شهردار به جلسات هیات دولت بازگردد

شاید انتخاب تمام افراد فهرست اصلاح‌طلبان به معنای این باشد که مردم قصد دارند گزارشی از عملکرد بیش از ده‌ساله قالیباف، احمدی‌نژاد و چمران در مدیریت شهری، در اختیار داشته باشند. شورای شهر پنجم تاچه اندازه عزمی برای پیگیری این موضوع دارد؟
مردم در انتخابات سال 96 به تمامی افراد فهرست اصلاح‌طلبان رأی دادند تا ضمن اینکه نقد خود را به کارنامه و عملکرد اعضای شورای دوم تا چهارم بیان کرده باشند، از اصلاح‌طلبان خواسته باشند گزارشی در این خصوص به آنها ارائه شود. به همین دلیل تهیه گزارش مبسوط و واقع‌بینانه که وضعیت شهرداری را از نظر شفافیت مالی، مدیریتي و دیگر مسائل مشخص کند بسیار حائز اهمیت است. این گزارش باید مشخص کند که شهرداری چه دیون و تعهداتی دارد، از چه دارایی‌هایی‌ برخوردار است و چه مقدار مطالبات از دستگاه‌ها، اشخاص حقیقی و اشخاص حقوقی دارد و همچنین اطلاعاتی درباره بدهکاری شهرداری وجود داشته باشد که مردم بتوانند عملکرد مدیران شهری را بهتر ارزیابی کنند. به دست آوردن چنین گزارشی نیازمند اسناد و مدارک معتبر و متقن است تا بتوان با توجه به آن گزارشی مبسوط و واقعی تهیه کرده و به سمع و نظر مردم تهران رساند. اساسا تهیه چنین گزارشی بدون دسترسی به اسناد امکانپذیر نیست. شورای پنجم نهایت تلاش خود را به کار می‌گیرد تا با دسترسی به این مدارک بتواند در بدو فعالیت خود وضعیتی از شهرداری را به اطلاع افکار عمومی برساند تا مردم نیز در جریان باشند که شورای شهر پنجم در چه شرایطی کار خود را آغاز می‌کند. بر این اساس وضعیت کار شورای پنجم نیز قابل بررسی خواهد بود و در مورد بیلان کار شورای پنجم قضاوتی صحیح انجام خواهد گرفت.
ارزیابی شما به عنوان یکی از منتخبان مردم در شورای شهر پنجم پایتخت از روند انتخاب شهردار و شاخصه‌های شهردار مطلوب چیست؟
یکی از مهم‌ترین وظایفی که به عهده شورای شهر پنجم قرار دارد انتخاب شهردار جدید است، چرا که پیام مردم در انتخابات، تغییر وضع موجود بود، بنابراین باید این تغییرات در سطح مدیریت شهری صورت گیرد و افرادی به کار گمارده شوند که مطابق میل و مطالبات مردم عمل می‌کنند. از سوی دیگر این موضوع برای گفتمان اصلاح‌طلبی نیز اهمیت بسیار بالایی دارد. مردم در انتخابات شورا به اصلاح‌طلبان اعتماد کردند. همان‌طور که این موضوع در مجلس و ریاست‌جمهوری نیز رخ داد. اکنون نوبت اصلاح‌طلبان است که پاسخ اعتماد مردم را بدهند. در بحث مدیریت شهری نیز اگر شهردار جدید نتواند نیازها و انتظارات مردم را بر طرف کند آسیب بزرگی به جریان و گفتمان اصلاح‌طلبی کشور خواهد خورد. به همین دلیل ما در شورای شهر تمام تلاش خود را برای انتخاب بهترین گزینه به عنوان شهردار تهران به کار خواهیم گرفت. شهر تهران از این حیث که پایتخت کشور است نیز دلیل دیگری برای حساسیت در انتخاب شهردار پایتخت است. می‌توان ادعا کرد که مدیریت شهری در کل کشور تحت تاثیر مدیریت شهری تهران قرار دارد و این تصمیم می‌تواند برای همه مردم کشور حائز اهمیت باشد. شورای پنجم اکنون در حال بررسی شاخص‌های در نظر گرفته شده برای انتخاب شهردار است و هنوز وارد مصادیق نشده است که چه کسانی می‌توانند در این جایگاه قرار گیرند. آنچه برای ما مهم و اساسی است این است که شهردار جدید، پاکدست بوده و در عمل نیز این مساله را نشان داده باشد. ضمن اینکه توان بالا در پیشبرد برنامه‌ها ملاک مهم دیگری است که قطعا اعضای شورای شهر با لحاظ کردن این معیار‌ها و سایر شاخص‌هایی که در جلسات دیگر بدان خواهند رسید تلاش خواهند کرد که شهرداری بدون حاشیه انتخاب شود تا در چارچوب قوانین، مقررات و مصوبات شورای شهر بتواند به انجام وظایف خود بپردازد. تلاش می‌کنیم که شهرداری کارآمد، پاسخگو، شفاف و درخور مردم تهران انتخاب کنیم و با نظارت مستمر، عملکرد او را زیر نظر داشته باشیم.


همان‌طور که اطلاع داریم شهر تهران در این یک دهه اخیر دچار گرفتاری‌ها و مشکلات بسیار زیادی شده است و نیاز به تحولات گسترده‌ای دارد تا بتواند در حد یک پایتخت آن هم در یکی از مهم‌ترین کشورهای خاورمیانه باشد.‌ به نظر شما شورای پنجم تا چه میزان می‌تواند به کارهای نیمه‌کاره شورای چهارم رسیدگی کند و از سوی دیگر گام‌های مهمی در جهت حل این مسائل بردارد؟
همان‌طور که اشاره کردید شهر تهران نیازمند تحولات و رسیدگی‌های کارشناسی‌شده و گسترده‌ای است تا بتواند شکل و شمایل پایتخت‌هاي مهم جهان را به خود بگیرد. چالش‌های متعددی نیز در مسیر تحقق این هدف وجود دارد که باید با توجه به این چالش‌ها و موانع، برنامه‌ریزی‌هایی دقیق، کارشناسی شده و منطقی ارائه کرد. از سوی دیگر باید ارزیابی کرد چه کارهایی وجود دارد که شورای چهارم فرصت انجام آنها را پیدا نکرده است. این شورا یک ویژگی دارد که یکدست است و باید معیارهایی که در نظر دارد را به کار گرفته و برنامه‌های خود را با صلابت پیش ببرد. اشخاصی که وارد شورا شدند دارای تخصص‌های متفاوتی هستند که می‌توانند در کنار یکدیگر با همفکری و تلاش در زمینه‌های مختلف بر مسائل و مشکلات شهر تهران فائق آیند و تلاش کنند که شهروندان تهرانی با رفاه و آسایش بیشتری در این شهر زندگی کنند. شهروندان منتظر هستند تا شورای شهر بتواند با یک عقبه کارشناسی به دور از جوسازی و فضای احساسی خدمات لازم را به شهروندان ارائه دهد. بحث استفاده از افراد صاحبنظر و کارشناس نیز بحث مهم دیگری است. چهره‌های بزرگی در کشور حضور دارند که می‌توانند با مشاوره‌ خود به شورای شهر و شهرداری کمک‌های شایانی کنند. قاعدتا تمهیداتی نیز برای استفاده از این افراد در بحث مدیریت شهری در نظر خواهیم داشت.
گفته می‌شود که در دوران دوازده‌ساله شهرداری آقای قالیباف واگذاری‌هایی مانند فروش مجموعه شهروند یا شهر آفتاب صورت گرفته است که اتفاق بسیار عجیبی است. حتی پای این بحث‌ها به مناظرات تلویزیونی نیز کشیده شد و همین موضوع، اهمیت مساله را نشان می‌دهد. آیا شورای پنجم می‌تواند با تکیه بر ماده‌‌های قانونی شهردار سابق را در مقام پاسخگویی قرار دهد؟
ما هنوز نمی‌توانیم دراین ارتباط اظهار نظر کنیم و باید اطلاعات لازم را به‌دست بیاوریم تا ببینیم نحوه عملکرد شورا و شهرداری گذشته چگونه بوده و بعد تصمیم خود را اتخاذ کنیم. فعلا تا قبل از اینکه اطلاعات مکفی در اختیار اعضای شورای شهر قرار بگیرد، فکر می‌کنم اظهار نظر در این مورد قابل توجیه نباشد. هر زمان گزارش‌های کارشناسی‌ شده و دقیقی در این زمینه صورت گرفت و مشخص شد که قصوری از کسی صورت گرفته است، شورای شهر پنجم پیگیر حقوق مردم خواهد بود و برخوردهای لازم را در این زمینه انجام خواهد داد، اما تاکید می‌کنم که اظهار نظر نهایی در این باره باید پس از پیگیری و تهیه گزارش‌های همه‌جانبه و واقعی صورت گیرد.
در دهه‌های پیش شاهد بودیم که شهردار تهران نیز در جلسات هیات دولت شرکت می‌کرد و همین موضوع باعث می‌شد کمک شایانی به بحث مدیریت شهری شود و همچنین شهردار و دولتی‌ها نیز به درک متقابل از وضعیت یکدیگر برسند. امروز با یکدست بودن دیدگاه‌ها و عقاید شورای شهر، شهردار منتخب و دولت آقای روحانی، به نظر می‌رسد که بار دیگر شاهد همکاری‌های دولت و مدیران شهری خواهیم بود. این موضوع تا چه میزان می‌تواند به پیشبرد امور در هرکدام از این مجموعه‌ها کمک کند؟
بحث همکاری شهردار تهران چه با دولت و چه با شورای شهر بسیار حائز اهمیت است و می‌تواند شهرداری را سروسامان دهد. این اتفاق در دوران آقای کرباسچی رخ می‌داد و شهردار نیز در جلسات هیات دولت حضور داشت اما با ورود احمدی‌نژاد این رسم برچیده شد و قالیباف نیز ادامه‌دهنده همین راه بود. امروز انتظار می‌رود که بار دیگر مانند دوران آقای کرباسچی، شهردار‌ها همکاری بیشتری با دولت داشته باشند. این مساله قطعا می‌تواند در پیشبرد کارها موثر واقع شود. در ادوار گذشته عدم هماهنگی میان دولت و شهرداری هزینه‌های زیادی را برای کلانشهر تهران و شهروندان در پی داشته است. این موضوع نیز یکی از عللی بود که باعث شد مردم مصمم شوند تا دولت و شورای شهر را هماهنگ با یکدیگر انتخاب کنند. همسویی دولت و مدیران شهری موجب هم‌افزایی آنها می‌شود و با تعامل مثبت، سازنده و تلاش همه دست اندرکاران و به ویژه وصول مطالباتی که طبق قانون شهرداری از دولت دارد امیدواریم با استیفای آنها با دست پرتری بتوان مشکلات کلانشهر تهران را حل و فصل کرد.
در مدیریت شهری، تیم معاونان، مشاوران و همکاران عالی شهردار نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. شورای شهر پنجم چگونه به این موضوع ورود پیدا خواهد کرد؟
شورا در این مورد بحث‌هایی را داشته است. تمام تلاش ما این است که شهردار آینده شخصی باشد، که پیام میلیونی مردم را شنیده و درک کرده باشد چرا که مردم به 100‌‌درصد لیست امید رأی دادند. مردم به دنبال تغییر بودند،اینکه به روند 14‌ساله قبل خاتمه دهند. مردم تهران به دنبال شفافیت و پاسخگویی مدیران شهری هستند تا مدیران آتی با فسادها مبارزه کنند. با در نظر گرفتن این مطالبات بود که مردم به لیست امید رأی دادند. بنابراین شهردار بعدی باید به این اعتقادات پایبند بوده و تیمی انتخاب کند که با این مطالبات هماهنگ باشد. شهردار شجاع و پاکدست، معاونانی مانند خود برمی‌گزیند. یک چهره کارآمد از بدنه کارشناسی استفاده می‌کند و از تصمیمات سلیقه‌ای دوری می‌کند و اعتبار و جایگاه خود را مدیون مردم می‌داند. شورای شهر نیز با نظارت خود تلاش می‌کند که مدیریت شهری تهران به نحو احسن پیگیر مطالبات و نیازهای مردم باشد. بنابراین از این بابت جای نگرانی وجود ندارد.
مهم‌ترین چالش‌های شهر تهران در حال حاضر و در چهار سال آینده چه خواهد بود؟
شهر تهران از چالش‌های مختلفی رنج می‌برد. بحث مسائل زیست‌محیطی و آلودگی هوا شهروندان تهرانی را رنج می‌دهد. بحث ترافیک بخش اعظم وقت شهروندان تهرانی را هدر می‌دهد. شهر تهران به یک پارکینگ بزرگ تبدیل شده و این شهر اکنون یک شهر بی‌روح است. باید به این شهر همچون کالبد یک موجود زنده روحی دمیده شود. بحث‌های فرهنگی و اجتماعی و آسیب‌های اجتماعی نیز بخش بزرگ دیگری از چالش‌های پایتخت را تشکیل می‌دهند. علاوه بر این تهران محدودیت‌های اداری قابل توجهی نیز دارد. بخش بزرگی از مردم باید روزانه و تنها برای انجام کارهای کوچك اداری به مرکز شهر بیایند، در حالی که همین مساله را می‌توان در همان محله‌ها حل و فصل کرد. همچنین به روز نبودن امکانات سازمان‌های وابسته به شهرداری که در مجموع 60 سازمان را تشکیل می‌دهند یکی دیگر از چالش‌های این شهر است. شهرداری باید برای رفع این مساله بسیار تلاش کند تا به شیوه‌ای مناسب پاسخگوی مطالبات مردم باشد. شیوه دفع زباله نیز چالش بزرگ دیگر تهران است. شیوه کنونی دفع زباله از استاندارهای جهانی بسیار فاصله دارد. ضمن آنکه ما به‌طور کلی سازوکار و قواعد مناسب و منسجمی برای اجرای وظایف شوراها در سراسر ایران و به خصوص شورای شهر تهران نداریم. باید شورای آینده در راستای رفع این مشکل بزرگ گام بردارد، زیرا لازمه مقابله خردمندانه با مشکلات موجود ایجاد سازوکارهای منطقی و بوروکراتیک منظم است. متاسفانه در شوراهای گذشته این مساله به شدت با اهمال مواجه شد. آنان تنها وظیفه خود را در قالب انتخاب شهردار جدیدی تعریف می‌کردند، در حالی که در این زمینه نیز بسیار ناتوان عمل می‌کردند، زیرا بر اساس قوانين و مقررات، شهردار با رأی نصف به علاوه يك رأی انتخاب می‌شود، در حالی که استیضاح و برکناری شهردار با رأی دو سوم امکانپذیر است. این خود یکی از معضلات اداری بسیار بزرگی است که شوراها در ایجاد آن بسیار موثر بوده‌اند. باید در راستای برداشتن و رفع این مشکل گام‌های جدی برداشت. از طرفی دیگر شوراها در طول سالهای گذشته نیز نتوانسته‌اند سازوکارهای مناسب نظارتی را طرح‌ریزی کنند، اکنون مکانیسم‌های نظارت بر شهردار بسیار مبهم است و نحوه نظارت و حتی استیضاح شهردار در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. مساله و چالش دیگر شهر تهران و شهرداری این شهر انحراف بودجه مصوب و بودجه استفاده شده در طول یک سال است؛ در حقیقت شهردار بودجه را در مواردی غیر از محل‌هایی که شورای شهر اختصاص داده بود، خرج کرده است و هیچ‌ضمانت اجرایی محکم برای روبه‌رو شدن با این تخلفات در شورا پیش‌بینی نشده است. اولویت اول شورای شهر تهران در این دوره باید تعیین و ایجاد سازوکار و قواعد کار و فعالیت در شوراها باشد، چرا که در غیر این صورت همان مسائل پیشین دوباره و به نوعی دیگری خود را نشان می‌دهند. از این طریق شوراها معنای واقعی خود را کسب خواهند کرد و می‌توانند به عنوان یکی از ستون‌های مردمسالاری بازتاب‌دهنده خواسته‌های مردم شریف ایران باشند.