلس شورای اسلامی، در مطلبی در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «فارغ از علل حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت که حتما باید بررسی گردد، نمی توان از عملکرد درخشان رسانه ملی در پوشش به موقع و اطلاع رسانی صحیح به مردم و مدیریت بحران گذشت. آثار تحول در مدیریت رسانه ملی در حال نمایان شدن است.»
ماجرای «سیلی به استاندار» که یک باره در شبکه‌های اجتماعی پیچید و با فاصله‌ای اندک در تلویزیون به آن پرداخته شد، «حمله سایبری به پمپ بنزین‌ها» و از همه مهمتر پرداختن به «انتصاب فامیلی توسط علیرضا زاکانی» در تلویزیون سه خبری بود که واکنش سریع و خبری تلویزیون را به دنبال داشت و حتی می‌توان گفت تلویزیون در حوزه اطلاع‌رسانی موفق، هت تریک کرد.
اظهارات مرتضی حیدری، مجری و کارشناس تلویزیون در خصوص دلایل سقوط بازار سهام نیز از جمله اتفاقاتی بود که بسیار مورد توجه قرار گرفت.
با توجه به همه آنچه گفته شد به نظر می‌رسد تغییرات مدیریتی در صدا و سیما نوید روزهای روشنی را برای این سازمان به همراه دارد و می‌توان امیدوار بود که رسانه ملی بار دیگر به جایگاه اصلی خود بازگردد.
سایر اخبار این روزنامه
آیا صدا و سیما مرجعیت از دست رفته خود را در پوشش وقایع بازمی‌یابد؟ نوید بازگشت «رسانه ملی» ژوبین صفاری کارگروهی برای امنیت روان جامعه واکنش‌ها به حمله سایبری به پمپ بنزین‌ها پای یک کشور در میان است؟ رئیسی در بازدید از وزارت نفت: این حمله سایبری نه اولین بار است نه آخرین بار سرو کله مهمان ناخوانده پیک جدید کووید 19 پیدا شد ردپای آنفلوانزا در پیک پاییزی کرونا «ابتکار» نظر موافقان و مخالفان حذف ارز 4200 تومانی را بررسی کرد پای معیشت روی مین تصمیم‌گیری‌ها علی باقری و مورا در بروکسل دیدار کردند آغاز مذاکرات وین پیش از پایان نوامبر آیت الله جنتی در جلسه شورای نگهبان: مقام معظم رهبری آگاه، به روز و مسلط به اوضاع هستند سخنگوی قوه قضائیه: دستگاه قضایی در رسیدگی به گزارشات به مقام و موقعیت افراد توجه نمی کند میر تاج الدینی: چرا توئیتر باید فیلتر باشد؟ بیانیه مشترک وزیران خارجه کشورهای همسایه افغانستان و روسیه کاهش ۱.۵ متری تراز آب خزر خزر در حال خشک شدن است