روزنامه آرمان ملی
1400/11/30
توافق برجام؛مانده فقط امضا
آرمان ملی: مذاکرات احیای برجام در وین همچنان جدی و فشرده سپری میشود و هیأت‌های مذاکره کننده در راستای رسیدن به توافقی کامل و جامع تلاش می‌کنند که هر چه زودتر از اختلافات و پرانتزهای باز کم کنند و به نظرات مشترکی برسند که شرایط را برای اعلام توافق آماده کنند. این در حالی است که اخیرا رویترز از دستیابی به متن 20صفحه‌ای توافق خبر داده و به نقل از دیپلمات‌ها گفته است: «ایران و آمریکا در حال دستیابی به توافقی برای احیای برجام هستند. بر این اساس مراحلی از گام‌های متقابل برای بازگشت به برجام برداشته میشود. البته اولین مرحله شامل ارائه معافیت از تحریم‌های نفتی نمی‌شود. متن پیش‌نویس این توافق بیش از ۲۰صفحه است. چنانکه توالی گام‌های دو طرف را مشخص می‌کند که باید پس از تایید آن توسط طرف‌های باقی‌مانده در توافق، اجرا شود. رویترز همچنین از طرف سه دیپلمات نقل کرد: نخستین فاز اجرا با مرحله‌ای از جمله تعلیق غنی‌سازی بالای پنج درصد توسط ایران، شروع میشود.» این متن درباره برجام همچنین به اقدامات دیگری اشاره می‌کند. ازجمله آن شامل آزادسازی حدود ۷میلیارد دلار از پول‌های ایران در بانک‌های کره جنوبی و همچنین آزادی زندانیان غربی در ایران است. تنها زمانی که فاز اولیه اقدامات صورت گرفته و تایید شود، مرحله اصلی لغو تحریم‌ها آغاز میشود و به آنچه بسیاری از دیپلمات‌ها آن را روز اجرای مجدد برجام می‌نامند، منتهی میشود. این مسائل در شرایطی مطرح میشود که هیأت مذاکره کننده ایرانی بارها بر این موضع تاکید کرده‌اند که تا در مورد همه چیز توافق نشود در مورد هیچ چیز توافقی صورت نخواهد گرفت. چنانکه بحث شروط 3 گانه و اصلی ایران یعنی برداشته شدن تحریم‌ها، راستی آزمایی آن و تضمین برای عدم خروج از برجام از سوی آمریکا همچنان به قوت خود باقی است و قدر مسلم ایران از این موضع کوتاه نخواهد آمد. از طرف دیگر نور نیوز رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی با اشاره به آنچه رویترز گفته اذعان کرده که «ایران از ابتدا اعلام کرده تا زمانی که آمریکا گام‌های لازم در مسیر لغو تحریم‌ها و احیای برجام را بر ندارد، هیچ‌گونه فعالیتی برای کاهش اقدامات هسته‌ای خود که در ردیف تعهدات برجامی است انجام نخواهد داد. رویترز در حالی از آزادشدن زندانیان آمریکایی و اروپایی زندانی در ایران به‌عنوان بخشی از توافق وین خبر داده که اساسا این موضوع هیچ ارتباطی به مذاکرات جاری برجام در وین ندارد.» آنچه مسلم است مذاکرات احیای برجام گرچه حساس و پر فشار دنبال میشود اما همچنان طرفین مواضع خود را دارند و حداقل طرف ایرانی دقت در رسیدن به توافقی اصولی بر مبنای منافع ملی خود را فدای سرعت در رسیدن به توافق نخواهند کرد. اگر خواسته‌های ایران از سوی سایر طرفین به ویژه آمریکا پذیرفته شود می‌توان گفت که توافق طی روزها و هفته‌های آینده شکل خواهد گرفت اما اگر نه؛ پیشرفت در مذاکرات صرفا اظهارنظری بیش نخواهد بود و آنچه برجام در احیای خود می‌خواهد عمل است. مذاکرات فشرده دور هشتم مذاکرات رفع تحریم‌ها در هتل کوبورگ وین که از ششم دی‌ماه آغاز شده اکنون به مرحله‌ای رسیده است که موفقیت یا شکست گفت‌وگوها صرفا به تصمیمات سیاسی طرف‌های غربی بستگی دارد. اگر طرف‌های غربی تصمیمات لازمی را که به آن آگاه هستند، اتخاذ نمایند، می‌توان چند موضوع باقی‌مانده را حل کرده و ظرف چند روز به توافق نهایی دست یافت. هیأت ایرانی بر اساس اصول و دستورالعمل‌ها پیشنهادات و خواسته‌های روشن خود در موضوعات باقی‌مانده را روی میز قرار داده است و اکنون توپ کاملا در زمین طرف‌های غربی است. این در حالی است که با رسیدن مذاکرات به مرحله نهایی و شاید روزهای پایانی تحرکات و تعداد اعضای هیات‌های مذاکره کننده در وین در روزهای اخیر افزایش مشهودی داشته است. به گفته یک منبع آگاه غیر ایرانی، شمار هیات‌های مذاکره کننده سه کشور اروپایی در روزهای اخیر بیشتر شده و آن‌ها از صبح تا دیر وقت سرگرم جلسات پی‌درپی در ساختمان محل برگزاری مذاکرات هستند. البته تعداد اعضای هیات مذاکره‌کننده کشورمان هم در روزهای اخیر افزایش داشته است و جمع بیشتری از کارشناسان جمهوری اسلامی ایران با هدف انجام بررسی‌های دقیق‌تر و رایزنی‌های فنی به روند گفت‌وگوها ملحق شده‌اند. با این حال هر چه مذاکرات به طور فشرده رو به جلو می‌رود خبرهای ضد و نقیض بیشتری از وین به گوش می‌رسد و به نظر می‌رسد که رسانه‌های غربی سعی دارند اینگونه بر مذاکرات تاثیر بگذارند. هر چند که منابع رسانه‌ای نزدیک به مذاکرات معتقدند، بازی فکت شیت‌ها در موعد تصمیم‌گیری سیاسی طرف‌های مذاکره کننده، با انتشار خبر غیرقابل استناد رویترز آغاز شده و برای تاثیرگذاری بر تصمیم تیم‌های مختلف، در روزهای آینده نیز ادامه خواهد داشت. سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در واکنش به این خبر در توییتی نوشت: «انتشار اطلاعات نادرست در پوشش گزارش‌دهی رسانه‌ای کاری خطرناک است. توافق نهایی برای صدور مجوز بازگشت آمریکا به برجام با گزارش بی‌منبع تحریف‌شده‌ای که شایعه‌سازی کرده است، بسیار متفاوت خواهد بود. با نزدیک شدن به روزهای پایانی، باید منتظر تحریف‌های بیشتری بود» از سوی دیگر به نظر می‌رسد که اتحادیه اروپا طی روزهای گذشته متن پیشنهادی را به سایر طرف‌ها ارائه کرده که به گفته وانگ کوان رئیس هیات چین در مذاکرات وین همه طرف‌ها به این متن پیشنهادی پاسخ داده‌اند. این در حالی است که همزمان مذاکرات دو جانبه و چند جانبه طرفین برجام با یکدیگر ادامه دارد و باقری رئیس هیأت مذاکره کننده کشورمان نیز طی روزهای گذشته در همین راستا با میخائیل اولیانوف رئیس هیأت روسی و انریکه مورا هماهنگ‌کننده گفت‌وگوهای وین دیدار و گفت‌وگو کرده است. مذاکره کننده ارشد کشورمان همچنینی در خصوص مذاکرات وین در توئیتی آورده است: «بعد از هفته‌ها مذاکرات فشرده، بیش از هر زمان به توافق نزدیک شده‌ایم، اما تا وقتی درباره همه‌چیز توافق نشده باشد، درباره هیچ چیز توافق نشده است. واقع‌بینی، خودداری از زیاده‌خواهی و توجه به تجربه چهار سال گذشته لازمه تحقق این هدف است. زمان تصمیم‌گیری طرف‌های مذاکراتی ما فرا رسیده است.» حال باید دید که غربی‌ها به خصوص آمریکا تصمیم نهایی را چه زمانی و با چه شرایطی اتخاذ خواهند کرد و کی شاهد احیای برجام و لغو تحریم‌ها خواهیم بود. مخالفان توافق هسته‌ای فعال‌تر می‌شوند نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی واقع در وین نسبت به تلاش مخالفان برجام جهت جلوگیری از احیای توافق هسته‌ای هشدار داد. میخائیل اولیانوف، در توئیتی نوشت: «با نزدیک‌تر شدن به توافق بر سر احیای برجام، مخالفان توافق هسته‌ای در فضای عمومی بیش از پیش فعال می‌شوند تا جو ناسالمی پیرامون مرحله نهایی مذاکرات وین ایجاد کنند.» وی همچنین در توییت دیگری با اشاره به دیدار خود با مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نوشت: «با آقای رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، دیدار کردم. ما درباره مسائل مرتبط با برجام دیدار کردیم. آژانس اتمی نقشی حیاتی در احیای توافق هسته‌ای دارد.» اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات وین در واکنش به توئیت علی باقری رئیس هیات مذاکره کننده ایران در وین درباره روند گفت‌وگوها برای رفع تحریم‌های ایران گفت که با او اتفاق نظر دارد. اولیانوف در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: «موافقم. اکنون زمان اتخاذ تصمیمات نهایی در گفت‌وگوهای وین درباره برجام است.» تناقض در اتخاذ موضع هر چند که مذاکرات وین در جریان است و آمریکایی‌ها از پیشرفت در مذاکرات سخن می‌گویند اما هنوز موضع مشخصی در این خصوص از خود نشان نداده‌اند. چنانکه سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در گفت‌وگویی با تلاش برای انداختن توپ در زمین ایران، به گمانه‌زنی درباره زمان انجام شدن توافق در مذاکرات وین پرداخت. ند پرایس درباره پیشرفت حاصل شده در مذاکرات گفت : پیشرفت قابل توجهی در هفته گذشته در مذاکرات وین انجام شده است که باعث میشود در صورتی که ایران جدیت نشان دهد توافق ظرف چند روز امکان‌پذیر به نظر برسد. وی افزود: اگر ایران جدیت نشان بدهد، ما می‌توانیم و باید ظرف چند روز به تفاهمی در زمینه بازگشت دوجانبه به اجرای کامل برجام دست یابیم. پرایس تصریح کرد: اما هر چیزی فراتر از آن، احتمال رسیدن به یک توافق را به خطر می‌اندازد. این در حالی است که با وجود پالس‌های مثبت کاخ سفید اما واکنش منفی در میان منتقدان این توافق در آمریکا هم روال خاص خود را پی می‌گیرد. چنانکه اخیرا نزدیک به ۲۰۰ نفر از نمایندگان جمهوری‌خواه کنگره آمریکا در نامه‌ای به جو بایدن رئیس‌جمهوری دموکرات کشورشان با هراس از هرگونه توافق احتمالی با ایران هشدار دادند هر گونه توافق هسته‌ای احتمالی با ایران بدون تایید کنگره به سرنوشت توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ دچار خواهد شد. باید منتظر بود که پس از کشمکش‌های میان کنگره و کاخ سفید در نهایت چه موضع واحدی از سوی آمریکایی‌ها در خصوص احیای برجام صورت خواهد گرفت.
سایر اخبار این روزنامه
كلاه ترکیه سر ايرانی‌ها در آشفته بازار پوشاک
تا لج بازی آمريكا و ايران تمام نشود؛ تغييری نخواهيم ديد
مشكلات اقتصادی درحاشيــه - طرح صيانت و فرزندآوری در متن!
خاطيان كرونا محاكمه نشدند
پسا برجام؛ -ايران حق خود را ازبازار انرژي بگيرد
زندگی اشرافي و تسليم؛ دوری از اهداف انقلاب
استقلال حرفه‌ای و آزادی بيان مخدوش نشود
توافق برجام؛مانده فقط امضا
اجماع 1+5 برای احیای برجام؟
تغییر نمی‌کنیم، پس‌هستیم!
توافقات برجام در هاله‌ای از ابهام
توافق موقت یا گامی برای احیای برجام
مددکاران! خدا یارتان
