در چهارشنبه آخر همیار هم باشیم

نگرانی‌ها درباره حوادث چهارشنبه پایان سال همچنان به قوت خود باقی است. از چند سال قبل با ورود مواد محترقه به مراسم آیینی چهارشنبه‌سوری، شیوه برگزاری آن دچار دگرگونی شد و با به کما رفتن آیین، رفتار‌های پرخطر پنهان شده در ضمیر ساختارشکنان اجتماعی، خود را عیان کرد. با عیان شدن این رفتار‌های پرخطر که با هزینه‌های مالی و جانی بسیاری همراه است، تلاش‌ها برای آگاه‌سازی عمومی درباره پیامد‌های حوادث روی داده و پیشگیری از بروز آن دنبال شده‌است. با وجود تلاش‌های صورت گرفته و برخورد‌هایی که پلیس با مخلان امنیت صورت می‌دهد، امنیت در این شب به خیابان‌های شهر‌ها باز نگشته است. در حالی که دو روز مانده به چهارشنبه سوری، آماری نگران کننده در پیشواز از این رویداد منتشر شده‌است. براساس همین آمار از ابتدای بهمن امسال تا ۱۷‌اسفندماه ۱۵۴‌نفر در جریان انفجار مواد محترقه مصدوم و پنج‌نفر هم جان خود را از دست داده‌اند. براساس آماری که سازمان اورژانس کشور اعلام کرده‌است، سال گذشته هزارو ۸۹۴ نفر در جریان این حوادث مجروح و ۹‌نفر هم جانشان را از دست دادند. در این بین ۱۳۱‌نفر قطع عضو شده و ۵۲۱ نفر دچار آسیب چشم شدند. استان تهران با ثبت ۵۵۳‌مصدوم در صدر استان‌های پرخطر قرار داشت. براساس همین آمار ۴۶‌درصد مصدومان در گروه سنی ۶ تا ۱۸ سال بودند که ۸۲‌درصد آن‌ها را مردان و ۱۸‌درصد را هم زنان تشکیل می‌دادند. ۳۰‌درصد مصدومان حوادث را هم رهگذران و مأموران امداد تشکیل دادند که نقشی در خطر‌آفرینی نداشتند و قربانی رفتار پرخطر دیگران شدند. بررسی همین آمار حکایت از این دارد که کودکان و نوجوانان درصدر قربانیان حوادث قرار دارند. گروه سنی که تحت تأثیر هیجانات ناشی از اقتضای سن خود قرار دارند و عمدتاً تحت تأثیر گروه‌های همسال دست به رفتار پرخطر می‌زنند. کودکان و نوجوانان در حمایت خانواده هستند و در صورتی که مراقبت‌های خانوادگی از آن‌ها به درستی انجام شود گزارش آماری حوادث به طور چشمگیری کاهش پیدا خواهد کرد. رهگذران و نیرو‌های امداد در رتبه دوم قربانیان حوادث قرار دارند. با وجود این که نیرو‌های امداد ناگزیر به حضور در مأموریت‌های محوله هستند، اما شهروندان با مدیریت کردن زمان آمد و شد خود در این شب پرخطر می‌توانند در کاهش آمار نقش خود را ایفا کنند.
الگوی قرار گرفتن مصرف مواد محترقه در این شب پرخطر به امری تثبیت شده تبدیل شده و تلاش‌ها برای تغییر درست آن راه به جایی نبرده است. هر چند بعید نیست با وجود پدیده‌های نوظهور خطر‌های آن تشدیدتر شود با این حال برون رفت از این خطر‌ها با کسب آگاهی عمومی، همراهی و همگامی مردم ممکن است.