گام اول اجرای سند 25 ساله

 گروه سیاسی/ اجلاس «برنامه همکاری‌های جامع ایران و چین» میان محمد مخبر، معاون اول رئیس جمهور و هو چون هوآ، معاون نخست وزیر چین و هیأت عالی رتبه چینی در مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد برگزار شد. در این اجلاس که به منظور بررسی راهکارهای تقویت روند اجرای برنامه همکاری جامع ۲۵ ساله تهران و پکن تشکیل شد، دو طرف ایرانی و چینی، ۱۶ نقطه تفاهم بین تهران - پکن را برای پیاده‌سازی تفاهم ۲۵ ساله دو کشور نهایی کردند. قرار شد اقدامات اجرایی آن، هم در حوزه انرژی، سرمایه‌گذاری مشترک و تعاملات مالی و ارزی و بانکی بین دوکشور و هم در طرح‌های استراتژیکی در حوزه ترانزیت و زیر ساختی در دیدار بعدی رؤسای جمهور دو کشور به تصویب برسد. معاون نخست وزیر چین را در این سفر یک هیأت عالی رتبه سیاسی و تجاری همراهی می‌کنند تا در رایزنی‌های مشترک با مسئولان و تجار ایرانی زمینه را برای توسعه مشارکت‌های اقتصادی و بازرگانی دو کشور مهیا کنند.
قدردانی بخاطر حمایت از ایران
محمد مخبر طی سخنانی در این اجلاس روابط دو کشور را دیرینه و تاریخی توصیف کرد و گفت: روابط تهران و پکن از جایگاه رفیعی برای رهبران دو کشور برخوردار است و رئیس جمهور کشورمان نیز با جدیت مناسبات فیمابین را دنبال می‌کند. معاون اول رئیس جمهور دیدار رؤسای جمهور ایران و چین در سمرقند را پراهمیت و به عنوان نقطه عطفی در روابط دو کشور ارزیابی کرد و از رئیس جمهور چین به خاطر حمایت از حضور ایران در سازمان‌هایی نظیر شانگهای و بریکس قدردانی کرد. وی خاطر نشان کرد: ایران و چین در مقابله با یکجانبه‌گرایی جهان سلطه از وحدت نظر و مواضع واحدی برخوردار هستند و مذاکرات خوب و سازنده‌ای میان دو کشور درخصوص موضوعات مختلف در جریان است.
آمادگی برای گسترش همکاری‌های مشترک


معاون اول رئیس جمهور با اشاره به ذخایر نفت و گاز ایران و ظرفیت‌های گسترده کشورمان در بخش‌های مختلف نظیر ترانزیت خاطرنشان کرد: تهران آمادگی دارد همکاری‌های مشترک خود را با پکن در بخش‌های مختلف همچون انرژی، ترانزیت و تولید مشترک گسترش دهد. مخبر تصریح کرد: با توجه به افتتاح سرکنسولگری چین در بندرعباس، مناطق ویژه اقتصادی قشم، چابهار و اروند می‌توانند به مناطقی برای همکاری‌های مشترک شرکت‌های ایرانی و چینی تبدیل شوند. مخبر خاطرنشان کرد: علی رغم حجم بالای مبادلات تجاری و اقتصادی تهران و پکن، استفاده از ارز ملی دو کشور در این مبادلات به میزان حداقلی است که باید آن را گسترش دهیم و نسبت به استفاده هر چه بیشتر از ارز ملی دو کشور اقدام کنیم. معاون اول رئیس جمهور حفظ و احترام به تمامیت ارضی جمهوری اسلامی را موضوعی حساس و مهم برای مسئولان و آحاد ملت ایران برشمرد و رعایت این اصل متقابل و خدشه ناپذیر را از سوی همه کشورها ضروری دانست.
چین از تمامیت ارضی ایران حمایت می‌کند
معاون نخست وزیر چین نیز در این اجلاس با اشاره به سوابق تاریخی روابط دو کشور، اظهار داشت: اراده چین برای توسعه روابط راهبردی جامع با ایران هیچ گاه تغییر نمی‌کند. چین از حاکمیت ملی، تمامیت ارضی و عزت ملی ایران و مبارزه با دخالت خارجی حمایت می‌کند. دو طرف در این زمینه باید به صورت قاطع از همدیگر پشتیبانی کرده و در زمینه مبارزه با تروریسم نیز همکاری‌ها و هماهنگی‌های خود را تقویت کنند.
هو چون هوآ با اشاره به برنامه ۲۵ ساله همکاری مشترک دو کشور و دستاوردهای حاصل از توافقات فیمابین گفت: این دستاوردها برای دو طرف مهم و مثبت است که حاصل تلاش مشترک بوده و پکن مایل است همکاری و هماهنگی خود را با تهران تقویت کند تا روند توسعه مناسبات فیمابین استمرار داشته باشد.
گفتنی است هیأت‌های عالی رتبه دو کشور پس از مذاکرات دیروز درخصوص ۱۶ محور جدید همکاری در بخش‌های مختلف اقتصادی با یکدیگر توافق کردند.
هزینه فرصت سوزی 6ساله
سند همکاری جامع و راهبردی 25 ساله در فروردین سال 1400 یعنی در اواخر دولت سابق به امضا رسید. نکته قابل تأمل آنکه نوشتن و امضای این سند در بیانیه مشترک رؤسای جمهور ایران و چین در سفر 
شی جین پینگ به تهران در سال 1394 مورد تفاهم قرار گرفت. اما عدم توجه دولت وقت به مسأله رابطه با قدرت‌های نوظهور و کشورهای آسیایی منجر به آن شد که همکاری راهبردی دو کشور تا سال‌ها به فراموشی سپرده شود و با یک فرصت سوزی تاریخی ایران سال‌ها از منافع حاصل از روابط برد-برد با دومین قدرت اقتصادی جهان محروم شود.  همکاری‌های بلند‌مدت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی اهم موضوعاتی است که در این سند مورد توجه قرار گرفته است. دولت سیزدهم چند ماه بعد از امضای این سند، تلاش کرد تا آن را در ابعاد گوناگون خود به قراردادهای واقعی و منفعت آور برای کشور تبدیل نماید. 
در سایه همین تلاش‌ها بود که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان اواخر دی‌ماه سال گذشته به پکن سفر کرد و در جریان دیدار با «وانگ یی» همتای چینی خود رسماً شروع عملیات اجرایی شدن این توافق را اعلام کرد.  اجرایی شدن توافقات صورت گرفته در حالی بود که جریان غربگرا همکاری با چین را در گرو احیای برجام و پذیرش FATF معرفی می‌کرد. 
عبور ایران از موانع ساختگی باعث شد چین نیز پس از قدرت گرفتن دولت سیزدهم حسن نیت خود را در قبول درخواست آیت‌الله رئیسی برای صادرات انبوه واکسن، حمایت سیاسی از ایران در مذاکرات رفع تحریم، عدم همراهی با قطعنامه‌های شورای حکام و در آخرین نمونه مخالفت با قطعنامه حقوق بشری علیه کشورمان نشان دهد. علاوه بر همکاری‌های سیاسی، شرایط ویژه اقتصادی کشور اهمیت همکاری‌های اقتصادی را دوچندان کرده است. این همکاری‌ها در سال ابتدایی قدرت گرفتن دولت سیزدهم خود را در آمار رو به رشد و همکاری‌های اقتصادی و عبور تعاملات دو کشور از حجم 20 میلیارد دلار نشان داده است. 
اکنون نیز در جریان سفر معاون نخست‌وزیر چین با هیأت 70 نفره اقتصادی و تجاری، افزایش حجم مبادلات به 45 میلیارد دلار هدف گذاری شده است. ورود چینی‌ها به سرمایه‌گذاری مشترک ده‌ها میلیارد دلاری در حوزه‌های صنعتی، انرژی، ترانزیت و مالی و بانکی اکنون نشان می‌دهد اهداف دولت در حوزه دیپلماسی اقتصادی با قدرت در حال پیگیری است؛ هرچند همه اینها باعث نخواهد شد فرصت سوزی شش ساله دولت گذشته به فراموشی سپرده شود.