۱۰ دستاورد دولت رئیسی بدون برجام و FATF

به گزارش مشرق، در دولت قبل مباحثی از جمله برجام و FATF به دفعات از سوی برخی دولتمردان و فعالان و رسانه‌های اصلاح‌طلب تکرار می‌شد. فصل مشترک این اظهارات و موضع‌گیری‌ها این بود که هیچ اقدام مثبتی در کشور رخ نخواهد داد، مگر اینکه برجام احیا شود و ایران به عضویت FATF درآید.
این ادعا در بزنگاه‌های حساس از جمله واکسیناسیون کرونا به صورت گسترده مطرح و به آن ضریب داده می‌شد، اما با روی کارآمدن دولت سیزدهم و تغییر ریل‌گذاری دولت در سیاست خارجی، سیاست داخلی و اقتصاد شاهد هستیم این ادعا روز‌به‌روز بیشتر بی‌اعتبار می‌شود. در سالگرد آغاز دوره ریاست جمهوری سیدابراهیم رئیسی به ۱۰دستاورد دولت رئیسی بدون برجام و FATF اشاره می‌کنیم:
۱: یکی از مهم‌ترین مصادیق اقدامات مثبت دولت سیزدهم بدون برجام و FATF، مربوط به واکسیناسیون سراسری کرونا و کارنامه مثبت دولت در این خصوص است. در دولت قبل رئیس‌جمهور گفته بود «واکسن کرونا سوهان قم نیست که فراوان باشد»!، «علی ربیعی» سخنگوی دولت روحانی نیز در اظهارنظری گفته بود: «نپیوستن ایران به FATF علت ناتوانی در خرید واکسن کروناست.» بنا بر گزارش‌های منتشر شده، تا ۱۵مرداد ۱۴۰۰- پایان دولت روحانی- حدود ۱۹میلیون دوز واکسن کرونا وارد کشور شده بود. با روی کارآمدن دولت سیزدهم تا پایان اسفند۱۴۰۰ مجموع واکسن‌های واردشده به کشور به حدود ۱۵۸میلیون دز رسید. به عبارتی طی هشت ماه تقریباً واردات واکسن کرونا به کشور هشت برابر افزایش یافت. در تابستان۱۴۰۰ میزان فوتی‌های روزانه کرونا به بیش از ۷۰۰نفر افزایش یافت، اما با اقدامات بسیار مهم دولت سیزدهم در این خصوص، آمار فوتی و مبتلایان به شدت کاهش یافت و چندین نوبت روز‌های بدون فوتی کرونا ثبت شد، این در حالی است که در این مدت نه برجام احیا شد و نه ایران به عضویت FATF درآمد.
۲: در دولت قبل برخی دولتمردان همصدا با فعالان و رسانه‌های اصلاح‌طلب تأکید داشتند تا مسئله FATF حل نشود، رویداد‌هایی از جمله پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگ‌های محقق نمی‌شود، اما در دولت سیزدهم و با تغییر ریل سیاست خارجی، ایران به عنوان عضو ناظر در سازمان همکاری اقتصادی شانگ‌های پذیرفته شد.


۳: روحانی، رئیس‌جمهور سابق- فروردین ۱۳۹۵- گفت: «اگر برجام نبود، قدم به قدم حتی یک بشکه نفت را هم نمی‌توانستیم صادر کنیم.» «محمدباقر نوبخت» معاون رئیس‌جمهور و رئیس‌سازمان برنامه و بودجه در دولت سابق نیز در اظهارنظری مشابه گفت: «شدیدترین مرحله تحریم، نفت در برابر غذا بود، اما الان در شرایطی هستیم که این بی‌انصاف‌ها و دژخیمان حتی برای غذا و دارو اجازه فروش یک قطره نفت را نمی‌دهند و اگر هم به فروش می‌رسد، امکان تبادل مالی ندارد.»
همچنین «بیژن زنگنه» وزیر نفت دولت روحانی در اظهار نظری گفته بود: «امروز، هیچ نفتی نمی‌توانیم بفروشیم، حتی اگر بفروشیم پولش را نمی‌توانیم بیاوریم.»
با این حال در دولت سیزدهم نه تنها فروش نفت افزایش یافت بلکه درآمد‌های حاصل از آن نیز دریافت شد. در روز‌های گذشته «سیداحسان خاندوزی» وزیر اقتصاد گفت: «در چهار ماه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، شاهد افزایش ۵۸۰درصدی وصول درآمد حاصل از صادرات نفت خام و میعانات بودیم.» «علی صالح آبادی» رئیس بانک مرکزی- اردیبهشت۱۴۰۱- گفت: «ما در زمینه فروش نفت به رقم‌های بسیار خوبی رسیده‌ایم و تمامی درآمد‌های فروش نفت را وصول می‌کنیم، بنابراین حتی اگر برجام هم نباشد، تأمین ارز کشور به نحو مناسبی انجام خواهد شد.» چندی پیش وال استریت ژورنال در گزارشی نوشت: «فروش نفت ایران به بالاترین میزان پس از تحریم‌های دولت ترامپ رسیده است.» گفتنی است تنها در هفت ماه ابتدایی دولت سیزدهم و تنها در حوزه نفت و انرژی بیش از ۵۵قرارداد و تفاهمنامه به ارزش ۳۳میلیارد دلار از جمله با شرکت‌های بزرگ خارجی به امضا رسید، این در حالی است که ارزش قرارداد توتال در دولت قبل که جریان اصلاح‌طلب از آن با عنوان «گلابی برجام» نام می‌برد، حدود ۴/۸ میلیارد دلار بوده است.
۴: افزایش صادرات غیرنفتی از دیگر دستاورد‌های دولت سیزدهم بدون برجام و بدون FATF است. در هفته‌های گذشته «محمدرضا پورابراهیمی» رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: «در دولت قبل و طی سال‌های ۹۲ تا ۹۹ شاهد کاهش ۷میلیارد دلاری صادرات غیرنفتی بوده‌ایم.»
در اوایل تیرماه سال جاری، رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران از افزایش ۴۰درصدی صادرات غیرنفتی در بهار امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر داد. وی افزود: افزایش ۴۰درصدی صادرات غیرنفتی، مثبت شدن ۶۰۰میلیون دلاری تراز تجاری کشور را در پی داشته است.
۵: یکی از اقدامات بسیار مهم دیگر در دولت سیزدهم، احیای کارخانه‌ها و واحد‌های تولیدی تعطیل و نیمه‌تعطیل بوده است. این اقدام نیز در حالی رخ داد که در دولت سیزدهم نه برجام احیا شد و نه تغییری در وضعیت ایران در FATF به وقوع پیوست. احیای کارخانه‌های ارج، آزمایش، فولاد ازنا، ذوب‌آهن اردبیل، تحول در کارخانه‌هایی از جمله هفت‌تپه و هپکو و آذرآب تنها بخش کوچکی از تغییرات مثبت در این خصوص در طول فعالیت دولت سیزدهم است.
۶: در دولت روحانی مردم در استان‌های شمالی در فصل سرما با قطعی گاز و برق دست و پنجه نرم می‌کردند و با مشکلات عدیده‌ای مواجه می‌شدند، اما در دولت رئیسی شاهد توقف این روند تأسف‌برانگیز نبودیم. یکی از علل این تغییر، امضا و اجرای قرارداد سوآپ گازی میان ایران، ترکمنستان و آذربایجان بود.
همچنین در یک نمونه دیگر در جریان سفر اخیر رئیس‌جمهور روسیه به ایران، تفاهمنامه سرمایه‌گذاری ۴۰میلیارد دلاری با شرکت گازپروم روسیه به امضا رسید.
۷: در دولت قبل برخی دولتمردان مدعی بودند تا تحریم‌ها لغو نشود و ایران به عضویت FATF درنیاید، سند همکاری ۲۵ساله ایران و چین به مرحله اجرا نخواهد رسید، اما در دولت سیزدهم این مسئله محقق شد. «ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت خارجه- ۱۰مرداد ۱۴۰۱- در نشست خبری گفت: «خوشبختانه اراده مشارکت در عالی‌ترین سطح برای گسترش روابط میان دو کشور ایران و چین مبتنی بر منافع و مصالح مشترک وجود دارد... ما وارد فاز اجرایی سند همکاری ۲۵ساله شده‌ایم.»
۸: چندی پیش سیدابراهیم رئیسی به دعوت رسمی رئیس‌جمهور چین در چهاردهمین اجلاس سران بریکس و جمع دیگری از کشور‌ها موسوم به «بریکس پلاس» که به صورت مجازی برگزار شد، سخنرانی کرد. بریکس شامل کشور‌هایی از جمله چین، روسیه، هند، برزیل و آفریقای‌جنوبی و نمایانگر نیمی از جمعیت جهان است و بخش قابل توجهی از قدرت اقتصادی دنیا را در اختیار دارد. نکته قابل توجه این است که در اجلاس اخیر بریکس پلاس صرفاً ایران از منطقه غرب آسیا دعوت شده بود. در حال حاضر ایران به صورت رسمی برای عضویت در بریکس پلاس درخواست داده و این درخواست با استقبال اعضای بریکس روبه‌رو شده است.
۹: در دولت قبل برخی دولتمردان مدعی بودند خودکفایی در کشاورزی مزخرف است. همین طیف وقتی سخن از تعاملات اقتصادی بین‌المللی مطرح می‌شد، مدعی می‌شد تا برجام و FATF به سرانجام نرسد، شاهد این روند نخواهیم بود، اما در دولت سیزدهم ونزوئلا با هدف کشت فراسرزمینی، یک‌میلیون هکتار زمین کشاورزی در اختیار ایران قرار داده است. به عقیده کارشناسان، زمین‌های کشاورزی ونزوئلا از شرایط مناسبی برای کشت محصولات استراتژیکی، چون ذرت و سویا برخوردار است. در یک نمونه دیگر روسیه نیز اعلام کرده است ۱۰۰هزار هکتار زمین کشت فراسرزمینی در اختیار ایران قرار می‌دهد.
۱۰: آنطور که در خبر‌ها اعلام شده است تا سه ماه آینده موافقتنامه تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) به مرحله امضا می‌رسد که زیرساخت مهمی در مبادلات تجاری محسوب می‌شود. بر اساس این موافقتنامه ۸۰درصد تعرفه‌های گمرکی بین ایران با پنج کشور عضو این اتحادیه (ارمنستان، روسیه، بلاروس، قزاقستان و قرقیزستان) صفر خواهد شد.
در روز‌های گذشته «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه گفت: «جمهوری اسلامی ایران از اعضای فعال گروه‌بندی‌های بین‌المللی و منطقه‌ای و اقتصادی از جمله سازمان دی۸ است. در حوزه همگرایی اقتصادی و تبادل تجاری نیز در حال ایجاد بنیان‌های تجارت آزاد هستیم و به زودی موافقتنامه منطقه تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا را نهایی خواهیم کرد.» موارد مذکور تنها بخشی از نتایج عملکرد دولت سیزدهم بدون برجام و بدون FATF است. این نتایج هم خوشحال‌کننده است و هم ناراحت‌کننده؛ خوشحال‌کننده از حیث بهره‌مندی از فرصت‌های مغفول‌مانده و ناراحت‌کننده از این جهت که در هشت سال روی کار بودن «دولتِ اصلاح‌طلبان» این ظرفیت‌های عظیم مورد غفلت قرار گرفت و خسارت‌های هنگفتی به کشور تحمیل کرد.
سؤالی که اکنون مطرح است اینکه، چرا جریان اصلاح‌طلب و طیف غرب‌گرا با توهین به فهم و شعور مردم و بی‌اعتنا به منافع ملی، حتی از یک عذرخواهی ساده هم امتناع می‌کند؟!