روزنامه ایران
1400/11/27
عقب‌نشینی میدانی یا پیشروی دیپلماتیک
با عقب نشینی تلویحی کی یف از عضویت ناتو و بازگشت برخی نیروهای نظامی روس از مرزهای اوکراین به پادگان‌ها هیجان درگیری فرونشستبنفشه غلامی/ «آیا امروز، روز آغاز جنگی دیگر در جهان خواهد بود؟» این پرسشی بود که میلیون‌ها اروپایی دیشب در هراس از آن سر بر بالین گذاشتند و میلیون‌ها اوکراینی در کنار آن به سخنان رئیس جمهوری خود اندیشیدند که امروز چهارشنبه 16 فوریه را که ناظران غربی معتقدند ممکن است روزی باشد که روسیه به اوکراین حمله می‌کند، روز وحدت نامیده بود. این در حالی است که کارشناسان نظامی برآورد کرده‌اند، این حمله احتمالی اگر امروز انجام نشود می‌تواند حداکثر تا 20 فوریه (اول اسفند) که مصادف با پایان بازی‌های المپیک زمستانی در چین است، رخ دهد. با این حال و برخلاف این ادعاها آوای جنگ دورتر از آنی است که تا کنون از سوی غرب وانمود می شد. دمیدن غرب در شایعه جنگ روسیه به این اعلام شمارش معکوس ها برای جنگ محدود نمانده و آرایشی که غربی‌ها در صحنه نظامی و سیاسی به خود گرفتند، طوری است که صدای ناقوس جنگ را بلند و بلندتر از آنچه هست، در گوش‌ها طنین‌افکن کرده است. در حالی که سایت شبکه خبری «الجزیره» خبر داد، «ژان ایو لودریان»، وزیر خارجه فرانسه در سخنانی مدعی شده، همه چیز برای حمله روسیه به اوکراین مهیا است، خبرگزاری «رویترز» خبر داد، انگلیس بعد از کمک‌های نظامی اولیه به اوکراین درصدد ارسال کمک‌های بیشتر به این کشور است. انگلیس حتی پا را فراتر گذاشت و روسیه را متهم کرد، به قوی‌ترین نهاد جاسوسی خود در خارج از مرزهای این کشور مأموریت داده تا همزمان با حمله احتمالی به اوکراین، با مهندسی کودتا در شهرهای مختلف این کشور، سقوط سریع دولت «ولودیمیر زلنسکی» را رقم زند.
در ادامه خبرهای تنش آفرین «سی تی وی نیوز» در گزارشی خبر داد، «جاستین ترودو»، نخست وزیر کانادا که این روزها درگیر اعتراض‌های کامیونداران کشورش است، در حمایت از اوکراین، وامی 500 میلیون دلاری به همراه سلاح‌هایی مرگبار به ارزش بیش از 7.8 میلیون دلار به کی‌یف خواهد داد. «رویترز» هم در خبری اعلام کرد، آلمان به منظور تقویت نیروهای ناتو در حوزه بالتیک یک هواپیمای نظامی حامل دست‌کم 70 نظامی زبده این کشور را به لیتوانی فرستاده است و طی روزهای آتی شمار این نظامیان را به 360 نفر خواهد رساند. در بحبوحه این خبرها «یورونیوز» از سفر «اولاف شولتز» به اوکراین و روسیه خبر داد. صدراعظم آلمان دوشنبه با «ولودیمیر زلنسکی» دیدار کرد و دیشب نیز بنا بود در کرملین به دیدار «ولادیمیر پوتین» برود. در همین حال «لوید آستین»، وزیر دفاع امریکا نیز قرار است به بلژیک، لیتوانی و لهستان سفر کند. ضمن آنکه امریکا 8 فروند جنگنده اف 16 دیگر در لهستان مستقر کرده و کشورهای شرق اروپا هم خبر داده‌اند خود را آماده ورود پناهجویان احتمالی از اوکراین کرده‌اند.
یک جنگ غیر قابل محاسبه
هرچند تنش‌آفرینی‌های غرب در صحنه نظامی و سیاسی در شرق اروپا این باور را ایجاد می‌کند که جهان در آستانه جنگی است که می‌تواند تبدیل به جنگ جهانی سوم شود اما وقوع چنین جنگی به آن سادگی که پنداشته میشود، نخواهد بود. بی تردید آرایش نیروهای نظامی روسیه در مرزهای اوکراین طی ماه‌های اخیر به گونه‌ای بوده است که می‌توان آن را مهیای چنین جنگی دید. اما روسیه و به عبارتی «ولادیمیر پوتین» که روز دوشنبه با وزرای دفاع و خارجه خود نشستی مهم را به منظور ارزیابی شرایط مسأله اوکراین برگزار کرد، بخوبی می‌داند، به شهادت تاریخ شروع جنگ ساده است اما به پایان رساندن آن به طریقی که منافع داخلی و خارجی کشور آغازگر جنگ برآورده شود، کار آسانی نخواهد بود. و شاید به همین دلیل بود که دیروز «یورو نیوز» خبر داد روسیه در حال بازگرداندن برخی نیروهای خود از مرزهای اوکراین به پایگاه های اصلی آنان است.
روسیه به لحاظ نظامی دارای توانی قابل توجه بوده و از انگیزه‌های لازم برای پیروزی در جنگ برخوردار است. اما نه هیچ کدام از مردم روسیه و نه شخص «پوتین» هرگز خواهان آن نیستند که در جهان به عنوان یک نیروی متخاصم شناخته شوند و خود را رویاروی جهان ببینند، بویژه که چنین جنگی می‌تواند دامنه‌ای به وسعت جهان داشته باشد. ضمن اینکه روسیه در تحریم به سر می‌برد و هزینه‌های جنگ برای آن بسیار فزون‌تر از آنچه خواهد بود که شاید در گام نخست برآورده شود. در همین ارتباط وزرای دارایی گروه هفت به روسیه هشدار دادند، اگر به اوکراین حمله کند، همزمان با تقویت اقتصاد کی‌یف، مسکو را با تحریم‌هایی سنگین‌تر از همیشه روبه‌رو خواهند کرد. از همین رو بعید به نظر می‌رسد روسیه خواهان جنگ باشد.
بنویسید اوکراین بخوانید رقابت دیرین قدرت‌ها
در بین تمام کشورهایی که از اقمار شوروی سابق بودند و قرار است به ناتو بپیوندند و یا پیوسته‌اند، اوکراین برای روسیه چیز دیگری است. روابط روسیه در دهه‌های گذشته با اوکراین، بسیار متفاوت از سایر اقمار آن بوده است، طوری که سال 1945 «نیکیتا خروشچف» رهبر وقت اتحاد جماهیر شوروی که خود اوکراینی تبار بود شبه جزیره کریمه را به اوکراین هدیه داد. با این حال چنگ و دندانی که روسیه و غرب در روزهای اخیر به یکدیگر نشان می‌دهند، به خاطر اوکراین و پیوستن آن به ناتو نیست. اگر قضیه این بود، بعد از روز دوشنبه که صدراعظم آلمان در دیدار با رئیس جمهوری اوکراین اعلام کرد، در حال حاضر پیوستن اوکراین به ناتو مطرح نیست شاید لهیب تنش‌ها اندکی فروکش می‌کرد. ضمن آنکه سفیر اوکراین در انگلیس نیز نوید چنین چیزی را داده بود. هرچند که بعد دولت اوکراین آن را رد کرد. در واقع آنچه باعث شعله‌ور ماندن تنش‌ها در شرق اروپا میشود، نه تمایل روسیه به جنگ که تمایل امریکا به کشاندن روسیه به وادی‌ای است که آن را در اذهان محکوم کرده و علاوه بر آن قدرت روسیه در شرق اروپا را کاهش داده و قدرت امریکا را فزونی بخشد. این هماوردی آنقدر برای واشنگتن اهمیت دارد که برخلاف آرایش رقابتی چند سال اخیر خود با پکن، فعلاً رویارویی با اژدهای چین را کنار گذاشته و به رویارویی با خرسی می‌اندیشد که احساس می‌کند، پنجه‌های آن کاملاً بیخ گوش نفوذ عقاب در اروپا است.
نبرد بر سر حوزه‌های استحفاظی
در یک دهه اخیر در اوج جنگ افروزی‌های امریکا در خاورمیانه روسیه توانسته مهار جنگ در سوریه را در دست بگیرد و برای کنترل امنیت این کشور وارد چالش با تل آویو به عنوان شریک استراتژیک امریکا در منطقه شود. روسیه علاوه بر آن پایگاه نظامی مهمی در حاشیه مدیترانه ایجاد کرده که آن را قادر می‌سازد به طور کامل بر خاورمیانه نظارت داشته باشد. از همین رو کاخ سفید بعد از اگر نگوییم شکست پنهان، عقب ماندگی استراتژیکی که در خاورمیانه مقابل کرملین متحمل شده است، نمی‌خواهد در شرق اروپا نیز مقابل مسکو سر خم کرده و پیشروی خود به سمت شرق را متوقف سازد. با این حال باید منتظر روزهای سرنوشت ساز آینده بود. زیرا با هراسی که بین اوکراینی‌ها مشاهده میشود و حتی زنان این کشور را واداشته سلاح در دست گیرند و برای رویارویی احتمالی آماده شوند و همچنین با شکافی که بین سران اروپایی برای پیوستن یا عدم پیوستن اوکراین به ناتو بروز کرده است، هیچ بعید نیست امریکا در برابر صبر استراتژیکی که روسیه بویژه در هفته‌های اخیر به خرج داده و آرامش خود را مقابل تهدیدها و تنش‌آفرینی‌های واشنگتن حفظ کرده، مجبور به نشستن پای میز مذاکره‌ای جدی با روسیه شود و در خلال آن دو طرف دست به معامله‌هایی بزرگ بزنند که خواسته‌های هر دو طرف را برآورده کند. این مذاکرات همان چیزی است که دیروز دفتر «بوریس جانسون» سیگنال‌های آن را مخابره کرد و خبر داد: «نخست وزیر انگلیس و رئیس جمهوری امریکا در تماسی تلفنی موافقت کردند هنوز هم درهای دیپلماسی با روسیه گشوده است.»
سایر اخبار این روزنامه
رئیس جمهور اوایل اسفند به قطر سفر می‌کند
بنا نداریم به علت کرونا سالن‌های هنری را تعطیل کنیم
جزئیات راستی‌آزمایی لغو تحریم‌ها
میوه شب عید ۲۵ درصد زیر قیمت بازار
راز حمله به وزیر کار چیست؟
فاتح قلوب لبنانی‌ها
گردش همزمان اُمیکرون و دلتا درکشور
کاهش قیمت گوشت قرمز در بازار
بختی که دیر می‌آید و زود می‌رود
فرصت همجواری با سه کشور برای آذربایجان غربی
عقب‌نشینی میدانی یا پیشروی دیپلماتیک
هر روز 3100 نفر بدون ضامن وام می‌گیرند
جنجال تکرار نقل قولی معروف از مورینیو
