چالش‌های یک کرسی در بهشت

آرمان-احسان اسقایی: انتخاب شهردار تهران در دستور کار منتخبان شورای پنجم قرار دارد. این روزها و بعد از تشکیل کار‌گروه‌های شورای پنجم، اعضای شورای شهر درحال برنامه‌ریزی به منظور مشخص کردن شاخصه‌های عمومی و اختصاصی در انتخاب شهردار تهران هستند. شاخصه‌های عمومی به تصویب رسیده و در صورت نیاز شاخصه‌های اختصاصی نیز تصویب خواهد شد تا با روند طراحی‌شده از سوی نمایندگان شورای پنجم، شهردار تهران در اولین جلسه رسمی شورای شهر انتخاب شود.
ویژگی‌های شهردار
تاکنون اعضای شورای شهر تهران چند جلسه پیرامون مسائل مختلف از جمله انتخاب شهردار را برگزار کرده و شاخصه‌های عمومی انتخاب شهردار تهران به تصویب اعضای شورای پنجم رسیده است. از جمله این شاخصه‌ها داشتن پیشینه اصلاح‌طلبی و اعتدالگرایی، اشتهار به پاکدستی در افکار عمومی و باور به مبارزه با فساد، داشتن سابقه کار اجرایی در سطح ملی، باور داشتن به کار گروهی، توانایی همکاری با ارکان نظام، داشتن بینش استراتژیک و کلان، توانایی در سیاستگذاری، داشتن کارنامه موفق، اعتقاد به شایسته‌سالاری، باور به بهره‌گیری از توان زنان و جوانان، باور به تعامل با رسانه‌ها، و اعتقاد به نقش تقنینی و نظارتی شورای شهر است؛ شاخصه‌هایی که چنانچه شهردار تهران بر اساس آن انتخاب شود، تحولات عمیقی در شهرداری تهران به وجود خواهد آمد.
مکانیزم انتخاب


 بعد از تعیین شاخصه‌های انتخاب شهردار بود که نماینده شورای شهر پنجم به ‍تشریح فرایند انتخاب شهردار تهران پرداخت و به ایلنا گفت: مشخصات عمومی شهردار تهران در جلسه هفتم و در ۱۶ بند به تصویب رسید و در آخرین جلسه نیز فرایند و زمانبندی انتخاب شهردار مشخص شد. مرتضی الویری اظهار داشت: حذف بند ۱۶ مبنی بر منع انتخاب شهردار از میان اعضای شورای شهر، به نفع و یا علیه هیچ نامزدی نیست، اما معتقدم جای این بند در میان شاخصه‌های عمومی شهردار آینده تهران نیست. وی افزود: تلقی من این است که اکثریت یا تمام اعضای شورای شهر میثاق‌نامه را امضا کرده‌ و به آن پایبندند. حداقل من آن را امضا کردم و به امضای خود پایبند هستم، اما نباید فراموش کنیم تصمیم‌گیری نهایی به‌عهده اکثریت اعضاست.
قفل دوگانه
الویری اظهار کرد: اگر فردی می‌خواهد از شورا به شهرداری برود، دو قفل را باید باز کند؛ در مرحله اول باید رأی کافی برای شهردار شدن داشته باشد و در مرحله دوم باید نظر شورا را برای استعفا جلب کند. الویری تصریح کرد: مقرر شده تا ۳۱ خردادماه هر کدام از اعضا سه‌نفر را به‌عنوان نامزد به شورای شهر معرفی کنند. هر نامزد برای آنکه وارد مرحله بعد شود، باید حداقل رأی ۵ نفر از اعضا را داشته باشد. این رأی‌گیری تا اوایل تیرماه ادامه خواهد یافت و لیست مرحله دوم تا سوم تیر مشخص می‌شود. در مرحله بعد به یک لیست ۵نفره خواهیم رسید و این ۵ نفر موظفند تا چهارم تیرماه تفاهمنامه یا میثاق‌نامه‌ای را که توسط اعضای شورا تنظیم شده، امضا کنند. نامزدها تا ۲۰ تیرماه فرصت دارند برنامه و کادر پیشنهادی خود را برای شهرداری تهران ارائه دهند. این برنامه‌ها به‌مدت یک هفته توسط نامزدها در جلسه شورای شهر مطرح شده و مورد بررسی قرار می‌گیرد. در ۲۸ تیرماه رأی‌گیری خواهد شد و تعداد نامزدها از ۵ نفر به دو نفر می‌رسد. در مرحله بعد قصد داریم تا هفته اول مرداد به نامزد نهایی دست پیدا کنیم. البته دو نامزد در اولین جلسه رسمی شورای شهر حضور خواهند یافت تا برنامه‌های خود را ارائه داده و رأی‌گیری در جلسه علنی شورا صورت خواهد گرفت.
از جنس شورا
همچنین بعد از مطرح شدن برخی افراد برای تصدی شهرداری تهران، محمدجواد حق‌شناس درباره تمایل نفر اول لیست امید به‌‌عنوان یکی از گزینه‌های اصلی شهرداری تهران اظهار داشت: یکی از بندهای میثاق‌نامه گزینه‌های لیست امید برای شورا این بود که اگر این افراد انتخاب شدند، برای هیچ کاری از شورا استعفا ندهند، اما بعد از انتخابات درباره یکی دو نفر شنیدم که گفتند این میثاق‌نامه را امضا نکرده‌اند که البته به نظر من علی‌القاعده باید همه امضا کرده باشند. وی افزود: سوابق قبلی نشان داده خروج از شورا برای مسئولیت‌های دیگر به مردم برمی‌خورد. کسی که می‌خواهد از این رأی عدول کند، باید دلیلی قوی داشته باشد.
شهردار نظارت‌پذیر
مصطفی ایزدی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در مورد شاخصه‌های شهردار تهران به «آرمان» گفت: شهردار باید به مختصات و مشکلات شهر آشنا باشد. او باید بر اساس برنامه حل بخشی از مشکلات شهری را تضمین کند. وی ادامه داد: مهم‌ترین نکته در مورد شهردار تهران عدم تمایل وی به استفاده از این پست برای ریاست‌جمهوری است. استفاده از این سمت برای دستیابی به پست‌های بالاتر موجب خواهد شد شهر‌دار به جای حل ریشه‌ای مشکلات شهری به پروژهای نمایشی روی آورد. ایزدی افزود: شورای شهر با توجه به جایگاه قانونگذاری در شهرها در دوران مسئولیت شهردار، به نظارت بر شوراها بپردازد. شورای شهر باید دامنه نفوذ خود را به سراسر شهر گسترش دهد تا به شورای شهرداری و شهردار تبدیل نشود و از سوی دیگر باید شهرداری نظارت‌پذیر انتخاب کنیم.