خلاء همکاری در منطقه

علی بیگدلی
روابط ایران با دیگر همسایه‌‌های خود به‌نوعی یک امر استراتژیک محسوب می‌شود که در هر شرایطی باید وجود داشته باشد.  هر کشوری برای بهبود وضیت اقتصادی و امنیتی خود لازم است با همسایگان خود وارد روابط منطقی و شفاف شود ولی این دلیل نمی‌شود که بگوییم چون ایران می‌خواهد با همسایه‌های خود رابط خوبی برقرار کند دیگر نیازی به روابط با کشورهای غربی نیست. توجه داشته باشید که حال حاضر ایران در منطقه با کشورهایی مانند «عراق» در ارتباط نزدیک است که توانایی اقتصادی پایینی دارند و نمی‌تواند خلاء به وجود آمده اقتصاد ایران را پر کنند. در حال حاضر ایران با کشورهایی که به‌نوعی توانایی اقتصادی بالایی در منطقه دارند روابط مناسبی ندارد. «ترکیه»، «جمهوری آذربایجان»، «کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس» از جمله کشورهایی محسوب می‌شوند که می‌تواند ایران را از بن‌بست به وجود آمده رها کنند. ولی به‌دلیل تحریم‌ها و البته مشکلات سیاسی و امنیتی این موضوع در دسترس نیست. جای خالی ایران در رقابت اقتصادی منطقه‌ای باعث شده است که حتی کشورهایی مانند «افغانستان» هم تمایلی بر روابط مالی با ایران نداشته باشد. از سوی دیگر می‌بینیم این خلاء به وجود آمده باعث شده تا «اسرائیل» که از رقیبان اصلی منطقه‌ای ایران محسوب می‌شود رفته رفته در همه کشورها نفوذ کند و راه را برای ورود ایران به نوعی مسدود کند. اینکه کشورهای منطقه به‌عنوان نقطه هدف محصولات ایرانی محسوب می‌شوند کاملا درست است ولی این باید در وضعیتی باشد که بتوانیم به‌عنوان یک کنش‌گر سیاسی و اقتصادی با جهان در تعامل باشیم. تنها در صورتی که بتوانیم روابط بین‌المللی را به روال عادی باز گردانیم روابط با هماسیه‌ها برای ایران ارزشمند خواهد بود.