روزنامه ایران
1400/12/01
کودکان روی موج کرونا
فریبا خان احمدیخبرنگار
منحنی شیوع اپیدمی اُمیکرون در حالی به سمت قله پیک ششم حرکت می‌کند که بر‌اساس نتایج آخرین بررسی‌های وزارت بهداشت در صد و چهارمین هفته منتهی به اپیدمی کووید19 در کشور، روند بستری و فوتی ناشی از این بیماری در عمده استان‌ها افزایش بارزی داشته است. همچنین میزان مرگ‌های هفتگی کرونایی در استان تهران که مدتی دو رقمی بود، در هفته اخیر سه رقمی شد. در ادامه مرور روند همه‌گیری این را هم در نظر بگیرید که تعداد موارد فوت جدید در کشور 952 نفر بوده که عدد قابل تأملی است. یعنی روزانه به‌طور متوسط نزدیک به 140 نفر قربانی سویه اُمیکرون شده‌اند و نزدیک به 200 هزار بیمار کرونایی در هفت روز در کشور شناسایی شده است. از سوی دیگر با گسترش سویه اُمیکرون در کشور و از سوی دیگر کاهش رعایت پروتکل‌های بهداشتی، تعداد شهرهای با وضعیت قرمز در کشور از ۲۴۷ به ۳۳۷ شهر افزایش یافت. آخرین وضعیت رنگ‌بندی شهرستان‌ها نشان می‌دهد، هم اینک 337 شهر در وضعیت قرمز، 64 شهر در وضعیت نارنجی و 47 شهر در وضعیت زرد کرونایی قرار دارند و نقاط آبی رنگ روی نقشه کرونایی به صفر مورد رسیده است. تغییر رنگ نقشه مناطق و همچنین آمار بالای مبتلایان حاکی از روزهای سخت در دو هفته آتی است. طبق اعلام وزیر بهداشت،درمان و آموزش پزشکی سرعت انتشار اُمیکرون در کشور فراتر از پیش‌بینی‌هاست و با ادامه تاخت و تاز اُمیکرون از امروز تا دو هفته دیگر منحنی پیک ششم به سمت قله صعود خواهد کرد و بعد از آن یعنی اواخر اسفند ماه شیب قله پیک ششم نزولی خواهد شد. در چنین شرایطی این روزها متخصصان حوزه سلامت علاوه بر تکمیل واکسیناسیون خانواده‌ها همچنین بر واکسیناسیون کودکان زیر 12 سال تأکید دارند. وزارت بهداشت نیز از خانواده‌ها درخواست کرده کودکان 5 تا 12 سال را سریعاً واکسینه کنند. این در حالی است که طبق اعلام سرپرست مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت، آمار کودکانی که واکسن کرونای خود را دریافت کرده‌اند امیدوارکننده نیست و تاکنون 5 تا 6 درصد کودکان واجد شرایط زیر 12 سال واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند. نکته قابل توجه آنکه هم اینک 21 درصد بستری‌های سویه اُمیکرون در ایران کودکان هستند. طبق اعلام علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، واکسن پاستوکووک یا همان سوبرانا دو که در لیست اضطراری سازمان بهداشت جهانی بر اساس به‌کارگیری در رده‌های سنی زیر 18 سال آمده است، مراحل اولیه اقدام برای دریافت تأیید سازمان بهداشت جهانی را طی کرده و جزو واکسن‌های مورد تأیید برای اطفال دو ساله در دنیا است. ناجی با بیان اینکه بیشتر کودکان هنوز واکسینه نشده‌اند و باید بیشتر مراقب‌شان باشیم، می‌گوید: واکسن فایزر نیز توسط FDA و CDC برای کودکان تأیید شده و سوبرانا توسط کوبا و کلمبیا و سینوفارم نیز در برخی دیگر کشورها تأیید شده و این واکسن‌ها در لیست سازمان بهداشت جهانی قرار دارند. البته این به معنای اخذ مجوز از سازمان بهداشت جهانی نیست.
با همه اینها واکسیناسیون کودکان تصمیم آسانی برای پدر‌ها و مادرها نیست. سه واکسن پاستوکووک، سینوفارم و فایزر در زمینه کودکان تحقیقاتی انجام داده‌اند. طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی سال گذشته تا اکتبر 2021 و قبل از ظهور سویه اُمیکرون میزان ابتلا در کودکان 5 تا 14 سال 7 میلیون نفر مبتلا گزارش شده که هزار و 328 نفرشان جانشان را از دست دادند. در اُمیکرون میزان ابتلا و بستری در کودکان بیشتر شده و یک‌سوم از کودکانی که بستری می‌شوند امکان انتقال‌شان به آی‌سی‌یو وجود دارد. در کنار اینها کودکان می‌توانند منبع خوبی برای انتقال باشند.
واکسن پاستوکووک در ونزوئلا مجوز گرفته و در کوبا نیز مجوز تزریق دارد، در ایران نیز این واکسن مجوز تزریق برای کودکان زیر 12 سال دارد ولی تاکنون عوارض جدی از آن گزارش نشده است. کشورهای امارات و چین نیز واکسن سینوفارم را برای تزریق بالای سه سال تأیید کرده‌اند چون اثربخشی واکسن در سنین 5 تا 10 سال صددرصد است. درباره عوارض واکسن‌ها نیز گفته میشود که عوارض شان در کودکان کوتاه مدت است به‌طوری که با تزریق واکسن سینوفارم در کودکان 6 تا 11 سال 29 درصدشان دچار عوارض شدند و علائم خفیف شامل درد دست، تب و سرفه و اسهال و سرفه و سردرد گزارش شده است.
افزایش بی‌سابقه تعداد مراجعین سرپایی کودکان در بیمارستان مفید
کادر درمان شاغل در بخش‌های عفونی مراکز درمانی تخصصی اطفال نیز بر این باورند که التهاب روزهای کرونایی با درگیری کودکان بیشتر میشود، سویه‌ای که اگر چه ابتدا تصور می‌شد نسبت به سویه‌های پیشین خود کم‌خطرتر است، اما حالا با رشد پنج برابری آمار فوتی‌های کرونایی در طول یک ماه گذشته ضرب شستش را نشان داد. اُمیکرون به رغم ساده انگاری‌ها می‌تواند طی دو هفته آینده آمار سهمگین‌تری را رقم بزند. دکتر شهناز آرمین مسئول کمیته کنترل عفونت در بیمارستان مفید در پاسخ به اینکه نرخ ابتلا و بستری کودکان در پیک اُمیکرون را نسبت به پیک‌های قبلی کرونا چطور ارزیابی می‌کنید؟ به «ایران» می‌گوید: در سویه‌های قبلی ویروس کرونا به دلایل محتملی از جمله اینکه کودکان رسپتورهای(گیرنده‌های سلولی) کمتری برای چسبندگی به آنتی ژن‌های ویروس دارند، اغلب ناقل بی‌علامت هستند یا بیماری شدید در آنها کمتر است. با این حال کودکان همیشه درگیری با کووید19 داشته‌اند اما بیماری‌زایی در آنها بشدت بزرگسالان نبود.
دکتر آرمین در ادامه می‌افزاید: آمار و شواهد نشان می‌دهد که افراد بالغ واکسینه شده نسبت به واکسینه نشده‌ها بیماری را خفیف می‌گیرند اما طیفی از جامعه از جمله کودکان که واکسینه نشده‌اند با علائم تب بالا، اسهال و استفراغ، بی‌حالی و نداشتن تغذیه صحیح و کاهش وزن به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند. اگرچه درگیری قسمت تحتانی دستگاه تنفسی در کودکان به‌طور کلی زیاد نیست و درصد کمی از کودکان مبتلا به اُمیکرون به دلیل مشکلات تنفسی در آی‌سی‌یو بستری می‌شوند اما اغلب کودکان دارای علائم ذکر شده نیاز به درمان‌های مراقبتی در بیمارستان دارند همه اینها باعث شده حجم مراجعه کودکان به بیمارستان افزایش پیدا کند.
به گفته مسئول کمیته کنترل عفونت در بیمارستان مفید، مراجعه کودکان سرپایی نسبت به پیک‌های قبلی افزایش چشمگیری داشته است، روزانه به‌طور متوسط بین 400 تا 500 کودک با علائم مشکوک به اُمیکرون به اورژانس بیمارستان مفید کودکان مراجعه می‌کنند و بطور میانگین روزانه 20 کودک مبتلا به اُمیکرون بستری می‌شوند برای همین در حال حاضر همه 28 تخت بستری کووید19 پر شده و 20 تخت بخش‌های پرکووید نیز پر از کودکان مشکوک به علائم اُمیکرون است. البته امکان دارد وضعیت به مراتب نیز بدتر شود، تعداد مراجعین به قدری بالا رفته که کودکان نیازمند به بستری در اورژانس بستری موقت می‌شوند. همه اینها منجر به استهلاک کادر درمان و ابتلای آنها به بیماری شده است که در نتیجه باعث شده کادر درمان از چرخه ارائه خدمات خارج و فشار مضاعفی به نیروهای فعال در بخش‌ها وارد شود.
این متخصص عفونی می‌گوید: چالش اصلی ما ابتلای کودکان دارای بیماری زمینه‌ای، مبتلایان به سرطان، پیوند عضو، دیابت، بیماران کلیوی و روماتولوژی است که عمده مرگ‌های ناشی از کرونا نیز بین این کودکان اتفاق می‌افتد یعنی اُمیکرون به تنهایی باعث فوت کودکان نشده است.
او با بیان اینکه پزشکان بیمارستان مفید روزانه دو برابر استانداردهای تعریف شده به کودکان کرونایی خدمات ارائه می‌دهند، همچنین درباره چالش دسترسی به دارو در بخش اطفال عنوان می‌کند: مسأله اصلی ما کمبود داروی «IVIG »است، این دارو ایمونوگلوبین است که برای کودکان مبتلا به کرونا و دچار التهاب تجویز میشود. به دلیل افزایش تعداد مبتلایان، نگرانی از کمبودهای این دارو در کشور افزایش یافته است.
این متخصص عفونی با تأکید بر اینکه یکی از مسائل اصلی مراکز درمانی اطفال کمبود تخت‌های آی‌سی‌یو است، می‌گوید: ما مجبور شده‌ایم در بیمارستان مفید تخت آی‌سی‌یوی کووید19 ایجاد کنیم، از طرفی خانواده‌ها کودکانشان را با تب بالا و علائم مشکوک به کرونا به بیمارستان می‌آورند، این گروه از کودکان تا زمانی که جواب تست کوویدشان آماده نشده نمی‌توانند وارد بخش‌های عادی شوند. همین مسأله موجب نارضایتی خانواده‌ها میشود، برای همین مجبور شده‌ایم برای کودکان مشکوک به اُمیکرون بخش‌های پر کووید19 را آماده کنیم.
وی درباره چرایی آمار بالای ابتلای کودکان به اُمیکرون نیز عنوان می‌کند: خانواده‌ها تصورشان بر این است چون دو یا سه دوز واکسن تزریق کرده‌اند نیازی به استفاده از ماسک ندارند، بنابراین پس از ابتلا به بیماری بلافاصله کودکان را نیز در معرض ابتلا قرار می‌دهند. همچنین تصورشان بر این است که اُمیکرون نوعی سرماخوردگی است در حالی که اُمیکرون سرماخوردگی ساده نیست. توصیه ما این است که حتماً فاصله‌گذاری اجتماعی را در کودکان جدی بگیرید، چون کودکان در سنین پایین امکان استفاده از ماسک را ندارند. از طرفی واکسیناسیون کودکان زیر 12 سال با واکسن‌های توصیه شده وزارت بهداشت بسیار نکته مهمی است چرا که ابتلای مجدد به اُمیکرون زیاد است یعنی برای کسی که اُمیکرون گرفته به فاصله یک ماه مجدداً احتمال درگیری وجود دارد، بنابراین اگر چرخه را قطع نکنیم ویروس در جامعه می‌چرخد و امکان اینکه موتاسیون دیگری به سرایت اُمیکرون و به شدت دلتا باشد، زیاد است.
بــــرش
به بهانه دومین سالگرد ورود کرونا
مهمان ناخوانده قرن
731 روز از جدال نفسگیر ما با کرونا که تاکنون نزدیک به 7 میلیون ایرانی را مبتلا و 135 هزار نفر را به کام مرگ کشانده در کشور می‌گذرد. ظهور ویروس مخوف و ناشناخته، سردرگمی، ترس، وحشت، چهره‌های هراسناک، کادر درمان مستأصل و... این توصیف آخرین روز بهمن ماه سال 1398 است. دو سال پیش در چنین روزی ویروس نوظهوری که حتی اسمش به گوش کسی نخورده بود با خرده اخبار درز یافته از ووهان چین شروع شد. ویدیوهایی در فضای مجازی و رسانه‌های مختلف پخش می‌شد که چینی‌ها در معابر و خیابان‌ها از شدت تب و بی‌حالی روی زمین می‌افتادند، کادر درمان با لباس‌هایی شبیه آدم فضایی‌ها و با برانکاردهایی که پشت سرهم مقابل بیمارستان ردیف شده بود، بیماران را از آمبولانس‌ها جابه‌جا می‌کردند. تصاویر پرستارانی که هفته‌ها کودکانشان را در آغوش نکشیده بودند، چهره‌های درهم خمیده‌شان با رد ماسک و مبتلایان قرنطینه بخشی از روایت‌های باورنکردنی از اوضاع هولناک در چین بود. هرچند همان ابتدا فرض بر این بود ویروس کرونا، چینی است و از مرزهای پهناور فلات تبت عبور نخواهد کرد اما این فرضیه در چشم برهم‌زدنی رنگ باخت و ویروس کرونا که بعد‌ها به کووید19 تغییر نام یافت در مدت زمان کوتاهی دنیا را به سیطره خودش درآورد. صدای همه‌گیری در همه جای دنیا پیچید و حالا در سومین سالگرد بزرگ‌ترین پاندمی قرن هنوز محققان نمی‌دانند با وجود کشف انواع واکسن‌ها پایان این پاندمی چه زمانی است. ویژگی برجسته میهمان ناخوانده قرن، فراگیری و میزان سرایت‌پذیری بالایش بود. پیک اول با طوفان سهمگین کرونا در نهایت با 35 مورد فوتی در 27 اردیبهشت به پایان رسید. در ادامه پیک دوم از اواخر خرداد 99 آغاز شد. این پیک را باید فاز انفجار اطلاعات بی‌ارزش، سفرهای تابستانی و افزایش برگزاری جشن‌های ازدواج نامید تا جایی که با افزایش بی‌توجهی‌ها میزان موارد مرگ‌های رسمی به 500 عدد در روز نزدیک شد. پیک سوم بیماری در نیمه دوم سال 99 یا همان پاییز معروف سیاه کرونایی و با شیوع سویه انگلیسی بتا آغاز شد و محدودیت‌های هوشمند کرونایی را به اجرا در آورد. در نهایت پیک چهارم بعد از سفرهای نوروزی 1400 اوج گرفت و در این بین روزانه بیش از 300 مورد مرگ ثبت می‌شد. فاجعه و بحران جدی کرونا با شروع پیک پنجم از اوایل تیر 1400 شروع شد و شیوع سویه دلتا روزهای غمبار بی‌سابقه‌ای را در کشور رقم زد و در برخی شهرها کار به حفر گورهای دسته جمعی رسید. در دوم شهریور ماه رکورد مرگ و میر‌ها با 702 مورد شکسته شد. در نهایت اواسط مرداد ماه با روی کار آمدن دولت سیزدهم و جاری شدن سیل واکسن‌ها به کشور امید به جامعه بازگشت تا اینکه 13 آبان با تزریق 1.6 میلیون دوز رکورد تزریق واکسن در کشور ثبت شد. از اوایل آذر ماه در سایه واکسیناسیون گسترده و تزریق نزدیک به 138 میلیون دوز واکسن پیک پنجم بیماری رو به کاهش گذاشت، مراکز درمانی پس از ماه‌ها رنگ آرامش به خود می‌دید اما کرونا روز به روز تغییر چهره می‌داد و پس از پنج مرتبه جهش رد پای سویه نوظهور اُمیکرون 28 آذر ماه در کشور دیده شد که تا به امروز طغیان این سویه نوظهور ادامه دارد. با همه اینها هنوز کسی نمی‌داند تا چه زمانی کرونا جان شهروندان را می‌بلعد و کجا فرمان ایست کامل می‌دهد.
سایر اخبار این روزنامه
می خواهم سال‌ها در پرسپولیس بدرخشم
در جهاد امروز باید در خدمت مردم باشیم
سه شرط توافق در وین لغو تحریم‌ها ، تضمین معتبر، پایان ادعاهای سیاسی
کودکان روی موج کرونا
ضربه تلفیق به بودجه
9 فرمان برای مقابله با قاچاق
خسارت لجاجت
«حافظه تاریخی» برای یک ملت چه ضرورتی دارد؟
برداشت طلای سیاه از مزارع کشاورزی !
چشمک 26 میلیارد دلاری
نفوذ تجاری به آسیای میانه
جزئیات مدل جدید قراردادهای نفتی ایران
مسئولیت رهبران دینی هند در قبال مسلمانان
جشنواره‌های فجر و هزار راه نرفته
طرح انضباط بخشی موتورسواران متخلف
سلام ایران
