روزنامه وطن امروز
1401/02/19
مجلس: اول یارانه
گروه اقتصادی: افزایش قیمت برخی کالاهای تولید شده از آرد در هفته گذشته باعث واکنش نمایندگان مجلس شورای اسلامی و تشکیل جلسه ویژه قوه مقننه درباره اصلاح ارز ترجیحی شد؛ جلسه‌ای که به گفته رئیس مجلس شورای اسلامی قرار بود با حضور معاون اول رئیس‌جمهور همراه باشد اما به دلیل مشغله وی بدون حضور محمد مخبر برگزار شد. * چارچوب بهارستان برای اصلاح ارز ترجیحی به گزارش «وطن‌امروز»، پانزدهم اسفند سال گذشته بود که نمایندگان مردم در مجلس در راستای بررسی لایحه بودجه سال 1401 تکلیف ارز ترجیحی را تعیین کردند. در واقع بر اساس تصمیم بهارستان‌نشینان پیشنهاد اصلاح کل بند الحاقی «یک» تبصره یک ماده‌واحده لایحه بودجه با 194 رای موافق تصویب شد که بر اساس آن به دولت اجازه داده شد در سال 1401 تا معادل سقف ردیف 18 جدول مصارف تبصره 14 این قانون را از طریق تأمین منابع مابه‌التفاوت ارز ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات مصرفی پزشکی اختصاص دهد و چنانچه دولت قصد دارد کالایی را از سبد ارز ترجیحی حذف کند، باید قبلا ترتیبات قانونی جبران زیان رفاه مصرف‌کننده برای کالاهای اساسی را از طریق کالابرگ الکترونیک در امور پزشکی از طریق بیمه‌ها یا طرق جایگزین مطمئن به انجام رسانده باشد به طوری که افراد بتوانند این کالا و خدمات را به نرخ پایان شهریور 1400 و در سقف سهمیه تعیین شده تهیه کنند. * و ناگهان گرانی آرد با این وجود طی هفته گذشته شاهد افزایش قیمت آرد صنعت و صنف و افزایش قیمت کالاهای آردی مانند ماکارونی و نان‌های فانتزی بودیم. نمایندگان مجلس شورای اسلامی با توجه به اینکه این اقدام ذیل اصلاح ارز ترجیحی عنوان شد، نسبت به نحوه اجرای این قانون نقدهای جدی داشتند و بر همین اساس مقرر شد موضوع در صحن علنی دیروز قوه مقننه مورد بحث و بررسی قرار گرفت. * قانون مجلس اگر رعایت می‌شد، گرانی‌های اخیر اتفاق نمی‌افتاد رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه سیاست مجلس حفظ قدرت خرید مردم است، گفت: همان‌گونه که در قانون بودجه ۱۴۰۱ تصویب شده، کالاهای ضروری معیشتی باید از طریق کالابرگ الکترونیک و به قیمت شهریور ۱۴۰۰ به مردم ارائه شود. محمدباقر قالیباف روز گذشته در نطق پیش از دستور خود گفت: امروز یکی از مباحث مهم و نکته مهمی که مورد توجه نمایندگان محترم مردم است و حسب تکلیف نمایندگی خود وظیفه دارند به آن بپردازند، بحث گرانی‌ها و مشخصا گرانی آرد صنعتی و ماکارونی است. مساله اصلی که باعث نگرانی بیشتر مردم شده این است که گرانی اخیر شروع گرانی‌های کالاهای اساسی باشد که معیشت مردم به آنها گره خورده است. رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: ریشه این نگرانی‌های مردم به این برمی‌گردد که اگر قرار است ارز ترجیحی مربوط به کالاهای اساسی هدفمند شود، گرانی‌های شدیدی در دیگر کالاها که مرتبط با آن هستند نیز ایجاد خواهد شد و دولت محترم در موضوع ماکارونی و آرد صنعتی به گونه‌ای عمل کرد که باعث نگرانی بیشتر مردم شد. وی افزود: من در ادامه توضیح خواهم داد که برنامه مجلس برای حفظ قدرت خرید مردم چیست و روشن خواهم کرد که اگر دولت این برنامه را اجرایی کند، مردم با آرامش خیال می‌توانند به حداقل زندگی معیشتی خود اطمینان داشته باشند. در گرانی‌های اخیر و موضوع افزایش قیمت ماکارونی، بی‌توجهی به قانون مجلس باعث شد چنین فضایی ایجاد شود و مردم را بشدت ناراحت کند. * تعیین ارز 4200 در دولت گذشته ضربه بسیار سهمگینی به اقتصاد کشور زده است رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: فراموش نکنیم که تصمیمات خلق‌الساعه و تعیین ارز 4200 تومانی در دولت گذشته چه ضربه بسیار سهمگینی به اقتصاد کشور زده است و کسانی که این ضربه را به اقتصاد کشور زدند، باید پاسخگو باشند. این ارز ترجیحی باعث حیف و میل ده‌ها میلیارد دلار سرمایه این کشور شده و علاوه بر این، ارز ترجیحی به هیچ وجه نتوانسته باعث کنترل گرانی‌ها هم شود. وی اظهار کرد: در این وضعیت هر کارشناس دلسوز اقتصادی این مساله را تایید می‌کند که ارز ترجیحی باید هدفمند شود، بنابراین درباره اصلاح اصل هدفمند کردن یارانه ارز ترجیحی همه اجماع دارند اما درباره نحوه آن ما حرف‌های جدی داریم. * سیاست مجلس بر حفظ قدرت خرید مردم است قالیباف با بیان اینکه سیاست مجلس افزایش دریافتی مردم که باعث تورم بیشتر میشود، نیست، بلکه سیاست مجلس بر حفظ قدرت خرید مردم است، تصریح کرد: طبیعی است درمان اصلی و ریشه‌ای حفظ قدرت خرید مردم، تنها و تنها کنترل تورم است. تا ما تورم را کنترل نکنیم، نمی‌توانیم قدرت خرید مردم را حفظ کنیم و برای کنترل تورم نیز تنها و تنها باید ناترازی‌ها را برطرف کرد، مخصوصا برطرف کردن ناترازی‌ها در بودجه، در بانک و در انرژی. برطرف کردن این ناترازی‌ها هم باید با سیاست‌های درست مالی و پولی و هم با اصلاح ساختار بودجه اجرا شود. اما مساله اینجاست که این اصلاح ساختاری در عین حال که درمان ریشه‌ای است اما زمانبر است. رئیس نهاد قانون‌گذاری کشورمان تصریح کرد: مجلس معتقد است در کنار این نگاه ریشه‌ای، باید برای کوتاه‌‌‌‌مدت برنامه «حفظ قدرت خرید مردم برای کالاهای ضروری معیشتی» را اجرا کرد. وی افزود: هدف‌گذاری در این طرح همانطور که مجلس در قانون بودجه 1401 تصویب کرده است، ارائه کالاهای ضروری معیشتی به مردم به قیمت شهریور 1400 است. در این تصمیم باید کالاهای ضروری معیشتی با کالابرگ الکترونیک به قیمت شهریور 1400 به مردم داده شود. وی اظهار کرد: من قبلا این را در گفت‌وگوی تلویزیونی در پایان تصویب بودجه سال 1401 توضیح دادم؛ در این مدل که الان قانون مصوب مجلس شده است، برای چند قلم کالای ضروری معیشتی مثل مرغ و تخم‌مرغ و روغن و پنیر و... به اندازه مورد نیاز هر نفر در ماه مقدار مشخصی کالا در نظر گرفته میشود و مردم آن کالا را تا اندازه‌ای که در نظر گرفته شده است، به قیمت شهریور 1400 خرید می‌کنند. رئیس قوه مقننه کشورمان در تشریح مدل فوق به ذکر مثالی پرداخت و افزود: به عنوان مثال اگر برای هر نفر 1.5 تا 2 کیلوگرم مرغ در ماه در نظر گرفته شده باشد مردم می‌توانند با همان کارت بانکی که دارند، به همان مراکز که قبلا خرید می‌کردند، مراجعه کنند. مثلا برای یک خانواده 5 نفره می‌تواند بین 8 تا 10کیلو مرغ به قیمت کیلویی حدود 30 تا 35هزار تومان خرید کند و مابه‌التفاوت قیمت عادی بازار تا بازار را دولت به حساب فروشنده پرداخت می‌کند. رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: از نظر ما حفظ قدرت خرید سفره مردم در کالاهای ضروری معیشتی اصل اول است و مردم باید یک آرامش معیشتی صددرصدی داشته باشند و بعد ما سیاست‌های مربوط به ارز ترجیحی را تغییر دهیم و هدفمند کنیم در غیر این صورت اتفاقی که در موضوع ماکارونی رخ داد برای دیگر کالاها با ابعاد بسیار گسترده‌تری خواهد افتاد. ما با هرگونه اقدام درباره ارز ترجیحی قبل از اجرایی کردن کالابرگ الکترونیک مخالف هستیم، یعنی کالابرگ الکترونیکی باید اجرایی شود و این نظر رئیس دولت و رئیس مجلس هم هست تا عرضه کالا به قیمت شهریور 1400 باشد. این امروز موضع قطعی مجلس و قانون رسمی کشور است. رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: همچنین لازم است تاکید کنم که ۲ موضوع مهم سلامت و نان در جامعه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. نان قوت غالب جامعه است و موضوعش با دیگر کالاها متفاوت است. در موضوع سلامت نیز بیماری خودش به اندازه کافی خانواده‌ها را به زحمت خواهد انداخت، لذا این موضوع دارو و نان موضوع ویژه‌ای برای ما است، بنابراین کل جمعیت کشور تحت پوشش قرار خواهند گرفت و در چارچوب یک مصرف بهینه نباید هیچ محدودیتی در میزان مصرف طبیعی آن برای مردم اعمال شود. * حفظ قدرت خرید مردم برای مجلس اصل است رئیس قوه مقننه با بیان اینکه دولت و مجلس به بحث نان و سلامت مردم توجه ویژه دارند، گفت: البته مسؤول اجرا دولت است نه مجلس اما بنده بعد از بررسی‌های لازم و با توجه به تجربه اجرایی که دارم از اجرایی بودن این طرح کاملا اطمینان دارم. اگرچه مجلس در لایحه بودجه 1401 اصرار داشت رقم پیشنهادی دولت برای سیاست‌های جبرانی کافی نیست و به همین دلیل آن را حدود 50درصد افزایش داد اما در صورتی که با توجه به افزایش قیمت‌های جهانی نیاز به اصلاح بودجه هم باشد، مجلس آماده است در این زمینه با دولت همکاری کند. برای مجلس اصل است که قدرت خرید مردم برای کالاهای اساسی حفظ شود و برای رفع هر مشکلی هر تصمیمی که لازم باشد را می‌گیریم. قالیباف همچنین اظهار کرد: در جلساتی که با آقای رئیس‌جمهور داشتم و بحث‌هایی که دیروز در جلسه شورای هماهنگی اقتصادی صورت گرفت، مجموعه دولت تصمیم گرفت هرگونه پرداختی در چارچوب ارائه کالابرگ الکترونیک کالاهای اساسی باشد و قانون مجلس را مبنا قرار دهند، لذا من مطمئن هستم که دولت محترم با جدیت این بحث را پیگیری خواهد کرد و حتما شخص آقای رئیس‌جمهور در اسرع وقت در این باره با شما مردم عزیز صحبت خواهند کرد و نگرانی پیش نخواهد آمد و اگر نگرانی پیش آمده مرتفع خواهد شد. رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: مردم عزیز بدانند هر ۳ قوه و مجموعه‌ها و سازمان‌های دولتی و غیردولتی در مجموعه حکمرانی کشور در توجه به سفره و معیشت مردم به عنوان اولویت اول اتفاق نظر دارند و با همدلی و هماهنگی و هم‌افزایی در آینده نزدیک خواهند دید که با این کار می‌توانیم آرامش و ثبات خوبی را در سفره مردم به وجود آوریم. *** تأیید پیش‌بینی‌های «وطن امروز» درباره برآورد یارانه سوم معاون اقتصادی رئیس‌جمهور گفت: دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی که به صورت ارزان به تجار داده می‌شد، الان همان پول در قالب کالابرگ در اختیار مردم قرار می‌گیرد. محسن رضایی در تبیین جزئیات چگونگی اجرای توزیع عادلانه یارانه ارز ترجیحی توضیح داد: در 2 ماه اول ارزش کالابرگ به صورت نقد و اعتباری به حساب مردم واریز میشود تا فشار ناشی از گرانی‌ها کاهش یابد اما پس از ۲ ماه با توجه به قانون مجلس طرح به صورت کالابرگ ادامه می‌یابد. وی افزود: به منظور اجرای توزیع عادلانه یارانه ارز ۴۲۰۰ تومانی، پیشنهاد شد ماهانه ۴۰۰ هزار تومان به حساب هر نفر از ۳ دهک اول و ۳۰۰ هزار تومان به حساب ۵ دهک بعدی واریز شود. معاون اقتصادی رئیس‌جمهور متذکر شد: پرداخت مبلغ ۴۰۰ هزار تومان و ۳۰۰ هزار تومان که اعلام کردم، برآورد کارشناسان است و هنوز قطعی نشده و بزودی رقم قطعی یارانه پرداختی را اعلام می‌کنیم. پیش از این «وطن‌امروز» با بررسی سناریو‌های محتمل برای پرداخت یارانه از محل اصلاح ارز ترجیحی، گزارش داده بود دولت می‌تواند با تبدیل ارز ترجیحی به یارانه، در 3 سناریوی فرضی یا به همه مردم ماهانه 240 هزار تومان، یا به 60 میلیون نفر ماهانه 320 هزار تومان یا به 40 میلیون نفر ماهانه 480 هزار تومان پرداخت کند. *** با جمع‌بندی اظهارات دولتمردان می‌توان فهمید دولت برنامه یکسانی برای کالاهای مشمول ارز ترجیحی ندارد و برای هر کالا به تناسب نحوه توزیع و جامعه هدف قرار است روش حمایتی خاصی برگزیند. بدین ترتیب تاکنون برنامه‌ای برای دارو عملی نشده و صرفا گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر قرارداد دولت با شرکت‌های بیمه است که به نظر می‌رسد تا زمان اجرایی شدن فاصله زیادی دارد. همچنین دولت نحوه حمایت ناشی از اصلاح ارز ترجیحی گندم را به ۲ بخش صنعتی- صنف و سنتی تقسیم کرده که است برای بخش اول اساسا برنامه‌ای نداشته و برای بخش دوم قرار است با هوشمندسازی یارانه مانع از سوء‌استفاده سودجویان شود. با وجود اینکه درباره دیگر کالاهای مشمول ارز ترجیحی تاکنون برنامه‌ای اعلام نشده اما اینطور که پیداست و با توجه به تاکیدات نمایندگان مجلس شورای اسلامی به نظر می‌رسد سیاست کالابرگ الکترونیک در دستور کار قرار گرفته است.
