روزنامه آرمان امروز
1401/04/16
بلوغ زودرس؛توهم یا مشکلی ژنتیکی
گزارش «آرمان امروز» در ارتباط با يکي از دل مشغولي‌هاي خانواده‌ها آيا بلوغ زودرس وجود دارد؟ اگر در فضاي شهري درخصوص وضعيت بلوغ نوجوانان با کسي صحبت کرده باشيد، به وضوح متوجه مي‌شويد که بسياري از مردم که متعلق به نسل‌هاي گذشته هستند، معتقدند کودکان امروزي و نسل جديد خيلي زود وارد بلوغ مي‌شوند و اصطلاحات مختلفي هم براي اين کودکان به کار مي‌برند. به‌طوري که دلايل مختلفي مي‌تواند براي اين پديده وجود داشته باشد اما عمده دليل اين مساله برمبناي نوع تغذيه فست فودي و خوراکي‌هاي محرکي است که نوجوانان استفاده مي‌کنند.رشد بالا و سريع، چاقي و بلوغ جنسي زودرس از مواردي است که بر اثر بلوغ زودهنگام در کودکان زيادي به وجود مي‌آيد و آثار سويي مي‌تواند به همراه داشته باشد. اگر پاي صحبت‌هاي مادران و پدراني که دختران 7-8 ساله دارند بنشينيد، بسياري از آنها اعلام مي‌کنند که فرزندشان به بلوغ رسيده‌‌اند، برخي نگرانند که رشد قد فرزندشان متوقف شود و درآينده کوتاه قد بمانند و برخي ازعوارض داروها وآمپول‌هايي که براي توقف بلوغ تجويز شده مي‌ترسند. اما تعداد زيادي از خانواده‌ها از بيان بلوغ زودرس کودکان خود شرم دارند وهمين خجالت کشيدن باعث مي‌شود که موضوع به اين مهمي را ناديده گرفته و پنهان کنند. براي پاسخ به سئوال‌ها، در مورد بلوغ زودرس و تجويز داروهايي مانند ديفرلين با «دکتر محمدرضا سرافراز» متخصص غدد و بيماري‌هاي داخلي، گفت‌وگويي انجام داديم که در ادامه مي‌خوانيد.
بلوغ زودرس چيست و معمولا درچه سني اتفاق مي‌افتد؟
بلوغ زودرس به اتفاقي گفته مي‌شود که يک دختر يا پسر قبل از اينکه به سن متعارف برسند، علائم بلوغ در او ظاهر شود. معمولا بلوغ درسن 9 تا 12 سالگي در دختران و پسران اتفاق مي‌افتد. بلوغ در دختران کمي زودتر از پسران ظاهر مي‌شود. در برخي ازموارد خانواده از بلوغ زودرس فرزندان خود نگران مي‌شوند وبه پزشک مراجعه مي‌کنند. بعضي از خانواده‌ها اعلام مي‌کنند که در يک بازه زماني قد دخترمان خيلي سريع رشد کرده، اما قد پسرمان که از او به‌لحاظ سني بزرگتر است، کوتاه مانده. ما به اين خانواده‌ها اطمينان مي‌دهيم که در يکي دو سال آينده اين روند کاملا برعکس مي‌شود و پسرتان سريع‌تر رشد مي‌کند. اما به‌طور کلي در بسياري ازمواقع که صحبت از بلوغ زودرس مي‌شود در اصل بلوغ طبيعي است و نمي‌توان آن را بلوغ زودرس ناميد. سن بلوغ در دخترها زود شروع شده و زود هم متوقف مي‌شود. اما بلوغ در پسران دير شروع مي‌شود و ادامه دار است. در بسياري از موارد نگراني خانواده‌ها درمورد بلوغ زودرس بي‌مورد است. معمولا دختران در 9 تا 12 سالگي به بلوغ مي‌رسند. برخي از مادران به مطب مراجعه کرده و مي‌گويند که دخترم 9 يا 10 ساله است و دچار بلوغ زودرس شده در حالي‌که اين بلوغ زودرس نيست و کاملا طبيعي ست.
اگر سن بلوغ دختران زير 8 سالگي اتفاق بيفتد چه بايد کرد؟
اگر دختري زير 8 سالگي دچار بلوغ زودرس شود، بايد دنبال دلايل آن بگرديم اما از 9 سالگي به بعد طبيعي است.
چرا در گذشته پديده بلوغ زودرس کمتر ديده مي‌شد؟
خير، اين تصوري است که بسياري دارند ولي اشتباه است. به اعتقاد من در قديم بلوغ زودتر اتفاق مي‌افتاد. دختران در 9 سالگي و حتي کمتر به بلوغ مي‌رسيدند و يکي دو سال بعد ازدواج مي‌کردند. متاسفانه درحال حاضردختران سال‌ها پس از بلوغ نير ازدواج نمي‌کنند به همين دليل است که سن ازدواج بالا رفته و دختران بالاي 25 سالگي ازدواج مي‌کنند. عوامل زيادي در بلوغ زودرس وجود دارد. يکي از دلايلي که دختران زير 9 سالگي به بلوغ مي‌رسند عوامل ژنتيکي و هورموني است. به اين معني که ممکن است بعضي از هورمون‌هاي دختران دچار مشکل شده باشد که نياز به درمان تخصصي دارد. از ديگر عوامل مي‌توان به شرايط محيطي و تغذيه‌اي اشاره کرد. معمولا درخانواده‌هاي شلوغ که تعداد فرزندان زياد است بلوغ زودتر اتفاق مي‌افتد. يعني اگرخانواده‌اي 6 فرزند يا بيشتر داشته باشند، با فاميل وهمسايه‌ها هم رفت و آمد داشته باشند، فرزندان در محيط شلوغي زندگي مي‌کنند و بلوغ دختران و پسران زودتر نمايان مي‌شود. يکي ديگر از دلايل بلوغ زودرس عوامل محيطي است به اين معني که دختران و پسراني که در مناظق گرمسيري زندگي مي‌کنند زودتر از افرادي که در مناطق کوهستاني و سردسير زندگي مي کنند به بلوغ مي‌رسند. به عنوان مثال دختران و پسران درسيستان بلوچستان و خوزستان و هرمزگان معمولا زودتر و در مناطق سردسير مانند آذربايجان غربي و شرقي و کردستان ديرتر به بلوغ مي‌رسند. از ديگرعوامل مهم در بلوغ زودرس، دسترسي کودکان به اينترنت و ديدن فيلم‌هاي نامناسب است و متاسفانه در اين دوران بسيار زياد شده است. البته تغذيه هم در بلوغ زودرس هم موثر است واستفاده از ميوه‌ها و گوشت‌هايي که هورمون دارند بي‌تاثير نيست.
اما درمان اين پديده چيست ؟
در درجه اول بهتر است عوامل محيطي را تغييردهيم و برطرف کنيم.البته اگرخانواده‌ها به هردليلي بخواهند بلوغ فرزندان خود را متوقف کنند داروهاي زيادي وجود دارد که وقتي تزريق مي‌شود تخمدان‌ها را در دختران در حالت خواب فرو مي‌برد و بلوغ به تعويق‌مي‌افتد.
يکي ازاين داروها آمپول «ديفرلين» است که در صورت به نتيجه رسيدن خانواده و پزشک براي متوقف کردن بلوغ زودرس دختران و پسران استفاده مي‌شود. البته هر دارويي يک کفه سود و يک کفه ضرر دارد و اگر داريي تجويز مي‌شود بايد سودش از ميزان زيان بيشتر باشد.
نگراني خانواده‌ها
«مريم» مادري 32 ساله است وعلائم بلوغ زودرس در دختر8 ساله اش ديده مي‌شود. او مي‌گويد: «دکتر براي دخترم يک دوره آمپول ديفرلين» نوشته که هر 28 روز يکبار بايد تزريق شود اما هنوز نتوانسته‌ام اين دارو را پيدا کنم. داروخانه آمپول مشابهي داده که ترديد دارم استفاده کنم.
چه اتفاقي افتاده که اين روزها پسران در 9 سالگي به بلوغ مي‌رسند؟
«سميرا» مادر ديگر هم مي‌گويد: «پسر من 10ساله است و از 6 ماه پيش موي زيادي روي صورت و بدنش روييده و نگرانم کرده است. در گذشته پسران در 17-18 سالگي موي صورتشان در مي‌آمد و صدايشان دورگه مي‌شد و نمي‌دانم چه اتفاقي افتاده که اين روزها پسران در 9سالگي به بلوغ مي‌رسند؟»
«زهرا» يکي ديگر از مادراني است که پسر 11 ساله اس به بلوغ رسيده است. او مي‌گويد: بر اساس آزمايش‌هايي که انجام داديم پزشک تشخيص داد بلوغ پسرم شروع شده و براي يک سال ديفرلين تجويز کرده است. تا امروز 2 نوبت تزريق شده اما در داروخانه‌ها موجود نيست. مي‌گويند از داروهاي ناياب است و مشابه ايراني را پيشنهاد مي‌دهند اما نمي‌دانم آيا داروي ايراني همان تاثير ديفرلين را دارد يا نه ؟
سن استخواني دخترم از سن واقعي او بيشتر است!
يکي از راه‌هايي که پزشکان سن بلوغ دختران و پسران را تشخيص مي‌دهند گرفتن عکس ازمچ دست است. «مينا» مادري است که به تازگي عکس دست دخترش را گرفته است. مي‌گويد: «دخترم 10 سال و 8 ماهه است وعلائم بلوغ دارد اما دکتر پس ازعکس گرفتن از مچ دستش گفت سن استخواني او 13 سال و 9 ماه است و بايد يک دوره 3 ماهه و هر 28 روز يکبار ماه آمپول ديفرلين تزريق کند.» او نگران است که قد دخترش به دليل چاقي کوتاه بماند، مي گويد: «دکتر گفته هر چه دختران چاقتر باشند احتمال بلوغ زودرس آنها بيشتر مي‌شود.»
نگراني و سوالات بي‌جواب خانواده‌ها
به اعتقاد بيشتر پزشکان اگر علائم بلوغ در دختران 8 ساله بروز کرد جاي نگراني نيست و نيازي هم به تزريق و مصرف دارو نيست. در پسران نيز اگر علائم بلوغ پس از 9 سالگي ديده شود، مشکلي پيش نخواهد آمد. اما اگردر سنين 7 يا 8 سالگي علائم بلوغ مشاهده شد بايد با پزشک مشورت کرده و از آمپول ديفرلين استفاده شود. معمولا در دختران براي جلوگيري از بلوغ زودرس آمپول ديفرلين تزريق مي‌کنند تا زمان بلوغ به تاخير بيافتد و مراحل رشد قدي کودک طي شود. آمپول ديفرلين باعث مي‌شود که هورمون‌هاي جنسي مهار شوند تا زمان بلوغ را به سن واقعي آن نزديک کنند. اين آمپول روي تخمدان دختران و بيضه پسران تاثير مي‌گذارد تا روند بلوغ ديرتر شروع شود. هنوز به مادراني فکرمي‌کنم که علاوه بر نگراني ده‌ها سوال در ذهنشان نقش بسته است : اين آمپول‌ها باعث نازايي دختران مي‌شود؟ آيا مانع رشد فيزيکي فرزندشان نمي‌شود؟ آمپول ديفرلين به سختي پيدا مي‌شود و مشابه ايراني‌اش را توصيه مي‌کنند آيا آمپول‌هاي هندي و ايراني همان تاثير آمپول‌هاي فرانسوي را دارد؟
زهره حاجیان
سایر اخبار این روزنامه
یافته‌های نگران‌کننده دیوان محاسبات از گزارش تفریغ دوماهه بودجه ۱۴۰۱
«تنبيه مردم را به خاطر راي دادن به من مصلحت کشور نمي‌دانستم»
خشم عمومی از اظهارات یک آتش بیار
نقدي بر پيش‌نويس قانون تشکل‌‌هاي اجتماعي
تهمت‌هاي ناروا به جامعه فوتبال
پاسداشت آزادي بيان حتي براي حسن عباسي
نقش تغذيه در بلوغ زودرس
اراده‌اي براي احياي برجام وجود ندارد
هياهوي بسيار براي هيچ!
یک کلاغ و چهل کلاغ من و تو
آرامش لاکچری های تهران
بلوغ زودرس؛توهم یا مشکلی ژنتیکی
مخبر: دولت با تمام توان پشتیبان تیم ملی فوتبال است
بغداد آماده میزبانی از نشست وزیران امورخارجه ایران و عربستان
