روزنامه آرمان امروز

دیوان حافظ تلفیقی از فرهنگ ایرانی و اسلامی

دکتر حسین امامی راد
حافظ؛ در کنار دیوان خود با قرآن مأنوس و کتاب مقدس مسلمانان را با ۱۴ روایت می‌خوانده است. آنگونه که می‌فرماید: «عشقت رسد به فریاد، گرخود بسان حافظ، قرآن ز بر بخوانی در چارده روایت» در واقع دیوان حافظ تلفیقی جالب و عجیب از فرهنگ و تمدن ایرانی و اسلامی و تأثیر پذیرفته از ایات قران کریم است است. روز بزرگداشت حافظ، در حقیقت روز نکوداشت زبان پارسی و روز پاسداشت فرهنگ و ادب مردم ایران زمین است. حافظ نه متعلق به مردم شیراز و فارس یا ایران بلکه متعلق به همه جهان و تمامی دوستداران شعر و ادب پارسی است. حافظ از ستارگان پرفروغ ادب فارسی و بزرگترین غزل سرای تمام قرون است. دیگر هم چون او (حافظ) غزلسرایی به این چیره دستی و هنرمندی نیامده و نخواهد آمد. دیوان حافظ، دارای ویژگی‌های شاخصی است که بزرگان شعر و ادب و سخنسرایان و مفسران و مصححان و شارحان چند صد سالی است که به آن می‌پردازند اما هنوز نتوانسته‌اند، پرده از سر درون و رموز شعر حافظ بردارند. او همواره بر متظاهران و ریاکاران می‌تاخته و می‌شوریده است. زبان حافظ سمبلیک و چند بعدی است و برای همین تفال و پناه بردن به حافظ برای همگان جواب می‌دهد. در دوران دفاع مقدس مردم ایران از فراق فرزندان خود به قرآن کریم و ابیات ناب دیوان شعر حافظ شیرازی پناه می‌آوردند. دیوان حافظ همجوار قرآن کریم در خانه ایرانیان است و این همجواری به نوعی به دیوان حافظ نیز قداست بخشیده است و قرآن، دیوان حافظ و شاهنامه فردوسی در کنار اشعار و دیوان‌های شعری شاعران بزرگ دیگر همچون رودکی پدر شعر فارسی و فردوسی حماسه سرای بزرگ و مولوی و عطار و سنایی، جامی و خواجه عبداله انصاری و دیگر ادبیان و شاعران ایرانی، شعرشان نغز، کلامشان دلنشین و همنشین ایرانیان بوده است؛ به طوری که مقام معظم رهبری که خود ادیب و شاعر بزرگیست و همچون امام راحل صاحب دیوان شعری‌اند اظهار می‌دارند که پدربزرگشان دیوان نفیس حافظ را در جهیزیه مادرشان قرار داده و به او دیوان این عارف بزرگ را هدیه می‌دهند. شیرازی‌ها از نعمت وجود حافظ و سعدی برخوردار ند، این ادیبان در کنار سایر بزرگان ادب فارسی در اوج هستند و می‌درخشند. خوشا به حال شما شیرازی‌های صاحب کمال که حافظ هم در شعرش به این صاحب کمالی شیرازی‌ها اشاره داشته و مردم خوش ذوق و سلیقه‌ای که حافظ با این مقامات بلند عرفانی و شخصیت آسمانی‌اش از شما مردم با صفا در شعر خودش یاد کرده و می‌فرماید: «به شیراز آی و فیض روح قدسی/ بجوی از مردم صاحب کمالش» یا در جای دیگر به زیبایی می‌فرماید: «خوشا شیراز و وضع بی‌مثالش /خداوندا نگه دار از زوالش» سخن گفتن از حافظ در شهر حافظ و در جمع حافظ پژوهان و فرهیختگان سخت است زیرا او ستاره پرفروغ ادبیات فارسی است و نظیر او رانداریم مگر در خود این شهر که همانا همشهری او سعدی علیه الرحمه است. دیوان حافظ گنجینه پرب‌هایی از علوم و معارف دینی و اخلاقی و نکات دقیقی از شعر و ادب پارس و اصلاحات پر رمز وراز عارفانه و عاشقانه است. به همین جهت تفکرات ناب ایرانیان و مسلمانان در جای جای دیوان حافظ موج می‌زند. به همین خاطر است مردم به دیوان وی تفال می‌زنند و دیوان حافظ در گذشته تاکنون در کنار قرآن در طاقچه عموم مردم ایران و فارسی زبانان کشور‌هایی همچون تاجیکستان، افغانستان و ارمنستان و آذربایجان، هند و.... قرار دارد. شیرازی‌ها میزبان دو شاعر بزرگ ادب فارسی هستند، سعدی و حافظ در کنار بزرگان ادب فارسی در اوج هستند و خوش می‌درخشند اما فرد دیگری در شیراز است که نام و یادش مغفول و مهجور مانده و حق بزرگی به گردن حافظ دارد که کمتر نامی از او برده می‌شود، او «محمد گلندام» است. وی حق بزرگی بر گردن حافظ و ادبیات فارسی دارد زیرا آنگونه که در تفاسیر و تذکره‌ها گفته و نوشته شده، او علاوه بر آنکه شاگرد حضرت لسان الغیب بوده، مرید حافظ بودونخستین بار مقدمه‌ای در خصوص حافظ شیرازی نوشت و غزلیات و دیوان حافظ را که مرشد و مراد و پیر دیر وطریقت بوده را جمع‌آوری کرده و به صورت الفبایی مدون نموده است. دیوان حافظ به این صورت امروزی که در دست داریم را محمد گلندام جمع‌آوری کرده است. اگر «گلندام» نبود و جمع‌آوری دیوان شعر حافظ را انجام نمی‌داد، خلاء بزرگی در زبان فارسی دیده می‌شد و آنهم فقدان دیوان و اشعار حافظ بود. از وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی، آموزش و پرورش و مجموعه حاکمیتی کشور خواست تا بیشتر نام و یاد حافظ و شعر و غزل او را در کتب درسی دانشگاه‌ها و مدارس و یا در رسانه‌ها و محافل گوناگون ادبی و فرهنگی مطرح و احیا کنند و دانشجویان، دانش‌آموزان و نسل جوان را با این شخصیت بزرگ ادبی ایران و اسلام بیش از پیش آشنا یا با اجرای برنامه‌های حافظ خوانی و دیگر فعالیت‌های مرتبط با حافظ و شعر او، نسل امروز و فردا را با افکار و اثار و جهان بینی و‌اندیشه‌های بلند این شاعر نامدار فارسی مأنوس سازند.
نماینده مجلس
دکترای زبان وادب پارسی
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
كارگري كه يسنا را دزديده بود قصد فروش او را داشت (اعتماد)نقش واقعی ستاره‌ها در موقعیت خیالی «افعی تهران» (خراسان) دم خروس از مدرسه انوارالحرمین بیرون آمد! (جوان)۱۵ سال کشته‌سازی؛ «ترانه»ای که به «نیکا» ختم شد (شهروند)
سایر اخبار این روزنامه
حذف دوستان منتقد باعث خوشحالی دشمنان می شود شب داغ اوین درآمد ایرلاین ها از مسافران جا مانده اجباری حرف نزنید ، گوش دهید قدرت چین ریشه در استقبال از اصلاحات دارد جای عذرخواهی همچنان خالی است خلاقیت نمادین دهه هشتادی‌ها آزوی دیرینه تزارها ، حذف کامل ایران از بازار گاز کودتای شبانه آبی‌ها، «شوالیه» جانشین «سردار» شد جور دیگر باید دید دیوان حافظ تلفیقی از فرهنگ ایرانی و اسلامی مواجهه روسیه با ملت‌های شرق اروپا آمریکایی‌ها از کاستی ها و ناامنی‌ها خوشحالند واکنش کنعانی به حمایت مجدد بایدن از اغتشاشات در ایران