روزنامه آرمان ملی
1400/11/30
توافق موقت یا گامی برای احیای برجام
عبدالرضا فرجی راد تحلیلگر مسائل ژئوپلیتیک مهم این است که اکنون به مرحله‌ای از مذاکرات وین رسیده‌ایم که حصول توافق تقریباً قطعی است. لذا در این مرحله همه طرفین تمام تلاش خود را به کار خواهند بست که بیش‌ترین سود را بگیرند و کمترین امتیاز را بدهند. یعنی تا لحظه‌های آخر هم تلاش دیپلماتیک برای گرفتن امتیاز بیشتر وجود دارد. با اینحال باید بپذیریم که توافق نهایی شده است و احتمال به‌هم خوردن آن تقریبا صفر است. تصورم این است که توافق یک توافق کلی است. اما بر اساس گزارش رویترز این پیش نویس می‌تواند یک مسیر برای اجرای گام به گام تعهد طرفین با محوریت ایران و آمریکا باشد که در نهایت توافق اصلی یعنی برجام احیا شود. یعنی این پیش نویس حاوی چند گام و یا یک مرحله اولیه برای احیای برجام است. پس این سند ۲۰ صفحه‌ای به معنای توافق موقت نیست، بلکه گام‌های مقدماتی برای احیای برجام است. هیات اسرائیلی هم با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، هم با اولیانوف و هم با دیگر اعضای مذاکرات وین گفت‌وگوهای خود را داشته است. اینها نشان می‌دهد که محوریت نگرانی اسرائیل مسأله غنی‌سازی در ایران است که به هر قیمتی باید آن را به صفر برساند و در عین حال کلیه مواد غنی شده و آب سنگین از ایران خارج شود. پس اسرائیل در واقع اصل توافق و احیای برجام را پذیرفته است و نمی‌خواهند برجام و توافق در وین به هم بخورد لذا شاید دولت بنت در ظاهر مخالفت‌هایی با مذاکرات وین داشته باشد که متاثر از فشارهای داخلی در سرزمین‌های اشغالی است، اما خود بنت و اعضای کابینه‌اش بارها عملکرد نتانیاهو و ترامپ را در خصوص خروج از برجام زیر سوال برده‌اند. از طرف دیگر دولت بایدن هم بهایی به نظرات تل‌آویو نخواهد داد. چون بایدن یک نقشه راهی را برای احیای برجام ترسیم کرده است و به هر قیمتی به دنبال تحقق و اجرایی کردن آن است. پس دولت بایدن کار خود را می‌کند، اما در عین حال اسرائیل هم تلاش و زور خود را به کار می‌بندد که توافق احتمالی در وین حتی المقدور نگرانی‌های آنان را برطرف کند. با اینحال در این بین اگر تهران و واشنگتن نقشه راه خود را داشته باشند و بر احیای برجام مصر باشند تلاش‌های مخرب اسرائیل چندان کارساز نخواهد بود. زمانی که خود آقای باقری کنی می‌گوید بیش از هر زمان دیگری به توافق نزدیک شده‌ایم و توافق در دسترس است یعنی اینکه احتمال موفقیت اکنون در دست است. اکنون به مرحله‌ای از مذاکرات وین رسیده‌ایم که حصول توافق تقریباً قطعی است. مسأله‌ای که باعث میشود هر چه زودتر باید مذاکرات به نتیجه برسد، مسأله گریز هسته‌ای ایران است که سبب شده تا طرف‌های غربی و به‌خصوص اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها سعی کنند برای آنکه ایران به این نقطه گریز هسته‌ای نرسد هرچه زودتر و قبل از پایان ماه میلادی یعنی فوریه این مذاکرات را به نتیجه برسانند. اما از نگاه ایران به نظر من در سایه همین شرایط سخت اقتصادی و منافع ملت ایران و هم چنین ضرر روزانه ناشی از تداوم تحریم‌ها جا دارد این مذاکرات هر چه سریع‌تر به نتیجه برسد. اگر توافق احتمالی وین در چارچوب برجام و توافق سال ۲۰۱۵ باشد کنگره مخالفتی با آن نخواهد داشت. ضمن اینکه اگرچه ۲۰۰ تن از سناتورها و نمایندگان جمهوریخواه کنگره مخالف عملکرد دولت بایدن در مذاکرات وین هستند ولی همین افراد به خوبی می‌دانند هیچ راهی بجز مذاکره با ایران و انجام یک توافق وجود ندارد. اما رفتار جمهوریخواهان در کنگره مشابه رفتار اسرائیل است. یعنی آنها نیز در بطن قضیه با احیای برجام مخالفتی ندارند، اما در عین حال سعی می‌کنند در ظاهر نگرانی‌ها و دغدغه‌های خود را مطرح کنند که در متن توافق لحاظ شود. خوب اگر این ۲۰۰ نفر از سناتورها و نمایندگان جمهوریخواه کنگره مخالف احیای برجام هستند جلوی هر توافقی را در وین بگیرند تا ببینند نهایتاً چه اتفاقی می‌افتد. نهایت امر کار به شورای امنیت کشیده میشود و یا فروش نفت ایران به صفر می‌رسد، اما آن زمان باید شاهد تبعات مخرب این اقدامات خود باشند. یقینا این اقدامات بدون تبعات نخواهد بود و تلاش‌های ایران برای رسیدن به گریز هسته‌ای را بیشتر می‌کند. آن هم در شرایطی که قطعاً آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها نمی‌خواهند ایران به این نقطه برسد. بنابراین کنگره با فشار به دولت بایدن عملا به دنبال تهدید ایران برای گرفتن امتیاز بیشتر است. اگر می‌بینید که اکنون مذاکرات وین قدری به طول انجامیده به این دلیل است که سعی میشود توافق پیش‌رو در چارچوب همان سند مذاکرات برجام در سال ۲۰۱۵ باشد. به ویژه دولت بایدن سعی دارد مذاکرات و توافق احتمالی در وین از چارچوب برجام خارج نشود تا به تایید کنگره نیازی نباشد. چون بر اساس قانون سال ۲۰۱۹ که توسط جمهوریخواهان و دولت ترامپ در سنا تصویب شد اگر توافق جدید مغایر برجام باشد و تغییراتی در شکل مفاد سند سال ۲۰۱۵ صورت گرفته باشد باید به تایید کنگره برسد.
سایر اخبار این روزنامه
كلاه ترکیه سر ايرانی‌ها در آشفته بازار پوشاک
تا لج بازی آمريكا و ايران تمام نشود؛ تغييری نخواهيم ديد
مشكلات اقتصادی درحاشيــه - طرح صيانت و فرزندآوری در متن!
خاطيان كرونا محاكمه نشدند
پسا برجام؛ -ايران حق خود را ازبازار انرژي بگيرد
زندگی اشرافي و تسليم؛ دوری از اهداف انقلاب
استقلال حرفه‌ای و آزادی بيان مخدوش نشود
توافق برجام؛مانده فقط امضا
اجماع 1+5 برای احیای برجام؟
تغییر نمی‌کنیم، پس‌هستیم!
توافقات برجام در هاله‌ای از ابهام
توافق موقت یا گامی برای احیای برجام
مددکاران! خدا یارتان
