روزنامه آرمان ملی
1401/08/09
زمینه را برای گفت‌وگوی ملی فراهم کنیم
آرمان ملی- احسان انصاری: سیدرضا اکرمی، عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز، دبیر سابق جامعه وعاظ تهران و نماینده پنج دوره مجلس شورای اسلامی است. «آرمان ملی» برای تحلیل و بررسی ریشه اعتراضات اخیر با حجت‌الاسلام اکرمی گفت‌وگو کرده است. اکرمی معتقد است: « کشور را باید با مالیات اداره کرد و درآمدهای نفتی صرف امور زیربنایی شود. در شرایط کنونی ما فرار مالیاتی زیادی در کشور داریم که ارتباط به نسل جدید یا قدیم ندارد بلکه یک چالش جدی در اقتصاد کشور است. ما نسبت به امور کشور تعهد و مسئولیت شناسی نداریم و تنها چیزی که یاد گرفته‌ایم فرافکنی است و به جای اینکه خود را اصلاح کنیم دیگران را محکوم می‌کنیم.» در ادامه ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید. مهم‌ترين دلايل شکل گيري اعتراضات اخير چيست؟ چگونه مي‌توان به مطالبات معترضان پاسخ مناسب داد؟واقعيت اين است که در طول44 سالي که از پيروزي انقلاب اسلامي مي‌گذرد در مقاطع مختلف شاهد چنين اتفاقاتي با شدت و ضعف بوده‌ايم. مهم نيست چه نامي براي اين اتفاقات گذاشته مي‌شود و بلکه مهم اين است که ما با اين پديده آشنايي داريم. برخي نام اين اتفاقات را اعتراض مي‌گذارند و برخي نيز آن را اغتشاش مي‌نامند. نکته ديگري که در اين زمينه وجود دارد اين است که برخي تلاش مي‌کنند از اين آب گل آلود ماهي بگيرند. نمونه بارز آن نيز حمله تروريستي به زائران شاهچراغ در شيراز بود که به شهادت برخي از هموطنانمان منجر شد. ما با اين اتفاقات نيز بيگانه نيستيم و در دهه‌هاي گذشته همواره با چنين جنايت‌هايي در کشور مواجه بوده‌ايم. به هر حال ما دشمنان قسم خورده‌اي در بيرون از کشور داريم که از هر فرصتي استفاده مي‌کنند که به کشور و مردم ضربه بزنند. برخي نيز در کشور تحت تأثير آنها قرار دارند و اجازه نمي‌دهند کشور در آرامش قرار داشته باشد. به هر حال برخي از اينکه ايران يک کشور مستقل و مقتدري در منطقه باشد خوشحال نيستند و تلاش مي‌کنند در مسير حرکت انقلاب اسلامي سنگ‌اندازي کنند. موضوع ديگري که در اين زمينه وجود دارد به داخل کشور ارتباط دارد. مسائل داخلي نيز در اتفاقات اخير تأثير داشته و نمي‌توان همه عوامل را خارجي در نظر گرفت. برخي از روي ناشي‌گري کارهايي انجام مي‌دهند که بهانه به دست ديگران داده مي‌شود. اين بهانه‌ها نيز در اختيار کساني قرار مي‌گيرند که بي‌اطلاع و ناآگاه هستند و گاهي ممکن است مزدور باشند. در اين زمينه رسانه‌ها بايد تلاش بيشتري براي روشنگري داشته باشند. اين در حالي است که صداوسيما نيز رويکرد صحيحي در مقابل اتفاقات در پيش نمي‌گيرد و به روز نيست.
چرا نسل جديد نسبت به نسل‌هاي گذشته ويژگي‌هاي متمايزي پيدا کرده است؟
به هر حال هر نسلي دغدغه‌هاي خاص خود را دارد. با اين وجود من بين نسل جديد و نسل‌هاي گذشته تفاوت‌هاي جدي مشاهده نمي‌کنم و معتقدم نسل جديد نيز در مسيري حرکت مي‌کند که به نسل‌هاي گذشته شبيه است. نسل جديد و نسل‌هاي گذشته بايد به تفاهم دست پيدا کنند و به هم آگاهي بدهند. انتقال آگاهي از يک نسل به نسل ديگر زمينه گفت‌وگو و تعامل را باز مي‌کند و اين وضعيت مي‌تواند به حل مشکلات فعلي در جامعه کمک کند. نکته ديگر اينکه کشور را بايد با ماليات اداره کرد و درآمدهاي نفتي صرف امور زيربنايي شود. در شرايط کنوني ما فرار مالياتي زيادي در کشور داريم که ارتباط به نسل جديد يا قديم ندارد بلکه يک چالش جدي در اقتصاد کشور است. ما نسبت به امور کشور تعهد و مسئوليت‌شناسي نداريم و تنها چيزي که ياد گرفته‌ايم فرافکني است و به جاي اينکه خود را اصلاح کنيم ديگران را محکوم مي‌کنيم. آموزش و پرورش ما بايد عقل معاش به دانش‌آموزان ياد بدهد تا80 درصد اقتصاد کشور دولتي نباشد. موضوع گراني و اقتصاد از ابتداي انقلاب تاکنون مطرح بوده است. گراني در کشور يک‌شبه به وجود نيامده که بتوان يک‌شبه آن را از بين برد. اين وضعيت به شکل‌هاي مختلف تا امروز ادامه داشته است. اين در حالي است که در برخي مقاطع «گرانفروشي» نيز به دليل نوسان قيمت ارز و يا کاهش ارزش پول ملي در کنار تورم قرارگرفته است. امروز کشور با مشکلات مختلف داخلي و خارجي مواجه است. به همين دليل برخي مسئولان بايد بيش از آنکه به دنبال فرافکني و متهم کردن يکديگر باشند با وحدت رويه عمل کنند تا اين مشکلات کاهش پيدا کند. مشکلات کشور نياز به عمل درماني دارد. امروز مهم‌ترين مشکلات مردم کشور مسائل اقتصادي است. در مرحله نخست بايد مشکلات معيشتي مردم را به دو قسمت تقسيم کرد. بخش نخست مربوط به مشکلات خارجي است که عمدتأ نيز به واردات و صادرات بازمي‌گردد و بخش دوم نيز به سوء‌مديريت‌هاي داخل کشور ارتباط پيدا مي‌کند. نبايد همه مشکلات معيشتي را به رويکرد سياست خارجي کشور گره زد و بلکه بايد واقع‌بينانه به قضيه نگاه کرد. ما بايد اين نکته را بپذيريم که در درون کشور استعدادها و ظرفيت‌هاي زيادي وجود دارد که هنوز نتوانسته‌ايم به‌خوبي از آنها استفاده کنيم.
مشکلات اقتصادي به چه ميزان در اعتراضات اخير نقش داشته است؟
کشورهاي غربي و آمريکا در 4 دهه پس از انقلاب اسلامي همواره قول‌ها و وعده‌هايي را به نمايش گذاشته و تلاش کرده‌اند آنها را در برابر ايران آزمايش کند. با اين وجود در اغلب مقاطع اظهارات و اقداماتي که آنها انجام مي‌دهند بيشتر نمايش است و در آن عملي وجود ندارد. واقعيت اين است که آمريکا مي‌داند که ما بمب اتمي نداريم و برنامه هسته‌اي ايران صلح‌آميز است. با اين وجود به شکلي در سطح بين‌الملل رفتار مي‌کند که ايران را تحت فشار قرار بدهد. آمريکا سال‌هاست که در عرصه بين‌المللي تبليغ مي‌کند که ايران به دنبال سلاح هسته‌اي است تا به دروغ به کشورهاي جهان اعلام کند که ايران براي جامعه جهاني تهديد به شمار مي‌رود. در موضوع برجام نيز ما تجربه گذشته را در اختيار داريم. در دولت آقاي روحاني ايران حسن‌نيت خود را نشان داد و برجام امضا شد. قرار بود پس از امضاي برجام تنش‌ها و درگيري‌هاي کاهش پيدا کند و ايران و کشورهاي غربي در مسيري قرار بگيرند که عرصه بين‌المللي براي طرفين شکل بهتري داشته باشد. با اين وجود با به قدرت رسيدن ترامپ در آمريکا وي با رويکرد خصمانه‌اي از برجام خارج شد و دوباره ايران را در معرض تحريم‌هاي بين‌المللي قرار داد. پس از وي بايدن به قدرت رسيد. در ابتدا عنوان مي‌شد که اگر بايدن رئيس‌جمهور آمريکا شود شرايط تغيير خواهد کرد و وي رويکرد خصمانه را با ايران کنار خواهد گذاشت. با اين وجود بايدن از کنار گذاشتن خصومت‌ها و تحريم‌ها حرف زده، اما تاکنون عمل نکرده است. من به دليل اينکه دولت، مجلس و شوراي عالي امنيت ملي به دنبال برجام هستند و آن را در راستاي تحقق منافع ملي ارزيابي مي‌کنند با اصل برجام موافق هستم و معتقدم اگر برجام احيا شود مي‌تواند فرصت‌هاي جديدي از نظر اقتصادي و سياسي براي ايران به وجود بياورد. من معتقدم هنوز هم نمي‌توان به آمريکا اعتماد کرد. اين در حالي است که کشورهاي اروپايي نيز متحد آمريکا هستند. بهترين کار اين است که تلاش کنيم مشکلات را از داخل کشور حل کنيم و از داخل کشور براي آن راه حل ايجاد کنيم. مقام معظم رهبري سه سال اخير را به نام سال توليد نامگذاري کرده‌اند. اين در حالي است که اقدام موثري در زمينه تقويت توليد ملي صورت نگرفته است. مسئولان جهادي عمل نمي‌کنند. ما در درون کشور از توانايي‌ها و استعدادهاي کافي برخوردار هستيم. به همين دليل بايد به توانايي‌هاي داخلي خودمان اتکا کنيم و از ظرفيت‌هايي که در اختيار داريم بيشتر استفاده کنيم.
دولت عنوان مي‌کند مسائل داخلي را به برجام گره نزده است. با اين وجود در يک سال گذشته وضعيت اقتصادي و معيشتي مردم بهبود پيدا نکرده و بلکه گراني‌ها همچنان ادامه داشته است؟چرا چنين اتفاقي رخ داده است؟
بايد بين شعار و عمل تفاوت قائل شد و نبايد شعار را معيار سنجش عملکرد دولت‌ها قرار داد. همه چيز به اين بستگي دارد که ما به چه ميزان از ظرفيت‌هاي داخلي براي تغيير شرايط استفاده مي‌کنيم. هنگامي که ما مي‌توانيم برنج، گندم و کالاهاي اساسي را خودمان توليد کنيم بايد روي اين موضوع سرمايه‌گذاري کنيم و از ظرفيت‌هاي موجود استفاده کنيم. در شرايط کنوني نزديک به يک سوم محصول کشاورزي ما به دلايل مختلف از بين مي‌رود. دولت بارها عنوان کرده که بايد ميزان مصرف برق را کاهش بدهيم که ناچار به خاموشي نشويم. من معتقدم ما بايد از همه ظرفيت‌هاي موجود براي کاهش و از بين بردن چالش‌هاي کنوني استفاده کنيم. در اين زمينه بخش خصوصي نيز بايد به صحنه بيايد و موجودي و ظرفيت‌هاي خود را براي تغيير اين وضعيت به کار بگيرد. دولت نيز بايد به صورت حمايت، هدايت و نظارت حرکت کند. در چنين شرايطي است که نگاه از بيرون به درون تغيير پيدا مي‌کند و ما ديگر نياز به بيگانگان نخواهيم بود. البته من هنوز هم برخي از سوءمديريت‌ها را در داخل کشور مشاهده مي‌کنم و معتقدم برخي چالش‌هاي امروز کشور به دليل سوءمديريت‌هاست. مديريت صحيح جامعه يک رکن اساسي براي توسعه و پيشرفت جامعه است و تصميماتي که مسئولان در هر مقطع زماني اتخاذ مي‌کنند در سرنوشت مردم و کشور تأثيرگذار است. ما بايد از مرحله شعار عبور کنيم و به سمت عمل حرکت کنيم. تنها در چنين شرايطي است که مي‌تواند نسبت به بهبود شرايط اميدوار بود.
آيا نوع برخوردي که با معترضان در خيابان‌ها صورت گرفت قابل قبول بود؟
واقعيت اين است که در دعوا نقل و نبات تقسيم نمي‌کنند و برخي اتفاقات اجتناب‌ناپذير است. با دعوا مشکلات کشور حل نمي‌شود. ما بايد ياد بگيريم که براي حل مشکلات با هم گفت‌وگو کنيم. تنها راه‌حل مشکلات کشور گفت‌وگوي ملي است. اگر تصميمات به‌صورت عقلايي گرفته شود و نهادهاي تصميم‌گير به هم کمک کنند من اميدوارم که بهبودي حاصل خواهد شد. اين اتفاق نيز نيازمند ارجح دانستن منافع ملي بر منافع شخصي و گروهي است که بايد موردتوجه مسئولان مربوطه قرار داشته باشد. واقعيت اين است که هنوز وضعيت برجام مشخص نيست و ما نمي‌دانيم قرار است در آينده چه اتفاقي در اين زمينه رخ بدهد. تحريم‌هاي بين‌المللي در سال‌هاي اخير فشارهاي زيادي روي اقتصاد ايران آورده است. اين تحريم‌ها به‌صورت ظالمانه عليه مردم ايران اعمال‌شده است. به همين دليل اين تحريم‌ها بايد برداشته شود و منتي نيز بر ما نگذاشته شود. به‌هرحال هر کشوري حق دارد که با کشورهاي ديگر ارتباط اقتصادي و تجاري داشته باشد و بتواند پول خود را دريافت کند. نکته مهم اينکه اگر تحريم‌ها برداشته شود و ما بتوانيم مانند گذشته در بازارهاي جهاني فعاليت داشته باشيم فوايد اين فعاليت اقتصادي بايد در طرح‌هاي زيربنايي و زيرساختي مورداستفاده قرار بگيرد. در شرايط کنوني ما طرح‌هايي در کشور داريم که بيش از 50 درصد و يا حتي80 درصد آن تکميل‌شده و تنها بخش‌هايي از آن باقي‌مانده است. به همين دليل در ابتدا بايد اين طرح‌هاي نيمه‌تمام را به پايان برسانيم. اگر به سمت تکميل پروژه‌هاي نيمه‌تمام حرکت کنيم هم اشتغال ايجاد مي‌شود و معضل بيکاري از بين مي‌رود و هم اينکه دسترسي به خدمات راحت‌تر مي‌شود و شرايط بهتري براي کشور به وجود مي‌آيد. مديريت پروژه‌هاي نيمه‌تمام و به پايان رساندن آن در شرايط کنوني مي‌توان کمک بزرگي به اقتصاد کشور کند و گشايش‌هاي بزرگي را به وجود آورد.
سایر اخبار این روزنامه
دانشگاه بهترین جایگاه گفت‌وگوست
زمینه را برای گفت‌وگوی ملی فراهم کنیم
گفت‌وگو با مردم موجب اقناع آنها میشود
سیاست‌ورزی عفت مرعشی در 87 سالگی
روزنامه‌نگارکار میدانی نکند چه کند؟
دود اجرای ناقص طرح مالیات بر خانه‌های خالی درچشم مستاجران
ما گل چه کسی را لگد می‌کنیم
برجام، بازارسرمایه، اقتصاد دستوری
هزینه ساختارهای ناساختار
جام جهاني فوتبال و فرصت‌ها
7 پیشنهاد قوچانی برای اصلاح وضع موجود
ما گل چه کسی را لگد می‌کنیم
