روزنامه جوان
1401/06/02
مروری بر گفتمان اقتصادی دولت سیزدهم
دولت روحانی از همان آغاز راه، از مسیر اعتدال خارج شد و با قرار دادن همه تخم مرغ‌های اقتصاد در سبد گفتگو با غرب و مشخصاً امریکا، عملاً برخلاف شعار راهبردی «نه شرقی، نه غربی» مسیر همراهی با غرب را پیموده و رفته رفته روابط سیاسی و اقتصادی ایران با کشور‌های شرقی به سردی گراییده و حتی به قطع روابط اقتصادی با برخی از همسایگان انجامید.حاصل گفتمان اعتدال روحانی در حوزه اقتصادی به طور میانگین صادرات ۴۰ میلیارد دلاری غیر نفتی در سال‌های دولت یازدهم و دوازدهم بوده است و این درحالی است که ظرفیت‌های بالقوه تجارت و صادرات ایران تا هزار میلیارد دلار برآورد شده است. آقای روحانی در طول هشت سال ریاست جمهوری خود همان‌طور که در ابتدا گفته بود: «یکی از پیام‌های رسای این مردم، پیام در سبک و سیاق سیاست خارجی کشور است؛ هم در مقام سیاست‌گذاری، تصمیم‌سازی، تصمیم‌گیری، و هم درمقام‌اجرا.» نه تنها از سیاست‌های کلی و سیاست‌گذاری در حوزه سیاست خارجی عبور کرد، بلکه اصل بنیادین نه شرقی، نه غربی را هم نفی کرده و از این راه کشور را با ابرچالش‌های جدی روبه‌رو ساخت.
دولت سیزدهم مولود اعتماد مردم به شخص آیت‌الله رئیسی ناشی از سابقه درخشان او در مبارزه با مفاسد اقتصادی در قوه قضائیه و در تقابل با «کروناهراسی»، «خستگی و یأس مردم از وضع موجود»، «بها ندادن دولتمردان به مردم»، «بی اعتمادی مردم به کارگزاران نظام»، «سوءمدیریت و بی برنامگی دولت مستقر»، «دوقطبی‌های وحدت شکن و ناامیدساز»، «آثار خسارت‌بار پرونده‌های فساد اقتصادی»، «نقش برخی دولتمردان و حلقه دوستان و وابستگان دولتمردان در پرونده‌های مفاسد کلان اقتصادی»، «پروپاگاندای سنگین مأیوس‌سازی مردم و تشویق به عدم شرکت در انتخابات توسط امپراتوری رسانه‌ای غرب به‌ویژه در دنیای مجازی» و... است. آیت‌الله رئیسی از همان آغاز راه و قبل از تشکیل کابینه، حرکت خود را بر اساس گفتمان «عدالت و جمهوریت» در دو محور داخلی و بین‌المللی شروع کرد.
از یک سو با ارائه چهره‌ای صد درصد مردمی در راستای احیای امید و اعتماد تضعیف شده مردم، با شروع سفر‌های استانی و حضور سریع و مؤثر در وقایع، حوادث و بلایای طبیعی، چراغ امید، آرامش و اعتماد را در دل مردم روشن ساخت و در عین حال با قاطعیت و شجاعت و با رویکرد انقلابی حرکت خود را برای رفع موانع اقتصاد درون زا و برون گرا آغاز کرد.
اما آنچه که گفتمان اقتصادی دولت سیزدهم را نسبت به (نه فقط دولت روحانی بلکه) دولت‌های پیشین برجسته می‌کند، حرکت او برای بازگشت به شعار بنیادین قانون اساسی (نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی) است.
در طول سال‌های پس از جنگ متأسفانه دولت‌ها عمدتاً مسیر غربگرایی و تبعیت از مدل لیبرال سرمایه داری غربی را پی گرفته و «جاده برای فساد گسترده هموار شد»، «مدیران، مسئولان و دولتمردان در اشرافی‌گری و فساد از یکدیگر سبقت گرفتند»، «رانت‌خواری و رابطه‌بازی روش جاری برخی مدیران در نظام شد»، «فاصله بین مسئولان زیاد شد»، «اقتصاد مقاومتی جای خود را به وابستگی اقتصادی داد»، «ترجیح واردات بر صادرات شکل گرفت»، «رویکرد جهادی و انقلابی در عمل مسئولان از بین رفت»، «دوقطبی‌های وحدت شکن شکل گرفت»، «باورها، ایمان، اعتقادات، امید و اعتماد مردم صدمه دید» و... و عملاً ایران را در مسیر انزوای سیاسی قرار داده و در دومینوی حرکت بر ریل لیبرال سرمایه داری، ائتلاف غربی، صهیونیستی وهابی را هر روز بیش از پیش به فروپاشی نظام امیدوارتر ساخت. آیت‌الله رئیسی با شناخت صحیح از وضع موجود با انتخاب دیپلماسی اقتصادی به اصلاح روابط سیاسی و اقتصادی ایران با سایر کشور‌ها بر مبنای دو شعار کلیدی قانون اساسی: «نه شرقی، نه غربی» و «استقلال، آزادی» پرداخته و در راه ارتقای امنیت و منافع ملی و حفظ استقلال همه‌جانبه کشور، به گسترش روابط با سایر کشور‌ها بر اساس اصول «حکمت، عزت و مصلحت» همت گماشته است.
تا پیش از دولت سیزدهم سهم ایران از بازار جهانی در صادرات غیرنفتی رقم فاجعه بار ۴۰ میلیارد دلاری بود، اما اینک بر اساس رویکرد اقتصادی دولت سیزدهم تحت گفتمان عدالت و جمهوریت، ایران وارد بازار ۷ هزار میلیارد دلاری شرق شده است و جالب توجه اینکه ۱۶درصد از نیاز این بازار بزرگ یعنی رقمی بالغ بر هزار میلیارد دلار در سال از داخل ایران قابل تأمین است.
حجم مبادلات تجاری ایران و عراق، بیش از ۱۰ برابر تجارت ایران با کل کشور‌های اروپایی است و مزیت رابطه با عراق بر اروپا اولاً هم مرز بودن ثانیاً هم فرهنگ بودن و ثالثاً وجود حشدالشعبی به‌عنوان یک ظرفیت کلان برای عبور از تحریم‌ها است که متأسفانه این ظرفیت طی سال‌های گذشته تحت تأثیر بازی‌های سیاسی بلااستفاده بوده است. حجم صادرات غیر نفتی ایران در ۴ ماهه امسال بیش از کل صادرات سال ۱۳۹۹ بوده است. دولت سیزدهم در سلسله اقداماتی شگفت و تحسین‌برانگیز توانسته ضمن پرداخت دیون و بدهی‌های دولت قبل، در ۴ ماهه امسال تراز حساب جاری کشور را از منفی طی سال‌های گذشته به مثبت ۱۱ میلیارد دلار ارتقا ببخشد. اینک جمهوری اسلامی با انتخاب دیپلماسی اقتصادی با اقتدار به سمت ورود به بازار‌های بزرگ اقتصادی نظیر «سازمان همکاری‌های شانگهای»، «اتحادیه قدرت‌های نوظهور بریکس» و «اتحادیه جدیدالتأسیس جی۸» حرکت می‌کند. این سازمان‌ها با در اختیار داشتن بیش از ۴۳درصد جمعیت جهان و قریب به ۴۵درصد از بازار جهان، چشم انداز بسیار روشنی را فراروی اقتصاد ایران گشوده‌اند و طی سال‌های پیش رو ایران می‌تواند حرکت پرشتاب خود را به سمت بهره برداری از ظرفیت هزار میلیارد دلاری تجارت خارجی بر ریل اقتصاد مقاومتی پی گرفته و عملاَ تحریم‌های ظالمانه و غیر انسانی و غیر قانونی غرب را (نه فقط رفع و دفع بلکه) خنثی نماید.
اقدامات شجاعانه و تحسین‌برانگیز دولت سیزدهم در «گره نزدن زلف اقتصاد کشور به برجام و مذاکرات با غرب»، «حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی»، «توسعه روابط راهبردی با کشور‌های جهان به‌ویژه کشور‌های عضو سازمان همکاری‌های شانگهای خاصه همسایگان»، «تلاش گسترده برای استیفای حقوق ایران در بازگرداندن سرمایه‌های مسدود شده ایران نزد کشور‌های دیگر»، «عدم استقراض از بانک مرکزی و چاپ اسکناس با تقویت بنیان‌های اقتصاد مقاومتی»، «ایستادگی بر سر اصول و حقوق ملت ایران در برابر کشور‌های زورگو و سلطه گر غربی» و... ابعاد ناشناخته زیر گفتمان اقتصادی آیت‌الله رئیسی را در کلان گفتمان «عدالت و جمهوریت» آشکار ساخته و مردم را به بازگشت به شعار نه شرقی، نه غربی و حل مشکلات کشور با تکیه به ظرفیت‌های کلان داخلی و بهره‌گیری از طرفیت عظیم نیروی انسانی بانشاط و جوان داخلی امیدوار ساخته است.
سایر اخبار این روزنامه
صدای ما رفت
بسیج اصناف در خدمت تولید، توزیع و تجارت
پاسخ شدید ایران و روسیه به «اسرائیلیات» گروسی
زنجانی‌ها همیشه ابوالفضلی عمل کرده‌اند
مروری بر گفتمان اقتصادی دولت سیزدهم
امروز مفسر خط امام، رهبر معظم انقلاب هستند
امروز مفسر خط امام، رهبر معظم انقلاب هستند
ورزش باستانی ایران را دریابیم
توطئه شبکه‌های وهابی و صهیونیستی علیه تیم ملی
تکمیل قطعات واردات خودرو در هفته دولت
سکوت مقابل مواضع موسوی همسویی با اوست
چماق نمره خام بر سر قانون تسهیل
