آغاز فصل جدید

آفتاب یزد:تا همین 3 ماه پیش انگشت اتهام نمایندگان مجلس یازدهم برای همه مشکلات ریز و درشت کشور به سوی حسن روحانی روانه بود و نمایندگان یکصدا او را دلیل اصلی شرایط فعلی کشور به ویژه شرایط اقتصادی می‌دانستند؛ در عین حال همین نمایندگان در حمایت از ابراهیم رئیسی سینه سپر کرده و او را معجزه‌ای می‌دانستند که با روی کار آمدنش همه مشکلات حل خواهد شد؛ شاید به همین دلیل هم یکصدا به همه وزرای پیشنهادی ابراهیم رئیسی رای اعتماد دادند؛ حالا اما هنوز صد روز از روی کار آمدن دولت سیزدهم نگذاشته که صدای اعتراض نمایندگان بلند شده و این بار انگشت‌های اتهام ابراهیم رئیسی را نشانه گرفته است؛ البته شاید بتوان دلیل این اعتراضات زود هنگام را وعده‌های انتخاباتی رئیسی دانست که از بهبوداوضاع و شرایط معیشتی و اقتصادی کشور حکایت داشت، با این حال سرد شدن رابطه دولت و مجلس آن هم در شرایطی که هنوز صد روز هم از عمر دولت سیزدهم نگذشته است؛ بسی عجیب به نظر می‌رسد!
>صدای اعتراض در مجلس بلند شد
عمر ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی به شش ماه هم نرسیده است اما انتظارات از او بالاست، او که با شعارهای عدالت طلبانه و رفع مشکلات معیشتی و اقتصادی در ایام انتخابات حاضر شده بود و در مدت زمانی که به پاستور رفته بارها و بارها بر تحقق این شعارها تاکید کرده است،اما عملکرد چندماه اخیر دولت حداقل در حوزه معیشتی آن چیزی نبوده که انتظار می‌رفت.گلایه‌های افکارعمومی از گرانی‌ها و بالا رفتن روزانه قیمت‌ها کار را به آنجا رسانده که حالا نمایندگان مجلس که مخاطب این گلایه‌ها و اعتراضات در حوزه‌های انتخابیه خود هستند علنا از تریبون مجلس، رئیس جمهور را خطاب قرار داده و خواستار اقدام فوری می‌شوند؛ آنچنان که فداحسین مالکی از نمایندگان اصولگرای مجلس از پشت تریبون مجلس رسما دولت را به نقد می‌کشد. او اخیرا از تریبون باز مجلس نقدهایش را با گلایه از انتصابات فامیلی و درخواست برای بازرسی دفتر ریاست جمهوری آغاز کرد و به گرانی‌ها رسید.
مالکی در صحن علنی مجلس خطاب به ابراهیم رئیسی با بیان اینکه خبرهای خوبی از تیم اقتصادی دولت به گوش نمی‌رسد، گفت: «برخی اختلاف‌نظرها در تیم اقتصادی، گرانی و مشکلات معیشتی مردم را به حاشیه برده است. انتظار داریم شما با یک نهیب حیدری تیم اقتصادی دولت را به همسویی و هم‌گرایی دعوت کنید.»


نماینده زاهدان اما به همین مقدار بسنده نکرد و ضمن هشدار درباره سرد شدن روابط دولت و مجلس از پاسخگو نبودن وزرا به نمایندگان گلایه کرد. گلایه از نوع مراودات و تعاملات دولتمردان با مجلس درحالی است که تنها چندماه از روی کار آمدن وزرای جدید می‌گذرد و گویا در همین ابتدای کار افتاد مشکل ها.
>کسی به فکر گرانی‌ها هست؟
قیمت گوشت، تخم مرغ، میوه، مسکن، ماشین و...هم صدای نمایندگان را درآورده است. آنقدر که با صدای بلند رئیس جمهور را خطاب قرار داده و خواستار تغییر مسیر حرکت قطار اقتصادی کشور شدند. صباغیان اوایل هفته جاری در صحن علنی مجلس گفته بود:« جناب آقای رئیسی برای گرانی‌‌ها فکری کنید، جلوی گرانی‌ها را بگیرید،مردم روزهای سختی را سپری می‌کنند. دیگر گوشت، میوه، ماشین و صاحب‌خانه‌شدن تقاضاهای دست‌چندم است، امروز خریدیک قالب پنیر و یک شانه تخم‌مرغ برای مردم سخت شده است، گوشت قرمز نمی‌خواهند، گوشت مرغ هم نمی‌توانند بخرند. چه زمانی این مشکل را حل می‌‌کنید؟ به مشکل مردم برسید، مردم تحت فشار هستند.»
با این همه البته نقدها به دولت تنها به مسائل معیشتی و اقتصادی محدود نشده است.
>انتصابات فامیلی کار دست دولت رئیسی داد
ایزدخواه نماینده تهران نیز در چند روز گذشته در صف منتقدان انتصابات فامیلی در دولت قرار گرفت، او خطاب به رئیس جمهور گفت:«این استدلال که گاهی شنیده می‌شود که مدیری را از اقوام و خویشان منصوب می‌کنند و می‌گویند به دلیل اعتماد است، از اساس غلط است. اینجا دو سوال مطرح می‌شود اولا مگر شما چند قوم و خویش مطمئن (قابل اطمینان) دارید که بتوانید همه جای نظام را پر کنید و دوم اینکه از کجا معلوم قوم و خویش شما مطمئن است و نزدیکان یک مدیر دیگر مطمئن نیستند؟اینجا بحث قوم و خویشی یک مبنای بسیار غلطی است و اگر هم کسی در گذشته این مبنا را گذاشته غلط بوده و نباید ادامه پیدا کند.»
ایزدخواه به لزوم برخورد توسط رئیس‌جمهور با این موضوعات تاکید کرده و گفته است:«انتظار ما این است که شخص آقای رئیس‌جمهور با این نوع تفکر و استدلال مقابله مستقیم و واضح داشته باشند. دلیل نمی‌شود ما اقوام و خویشان را بیاوریم و بگوییم به دلیل اعتمادی است که به آن‌ها داریم. این غلط است و قحط‌الرجال نیست، کشور باید براساس قانون اداره شود نه رابطه شخصی.»
بالا گرفتن برخی شائبه‌ها درباره نفوذ برخی چهره‌ها در انتصابات دولت رئیسی هم به سرعت با نقد روبرو شده است، آنچنان که احمدی بیغش نماینده نزدیک به طیف احمدی‌نژاد در مجلس رسما از «پدیده مقدادیسم» در دولت رئیسی حرف زده که کنایه به خبرها درباره نقش مقداد نیلی در انتصابات دولت است؛ او حتی این پدیده را با پدیده آشناییسم و نقش حسام الدین آشنا در دولت روحانی مقایسه کرده است.
بیغش البته به اشتباهات کلامی رئیس جمهور هم نقدی زده و گفته:«وجود ضعف شدید در ادبیات گفتمانی شما در عرصه‌های مختلف قابل توجیه نبوده و دستاویز قرارگرفتن این ادبیات در شبکه‌های متعدد اجتماعی و رسانه‌های داخلی و خارجی، زیبنده کشور نیست. مگر در کشور قحط‌الرجال علمی و سیاسی داریم که چهار نفر از استادان دانشگاهی کشور پیدا نمی‌شوند چند خط بنویسند؟»
>تغییر فاز از حمایت گری به سمت مطالبه گری
این طور که مشخص است استارت انتقادات از دولت سیزدهم زده شده است، گرچه با نگاه منصفانه سه ماه فرصت مناسب و کافی برای ارزیابی عملکرد دولت نیست و در شرایطی که اقتصاد کشور درگیر تحریم و مشکلات ناشی از عدم تصویب FATF و غیره است نمی‌توان انتظار معجزه از دولت داشت اما به نظر می‌رسد وعده‌های انتخاباتی رئیسی از یک سو و وعده‌های بزرگ اقتصادی که طی چندماه اخیر از سوی دولتمردان داده شده است از سوی دیگر، افکارعمومی را هیجان زده و منتظر یک تحول بزرگ اقتصادی و معیشتی کرده و محقق نشدن این اتفاق نه فقط دولت که نمایندگان حامی دولت را هم در مقابل افکار عمومی قرار می‌دهد.
از سوی دیگر آش انتصابات فامیلی در دولت آنقدر شور شده که از نقد در فضای سیاسی و رسانه‌ای به اعتراض در بین افکارعمومی و فضای مجازی رسیده است.
شاید به همین دلیل است که این روزها برخی نمایندگان بنایشان را بر نقد زودهنگام گذاشته‌اند تا شاید اینگونه این پالس را به مردم حوزه انتخابیه خود بدهند که در فاز مطالبه گری از دولت هستند نه فقط همراهی و حمایت صرف.
با این همه باید دید نظر فعالین سیاسی درباره این تغییر رویه نمایندگان مجلس چیست؟
>سرد شدن رابطه دولت و مجلس غیر طبیعی است
علی صوفی، فعال سیاسی در این رابطه به آفتاب یزد گفت:« سرد شدن رابطه دولت و مجلس آن هم با این وضعی که شاهدش هستیم غیر طبیعی به نظر می‌رسد چرا که معمولا در شرایطی که مجلس حامی دولت و رئیس جمهور است، سرد شدن ارتباطات در دور دوم ریاست جمهوری صورت می‌گیرد نه در دولت اول، چه برسد به اینکه این سرد شدن ارتباط در سال اول و در شرایطی که هنوز صد روز از عمر دولت نگذشته است اتفاق بیفتد. به همین دلیل هم می‌گویم که این نوع سرد شدن ارتباطات غیر طبیعی و غیر منتظره است.»
وی تصریح کرد:« با این همه حساسیت اصولگرایان به دلیل وعده‌هایی است که پیش از انتخابات داده شد و انتظاراتی که در جامعه به وجود آورد. در واقع حملاتی که به دولت آقای روحانی می‌شد به صورتی بود که همه نارسایی‌هایی که در عرصه اقتصادی وجود داشت را به شخص رئیس جمهور منتصب می‌کردند، این کار به این دلیل صورت می‌گرفت که مردم را متقاعد کنند که اگر دولت بعدی از جناح سیاسی مقابل روحانی باشد وضع به کلی تغییر خواهد کرد و مشکلات معیشتی حل خواهد شد. این پروپاگاندا تا جایی اتفاق افتاد که حتی برخی اصلاح طلبان هم بر این عقیده بودند که با یک دست شدن حاکمیت، اصولگرایان برای اثبات خودشان و نشان دادن ناکارآمدی دولت روحانی هر طور که شده خیلی زود مشکلات را بر طرف خواهند کرد. بنابراین همه انتظار داشتند مذاکرات خیلی زود صورت بگیرد و وضعیت اقتصادی بهبود چشمگیری پیدا کرده و نرخ ارز روند نزولی را طی کند و در نهایت تحولات عظیمی به وجود بیاید، اما در عمل با روی کار آمدن دولت سیزدهم همه چیز برعکس شد یعنی نه تنها یکپارچگی حاکمیتی کمکی به حل مشکلات کشور نکرد بلکه حالا اصولگرایان در تلاشند که تقصیر‌ها را گردن کس دیگری بیندازند.»
این فعال سیاسی افزود:« در کل اصولگرایان هزینه زیادی پرداختند تا آقای رئیسی بر صندلی ریاست جمهوری تکیه بزند اما حالا چون انتظاراتشان برآورده نشد، می‌خواهند سفره خودشان را از ابراهیم رئیسی جدا کنند. شبیه این اتفاق سال 96 برای آقای روحانی رخ داد، او پایگاه رای مردمی بالایی داشت اما شرایط طوری رقم خورد که خیلی زود اسباب نا امیدی مردم فراهم شد. امروز هم شاهد همین اتفاق برای آقای رئیسی هستیم چرا که پر واضح است شعارهای اصولگرایان در زمان انتخابات بی‌اساس بوده و انتظاراتی هم که به وجود آورده‌اند بی‌اساس بوده است.»
وی تاکید کرد:« از سوی دیگر نا کارآمدی تیم اقتصادی آقای رئیسی و نا هماهنگی آن‌ها خیلی سریع بروز پیدا کرد؛ نشانه‌های زیر پا گذاشتن اصل شایسته سالاری و اختلافات درونی نیز بر این موضوع دامن زد و حالا هم مجلس سعی دارد خودش را از این موضوع مستثنی کند به همین دلیل هم سریع و صریح اعتراض خودش را نسبت به دولت نشان می‌دهد تا فردا روزی مورد اعتراض مردم قرار نگیرند. در واقع نمایندگان به این فکر می‌کنند که چرا باید هزینه دولت را آن‌ها بپردازند چون آن‌ها بهتر از هر کسی از ناکارآمدی دولت مطلع هستند به همین دلیل هم علنا اعتراض خود را نشان می‌دهند.»