روزنامه خراسان
1400/11/12
وام های 100 میلیونی گرفتار هفت خان
در شرایطی که وزارت اقتصاد پیاپی به بانک ها ضرب الاجل پرداخت تسهیلات بدون ضامن کمتر از 100 میلیونی می دهد، برخی شعب بانک های منتخب در مشهد مدعی اند هنوز بخشنامه ای به آن ها ابلاغ نشده است و پرداخت تسهیلات را منوط به اعتبارسنجی و معدل گیری از حساب متقاضیان می دانند. به گزارش خراسان رضوی، 27 دی‌ماه امسال بود که رئیس‌جمهور در جلسه با مدیران بانک‌ها دستور داد تسهیلات کمتر از 100 میلیون تومان بدون ضامن به متقاضیان پرداخت شود. پیرو همین دستور، معاون امور بانکی وزارت اقتصاد اعلام کرد: "تمام بانک‌های زیرمجموعه وزارت اقتصاد از اول بهمن تسهیلات خرد ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان را با اعتبارسنجی و بدون ضامن پرداخت خواهند کرد و در مرحله نخست این تسهیلات به کارکنان و بازنشستگان دولتی پرداخت خواهد شد". صالح‌آبادی، رئیس بانک مرکزی نیز درباره نحوه پرداخت این تسهیلات گفته بود: "رتبه‌بندی مشتریان و نظام اعتبارسنجی باید در پرداخت تسهیلات به کار گرفته شود."اما با شروع بهمن‌ماه بانک‌ها با اعلام این که هنوز بخشنامه ای در این باره صادر نشده است تسهیلات بدون ضامن را هم پرداخت نکردند. سوم بهمن‌ماه خاندوزی، وزیر اقتصاد تصریح کرد: "قطع به‌یقین در هفته آینده اعطای تسهیلات خرد با اعتبارسنجی صورت خواهد گرفت."طبق دستور وزیر اقتصاد 13 بانک زیرمجموعه وزارت اقتصاد مکلف شدند از روز شنبه نهم بهمن درخصوص اعطای تسهیلات بدون ضامن اقدام کنند اما باز هم خبری از اجرایی شدن این دستور نشد.به همین دلیل روز شنبه نهم بهمن وزارت اقتصاد طی نامه‌ای به ۱۳ بانک زیرمجموعه خود اعلام کرده است که به‌منظور «عدم نیاز به ضامن در پرداخت تسهیلات خرد برای کارکنان، بازنشستگان و مستمری‌بگیران بخش دولتی، عمومی و خصوصی» دستور دهید تا حداکثر ظرف ۲۴ ساعت برای اجرای دستور العمل اقدام کنند.بعد از ضرب الاجل 24 ساعته وزارت اقتصاد، وزیر اقتصاد در گردهمایی سراسری مدیران بانک‌های کشور اعلام کرد اگر بانکی درخصوص پرداخت وام بدون ضامن اقدام نکرد مدیر شعبه برکنار شود. بعد از اتمام مهلت 24 ساعته وزارت اقتصاد به بانک‌ها و ضرب الاجل وزیر اقتصاد، روز گذشته، تصمیم گرفتیم به‌عنوان یک شهروند به برخی شعب بانک‌های منتخب در سطح شهر مشهد مراجعه کنیم تا ببینیم آیا بانک‌ها «وام بدون ضامن» را به متقاضیان پرداخت می‌کنند یا خیر؟ ایستگاه اول؛ تا پایان سال وام بی وام ساعت 9 صبح است و ایستگاه اول ما «بانک تجارت شعبه باهنر» است. وارد شعبه می‌شویم و از متصدی پرداخت تسهیلات شرایط پرداخت وام بدون ضامن را جویا می‌شویم. متصدی بانک می‌گوید: به شعبه‌ای که حقوق خود را دریافت می‌کنید مراجعه کنید. اگر حقوق تان در بانک تجارت است گفته‌اند اگر کارمند دولت باشید تا سقف 50 میلیون تومان بدون ضامن و تا 100 میلیون تومان یک ضامن نیاز است. این متصدی که گویی از توضیح این موضوع خسته شده است، تأکید می‌کند: طی دو سه روز گذشته 100 نفر مانند شما آمدند و توضیح دادم. این شرایط در صورتی است که پرداخت تسهیلات انجام شود ولی فعلاً پرداخت تسهیلات مسدود شده است. از 15 دی‌ماه به ما گفتند که پرداخت تسهیلات نداشته باشید. علاوه بر این، دولت که نمی‌تواند به بانک‌ها دستور دهد که وام بدهید. الان بانک تجارت منابعش تمام شده و یکی دیگر از بانک‌ها هم چند ماه است وام نمی‌دهد. علاوه بر این، تسهیلات تنها به کارکنان دولت، شرکت‌های وابسته به دولت یا سازمان‌هایی مانند شهرداری پرداخت میشود و فعلاً تا آخر سال این وام پرداخت نمی‌شود. ایستگاه دوم؛ وام بدون ضامن نداریم ایستگاه دوم ما «بانک سپه شعبه سناباد» است. از متصدی شرایط پرداخت تسهیلات زیر 100 میلیون تومان بدون ضامن را جویا می‌شویم. متصدی در پاسخ می‌گوید: یک چیزی گفته‌اند کی«چه زمانی» می‌خواهد پرداخت شود. وام بدون ضامن نداریم. الان وام‌های ما بر اساس کارت اعتباری است.متصدی دیگر این شعبه می‌گوید: این دستورالعمل مربوط به ضامن است. گفته‌اند اگر کسی کارمند باشد می‌تواند با نامه کسر از حقوق وام دریافت کند. شما اگر یکی از وام‌هایی را که بانک سپه به متقاضیان پرداخت می‌کند تقاضا کنید تا سقف 100 میلیون تومان بدون ضامن است اما این‌ها به این شرط است که بخشنامه به شعب ابلاغ شود. هم اکنون ما برای وام 100 میلیون تومانی دو ضامن لازم داریم و برای وام بدون ضامن هنوز چیزی به شعبه ما اعلام نشده است.رئیس این شعبه بانک سپه می‌گوید: وام بدون ضامن نداریم و آن چه وزیر اقتصاد گفته هنوز به بانک‌ها ابلاغ نشده است و معلوم نیست چه زمانی ابلاغ میشود. باید چند روزی صبر کنید تا به شعب ابلاغ شود. شما اگر کارمند باشید و یک‌سوم حقوقتان کفاف بازپرداخت اقساط وام را داشته باشد اقدام کنید و مهم نیست کدام بانک حساب داشته باشید اما ما نمی‌دانیم به همه کارمندها تعلق می‌گیرد یا تنها کارمندان رسمی مشمول آن هستند یا این که کارکنان قراردادی هم می‌توانند بدون ضامن وام بگیرند یا خیر. این که گفته میشود تسهیلات بدون ضامن پرداخت شود خوب است و ما استقبال می‌کنیم اما همه این‌ها تابع دستورالعمل ابلاغی است. این که چه میزان حقوق می‌گیرید، چه میزان وام تاکنون دریافت کرده‌اید، اعتبارسنجی شده‌اید یا خیر. ما اطلاع نداریم که چه زمانی دستورالعمل به ما ابلاغ میشود. ایستگاه سوم؛ به سامانه فرابانک ملت مراجعه کنید ایستگاه بعدی ما بانک ملت شعبه سناباد است. متصدی تسهیلات این شعبه می گوید: هنوز چیزی به شعبه ابلاغ نشده است ولی به شعبه ای که حقوق می گیرید باید مراجعه کنید. تا جایی که می دانم فعلا برای کارمندان دولت است. کارکنان دولت که حقوقشان را از شعب بانک ملت دریافت می کنند باید به سایت بانک مراجعه و شرایطی را که برای پرداخت تسهیلات«فرابانک» درج شده است،مطالعه و اقدام کنند. با این حساب بنده کسی را ندیدم که این تسهیلات را گرفته باشد و اطلاعات کامل را هنوز به ما هم نداده اند. ایستگاه چهارم؛ معدل حساب ملاک است ایستگاه بعدی ما «بانک رفاه کارگران شعبه سناباد» است. از متصدی بانک درباره تسهیلات بدون ضامن می‌پرسم. متصدی می‌گوید: ما تسهیلات بدون ضامن نداریم، صحبتی که شد برای کسانی است که حائز دریافت تسهیلات می‌شوند. اولین شرط دریافت تسهیلات در بانک رفاه این است که اولاً حساب داشته باشید و این حساب معدل داشته باشد. اگر در رتبه‌بندی، شما رتبه A B C داشته باشید می‌توانید بدون ضامن تسهیلات دریافت کنید. این‌ها مشروط بر این است که شما کارمند دولت باشید و نامه کسر از حقوق ارائه کنید.مانند ما چند نفر دیگر هم در صف سوال درباره شرایط وام بدون ضامن ایستاده اند و به توضیحات گوش می دهند، دیگر متصدی این شعبه بانک توضیح می‌دهد: کارکنان بخش خصوصی باید ضامن داشته باشند. شما باید کارمند دولت باشید و نامه کسر از حقوق داشته باشید، نهایتاً کارمند شهرداری یا دستگاه‌های وابسته به دولت باشید نه این که کارمند کارخانه یا فلان شرکت خصوصی. شما اگر در بانک رفاه حساب ندارید باید افتتاح حساب و برای دریافت وام 100 میلیون تومانی مبلغ 110 میلیون تومان به مدت سه ماه در این شعبه بلوکه کنید. ایستگاه پنجم؛ بخشنامه چنگی به دل نمی زند «بانک صادرات شعبه راهنمایی» ایستگاه بعدی ماست. از متصدی شرایط دریافت تسهیلات بدون ضامن را می‌پرسم. متصدی تسهیلات می‌گوید: فعلاً بخشنامه ای برای ما نیامده است اما برای کارمندان دولت، ما اجازه پرداخت نداریم. این‌گونه نیست که هر کسی بیاید درخواست کند و ما هم وام پرداخت کنیم، اگر مشمول دریافت وام شدید آن‌وقت بدون ضامن خواهد بود. یعنی متقاضی باید معدل گردش حساب داشته باشد و اعتبارسنجی شود، باید حقوق متقاضی کفاف دهد، بدهی بانکی نداشته باشد، از بانک صادرات وام نگرفته باشد یا آن را تسویه کرده باشد. معدل حساب هم بدین گونه است که پول باید در حساب متقاضی بخوابد نه این که صبح حقوق را دریافت و تا شب آن را از حساب خارج کند.دیگر متصدی شعبه با صبر بیشتری توضیح می‌دهد: کسی که می‌خواهد نامه کسر از حقوق ارائه کند باید دو برابر مبلغ قسط وام، صافی حقوق دریافتی داشته باشد. این شرایط تا سقف 50 میلیون تومان وام است اگر متقاضی 100 میلیون تومان تسهیلات بخواهد باید یک ضامن هم داشته باشد. البته باید به شعبه‌ای مراجعه کنید که حقوقتان واریز میشود. اعتبارسنجی یعنی این که متقاضی ممکن است از بانک‌های دیگر وام دریافت کرده باشد یا ضامن چند نفر شده است، در این شرایط باید مبلغی را که وام‌های قبلی ممکن است از حقوق متقاضی کسر شود از دریافتی کسر کرد و درنهایت ببینیم چقدر صافی حقوق برای متقاضی می‌ماند که باید دو برابر مبلغ اقساط ماهانه وام باشد.این متصدی ادامه می‌دهد: بانک صادرات بخشنامه کلی به شعب ابلاغ کرده که چنگی به دل نمی زند هنوز شفاف نیست و خام است. شما باید ببینید شرایطش را دارید یا خیر؟ یک وام 100 میلیونی طی سه سال 30 میلیون تومان کارمزد دارد یعنی شما امسال وام 100 میلیونی می‌گیرید و خودتان را بدهکار می‌کنید و باید طی سه سال 130 میلیون تومان بازپرداخت کنید.وام 50 میلیون تومان 15 میلیون تومان کارمزد دارد مردم باید شرایط شان را بررسی و سپس اقدام کنند.در این بخشنامه که ابلاغ شده آمده است تسهیلات با نرخ کارمزد18 درصد و در بازه زمانی سه ساله پرداخت شود و تا سقف 50 میلیون تومان بدون ضامن و برای 100 میلیون تومان نامه کسر از حقوق و یک ضامن لازم است. در این بخشنامه شفاف نشده که قرار است برای اعتبارسنجی مبلغی بلوکه شود یا خیر؟ پیشنهاد ما این است که حداقل 10 روز دیگر مراجعه کنید باید این ابلاغیه شفاف و نواقص آن رفع شود تا راحت‌تر بتوانیم شمارا راهنمایی کنیم تا وام دریافت کنید. ایستگاه ششم؛ اول باید میانگین حساب داشته باشید ایستگاه بعدی ما «بانک کشاورزی شعبه قاضی طباطبایی» است. از متصدی شرایط دریافت تسهیلات بدون ضامن را می‌پرسم. متصدی می‌گوید: معدل دارید؟ به سایت بانک کشاورزی مراجعه و شرایط دریافت تسهیلات را مطالعه کنید. هنوز برای شعبه ما بخشنامه ای نیامده که بدانیم شرایط آن چگونه است اما احتمالاً بر اساس معدل حساب متقاضی است، تا زمانی که بخشنامه ابلاغ نشود قابل‌اجرا نیست. بخشنامه‌ها متفاوت است می‌توانید از رئیس شعبه بپرسید.رئیس این شعبه بانک کشاورزی می‌گوید: اول شما باید میانگین حساب داشته باشید تا مشمول شرایط دریافت این تسهیلات باشید. اگر کارمند رسمی دولت باشید با یک نامه کسر از حقوق، وام را می‌گیرید. اگر کارمند رسمی نباشید باید یک ضامن و یک چک ارائه کنید که تمام این شرایط در سایت بانک کشاورزی درج شده و هنوز بخشنامه به شعب ابلاغ نشده است. توجه داشته باشید که باید شرایط وام را داشته باشید یعنی کسی که 50 میلیون در بانک کشاورزی گذاشته باشد و الان نوبت دریافت وام اوست ما نمی‌گوییم ضامن بیاورد بلکه بر اساس نامه کسر از حقوق وام را پرداخت می‌کنیم آن هم برای کارمندان رسمی دولت و شرکت‌های معتبری که در بانک مرکزی حساب داشته باشند. با این حال بخشنامه‌ای ابلاغ نشده است. بنا نیست 100 میلیون کارمند بتوانند وام 100 میلیونی دریافت کنند باید شرایط و معدل لازم برای دریافت وام را داشته باشند.بعد از مراجعه به هفت بانک اصلی دولتی که عمده حقوق کارکنان به این بانک‌ها واریز میشود نتوانستیم از هیچ بانکی پاسخ مثبت مبنی بر پرداخت تسهیلات بدون ضامن دریافت کنیم. به نظر می‌رسد ضرب الاجل های وزارت اقتصاد چندان به بانک‌ها کارساز نیست یا حداقل باز گذاشتن دست بانک‌ها در «اعتبارسنجی» و «معدل‌گیری» از حساب بانکی متقاضیان شرایط را به‌گونه‌ای رقم زده است که هر کارمندی نتواند تسهیلات را دریافت کند. ایستگاه هفتم؛ اعتبارسنجی های خاص ایستگاه بعدی ما «بانک ملی شعبه دانشگاه فردوسی» است. شرایط را از متصدی بانک می‌پرسیم. متصدی می‌گوید: دولت گفته است که کسی که شرایط دریافت تسهیلات تا سقف 100 میلیون تومان را دارد نیاز به ضامن ندارد. شما باید یک‌سوم مبلغ وام را در بانک سپرده‌گذاری کنید و تا شش ماه مسدود شود بعد از آن می‌توانید سه برابر سپرده خود تسهیلات دریافت کنید.هر بانکی دستورالعمل خاص خودش را دارد. این متصدی بانک ملی ادامه می‌دهد: در حالت عادی ما برای دریافت تسهیلات 100 میلیون تومانی سه ضامن نیاز داریم اما طبق این دستورالعمل درصورتی‌که متقاضی« اعتبارسنجی» شود و شرایطش را داشته باشد و حقوقش کفاف بازپرداخت تسهیلات را داشته باشد نیازی به ضامن نداریم. آن چه در رسانه‌ها اعلام شده مربوط به ضمانت است و نگفته‌اند که وام داده شود، هر بانکی مقررات خودش را دارد. اگر مشتری بانک ملی هستید بر اساس میانگین «گردش حساب» متقاضی وام تعلق می‌گیرد اما توجه داشته باشید صرف این که حقوق تان در بانک ملی باشد فایده‌ای ندارد. این که صبح حقوق به‌حساب شما واریز میشود و تا شب آن را خرج می‌کنید فایده‌ای ندارد، حساب شما باید گردش کار و ماندگاری پول داشته باشد. وی تصریح می کند: البته هنوز برای این‌طرف سال بخشنامه ای به ما ابلاغ نشده است و ما متقاضیان را برای افتتاح حساب و دریافت تسهیلات در سال آینده راهنمایی می‌کنیم. صرف این که کارمند باشید کفایت نمی‌کند باید اعتبارسنجی شوید، قسط معوق نداشته باشید، چک برگشتی نداشته باشید. البته این را هم اضافه کنم که بانک ملی یک ماه است که وامی پرداخت نمی‌کند به‌جز وام‌های تفاهم‌نامه‌ای. مثلاً ما با دانشگاه فردوسی تفاهم‌نامه داریم و به کارکنانش وام پرداخت می‌کنیم. اگر فردی کارمند دولت باشد باید به شعبه‌ای که حقوقش واریز میشود مراجعه کند در غیر این صورت باید حساب شش ماهه باز کند و یک‌سوم مبلغ وام را در حسابش بلوکه کند. توضیحات دبیر کمیسیون هماهنگی بانک‌های استان دبیر کمیسیون هماهنگی بانک‌های استان اما در گفت وگو با خراسان اظهار می کند: همه بانک‌ها ملزم هستند این دستورالعمل را به زیرمجموعه خود ابلاغ کنند و از تاریخ ابلاغ هم گذشته است و همه شعب باید از این دستورالعمل هم اطلاع داشته باشند و هم پیروی کنند.صفایی نکو می‌گوید: یکی از مشکلاتی که مردم به‌زعم خودشان داشته‌اند پیروی نکردن شعب بانک‌ها از یک دستورالعمل مشخص برای اخذ «تضامین» است. هدف از این دستورالعمل برطرف کردن این تفاوت‌ها و تفاسیر در شبکه بانکی است. در این دستورالعمل آن چه مشهود است این است که «تمامی قشرهای حقوق‌بگیر» را مشمول میشود که سه دسته هستند؛ دسته اول شاغلان و بازنشستگان و مستمری‌بگیران رسته‌های دولتی و حتی نهادهای عمومی غیردولتی مانند شهرداری و همچنین شرکت‌های معتبر بخش خصوصی که دارای امتیازاتی در رتبه‌بندی A B Cبانک مرکزی هستند. دسته دوم تمامی کارکنان سایر بخش خصوصی هستند که به« تشخیص بانک» مشمول بند یک نمی‌شوند ولی حقوق آن‌ها در بانک و در گروه A B C است و گروه سوم جزو گروه اول و دوم نیستند و دارای رتبه c هستند. برای گروه اول و دوم تا سقف 50 میلیون تومان تنها گواهی کسر از حقوق لازم است، برای بیش از 50 میلیون تومان گروه اول علاوه بر کسر از حقوق چک یا سفته و برای گروه دوم برای وام بیش از 50 میلیون تومان یک ضامن و برای گروه سوم در هر صورت یک ضامن لازم است. البته همه این سه گروه باید قراردادی با عنوان لازم الاجرا امضا کنند که مشخص کند توان بازپرداخت تسهیلات را دارند.دبیر کمیسیون هماهنگی بانک‌های استان درباره اعتبارسنجی و معدل‌گیری برخی بانک‌ها برای پرداخت این تسهیلات می‌گوید: در وام‌های خرد ما هیچ‌گونه مسدودی نداریم اما در خصوص معدل‌گیری با توجه به این که نهاد یا سازمان مربوط با بانک کار می‌کند و گردش حساب دارد نیاز به گردش حساب فردی که متقاضی وام است نیست. اگر در این روزهای اولیه کار متقاضیان به بانکی مراجعه می‌کنند و تناقضی وجود دارد خواهش می کنیم که چند روز صبر کنند تا بانک‌ها شفاف‌سازی لازم به شعب کنند زیرا این دستورالعمل تنها درباره تضامین صحبت کرده و درباره نحوه دادن تسهیلات صحبت نکرده است.درباره اعتبارسنجی هم مسئول هر شعبه بانکی از سامانه بانک مرکزی بر اساس مشخصات متقاضی توانمندی فرد را مشخص می‌کند که در کدام گروه A B C قرار می‌گیرد. در پایان باید اذعان کرد شبکه بانکی که تا همین روزها برای وام های 5-10 میلیونی ضامن و چک و سفته و میانگین حساب و برگه های ریز و درشت از متقاضیان وام های کوچک طلب می کرد و می کند طبیعی است در کمتر از 20 روز نتواند یا تمایل نداشته باشد که وام های 100 و50 میلیونی را بدون ضامن پرداخت کند.شاید اگر به جای این ضرب الاجل های چند روزه و 24 ساعته، زمانی معقول مثلا یک ماهه به بانک ها داده می شد پس از پایان این مهلت با اتفاقی که امروز با آن مواجه هستیم روبه رو نمی شدیم؛ بانک هایی که در اعطای وام بدون ضامن دچار تفسیر رای های مختلف و اختلاف برداشت و قواعد مختلف هستند.این ناهماهنگی نه تنها به اعتبار وعده دهنده ها لطمه می زند بلکه اعتماد عمومی را هم خدشه دار می کند.
سایر اخبار این روزنامه
حلقه مفقوده صنایع بزرگ
حضور رهبر انقلاب در مرقد امام راحل و گلزار شهدا
ماموریت ویژه اژه ای برای پیگیری فوری انتقال پادگان مشهد
دردسرهای کودکان وسواسی
مصوبه خرید سربازی مغایر قانون و عدالت شناخته و اصلاح شد
هزینه 4.7 میلیونی ساخت هر متر مسکن در طرح جدید دولت
پیام های سومین حمله به ابوظبی
شادمانه‌ترین روز در مقدم امام(ره)
تکذیب جلیلی، تجربه همبازی با پژمان و ادامه رایزنی با یحیی
سایه ترس بر سر «هرتزوگ»
درس جهانی به خودروسازان داخلی
گریز معجزه آسای 50 کارگر از مرگ
وام های 100 میلیونی گرفتار هفت خان
