روزنامه خراسان
1396/04/13
گروکشی آبی ترکیه با «ایلیسو»
دانش پور- درحالی که گزارش ها از تاثیرات نامطلوب و مخرب پروژه های آبی ترکیه بر کشورهای همسایه از جمله ایران وعراق حکایت دارد اما معاون وزیر خارجه ترکیه مدعی است مطالب نادرستی درباره تاثیرات سد ایلیسو به کشورهای پایین دست و همسایه گفته شده است . این اظهارنظر مقام ترکیه ای درحالی است که گزارش های متعدد کارشناسان منطقه ای، حکایتگر شرایط دیگری برای آینده مناطق پایین دست سد ایلیسو است؛ چنانکه طرح همین موضوع با این مسئول وزارت خارجه ترکیه در روز گذشته به چالشی جدی تبدیل شد. از سوی دیگر از اظهارات آقای «فضلی چرمن» درباره هدف کشور متبوعش از احداث سد ایلیسو، نوعی گروکشی و قدرت جویی منطقه ای نیز استشمام می شود، آن جا که عنوان می کند: « در یکی، دو سال اول که مخازن سد باید پر شوند صد البته در کشورهای پایین دست تاثیر میگذارد اما بعد از پایان یک بازه زمانی 2 تا 5 ساله و پر شدن مخازن میتوانیم نقش مثبتی برای کشورهای پایین دست ایفا کنیم و زمانی که یک یا چند کشور در منطقه با خشکسالی مواجه شوند میزان آب مورد نیاز را در اختیار آن ها قرار میدهیم.»«فضلی چرمن» روز گذشته در حاشیه کنفرانس بینالمللی مقابله با گرد و غبار در جمع خبرنگاران همچنین گفت: به نظر من مطالب نادرستی درباره تاثیر زیستمحیطی سد ایلیسو به کشورهای پایین دست گفته شده است. ما اعتقادی نداریم که پروژه سدسازی ترکیه باعث ایجاد توفانهای گرد و غبار شود و هیچ داده و اطلاعات علمی برای تایید این ادعا وجود ندارد. وی ادامه داد: زمانی که ما برای اقدامی در ترکیه تصمیمگیری میکنیم، دقت می کنیم تا آسیبی به همسایه های خود نزنیم؛ بنابراین پیش از شروع احداث سد، تحقیقات جامعی را درباره تاثیرات زیستمحیطی آن در ترکیه و کشورهای همسایه انجام دادهایم. وی ادامه داد: به نظر من مطالب نادرستی درباره تاثیر زیستمحیطی سد ایلیسو به کشورهای پایین دست گفته شده است. در یکی، دو سال اول که مخازن سد باید پر شوند صد البته در کشورهای پایین دست تاثیر میگذارد اما بعد از پایان یک بازه زمانی 2 تا 5 ساله و پر شدن مخازن میتوانیم نقش مثبتی برای کشورهای پایین دست ایفا کنیم و زمانی که یک یا چند کشور در منطقه با خشکسالی مواجه شوند میزان آب مورد نیاز را در اختیار آن ها قرار میدهیم. وی در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران مبنی بر اینکه آیا این رفتار ترکیه نوعی اعمال قدرت در منطقه محسوب می شود، گفت: آیا این یک مصاحبه است و شما خبرنگار و فعال محیط زیست هستید؟ این نوع سوال کردن اصلا ژورنالیستی نیست! معاون وزیر خارجه ترکیه در پاسخ به این پرسش که آیا توافق دوجانبهای بین ترکیه و عراق وجود دارد، اظهار کرد: در مورد سازوکارهای مختلف با عراق گفتوگو و رایزنی کردهایم. هم اکنون عراق و سوریه در آتش هستند و قدرت کافی برای اجرای قراردادهای خود ندارند چرا که داعش در این کشورها جهنم ایجاد کرده است. اما اگر مشکلی با عراق داشته باشیم، می توانیم با یکدیگر مذاکره کنیم و شما دراین باره دغدغه ای نداشته باشید.فضلی چرمن در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر این که آیا آثار خشکسالی در عراق و سوریه در قالب گرد و غبار ایران را تحت تاثیر قرار میدهد گفت: اجازه بدهید در این باره در سطح منطقه صحبت کنیم ولی لطفا انگشت اتهام را به سمت ترکیه نگیرید. وی همچنین اظهار کرد: برای همکاری، بحثها و مذاکرات باید عاری از سرزنش طرف مقابل و با نیت مثبت باشد درحالی که در همین سوالاتی که مطرح شد، چاشنی سرزنش وجود دارد.خشک شدن بیشتر بین النهرین
در عین حال گزارش ها و نگرانی های کارشناسان منطقه ای آب و محیط زیست بیانگر آن است که ترکیه در برنامه های آبی (در حوزه سرچشمه های دجله و فرات و پروژه عظیم جنوب شرق آناتولی موسوم بهGAP ) فقط اهداف اقتصادی و تجاری را دنبال نمی کند بلکه نشانه هایی وجود دارد مبنی بر اینکه این کشور از مولفه آب به عنوان ابزاری برای کسب موقعیت برتر سیاسی در خاورمیانه و شرق مدیترانه استفاده می کند . علاوه بر این سدسازی های ترکیه باعث خشک شدن بیشتر بین النهرین و متروک شدن دست کم نیمی از کشتزارهای این منطقه می شود . از سویی دیگر این اقدام افزایش ریزگردهای ورودی به ایران را به دنبال خواهد داشت و کاهش ورودی اروند و خشک شدن هورالعظیم و به دنبال آن تشدید مشکل ریزگردها از دیگر تبعات ایجاد سدهای ترکیه است. مشکلات ناشی از گسترش نابسامانی های سیاسی و اجتماعی در عراق و آوارگان زیست محیطی و تنش بیشتر در عراق و به ویژه نیمه شرقی آن به معنای مشکلات دیگر ایران در مرزهای غربی خواهد بود. بر اساس این گزارش ایلیسوعمیقا یک مسئله ایرانی است و از این رو منطقی است که ایرانیان به شدت دلمشغول مسائل ناشی از احداث این سد باشند. اما با وجود تمام این نگرانی ها، معاون وزیر خارجه ترکیه در امور خاورمیانه مدعی است که مطالب نادرستی درباره تاثیرات سد ایلیسو به کشورهای پایین دست گفته شده است.
سایر اخبار این روزنامه
عجایب شش گانه معاون سیما
قرارداد 5 میلیارد دلاری ایران با توتال در پارس جنوبی
پراید 150 هزار تومان و سمند 400 هزار تومان گران شد
جدیدترین نقشه از مناطق تحت تصرف داعش در عراق و سوریه
مرگ هامون؛ بلای سل
حقوق بشر آمریکایی در دوران ترامپ
حمایت از حقوق عمومی و آزادی های مشروع
افتتاح بزرگ ترین باغ کتاب جهان در تهران
کوهستان پارک شاد نیست
تازه ترین گمانه زنی ها از ترکیب کابینه دوازدهم
واکنش ها به توضیحات آشنا درباره بوسیدن دست آیت ا... جنتی
ماجرای کودک آزاری هولناک
گروکشی آبی ترکیه با «ایلیسو»