از برترین دانشگاه ها پیشنهاد همکاری دارم اما در ایران می مانم

 هفته‌ای که گذشت با خبرهای خوبی از نوجوانان کشورمان همراه بود. دانش‌آموزان ایرانی با چهار مدال طلا رتبه نخست المپیاد جهانی زیست‌شناسی را کسب کردند، بچه‌های رشته شیمی موفق به کسب دو مدال طلا و دو نقره شدند و در ریاضی و فیزیک هم چند رتبه برتر جهانی در المپیادهای علمی داشتیم. ماجرا وقتی برای‌مان شیرین‌تر شد که متوجه شدیم یک نوجوان مشهدی هم بین طلایی‌های رشته شیمی است. «محمدحسین برکاتی» نوجوان 18‌‌ساله‌ای است که در رقابت با نخبه‌های شیمی 84 کشور در المپیاد جهانی ۲۰۲۲ به میزبانی چین، مقام اول را کسب کرد و در اولین روزهای  برگشت از این مسابقات مجازی که در تهران برگزار شد، در گپی کوتاه با ما از انگیزه‌اش برای شرکت در المپیاد، تنفر بعضی بچه‌ها از درس شیمی، اهدافش و... می‌گوید.

    المپیاد شیمی را انتخاب کردم چون ریاضی را دوست داشتم!
محمدحسین که در المپیاد امسال طلایی شد، قبلا مدال طلای کشوری و نقره جهانی المپیاد شیمی را کسب کرده‌است. او درباره علاقه‌اش به شیمی می‌گوید: «از دوره ابتدایی علاقه زیادی به ریاضی داشتم و تصمیم گرفتم در دبیرستان وارد المپیاد بشوم. با توجه به این‌که از همان سال‌های اول انتخاب رشته، هدفم این بود که در رشته دندان‌پزشکی قبول بشوم، رشته تجربی را انتخاب کردم. برای قبولی در دندان‌پزشکی به‌جز کنکور می‌توانید در المپیاد زیست یا شیمی شرکت کنید. من هم شیمی را انتخاب کردم چون مسائل ریاضی در آن دخیل است و احساس می‌کردم که در رشته شیمی بیشتر موفق می‌شوم. جایزه المپیادهای جهانی یک مدال و تقدیرنامه است و بیشتر انگیزه‌مان همان امتیازهایی است که برای انتخاب رشته و ورود به دانشگاه به ما داده می‌شود. من به‌خاطر مدال‌های المپیادی در مسابقات کشوری دو سال پیش، از کنکور معاف شده‌ام و برای ورود به همه دانشگاه‌های کشور در رشته‌های ریاضی و علوم تجربی حق انتخاب دارم.»


   درکنار درس خواندن، تفریح هم می‌کنیم
زندگی یک پسر18 ساله که مدال‌های المپیادهای جهانی گرفته، چه شکلی است؟ محمدحسین می‌گوید: «همه فکر می‌کنند کسی که مدال جهانی گرفته، هیچ تفریحی نداشته و فقط درس خوانده‌است. المپیادها به چند مرحله شهری، استانی، کشوری و جهانی تقسیم می‌شوند. در مرحله کشوری رنگ مدال‌ خیلی اهمیت دارد و سهمیه‌های کنکور براساس آن تعیین می‌شود. طبیعتا بچه‌ها هم با تمام توان‌شان تلاش می‌کنند و میزان مطالعه بعضی‌ها حتی بیشتر از رتبه های برتر کنکور است. من هم در مرحله استانی و کشوری خیلی درس خواندم و زیر فشار بودم. چندماه نزدیک به المپیاد، تقریبا روزی 12-11 ساعت درس می‌خواندم ولی در دو المپیاد جهانی دیگر به فکر سهمیه دانشگاه نبودم و فقط برای لذت شخصی روزی 5-4 ساعت مطالعه می‌کردم. در یک‌سال‌ونیم اخیر که حجم درس‌هایم کمتر شده‌است، زمان زیادی را بازی می‌کنم تا آن مدت چندماهه و فشار مطالعه را جبران کنم. در این مدت به مدارس مختلفی رفتم و برای المپیادی‌های کوچک‌تر از خودم تدریس کردم.»
  کتاب شیمی مدرسه، واقعی نیست!
چرا خیلی از بچه‌ها به درس شیمی علاقه‌مند نیستند؟ محمدحسین می‌گوید:
 «به‌عقیده من کتاب شیمی که در مدرسه‌ها تدریس می‌شود، به شیمی واقعی ارتباطی ندارد؛ مثلا به‌جای این‌که درباره خواص مواد و... صحبت کند از خواص پاک‌کنندگی صابون‌ها نوشته‌است. در مدرسه می‌خواهند شیمی را کاربردی نشان بدهند اما به‌نظرم کاربردهای شیمی بسیار زیادتر است؛  مثلا ما در المپیادها به سوالاتی درباره تشخیص کرونا و بیماری‌ها و... پاسخ می‌دادیم اما در شیمی مدرسه درباره ساخت سفال، صابون و... می‌خوانیم. محتوای کتاب درسی باعث شده شیمی واقعی تدریس نشود و خیلی‌ها از این درس خوش‌شان نیاید. به‌علاوه موارد آموزش رسمی مربوط به چندین سال پیش است و برای دانش‌آموز امروز مناسب نیست.»
   چند پیشنهاد همکاری از
 دانشگاه های خارجی داشتم اما...

این پسر نخبه می‌گوید: «چند پیشنهاد همکاری از سوی دانشگاه‌های برتر جهان داشتم اما فعلا تصمیم ندارم مهاجرت کنم. خیلی از دوستان من که در المپیاد قهرمان شده‌اند، می‌خواهند از کشور بروند و در دانشگاه‌های بزرگ جهان درس بخوانند اما من می‌خواهم حداقل تا 7سال آینده که مدرک تحصیلی بعدی‌ام را می‌گیرم در کشور خودم بمانم. دوست دارم شرایط کشورمان درحدی خوب بشود که آن زمان همه المپیادی‌ها و نخبه‌های ما برگردند، نه این‌که خودم هم از کشور بروم. شاید جالب باشد بدانید مقالاتی که برای المپیادهای جهانی می‌خواندم در سطح مقطع دکترای رشته‌های شیمی بود که حتی ترجمه هم نشده بود و مجبور بودم آن‌ها را ترجمه کنم.»