روزنامه خراسان
1396/04/08
پوران درخشنده: نسبت به جامعه ام احساس مسئولیت می کنم
از او به عنوان فیلم‌سازی یاد می‌کنند که دغدغه‌اش پرداختن به آدم‌های فراموش‌شده جامعه است. «پوران درخشنده» یکی از کارگردانان موفق زن ایرانی است که در چند دهه گذشته، هر بار با نگاهی متفاوت آسیب‌های اجتماعی را زیر ذرهبین برده است و همین تفاوت در نگاه، باعث شده تا آثار او در مدت اکرانشان بسیار پُربحث باشند.او در آثار مختلفش- از فیلم «رابطه» به عنوان اولین ساخته اش بگیرید که درباره نوجوانی ناشنوا و لال به نام ناصر است تا آثاری مثل «هیس! دخترها فریاد نمی‌زنند»- نشان داده که دغدغه اجتماع و آدم‌هایی را دارد که با مشکلات زیادی دست به گریبان هستند و دردهایشان اغلب از چشم و نگاه مردمان پنهان می‌ماند.
درخشنده این روزها نیز «زیر سقف دودی» را بر پرده اکران دارد. اثری اجتماعی با محوریت خانواده که زنگ هشدار را درباره مقوله‌ای مثل «طلاق عاطفی» به صدا در می‌آورد. او در دفاع از ساخت این اثر، گفته است: نباید نسبت به خانواده و مسائلی که در آن می گذرد بی‌تفاوت بود...
تلاش او و گروه سازنده این اثر، برای جلب توجه مخاطبان، به برگزاری اکران‌های مردمی مختلف این اثر در تهران و شهرستان‌ها منجر شده است. درخشنده به همین بهانه، میهمان مشهدی‌ها نیز بود. در مدت حضور وی در مشهد، فرصت را برای گفت وگو مغتنم دیدیم:
هنر و مسئولیتی نسبت به جامعه
این کارگردان زن سینمای ایران، حضورش در عرصه اجتماعی هنر هفتم را انتخابی می‌داند که خود انجام داده، آن هم با این دغدغه که به عنوان یک هنرمند در قبال جامعه‌اش احساس مسئولیت می‌کند.
وی خانواده را یک ساختار مهم در بستر همین اجتماع توصیف می‌کند و می‌افزاید: برخی اتفاقات و جریان‌ها در جامعه، به واسطه پاره‌ای تغییرات به سمت خطا یا نقصان می‌روند و همین موضوع باعث شده تا من به عنوان یک فیلم‌ساز احساس دغدغه کنم. نمونه آن در« زیر سقف دودی» است که به طلاق عاطفی می‌پردازد و اتفاقاتی را که در هسته یک خانواده رخ می‌دهد به تصویر می‌کشد.
درخشنده که عمده آثارش با محوریت موضوعات اجتماعی است، تاکید می‌کند: سینما ابزار قدرتمندی برای بیان موضوعات و دغدغه‌های اجتماعی است و نباید توان آن را در این زمینه دست کم گرفت. ما می‌توانیم بسیاری از مفاهیم و معضلات اجتماعی را از طریق سینما بیان و جامعه را نسبت به آن واکسینه کنیم. اساسا ابزار هنر در بیان چنین موضوعاتی پُرنفوذ است و این تاثیر نباید نادیده گرفته شود.
خاطره‌ای سرد
وی تمام روزها و ساعت‌هایی را که صرف ساخت فیلم «زیر سقف دودی» کرده است، خاطره‌انگیز توصیف می‌کند و می‌گوید: البته من این مقدار خاطره را از همه کارهایم و عوامل سازنده آن‌ها دارم. درخشنده بیان می‌کند: وقتی فیلمی را کار می‌کنید و با وجود خوشی‌ها و ناخوشی‌ها، تولید را جلو می‌برید، همه اش خاطره میشود اما وقتی تمام میشود و به سمع و بصر مخاطب می‌رسد، خستگی از تن خارج میشود و همه آن رنج‌ها و دشواری‌ها از یاد می‌رود.
با این حال، شاید آن چیزی که بیشتر از همه در روند ساخت فیلم «زیر سقف دودی» در خاطر پوران درخشنده مانده، پایان این فیلم است: «پایان فیلم را به دلیل بروز مشکلاتی، بسیار دیرتر از موعد مقرر آن فیلم برداری کردیم، آن هم در سرمای منطقه‌ای در کرج. همان باعث شد تا همه افراد حاضر در صحنه مریض شوند و خود من هم دو هفته در منزل استراحت مطلق بودم!»
وی، این خاطرات را نشان از عشقی می‌داند که افراد را دور هم جمع می‌کند تا بتوانند اثری ارزشمند را تولید کنند.
انسان بودن، مسئله این است
پوران درخشنده که در تمام این سال‌ها در کنار وظیفه مادر بودن، حرفه سینماگری خود را نیز پیگیری کرده است؛ در پاسخ به این سوال که مادرانگی او را چقدر به حرفه‌اش نزدیک‌تر کرده، می‌گوید: من سعی می‌کنم انسان خوبی باشم، چون هروقت انسان خوبی باشی هم می‌توانی مادر خوبی باشی و هم کارگردانی متعهد.
او خیلی اهل مقایسه کردن کار و سبک خود با دیگر کارگردانان عرصه سینما نیست و در این زمینه خودش را صرفا با خودش مقایسه می‌کند. یعنی در هر اثری که می‌سازد، خود را در قیاسی با موارد پیشین قرار داده و محک می‌زند.
آلزایمر دوست داشتنی
از این کارگردان سینما می‌پرسیم که آیا موضوعی هست که او دوست داشته باشد در باره آن فیلمی بسازد، در پاسخ بیان می‌کند: مایلم درباره سالمندی و آلزایمر فیلمی بسازم، این موضوع یکی از دغدغه‌های من است. البته که کارگردانان دیگر نیز به این مبحث پرداخته‌اند اما درباره آن گفتنی زیاد است.درخشنده عنوان اثر بعدی خود را «هیس! پسرها گریه نمی‌کنند» اعلام می‌کند و می‌افزاید: این فیلم اجتماعی، مشکلات پسران را محور پرداخت قرار می‌دهد. در حقیقت بعد از ساخت فیلم سینمایی «هیس دخترها فریاد نمی‌زنند» گفته بودم که کاری در مورد پسران با رویکردی مشابه را آغاز خواهم کرد.
شاید روزی مریل استریپ را به بازی بگیرم
یکی از بازیگرانی که درخشنده دوست دارد به دلیل نوع بازی و تخصصش، از او مقابل دوربین خود استفاده کند؛ «مریل استریپ» است. او می‌گوید که شاید روزی یکی از نقش‌های مهم قصه‌ها یم را به این بازیگر برجسته بین المللی بدهم. وی در عین حال، تمام قصه‌های فیلم‌هایش را شبیه باورهای خودمی‌داند،«گاهی یک شخصیت یا یک سکانس از فیلم از خود کارگردان نشات می‌گیرد. شما می‌توانید به راحتی بگویید فلان فیلمی که تماشا کردید، اثر کدام فیلم ساز است. بنابراین افراد ویژگی‌هایی دارند که در کار آن‌ها منتشر میشود و به نوعی خود را نشان می‌دهد.»
شاید، زمانی، بازیگری
این کارگردان اگرچه مانند برخی از همکارانش تاکنون در آثار خود بازی نکرده است اما درباره اینکه آیا نقشی وجود خواهد داشت که روزی آن را ایفا کند، می‌گوید: تا کنون به این مسئله فکر نکرده ام اما شاید روزی این کار را انجام بدهم.
وی رابطه خود را با مطالعه بسیار خوب می‌داند و از فرصت‌های مختلف برای یادگیری استفاده می‌کند ؛«مطالعه علاوه بر یادگیری، در تخیل هم موثر است و تخیل هم یکی از مهم ترین ابزارهای موفقیت در سینماست.»
سرچشمه زلال انسانیت
اما آنچه بیش از همه برای پوران درخشنده اهمیت دارد جامعه و مسائل آن است و تاکید دارد که به ساخت فیلم در هیچ حوزه دیگری فکر نمی‌کند: من به حوزه اجتماعی بیشتر علاقه مند هستم چون آینده بشر به این حوزه ارتباط دارد و این حوزه اگر درست بشود و خانواده و شرایط اجتماعی را بتواند درست کند، همه چیز برای رسیدن انسان به یک سرچشمه زلال انسانیت فراهم خواهد شد. این مسئله باعث میشود تا اتفاقات خوبی در جهان رخ دهد و دیگر از جنگ خبری نباشد، از فقر خبری نباشد. این حوزه‌ای است که تلنگرهای آن می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد و حوزه‌ای است که جایگاه مهم نهاد خانواده و جامعه در آن معنا پیدا می‌کند. این حوزه بسیار با اهمیت است و پرداختن به آن می‌تواند آسیب‌های اجتماعی را کاهش دهد.
تنها مرگ
این کارگردان زن خود را عاشق کار فیلم سازی می‌داند و مرگ را تنها عاملی عنوان می کند که می‌تواند او را در ادامه مسیر فیلم سازی متوقف کند و تلاش می‌کند با هر روشی که باشد راهی برای ساختن فیلم‌ها یش پیدا کند.
سایر اخبار این روزنامه
جزئیات برنامه اشتغالزایی دولت برای 975 هزار نفر
وقتی همه بخش ها برای اشتغالزایی در اولویت است!
ماشه «ایلیسو» روی شقیقه ایران
شوخی‌های دور دوم «خنداننده‌شو» خبرساز شد
هشدار شدیداللحن ایران به آمریکا درباره سوریه
طرح کمک 2 هزار میلیارد تومانی به فعالیت های موشکی و سپاه قدس در واکنش به مصوبه سنا
طرح‌های جدید برای کاهش تصادفات
ارجاع مجدد پرونده سعید مرتضوی به کارشناس دادگستری
مرغ‌های برگشتی در بازار
آمریکای طلبکار؛ 30 سال پس از «سردشت»
بروکسل در دو راهی تهران یا واشنگتن
نرخ سود وام از محل اوراق و جزئیات اقساط در 3 شکل
هشدارهای حقوقی درباره سوءاستفاده از اعتبار اسناد عادی
پوران درخشنده: نسبت به جامعه ام احساس مسئولیت می کنم
