تابستان داغ دیپلماسی اقتصادی

گروه اقتصادی: توسعه دیپلماسی اقتصادی با همسایگان و رابطه متوازن با کشورهای مختلف دنیا از اولویت‌های اصلی دولت سیزدهم محسوب می‌شود و از ابتدای شکل‌گیری دولت نیز سفرهای مختلفی از سوی اعضای مختلف کابینه به این کشورها انجام شده یا ایران میزبان برخی روسای‌جمهور یا وزرای کشورهای همسایه برای تقویت دیپلماسی اقتصادی بوده است. یکی از مسیرهای خنثی‌سازی تحریم‌ها، توسعه تجارت با کشورهای منطقه به عنوان بازاری بزرگ از محصولات و خدمات گوناگون است. در این گزارش مختصرا محورها و خروجی سفرهای مقامات کشورها به تهران در بالاترین سطوح در 60 روز اخیر را مورد بررسی قرار می‌دهیم.  *** پیگیری توافقات و گسترش روابط تجاری تهران- دوحه شیخ تمیم بن حمد آل‌ثانی،‌ امیر قطر اواخر اردیبهشت در راس یک هیات بلندپایه سیاسی-اقتصادی به دعوت رسمی حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدابراهیم رئیسی به تهران سفر کرد.  ایران و قطر ۲ کشور با ذخایر قابل توجه انرژی در منطقه‌اند و در سازمان‌های بین‌المللی مربوط حضور دارند. در این میان رایزنی و تلاش برای توسعه همکاری‌ها و هماهنگی‌ها درباره بازار انرژی طبیعتا نیازمند طرح آن در گفت‌وگوهای مقامات ۲ کشور است.  در جریان سفر رئیس‌جمهور کشورمان به دوحه در سال گذشته ۱۴ سند همکاری امضا شد که پیگیری آخرین وضعیت آن اسناد در کنار برخی موضوعات دیگر، در سفر امیر قطر به تهران در دستور کار قرار گرفت.  همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر بویژه در حوزه انرژی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، چرا که ۲ کشور در خلیج‌فارس حوزه‌های مشترک نفتی و گازی دارند و تقویت مناسبات در این حوزه، به ارتقای جایگاه ۲ کشور در بازار انرژی جهان منجر می‌شود.  *** گسترش روابط تجاری تهران- عشق‌آباد ایران و ترکمنستان از ظرفیت‌های مناسبی هم برای گسترش روابط تجاری و هم توسعه سرمایه‌گذاری‌های مشترک اقتصادی برخوردارند. نفت، گاز، پنبه، پارچه‌های نخی، پوست و قالی از مهم‌ترین اقلام صادراتی ترکمنستان است. ترکمنستان از نظر معادن، ذخایر سرشاری از نفت و گاز و همچنین نمک طبیعی دارد. در حوزه کشاورزی در تولید پنبه و در بخش دامپروری در تولید پوست، کرم ابریشم و پرورش اسب، پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای داشته است. ترکمنستان جزو معدود کشور‌های نفت‌خیز است که فرآورده‌های نفتی نیز صادر می‌کند و با فرآوری محصول پنبه با اتکا به نیروی کار داخلی، صنعت نساجی پیشرفته‌ای دارد که از بازار فروش بالایی هم در سطح جهان برخوردار است. از لحاظ جغرافیایی اما ترکمنستان در رده کشور‌های محاط در خشکی است و این موضوع اهمیت روابط با کشور‌های همسایه را برای تامین اهداف صادراتی این کشور دوچندان می‌کند. ایران و ترکمنستان همسایه‌هایی هستند که علاوه بر اشتراکات تاریخی و فرهنگی و به عبارت بهتر خویشاوندی مردم ۲ کشور، از ظرفیت‌های مناسبی برای همپوشانی مراودات تجاری نیز برخوردارند.  در امتداد مسیر تازه دیپلماسی سیاسی و اقتصادی کشورمان در اواخر خرداد رئیس‌جمهور ترکمنستان به ایران سفر کرد. پیگیری اجرای توافقات سفر رئیس‌جمهور کشورمان به ترکمنستان از جمله قرارداد استراتژیک سوآپ گازی، رایزنی درباره زمینه‌های جدید همکاری ۲ کشور و توسعه مراودات تجاری از جمله موضوعات این سفر خواهد بود. حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی ابتدای آذر پارسال برای شرکت در اجلاس اکو به ترکمنستان رفت که در این سفر مذاکرات موفقیت‌آمیزی با همتای ترکمنستانی خود داشت. این مذاکرات دستاوردهای قابل توجهی از جمله قرارداد مهم گازی با ترکمنستان و رفع نگرانی از قطع گاز کشور در زمستان داشت. تجارت ایران با کشور ترکمنستان در طول دولت سیزدهم به شکل قابل توجهی تقویت شده به طوری که تجارت غیرنفتی ایران با ترکمنستان از اول شهریور 1400 تا پایان اردیبهشت امسال در مقایسه با دوره زمانی مشابه در دولت دوازدهم با رشد 79.4 ‌درصدی در ارزش کالاهای مبادله شده همراه بوده است.  *** اتحاد نفتی علیه تحریم ایران و ونزوئلا اواخر خرداد نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا به دعوت رئیس‌جمهور کشورمان در صدر هیأتی بلندپایه وارد تهران شد تا ضمن دیدار با حجت‌الاسلام سیدابراهیم رئیسی و مقامات ایران، قراردادهای همکاری امضا کند.  در این سفر وزرای خارجه ایران و ونزوئلا در حضور رؤسای‌جمهور ۲ کشور سند جامع همکاری‌ راهبردی ۲۰ ساله را امضا کردند. رئیسی روابط با ونزوئلا را در حوزه‌های مختلف راهبردی توصیف کرد و با بیان اینکه تهران و کاراکاس ظرفیت‌ها و زمینه‌های خوبی برای ارتقای سطح روابط با یکدیگر دارند، خاطرنشان کرد: امروز ۲ کشور همکاری‌های سازنده‌ای در حوزه انرژی، ساخت نیروگاه‌های حرارتی، تعمیر و اورهال پالایشگاه‌های ونزوئلا، صادرات خدمات فنی و مهندسی، عرصه‌های اقتصادی و کشاورزی دارند. همزمان با این سفر آیین تحویل دومین کشتی نفتکش آفراماکس ساخت شرکت صنعتی دریایی ایران (صدرا) نیز با حضور رئیسی و مادورو، رؤسای‌جمهور ایران و ونزوئلا برگزار شد. رؤسای‌جمهور ۲ کشور به صورت ویدئوکنفرانس با عرشه این کشتی در خلیج‌فارس ارتباط برقرار کرده و در جریان مراحل ساخت و فعالیت این نفتکش اقیانوس‌پیما قرار گرفتند. اسناد تحویل نفتکش آفراماکس نیز در این جلسه میان مدیران شرکت صدرا و طرف ونزوئلایی به امضا رسید.  نیکلاس مادورو در بخشی از نشست مطبوعاتی خود با رئیسی گفت: معتقدم آینده دوستی ایران و ونزوئلا بسیار مسرت‌بخش و غیرقابل خدشه خواهد بود. همه شاهد خواهیم بود ما چگونه در مقابل مشکلات مقاومت خواهیم کرد و به پیشرفت می‌رسیم. همه شاهد خواهند بود که جهان جدید چگونه شکل خواهد گرفت؛ جوانان ونزوئلایی و ایرانی باید بدانند دنیای آینده، دنیای تساوی و حامل عدل است و همه باید با ایستادگی در برابر امپریالیسم و در کنار هم این آینده را بسازیم. *** موضوعات مشترک مذاکره رئیسی- پوتین  ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه اواخر تیر وارد تهران شد. مقالات دوجانبه با رئیسی و شرکت در نشست سران کشورهای روند آستانه با موضوع منطقه و سوریه از جمله برنامه‌های پوتین بود.  این نخستین سفر پوتین به ایران در دوران دولت سیزدهم بود؛ البته پیش از این رئیسی یک‌بار در مسکو و یک‌بار نیز در حاشیه نشست سران کشورهای حاشیه خزر با همتای روس خود ملاقات کرده است.  رئیسی در دیدار اخیر خود با پوتین گفته بود «تبادلات مالی ۲ کشور باید در چارچوبی مستقل از سیستم تبادلات مالی غربی گسترش یابد تا هیچ کشوری نتواند بر آن اعمال نفوذ و فشار کند». پوتین هم با استقبال از پیشنهاد ایران برای گسترش همکاری‌ها در حوزه‌های انرژی و سوآپ اذعان کرد: «در ماه‌های اخیر حجم مبادلات تجاری و روابط اقتصادی ۲ کشور افزایش خوبی داشته که این مسیر باید ادامه یابد». سفر پوتین به تهران دومین سفر خارجی رئیس‌جمهور روسیه بعد از آغاز جنگ اوکراین بود. دولت سیزدهم که از ابتدای فعالیت، گسترش تعاملات با روسیه و چین را به عنوان بخشی از سیاست خارجی خود مدنظر قرار داده بود، با تحریم‌های غرب علیه روسیه فضا را برای گسترش همکاری میان تهران و روسیه مساعدتر دید. همکاری‌های تجاری و آغاز جدی فعالیت‌های ترانزیتی که با فعال شدن کریدور شمال - جنوب عینیت پیدا کرده، نشان‌دهنده نقشه راه گسترش همکاری‌های 2 کشور در آینده نزدیک است.  «دیمیتری پسکوف» سخنگوی کاخ کرملین در گفت‌وگویی درباره سفر رئیس‌جمهور روسیه به ایران گفت: ۲ کشور توانایی بالایی برای همکاری در راستای کاهش اثرات تحریم‌های تحمیلی علیه خود دارند. وی افزود: امیدواریم بزودی توافقات مهمی با ایران در حوزه همکاری استراتژیک فراگیر امضا کنیم. طرحی را در این باره به تهران ارائه کرده‌ایم و ایران و روسیه معامله با دلار را به مرور زمان کنار خواهند گذاشت. سخنگوی کاخ کرملین با بیان اینکه روسیه و ایران زمینه همکاری برای کاهش پیامدهای تحریم‌ها را دارند، گفت: ایران بیش از یک دهه است تحت تحریم بوده و به ‌رغم محدودیت‌ها با تحریم‌ها سازگار شده و دست به توسعه و بهبود رفاه مردم خود ‌زده است. روسیه نیز به تحریم‌ها عادت کرده است. اکنون فکر می‌کنم ما فرصتی برای انجام همکاری‌های دوجانبه داریم که به ما امکان می‌دهد آسیب‌های ناشی از این تحریم‌ها را کاهش دهیم. پسکوف با بیان اینکه تنها در ۴ ماه نخست امسال حجم مبادلات تجاری ۳۱ درصد افزایش یافته است، این روند را مثبت ارزیابی کرد. «یوری اوشاکوف» معاون رئیس‌جمهور روسیه نیز در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت روسیه برای ارتقای سطح روابط خود با ایران به شراکت استراتژیک، برنامه‌ریزی می‌کند.  *** هدف‌گذاری روابط تجاری30 میلیارد دلاری ایران و ترکیه همزمان با سفر پوتین، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه هم به دعوت رسمی حجت‌الاسلام سیدابراهیم رئیسی در رأس هیاتی بلندپایه از مقامات سیاسی و اقتصادی کشورش برای شرکت در نشست آستانه در تهران حضور یافت. رئیس‌جمهور در نشست خبری با اردوغان گفت: روابط تجاری ایران و ترکیه کافی نیست و باید از ظرفیت‌های موجود ۲ کشور استفاده کرد.  رئیسی تصریح کرد: تأسیس شهرک‌های صنعتی مشترک میان ۲ کشور از تصمیماتی است که در این مذاکرات گرفته شد. همچنین تأسیس پارک‌های علم و فناوری که بتواند با بخش‌های مختلف فعال و شرکت‌های دانش‌بنیان فعالیت کند، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.  وی ادامه داد: تمدید قرارداد انتقال گاز ۲۵ ساله که در گذشته مطرح بود، مورد تاکید قرار گرفت که تمدید شود و انتقال گاز شکل وسیع‌تری به خود بگیرد. رئیس‌جمهور بیان داشت: توسعه سرمایه‌گذاری میان ۲ کشور از نکات مورد تاکید در این نشست بود و فعالیت شرکت‌های فعال در ترکیه و ایران می‌تواند به صورت مشترک در هر ۲ کشور ادامه پیدا کند تا در جهت توسعه سرمایه‌گذاری و توسعه روابط ۲ کشور قدم برداریم.  رجب طیب اردوغان نیز در این نشست خبری بیان کرد: اندکی قبل با برادر عزیزم آقای رئیسی نشست دوجانبه داشتیم و بعد هفتمین نشست شورای عالی همکاری ایران و ترکیه را با موفقیت برگزار کردیم.  رئیس‌جمهور ترکیه گفت: ضمنا هدف رسیدن به حجم تجارت ۳۰ میلیارد دلاری را تعیین کردیم. متأسفانه به‌دلیل پاندمی کرونا این حجم تجارت به شکل معناداری کاهش پیدا کرده و الان به حجم تجارت ۷ میلیارد دلار رسیده‌ایم. باور دارم این حجم با عزم ۲ کشور می‌تواند به ۳۰ میلیارد دلار برسد.  مقامات ایران و ترکیه در حضور رؤسای‌جمهور 2 کشور ۸ سند و یادداشت‌تفاهم همکاری در موضوعات متنوع سیاسی، اقتصادی، ورزشی و فرهنگی امضا کردند. طرح جامع همکاری بلندمدت میان ایران و ترکیه، موافقتنامه در زمینه‌های توسعه تامین اجتماعی و ورزش، حمایت از بنگاه‌های کوچک اقتصادی، همکاری‌های رادیو و تلویزیونی و همکاری میان سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران و دفتر سرمایه‌گذاری ریاست‌جمهوری ترکیه از اسناد و‌تفاهمنامه‌هایی بود که به امضای مسؤولان ۲ کشور رسید. ***  امضای 17 سند همکاری میان ایران و تاجیکستان اوایل خرداد سال جاری در پی سفر امامعلی رحمان، رئیس‌جمهور تاجیکستان به ایران، مقامات ارشد ۲ کشور ۱۷ سند همکاری در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، تجاری، حمل‌ونقل، سرمایه‌گذاری، تکنولوژی‌های نو، محیط‌زیست، ورزش، انرژی، قضایی، آموزشی و تحقیقاتی و گردشگری به امضا رساندند. این اسناد توسط وزرای امور خارجه، صنعت، معدن و تجارت، نفت، راه‌و‌‌شهرسازی، نیرو، امور اقتصادی و دارایی، میراث فرهنگی و گردشگری، دادگستری، ورزش و جوانان و تعاون، کار و رفاه اجتماعی و رؤسای سازمان بورس و اوراق بهادار و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کشورمان و همتایان تاجیک آنها به امضا رسید. همچنین در نشست مشترک هیات‌های عالی‌رتبه جمهوری اسلامی ایران و تاجیکستان که با حضور رؤسای‌جمهور ۲ کشور برگزار شد، ۲ طرف خبر از تعمیق روابط دادند. رئیس‌جمهور اعلام کرد: محدودیتی برای گسترش روابط با تاجیکستان قائل نیست و ایران و تاجیکستان ظرفیت‌های خوبی برای ارتقای سطح همکاری‌ها در عرصه‌های مختلف تجاری، انرژی، گردشگری، پزشکی و داروسازی، سرمایه‌گذاری، آب و منابع طبیعی و خدمات فنی و مهندسی با یکدیگر دارند و نقشه راه تعاملات 2 کشور می‌تواند پشتوانه خوبی برای عملیاتی کردن اراده طرفین در راستای توسعه هر چه بیشتر روابط باشد. امامعلی رحمان، رئیس‌جمهور تاجیکستان نیز در این نشست، روابط تهران و دوشنبه را عمیق و دوستانه توصیف کرد و گفت: پس از سفر آقای رئیسی به دوشنبه و همچنین ارتقای عضویت ایران در سازمان شانگهای، گام‌های موثری برای توسعه روابط ۲ کشور برداشته شده و حجم تعاملات تجاری - اقتصادی ۲ کشور به چند برابر سطح گذشته ارتقا یافته است. این سطح از افزایش در حجم تبادلات و تعاملات ۲ کشور امری لازم بوده اما با توجه به کیفیت روابط سیاسی و ظرفیت‌های موجود در ۲ کشور کافی نیست. رؤسای‌جمهور ۲ کشور ایران و تاجیکستان در این دیدار بر لزوم تداوم دیدارها و رایزنی‌های مقامات ۲ کشور برای تسریع در اجرایی شدن تفاهمات و توافقات میان ۲ طرف تاکید کردند. *** حرکت نخستین قطار کانتینری قزاقستان- ایران- ترکیه اواخر خرداد رئیس‌جمهور قزاقستان در صدر هیات بلندپایه سیاسی و اقتصادی وارد تهران شد. تقریبا همزمان با این سفر بود که قطار کانتینری- ترانزیتی قزاقستان- ایران- ترکیه وارد ایستگاه راه‌آهن تهران شد تا نشانه‌های جهش روابط ترانزیتی ایران با کشورهای آسیای مرکزی بیش از پیش نمایان شود.   پس از دیدار و گفت‌وگوی حجت‌الاسلام سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران با «قاسم ژومارت توکایف» رئیس‌جمهور قزاقستان، جمعی از وزرا و معاونان رئیس‌جمهور به همراه اعضای هیات عالی‌رتبه سیاسی و اقتصادی همراه رئیس‌جمهور قزاقستان، در نشستی مشترک به ریاست رؤسای‌جمهور ۲ کشور، به بحث و تبادل نظر درباره راهکارهای گسترش همکاری‌ها و تعاملات دوجانبه در زمینه‌های سیاسی،‌ اقتصادی،‌ انرژی، کشاورزی، ترانزیت کالا و ارتباطات رسانه‌ای پرداختند. «یادداشت‌تفاهم میان مرکز مطالعات سیاسی وزارت امور خارجه و موسسه تحقیقات سیاست خارجی وزارت خارجه قزاقستان»، «برنامه مبادلات فرهنگی بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران و وزارت فرهنگ و ورزش قزاقستان»، «یادداشت‌تفاهم همکاری در زمینه مطالعات تحلیلی و تبادل تجربه میان وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت تجارت و همگرایی قزاقستان»، «یادداشت‌تفاهم همکاری درباره افزایش تجارت دوجانبه، میان وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت تجارت و همگرایی قزاقستان»، «یادداشت‌تفاهم همکاری بین وزارت جهاد کشاورزی ایران و وزارت کشاورزی قزاقستان در زمینه کشاورزی»، «یادداشت‌تفاهم همکاری بین وزارت جهاد کشاورزی ایران و وزارت کشاورزی و وزارت صنعت و توسعه زیرساخت قزاقستان در زمینه تجارت و ترانزیت محصولات کشاورزی»، «یادداشت‌تفاهم همکاری بین سازمان صدا‌وسیمای ایران و آژانس دولتی خبر قزاقستان»، «یادداشت‌تفاهم همکاری شرکت ملی نفت ایران با شرکت مونای گاز قزاقستان» و «یادداشت تفاهم همکاری میان راه‌آهن ایران و شرکت سهامی راه‌آهن ملی قزاقستان» 9 سندی بود که در حضور سران ایران و قزاقستان به امضای وزرا،‌ استانداران و مسؤولان مربوط ۲ کشور رسید.  ****** تأثیر خط‌آهن رشت- آستارا و رشت- کاسپین بر حمل‌ونقل ترکیبی میان ایران و روسیه تأمین مالی کریدور شمال- جنوب با تهاتر نفت عضو هیأت‌مدیره شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌و‌نقل کشور گفت: برنامه‌ریزی تأمین منابع مالی راه‌آهن رشت- آستارا‌ ‌از ظرفیت‌های بودجه خصوصا تهاتر نفت انجام شده است که امیدواریم به نتیجه برسد تا کل 160 کیلومتر این خط ریلی کارگاه عمرانی شود. عباس خطیبی درباره آخرین وضعیت پروژه‌ راه‌آهن رشت - آستارا به عنوان بخشی از کریدور ریلی ترانزیتی شمال - جنوب که مقام معظم رهبری اخیرا در دیدار پوتین با ایشان مورد تأکید قرار دادند، اظهار داشت: تکمیل کریدورهای ریلی ترانزیتی از اولویت‌های مهم وزارت راه‌و‌شهرسازی است. اجرای پروژه‌‌های ریلی بر اساس اولویت در حال انجام است که در این راستا اولویت‌دارترین پروژه‌‌های ریلی شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌و‌نقل کشور، در گام اول 2 پروژه است. عضو هیأت‌مدیره شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌و‌نقل کشور تکمیل ‌راه‌آهن چابهار - زاهدان - مشهد که کریدور ریلی ترانزیتی شرق کشور محسوب می‌شود و مسیر ریلی قزوین- رشت- آستارا  و راه‌‌‌آهن قزوین- رشت- کاسپین‌ که حلقه مفقوده مرتبط‌کننده کریدور ریلی شمال- جنوب است را اولویت‌دارترین پروژه‌های ریلی کشور عنوان کرد.   * پیشرفت فیزیکی 70 درصدی راه‌‌آهن 35 کیلومتری رشت- آستارا وی درباره راه‌آهن رشت- آستارا اظهار داشت: در گذشته مسیر 185 کیلومتری ریلی قزوین تا رشت  تکمیل شد. بعد از آن مشغول فعالیت هستیم که رشت در یک شاخه از طریق ریل به بندر انزلی و کاسپین متصل شود. در حال حاضر راه‌آهن رشت- کاسپین ‌حدود 80 درصد در زیرسازی پیشرفت فیزیکی دارد و پیشرفت کل پروژه 70 درصد است. طول این مسیر ریلی 35 کیلومتر است.   * راه‌آهن رشت- آستارا کماکان در گام‌های آغازین اجرا عضو هیأت‌مدیره شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌و‌نقل کشور گفت: شاخه دیگر ریلی از رشت، مسیر راه‌آهن رشت- آستاراست که ‌بسیار با اهمیت و مهم است؛ پس از افتتاح راه‌آهن قزوین- رشت طی تفاهمنامه‌ای با قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا پروژه راه‌آهن رشت- آستارا آغاز شد. وی ادامه داد:‌ این پروژه هنوز پیشرفت فیزیکی قابل ملاحظه‌ای ندارد، دلیل آن این است که این پروژه 160 کیلومتر طول دارد و در اقلیمی واقع شده که از نظر تملک اراضی و تأمین مصالح و همچنین از نظر تأمین منابع مالی نیازمند برنامه‌ریزی خاص است تا پروژه به صورت یکپارچه کار شود. مسائل زیست‌محیطی پروژه، بسیار ویژه است که باید مورد توجه خاص باشد. خطیبی افزود: مواردی که ذکر شد ‌موجب شده است کار ما در 15 تا 16 کیلومتر مسیر آغاز شود اما هنوز در کل 160 کیلومتر مسیر نتوانسته‌ایم کارگاه‌ها را فعال کنیم‌.   * احداث راه‌‌آهن رشت- آستارا از محل بودجه و تهاتر نفت عضو هیأت‌مدیره شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌و‌نقل کشور درباره نحوه تأمین منابع مالی این پروژه به فارس گفت: امیدواریم با اخذ مجوزها از سازمان برنامه و بودجه کشور بتوانیم این پروژه را در راستای تفاهمنامه سال 97 به قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا واگذار کنیم. برنامه‌ریزی تأمین منابع مالی راه‌آهن رشت-آستارا‌ ‌از ظرفیت‌های بودجه و خصوصا تهاتر نفت انجام شده است که امیدوارم به نتیجه برسد و در صورت قطعی شدن کل 160 کیلومتر آن کارگاه عمرانی خواهد شد.   * راه‌آهن رشت- کاسپین؛ مسیر ترکیبی در کریدور شمال- جنوب وی درباره نحوه دوشاخه شدن خط‌‌آهن از رشت به سمت بندر کاسپین و آستارا اظهار داشت: از رشت تا کاسپین مصوبه هیأت دولت داشتیم که به جای انزلی، مسیر کاسپین را بسازیم؛ این یک خط ریلی جداگانه‌ است که عملا ظرفیت حمل‌و‌نقل ترکیبی را با استفاده از دریای خزر برای ما به وجود می‌آورد و عملا یک کریدور ریلی در خاک کشور داریم که به صورت شمال- ‌جنوب عمل می‌کند. خطیبی اضافه‌ کرد: بندر کاسپین می‌تواند به صورت حمل‌و‌نقل ترکیبی، بار را به روسیه و کشورهای حاشیه دریای خزر منتقل کند.   * نحوه اتصال راه‌آهن رشت- آستارا به روسیه وی اظهار کرد: شاخه دوم از رشت، مسیر ‌آستاراست که مسیر مجزای ریلی است و عملیات اجرایی آن هم همان‌گونه که اعلام شد در کیلومترهای اولیه آغاز شده است و تلاش می‌کنیم شرایط لازم فراهم شود تا همه این 160 کیلومتر مسیر ریلی فعال شود و بدین ترتیب این حلقه مفقوده کریدور ریلی شمال- جنوب که مزیت‌های بسیاری برای ایران و روسیه دارد، تکمیل شود. عضو هیأت‌مدیره شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌و‌نقل کشور در پاسخ به این سؤال که در ادامه، این خط ریلی به آستارای آذربایجان متصل می‌شود؟ گفت: بله! از طریق آستارای ایران و باراندازی که شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران طبق قراردادی که با طرف آذربایجانی داشته، ساخته است، این راه‌آهن از طریق این پایانه به آستارای آذربایجان متصل می‌شود و از آن طریق به روسیه متصل خواهیم شد.