ضجه آلمان- فرانسه برای مصالحه در اوکراین

اروپاییان در تنش بین روس‌ها و امریکا، بازندگان اصلی خواهند بود. این را، هم تقلای آلمان‌ها و فرانسوی‌ها نشان می‌دهد و هم خط و نشان دیروز جوبایدن که گفته حمله روسیه به اوکراین همان و پایان نورد استریم ۲ همان. به خاطر همین، رئیس‌جمهور فرانسه برای متقاعد کردن پوتین به پایین کشیدن فتیله تنش به کرملین رفت و همزمان با او صدراعظم آلمان با جو بایدن در واشنگتن دی سی ملاقات کرد. امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه دیروز روی میز بیضی شکل کاخ کرملین با ولادیمیر پوتین ملاقات کرد و «اولاف شولتز» صدر اعظم آلمان هم داخل اتاق بیضی کاخ سفید میهمان جو بایدن رئیس‌جمهور امریکا بود. هر دو رهبر اروپایی در فضای پر تنش در اوکراین، یک چیز بیشتر دنبال نمی‌کنند؛ اینکه بایدن و پوتین را متقاعد کنند که فتیله تنش‌ها را در اوکراین پایین بکشند، تنش‌هایی که در صورت تبدیل شدنش به جنگ، سوای اوکراین، اروپاییان قربانی اصلی آن خواهند بود. ملاقات پوتین با ماکرون پنج ساعت تمام طول کشید و ماکرون به گفته خودش، به همتای روس پیشنهاد کرده که «ضمانت‌های امنیتی ملموس» برای همه کشور‌های درگیر در بحران اوکراین ایجاد کند. هر چند پوتین گفت که «شاید هنوز پرداختن به ایده‌ها و پیشنهادات زود باشد» ولی با گفتن اینکه این ایده‌ها «می‌توانند به پیشبرد راه حل کمک و پایه‌های پیشرفت مشترک را پی‌ریزی کنند» نشان داد که در نقطه اوج تنش، به مصالحه کردن با طرف‌های غربی راغب است. پوتین برخی از ایده‌های ماکرون در رابطه با «امنیت» را «واقع‌گرایانه» خواند و گفته که پس از دیدار ماکرون با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین در کی‌یف، مجدداً با همتای فرانسوی‌اش گفتگو خواهد کرد. پوتین گفته که نه او و نه ماکرون خواهان جنگی بین روسیه و ناتو نیستند که «برنده‌ای نخواهد داشت» و تأکید کرد: «ما به نوبه خود، هر کاری که لازم است خواهیم کرد تا به مصالحه‌هایی دست پیدا کنیم که همه را راضی کند.» ماکرون هم بدون اینکه به جزئیات پیشنهاد خودش اشاره کند، گفت که پوتین برای پایبندی به این «منطق» و تمایلش برای حفظ ثبات و تمامیت ارضی اوکراین اطمینان داده‌است. رئیس‌جمهور فرانسه گفت که هدف سفرش به مسکو را محقق شده‌خواند و گفت که نتیجه مذاکراتش با همتای روسی، تشدید نشدن اوضاع در اوکراین بود.
بایدن: کار نورد استریم را تمام می‌کنم
در همان شبی که پوتین روی میز بیضی اتاقش میزبان ماکرون بود، چیزی حدود ۷ هزارو ۹۰۰ کیلومتر آن طرف‌تر در واشنگتن دی‌سی، «جوبایدن»، رئیس‌جمهور امریکا در اتاق معروف به اتاق بیضی کاخ سفید میزبان «اولاف شولتز»، صدراعظم آلمان بود. شولتز که سکوت کشورش در فضای پرتنش امریکا با مسکو، به حدس و گمان‌ها و انتقاد‌ها درباره تمایل برلین به مصالحه با مسکو دامن زده، امیدوار است واشنگتن را به کاهش تنش در اوکراین متقاعد کند تا برلین بیش از این از تنش‌ها در اوکراین متضرر نشود. صدراعظم آلمان هر چند قبل از ورود به پایتخت امریکا در گفتگو با واشنگتن‌پست گفت که «ایالات متحده یکی از مهم‌ترین هم‌پیمانان آلمان و اروپاست» ولی مجدداً ارسال سلاح به اوکراین را از سوی آلمان رد کرد. یک نگرانی جدی برلین این است که با ورود به خط تنش مسکو- واشنگتن، خط نورد استریم ۲ دچار چالش شود، خطی که نه‌تن‌ها می‌تواند سالانه ۵۵ میلیارد مترمکعب گاز از روسیه برای آلمان‌ها تأمین کند، بلکه برلین را به خط واسط تأمین انرژی اتریش، ایتالیا و کشور‌های اروپای مرکزی تبدیل می‌کند. امریکایی‌ها نورد استریم ۲ را باعث وابستگی بیشتر متحدان اروپایی خود به روسیه می‌دادند. به همین دلیل ظن و گمان‌هایی جدی وجود دارد درباره اینکه واشنگتن، تنور تنش با اوکراین را داغ کرده تا مانع نزدیک شدن اروپاییان به مسکو شود. این ظن و گمان، دوشنبه شب در ملاقات بایدن با صدر اعظم آلمان قوی‌تر شد. بایدن بعد از ملاقات با اولاف شولتز، دیدارش با او را «بسیار سازنده» خواند و دستور کار آن را «مقابله با تهدیدات روسیه علیه اوکراین» خواند. صدر اعظم آلمان هر چند در گفتگو با شبکه سراسری تلویزیون آلمان ARD تأیید کرد که بر یک استراتژی مشترک میان هم‌پیمانان (آلمان و امریکا) متعهد است و گفت که روسیه در صورت اقدام تهاجمی، بهای سنگینی پرداخت خواهد کرد، ولی نشان داد که این موضع او در واکنش به موضع‌گیری‌هایی است که خواستار حمایت برلین از واشنگتن در تنش‌ها با روسیه هستند. بایدن فرصت اولین سفر صد‌ر اعظم آلمان به واشنگتن را از دست نداد و با صریح‌ترین لهجه ممکن برای صدر اعظم آلمان روشن کرد که صورت حمله روسیه به اوکراین، پروژه «نورد استریم ۲» را متوقف خواهد کرد: «اگر روسیه حمله کند، یعنی تانک‌ها یا نیروهایش دوباره از مرز اوکراین عبور کنند، آنگاه نورد استریم ۲ وجود نخواهد داشت. تمامش می‌کنم.» بایدن در پاسخ به سؤال خبرنگاری که پرسید ایالات‌متحده چطور می‌تواند این پروژه را متوقف کند، در حالی که کنترل آن را در دست ندارد، گفت: «به شما قول می‌دهم بتوانیم این کار را انجام دهیم». بایدن گفت: پوتین باید بداند که حمله به اوکراین، «اشتباه بزرگی» برای او خواهد بود و او «بهای سنگینی» را خواهد پرداخت. شولتز از موضع‌گیری در مورد این وعده بایدن خود‌داری و به گفتن این بسنده کرد: «ما در وضعیت بسیار دشواری قرار داریم. تهدید نظامی برای اوکراین وجود دارد و ما نمی‌توانیم در برابر آن سکوت کنیم.» او پیش از سفر به امریکا هم در پاسخ به این پرسش که آیا در صورت حمله روسیه به اوکراین قرارداد خط لوله گازی نورداستریم ۲ متوقف می‌شود، صرفاً به گفتن این بسنده کرده‌بود که همه گزینه‌ها روی میز است، اما توضیح بیشتری درباره‌اش نداد تا موضع کسانی که می‌گویند آلمان در بحران اوکراین رویکرد «ابهام استراتژیک» در پیش گرفته به واقعیت نزدیک‌تر شود.