اروپا در نزدیکی فاجعه هسته‌ای

رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از اعزام یک هیئت ناظر به نیروگاه هسته‌ای زاپروژیا خبر داده است. این اقدام با استقبال سخنگوی وزارت خارجه روسیه مواجه شد. با این حال، وی ضمن اشاره به تداوم حملات به زاپروژیا به ویژه نسبت به تحرکات اخیر اوکراینی‌ها درباره خطر تروریسم هسته‌ای هشدار داد.
مدتی بعد از آغاز جنگ اوکراین، امنیت نیروگاه هسته‌ای زاپروژیا به عنوان بزرگ‌ترین نیروگاه هسته‌ای اروپا به یکی از چالشی‌ترین مباحث جنگ تبدیل شد. روسیه که ماه مارس این نیروگاه را تصرف کرد، بار‌ها درباره پیامد‌های هدف‌گیری آن هشدار داده است. روزنامه امریکایی وال‌استریت‌ژورنال اخیراً گزارشی منتشر کرد مبنی بر اینکه بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خود را برای بازدید اضطراری از نیروگاه اتمی زاپروژیا آماده می‌کنند. رافائل گروسی جمعه گفته بود که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌تواند در نیروگاه هسته‌ای زاپروژیا به طور دائم حضور داشته باشد. او دو شنبه در شبکه‌های اجتماعی این موضوع را تشریح کرد: «آن روز فرا رسیده است. هیئت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در راه نیروگاه هسته‌ای زاپروژیا است. ما باید از امنیت و ایمنی بزرگ‌ترین نیروگاه هسته‌ای اروپا و اوکراین محافظت کنیم. مفتخرم که این هیئت را که طی روز‌های آینده به نیروگاه هسته‌ای زاپروژیا خواهند رسید، هدایت می‌کنم.»‌نیروگاه اتمی زاپروژیا در جنوب اوکراین قرار دارد و تحت کنترل نیرو‌های روسیه است. این نیروگاه که در نزدیکی خط مقدم است، در روز‌های اخیر چندین بار هدف نیرو‌های اوکراین قرار گرفته است. یوگنی بالیتسکی، رئیس منطقه زاپروژیا درباره سفر پیش رو به اسپوتنیک گفت: «مقامات منطقه‌ای آماده‌اند از هیئت آژانس استقبال و امنیت را تضمین کنند، اما مشخص نیست که آیا اوکراین هم آماده است طی این دیدار آتش‌بس را بپذیرد یا خیر.»‌وی هشدار داد که اگر در پی حملات اوکراینی‌ها، اتفاقی برای این نیروگاه هسته‌ای رخ دهد، پیامد‌های آن با فجایع نیروگاه‌های هسته‌ای چرنوبیل و فوکوشیما «قابل قیاس» است و از آنجایی که تشعشعات آن می‌تواند به کانال کریمه و دریای سیاه برسد، فاجعه‌ای برای اروپا تلقی خواهد شد.
اطلاعات نادرست غربی‌ها را باور نکنید
ماریا زاخارووا در گفتگو با یکی از شبکه‌های خبری روسی به سفر بازرسان آژانس واکنش نشان داد و گفت: «نظر ما این است که بازدید بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از زاپروژیا باید بدون توجه به اقدامات مخرب رژیم کی‌یف و کسانی که برای ممانعت از این روند از آن حمایت می‌کنند و همچنین کسانی که از سایت‌های هسته‌ای به عنوان ابزاری برای باج‌خواهی استفاده می‌کنند، صورت گیرد.» او افزود: «کسانی که این کار را انجام می‌دهند لزوماً جزو افرادی نیستند که سلاح‌های هسته‌ای و بمب‌های میکروبی دارند، اما ممکن است این مسئله توسط کسانی که امروز می‌بینیم نیز اتفاق بیفتد.»‌زاخارووا تأکید کرد که این مسکو بود که به شدت در مورد لزوم انجام بازرسی صحبت کرد. وی در این خصوص گفت: «از همه می‌خواهم که اطلاعات نادرست غربی‌ها را باور نکنند که می‌گویند طرف روسی را به ضرورت بازرسی از این نیروگاه متقاعد کرده‌اند و تمام هنر دیپلماتیک خود را برای این هدف به کار گرفته‌اند. این درست نیست، این یک دروغ است. در واقع تلاش‌هایی وجود دارد که موضوع را این گونه جلوه دهند، بنابراین من از قبل به همه هشدار می‌دهم که این روش آن‌ها تنها تبلیغات رسانه‌ای است.»


اگرچه روس‌ها موافقت خود را به بازرسان آژانس برای بازدید از این نیروگاه اعلام کرده‌اند، اما اوکراینی‌ها در روز‌های اخیر سعی کرده‌اند با حملات هوایی امنیت این نیروگاه را که تحت کنترل روس‌ها است به خطر بیندازند و مسکو را به خرابکاری در آن متهم کنند. از طرفی ولودمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین شامگاه جمعه هشدار داده بود که اوضاع در نیروگاه اتمی زاپروژیا همچنان بسیار خطرناک است. با این حال، مقامات محلی خبر دادند که نیرو‌های ارتش روسیه یک پهپاد اوکراینی را بر فراز سرزمین‌های نیروگاه هسته‌ای زاپروژیا سرنگون کرده‌اند. خبرگزاری ریانووستی روز جمعه گزارش داد که در پی بمباران نیرو‌های اوکراینی، چهار راکت به منطقه رادیوایزوتوپ‌های نیروگاه هسته‌ای زاپروژیا برخورد کرده است. کی‌یف همچنین روز شنبه اعلام کرده بود که از توافق همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای با روسیه خارج می‌شود
تقلیل دیپلماسی به سیاست تحریم
دیمیتری مدودوف، معاون رئیس شورای امنیت روسیه اخیراً مقامات اوکراینی و کشور‌های غربی را به تلاش برای ایجاد فاجعه‌ای مشابه فاجعه اتمی چرنوبیل در نیروگاه هسته‌ای زاپروژیا متهم کرد. معاون شورای امنیت روسیه همچنین اتهامات غرب درباره اینکه روسیه در پشت حملات به این نیروگاه است را بی‌اساس خواند و تأکید کرد حتی سازمان ملل هم این ادعا‌ها را باور ندارد. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نیز در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «زوزدا» گفت که غرب به دنبال نادیده گرفتن فرآیند‌های عینی تاریخی است که ممکن است شکل‌گیری جهان چندقطبی را آهسته کند، اما هرگز آن را متوقف نخواهد کرد. لاوروف گفت: متأسفانه، شرکای غربی ما که افسار قدرت را به ایالات متحده واگذار کرده‌اند، به دنبال نادیده گرفتن فرآیند‌های تاریخی عینی هستند که ممکن است شکل‌گیری جهان چندقطبی را آهسته کند، اما هرگز نمی‌تواند آن را متوقف کند. لاوروف در این مصاحبه همچنین گفت که غرب آنچه را که زمانی دیپلماسی نامیده می‌شد، به سیاست تحریم تقلیل داده است.