من آيت‌الله نيستم

من آيت‌الله نيستم سیدجمال هادیان‌طبائی‌زواره* رئیس قوه قضائیه در سفر اخیر استانی و در مقابل فردی كه او را آیت‌‌الله خواند، چنین گفت:‌ «من آیت‌الله نیستم» . این نخستین‌باری نیست که محسنی‌اژه‌ای از هنگام انتصاب به‌عنوان رئیس قوه‌ قضائیه در برابر چنین افرادی واكنش نشان داده است. هنگامی كه در یكی از جلسات برای او تابلوفرشی با تصویر خودش آماده كرده بودند، از پذیرفتن و حتی دیدن این تابلوفرش امتناع و راه تملق را مسدود كرد. به نظر می‌رسد در كوران تغییرات و انتصابات دوره جدید شرایط تظاهر بیش از پیش فراهم شده است اما رئیس قوه قضا با تكیه بر تجربه‌های دوران پرفرازونشیب مسئولیت‌های پیشین و به دور از تعصب، بدبینی و بالانشینی در ساحت ادب و فرهیختگی قدم 
بر می‌دارد. نشانه‌های چنین تحولی در رفتار ایشان در ارتباط با طیف‌های مختلف رسانه‌ای، رسیدگی سریع به پرونده‌های حساس، رصد رسانه‌ها و واكنش به‌موقع به تذكر و نصایح دلسوزان، فروتنی و نشست و برخاست با طیف‌های مختلف و حتی منتقد و در آخر دفاع از ساحت مرجعیت شیعه در ماجرای توهین به آیت‌الله صافی‌گلپایگانی هویداست. این در حالی است كه در روزهای اخیر نمونه‌های زیادی از مظاهر تملق در رسانه‌ها منتشر شده است. آنجا که نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی روش رئیس‌جمهور را همان روش و سیره ائمه می‌داند! 
شاعری در وصف وزیر صنعت شعری اغراق‌آمیز می‌خواند! و رئیس بهزیستی پس از دریافت حكم انتصابش از وزیر كار، آن را بر سر می‌گیرد! اینها نشانه‌های افول اخلاق است، اخلاقی كه یكی از بدترین آفاتش چاپلوسی است تا آنجا كه نبی مكرم اسلام كه «اُتمّم مكارم‌الاخلاق» بود، فرمود: «بر صورت چاپلوسان خاك بپاشید». بی‌تردید یكی از عوامل ایجاد رانت و سوء‌استفاده، رشوه و ارتشا، اختلاس، چاپلوسی و البته چاپلوس‌پروری است كه متأسفانه در جامعه ‌ما رایج است. این آفت، مدیر و مسئول و مردم عادی هم نمی‌شناسد بلكه عادت مذمومی است كه در همه طیف‌های جامعه ریشه دوانده و موجد پدیدآمدن رذایل فراوانی شده است و باید در برنامه‌های اصلاح و ترمیم فرهنگ عمومی مورد توجه و تأكید قرار گیرد. اما آنچه در این میان بر همه‌ مسئولان و دولتمردان واجب و مهم‌تر از سد راه چاپلوسان است دوری از پدیده مذموم «چاپلوس‌پروری» است. اگر مسئولی از ذكر عناوین پرطمطراق و اغراق‌آمیز خوشش آید و تصور كند تعریف و تمجید طرفداران، علاقه‌مندان یا مدیران زیردست از سر خلوص‌ نیت، بیان حقیقت و اطلاع‌رسانی صادقانه است، سخت در اشتباه است. در حقیقت اینجاست كه پدیده چاپلوس‌پروری رخ می‌نماید و چاپلوسان فوج‌فوج وارد این مسیر تباه می‌شوند. به نظر می‌رسد رئیس قوه قضائیه، فارغ از همه عناوین اغراق‌آمیز مثل حضرت آیت‌الله، دکتر و قاضی‌القضات، راه متملقان را برای نفوذ به ساحت قضاوت و عدالت مسدود كرده است. این رویكرد صائب و سلیم برای من كه بیش از دو دهه است در ساحت فرهنگ تنفس می‌كنم و چاپلوسی و چاپلوس‌پروری را آفت بزرگ فرهنگ عمومی ایرانیان می‌دانم، مایه خرسندی و امیدواری است. بدون اغراق و تملق می‌گویم این تغییر رویكرد و رفتار مبتنی بر اخلاق و معرفت بسیار خوشایند است. امیدوارم این روش و منش به تمامی اركان حاكمیت، مدیریت و فرهنگ عمومی ملت تسری یابد و کمترین تنبیه چاپلوسان برکناری از مناصب‌شان باشد.