دیوار کج عدالت خواهی مصداقی در «ثریا»!

کامیار-برنامه ثریا شبکه اول سیما یک شنبه شب به موضوعی پرداخت که در هفته‌های اخیر در فضای جامعه و شبکه‌های اجتماعی پر حرف و حدیث بوده است. بحث بر سر «ورود مصداقی به موضوع فساد و اعلام آن پیش از رای   عدلیه»   یا همان عدالت خواهی مصداقی که عده ای آن را ضد عدالت خواهی توصیف و عده ای آن را عدالت خواهی واقعی بیان می کنند.هفته‌های پیش ویدئویی، آن هم تقطیع شده از سخنان رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه درباره جایگاه ائمه جمعه و مسئله مبارزه با فساد و عدالت طلبی منتشر شد که موافقان و منتقدان جدی داشت. حتی در دنباله بحث و جدل ها در این باره به نوعی ،شاهد از غیب رسید و محمد باقر قالیباف در یکی از جلسات هفته گذشته مجلس از تذکر رهبر انقلاب برای اعلام اسامی افراد به عنوان مقصر  قبل از بررسی قضایی و صدور حکم در یکی از گزارش های کمیسیون اصل 90 مجلس خبرداد . در این بین رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه کشور در برنامه تلویزیونی ثریا به تشریح موضع نهاد امامت جمعه درباره نسبت نماز جمعه و مطالبه عدالت و ضرورت یا ضرورت نداشتن ِبیان مصداقی بی عدالتی و فساد از سوی ائمه جمعه پرداخت.جالب این جاست که آغاز برنامه همراه بود با حملات مفصل دو مجری برنامه به مهمان.ویدئوها و جملات جداشده ای از رهبری درباره  عدالت خواهی و عدالت اجتماعی که گاه خطاب به دانشجویان بود،گاه به مسئولان،گاه بی ربط به عدالت خواهی و... وبعد عبارات انتخاب شده ویکدستی که البته زیادی نیز یکدست به نظر می رسید!در واقع رویکرد تهاجمی مجری ومیان برنامه ها نشان می داد که تلاش می شود رویکرد ونظر رهبری را همراه با نظر عوامل برنامه نشان دهد.اما بخش دوم ارائه بحث از سوی رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه بود.با ورود وی به مسائل مصداقی و شاید تذکری که از جایی بالاتر به صدا و سیما داده شد گویی ورق برگشت.حاج علی اکبری چهار عرصه را برای عدالت خواهی نام برد:گفتمانی/ساختاری/موضوعی و مصداقی که به گفته وی در سه عرصه اول، امامان جمعه  هیچ محدودیتی ندارند اما در موضوع مصداقی یک ملاحظه روشنی وجود دارد وآن هم برگرفته از صحبت های امامین انقلاب است. وی ابراز کرد: در واقع سؤال این است که بیان مصداقی فساد چه عوارضی در خطبه نماز جمعه دارد؛ وقتی که هنوز فساد در قوه قضاییه ثابت نشده و حکم آن داده نشده و اجازه بردن آبروی آن فرد را قاضی نداده است. رهبری انقلاب در سال ۱۳۹۲ فرمودند: «از مجموع خطبه‌های شما باید امید در جامعه تقویت شود.» یا سال ۱۳۹۸ در زمانی که من مسئول بودم ،فرمودند: «گاهی یک منکر و مشکل بزرگ وجود دارد که با وجود پیگیری‌های مکرر حل نمی‌شود، بیان این موارد که خیلی هم نادر است در نماز جمعه ایراد ندارد اما نباید به محض دیدن مشکلی در دستگاه‌های دولتی، قضایی یا مراکز دیگر در خطبه‌ها مطرح کرد چرا که تأثیر مثبت ندارد.»شاید خواندن این جملات مخصوصا جملات رهبری در کنگره سالانه ائمه جمعه بود که مجری برنامه با تغییر رفتار و نوشیدن آب ،سکوت اختیار کرد.شاید هم در گوشی و از اتاق فرمان به او تذکری دادند که بر خلاف نیمه اول برنامه، مجادله هایش را متوقف کند .کاربری حتی نوشت:سناریوها برای تخریب مهمان برنامه با تسلط عالی وی بر نظرات امام و رهبری وتوانمندی علمی قابل توجه اش زمین خورد.در ادامه  به گزارش خبرگزاری ها ،گزیده ای از اظهارات حجت‌الاسلام جواد حاج علی اکبری رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه می آید: * حاضرم در راه تحقق عدالت، جان دهم * برای مطالبه گری، طرح و پیگیری مسئله عدالت خواهی هیچ محدودیتی نداریم * امام جمعه، در غیر از نمازجمعه هم می‌تواند پیگیری مطالبات مردم را دنبال کند * عده ای بافته های ذهنی خود را به شورای سیاست گذاری ائمه جمعه نسبت دادند * اتهام زدن به شخص حقیقی و حقوقی در خطبه های نماز جمعه ممنوع است *ما هیچ محذوری در شبکه امامت جمعه برای عدالت ساختاری و موضوعی و گفتمانی نداریم  اما اتهام زدن به شخص حقیقی و حقوقی در خطبه های نماز جمعه بنا بر اعلام امام راحل و رهبر معظم انقلاب ممنوع است. نماز جمعه جایگاه پدری و حاکمیتی دارد و نباید به جایگاه جنبش دانشجویی تقلیل یابد. *وقتی در تریبون نمازجمعه صحبت از مصداق می‌شود مصداق عینیت بیرونی پیدا می‌کند. وقتی در خطبه نمازجمعه نام یک شخصیت حقوقی و حقیقی به میان می‌آید در اصل می‌خواهد افشاگری یا انتقاد و اشکالی به فعالیت‌ها و مدیریت وی نسبت داده شود. در این زمینه باید دید رهبر معظم انقلاب چه نظری دارند. معظم له می‌فرمایند زمانی که شایعه‌ای علیه مقامی مطرح می‌شود اولین احتمالی که به ذهن می‌آید باید این باشد که مبادا دشمن به این وسیله، قصد اختلاف افکنی دارد بنابراین اصل را حفظ وحدت باید قرار داد. یا اگر یک تکلیف شرعی پیدا کردیم احساس شد که اگر بخواهیم به این تکلیف شرعی عمل کنیم ممکن است در جامعه ایجاد تشنج کند و به وحدت صدمه وارد کند اگر به آن عمل شود فعل حرام صورت گرفته   چرا که حفظ وحدت واجب است. *در تغییرات امامان جمعه، مسئله عدالت خواهی به هیچ وجه دخالتی نداشته است و کوچک ترین فشاری هم از بیرون نبود. ما درباره مسائل مطرح شده درباره باستی هیلز و . . . در نماز جمعه حوزه انتخابیه مربوط، حتی یک تذکر هم به آن امام جمعه ندادیم. واکنش کاربران   اظهارات روشنگرانه حاج علی اکبری با واکنش بسیاری از کاربران نیز مواجه شد.کاربری با انتقاد از رویه برنامه ثریا در حمله به حاج علی اکبری خطاب  به جبلی رئیس جدید صدا و سیما هشدار داد مراقب اطرافیانتان باشید. کاربری نیز نوشت:در این مدت کسی را متهم‌به همدستی با مفسدان و غارتگران،محافظه کار ، غیرانقلابی و مخالف عدالت خواهی کردند که به صراحت اعلام کرد، حاضر است جانش را در مسیر عدالت خواهی فدا کند. آیا کسی به خاطر این تهمت ها عذرخواهی خواهد کرد؟کاربری نیز بااشاره به صحبت های حجت الاسلام قنبریان مهمان تلفنی ثریا نوشت:بر مبنای یک‌جو رسانه ای و استقراء ناقص ،همه بدنه ائمه جمعه ۹۰۰ گانه   یک قضاوت یکسان نادرست شدند که باید پرسید مگر چند نمازجمعه را آقایان از نزدیک دیده اند که این گونه برای همه شبکه امامت نسخه پیچیدند؟‏یکی دیگر از کاربران هم نوشت:آقای قنبریان مهمان تلفنی برنامه ثریا گفتند ما به خطبه خوانی عدالت خواهانه راضی هستیم و بعد هم مثال آوردند از هفتاد خطبه عدالت خواهانه مرحوم هاشمی رفسنجانی!آقای قنبریان نتیجه خطبه خوانی محض و عدالت خواهی آقای هاشمی شد تجملات و رانت فرزندان و اطرافیان آن مرحوم! مراقب باشید عاقبت عدالت خواهی شما چنین نشود!کاربر دیگری نیز نوشت:ناظران امین منصف دیدند که : در ثریا راست شد دیوار کج!در این بین روز پلاس نیز نوشت: هر انسان منصفی بعد از گفت وگوی شجاعانه جناب حاج علی اکبری با جوانان ثریا، به این جمع بندی می رسد که عدالت خواهی و مطالبه گری امروز دچار مصائبی است جانگداز...عده ای عدالت خواهی شان خاله زنک بازی است. هر روز گیر دادن به این و آن. فسق و فجور و تهمت و قول بدون علم و درهم آمیختن راست و دروغ برایشان عادی است. تسری دادن مصادیق به کل حرکت چهل ساله عادتشان شده. ناامیدی و یاس و خوراک دادن و پازل تکمیل کردن دشمن با ریش و عمامه حتی، سبکشان شده و خدا می داند این جماعت چقدر در مانعیت رشد جریان عدالت خواهی و مطالبه گری سهیم هستند. در آینده خواهیم فهمید این ها خار راه ملت بودند نه پیشرو. این ها عقبمان انداختند با عدالت خواهی بدون اخلاق با عدالت خواهی بدون صبر و با عدالت خواهی بدون عقلانیت و با عدالت خواهی بدون معنویت. چرا عدالت خواهی مصداقی خطرناک است؟ خبرگزاری فارس نیز پیشتر در گزارشی با عنوان چرا عدالت خواهی مصداقی خطرناک است؟ به نقل از رهبر انقلاب درباره انتشار اسامی قبل از قطعی شدن حکم نوشته بود : رهبرانقلاب ۱۴ اردیبهشت ۱۳۸۷ در دیدار استادان و دانشجویان شیراز می فرمایند: "  گفتمان عدالت خواهی را فریاد کنید؛ اما انتقاد شخصی و مصداق‏سازی نکنید."یعنی اولا اسم از کسی نبریم و دوم پیشاپیش در رسانه ها برای آن فرد، حکم محکومیت صادر نکنیم. علت این است که هم احتمال اشتباه وجود دارد و هم احتمال ضرر به خود فرد  و گروه عدالت خواه. رهبرانقلاب در همان تاریخ ۱۴ اردیبهشت ۱۳۸۷ می فرمایند: " وقتی شما روی یک مصداق تکیه می‏کنید، اولًا احتمال دارد اشتباه کرده باشید؛ من می‏بینم دیگر. من مواردی را مشاهده می‏کنم- نه در دانشگاه، در گروه‏های اجتماعی گوناگون- که روی یک مصداق خاصی تکیه می‏کنند؛ یا به‏ عنوان فساد، یا به عنوان کج‏روی سیاسی، یا به ‏عنوان خط و خطوط غلط. بنده مثلًا اتفاقاً از جریان اطلاع دارم و می‏بینم این‏جوری نیست و آن کسی که این حرف را زده، از قضیه اطلاع نداشته است. بنابراین وقتی شما روی شخص و مصداق تکیه می‏کنید، هم احتمال اشتباه هست، هم وسیله ‏ای به دست می‏دهید برای این که آن زرنگ قانون‏دانِ قانون‏شکن- که من گفته ‏ام قانون‌دان های قانون‏شکن خطرناکند- بتواند علیه شما استفاده کند."پیشتر نیز انتشار نقل قولی از رهبر معظم انقلاب نشان داد که برخی عدالت خواهی های مصداقی  که به جای نقد روند ها  و پیش از صدور حکم قطعی دستگاه قضایی و مسئول خود به جای قاضی می نشینند  و  به انتشار اسامی افرادی می پردازند به طور جدی توسط رهبر انقلاب نقد شده اند .برای مثال؛ محمد باقر قالیباف رئیس مجلس هفته گذشته در نطق پیش از دستور خود  نقل قولی از رهبر انقلاب قرائت کرد که اشاره صریح  به این موضوع داشت:« رهبر معظم انقلاب در هامش نامه‌ای که در آن به رسانه‌ای شدن گزارش یکی از کمیسیون‌های مجلس، پیش از بررسی و صدور حکم در دادگاه صالحه اعتراض شده است مرقوم فرموده‌اند: شکایت بجاست؛ نباید پیش از اثباتِ جرم، موضوع را رسانه‌ای می کردند. دنبال کنید به نحوی جبران شود.»